Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі «Өрлеу» біліктілік арттырудың Ұлттық орталығЫ

101 
 
2. ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаевтың 2016 жылғы 1 наурыздағы жарғысымен бекітілген 
«Қазақстан республикасында білім және ғылымды дамытудың 2016-2019 жылдарға 
арналған мемлекеттік бағдарламасы». 
3. ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақстан - 2050» Стратегиясы: Қалыптасқан 
мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауы.,2012 ж.18 қаңтар. 
4.  ҚР  бастауыш  білімнің  мемлекеттік  стандарты.Жалпы  білім  беретін  мектептің 
бастауыш сатысындағы білім мазмұны мен тұжырымдамасы. - Алматы,2016. 
ОБНОВЛЕНИЕ СОДЕРЖАНИЯ ОБРАЗОВАНИЯ – ВЕЛЕНИЕ ВРЕМЕНИ 
Есмагамбетова Кымбатгуль Тебрановна, 
учитель начальных классов  
Шортандинской средней школы №2 
Акмолинской области 
 
Поиск путей обновления содержания образования является на сегодняшний день 
одной  из  самых  актуальных  и  социально-значимых  задач,  стоящих  перед  нашим 
обществом  сегодня.  Необходимость  совершенствования  отечественного  образования 
вызвана 
рядом 
приоритетных 
государственных 
задач: 
формирование 
конкурентоспособного  человеческого  капитала  для  вхождения  в  30  развитых  стран 
мира, повышение уровня и качества обучения и воспитания подрастающего поколения 
в  соответствии  потребностями  мировой  рыночной  экономики  и  открытого 
гражданского  общества,  внедрение  эффективных  механизмов,  инновационных 
технологий и методик по формированию у подрастающего поколения этнокультурной 
и  гражданской  идентичности,  основанной  на  знании  истории  государства, 
государственного  языка,  национальных  культурных  ценностей  народов  Казахстана, 
использование  опыта  зарубежных  стран  по  формированию  у  воспитанников 
патриотических  ценностей,  обогащение  национальной  системы  воспитания  на  идеях 
казахстанского патриотизма.  
Современное  общество  предъявляет  к  учителю  высокие  требования.  В 
современном  мире  происходят  изменения,  которые  требуют  изменений  и  от  учителя. 
Поэтому  он  должен  идти  в  ногу  со  временем.  А  для  этого  учителю  надо  учиться.  У 
настоящего  учителя  всегда  много  вопросов,  на  которые  он  ищет  ответы  и  таким 
образом  двигается  вперед.  Настоящий  учитель  живет  и  дышит  своей  работой! 
Невозможно научить кого-то любить, если сам не любишь; невозможно научить кого-
то учиться, если сам не учишься, не повышаешь свое мастерство; невозможно научить 
кого-то открывать в себе таланты, если сам в себе их никогда не искал! Такой человек 
точно знает, чтобы быть настоящим учителем, необходимо развиваться самому, искать 
активные формы и методы обучения, идти в ногу со временем. 
            Перед  прохождением  курсов  повышения  квалификации  учителей    в  рамках 
обновлённого  содержания  среднего  образования  Республики  Казахстан  для  учителей 
начальных  классов  меня  волновали  следующие  вопросы:  «А  нужны  ли  новые 
образовательные программы для современных школ? Как начать перестраивать себя на 
новые методы работы?» Данные вопросы волновали не только меня, как сравнительно 
молодого  учителя,  но  также  и  учителей,  имеющих  большой  педагогический  опыт  и 
стаж.  Ведь  именно  они,  вызывающие  у  общества  глубокое  уважение  и  заслужившие 
признательность,  имеют  уже  давно  устоявшиеся  взгляды  на  отечественную  систему 
образования.  Таким  учителям  тяжело  менять  устаревшие  методы  работы  на 
современные, они не хотят нарушать традиционную систему обучения детей. Не внося 
в  свою  работу  чего-то  нового,  учителя  старой  формации  желают  добиться  высоких 
результатов в своей работе.  Исходя из этого, наше государство  делает ставку именно 
на мобильных, гибких, активных педагогов-новаторов, которые смогут усвоить новую 

102 
 
обновленную  программу  образования  и  встанут  на  новую  ступень  развития  молодого 
поколения. Учитель  новой  формации  –  это  духовно  развитая,  творческая  личность, 
обладающая 
способностью 
к 
рефлексии,профессиональными 
навыками, 
педагогическим  даром  и  стремлением  к  новому.   Только  такой  педагог  может  решать 
задачи обновленногосодержания. 
           Обновление содержания образования в Республике Казахстан ставит перед собой 
главную  цель:  совершенствование  педагогического  мастерства  учителей  в  контексте 
обновления  образовательной  программы  и  внедрение  системы  критериального 
оценивания. Данная программа основана на развитие спиральной формы образования, 
основанной  на  когнитивной  теории  Д.  Брунера.  Спиральная  форма  обучения 
предполагает  повторное  рассмотрение  материала,  который  будет  усложняться  на 
протяжении  всего  школьного  обучения.  Именно  такая  форма  обучения  даст  большее 
преимущество  в  развитии  современного  учащегося,  нежели  традиционные  формы 
обучения.  Согласно  обновлённой  системе  образования    будет  проходить  внедрение  
активных  форм  обучения,  в  ходе  которых  предполагается,  что  учащиеся  будут 
самостоятельно развивать функциональную грамотность, активно «добывать» знания, с 
огромным желанием развивать коммуникативные навыки общения со сверстниками и 
творчески  подходить  к  решению  проблем. Задача  педагогов  в  ходе  применения 
обновленной программы - привить учащимся основные человеческие нормы и морали, 
сформировать  толерантность  и  уважение  к  другим  культурам  и  точкам  зрения, 
воспитать ответственного, здорового ребенка.  
          Я,  как  учитель  будущих  на  тот  момент  первоклассников,  понимала,  что  на  мне 
лежит  огромная    ответственность  за  качество  продвижения  процесса  обновления 
содержания  образования.  Результат  обновлённой  программы,  с  которой  нас 
ознакомили на курсах, заключается в том, чтобы ученики научились тому, как учиться 
самостоятельно,  и  в  результате  могли  стать  независимыми,  самомотивированными, 
увлеченными,  уверенными,  ответственными  учениками  с  развитым  критическим 
мышлением,  умеющими  свободно  общаться  на  русском,  казахском  и  английском 
языках  и  проявляющими  компетентность  в  цифровых  технологиях.  Начав  обучение 
моих  первоклассников,  я  пришла  к  пониманию,  что  взаимодействие,  сотрудничество 
ребят  в  процессе  выполнения  работы,  общение,  диалог,  развитие  всех  видов  речевой 
деятельности:  чтения,  аудирования,  говорения,  письма  -  играют  огромную  роль  в 
обучении.  Также  хочу  отметить,  что  на  результатах  обучения  детей    положительно 
сказывается  изучение    «сквозных»  тем,  использование  которых  позволяет 
интегрировать  знания  из  разных  предметных  областей  и  способствует  тому,  что 
учащийся,  взаимодействуя  с  миром,  познает  сам  себя,  самоопределяется  в  системе 
жизненных отношений.  А также не могу не  упомянуть о CLIL (Content and Language 
Integrated Learning), как одной из наиболее эффективных форм ведения урока, которая 
основывается на интеграции основного предмета и английского языка, и я точно знаю, 
что  эффективная  дифференциация  -  это  больше,  чем  наблюдение,  как  ученики 
работают в течение урока совместно с учителем, это смена и постоянная модификация 
деятельности со смешением различных методов и приемов. Активно применяя данную 
методику в своей работе, я со своими учениками на уроках обучения грамоты изучаю 
необходимые  слова  на  трёх  языках:  казахском,  русском  и  английском,  что  является 
большим  плюсом  в  овладении  трёхязычием.  Внедрение  в  учебно-воспитательный 
процесс  обучения  на  трех  языках  -  это,  безусловно,  значительный  шаг  вперед  в 
направлении  реализации  Государственной  программы  развития  образования 
Республики Казахстан до 2019 года, одной из базовых компетенций которой является 
трехязычие. 
        Также  следует  отметить,  что  обновленная  программа  -  это  не  только  новые 
учебники, новая сетка часов, новые подходы, методы, стратегии, но, что самое главное, 
изменение в содержании образования, новое видение долгосрочного, среднесрочного и 

103 
 
краткосрочного  планирования,  а  также  новые  подходы  в  оценивании  детей 
(формативное, суммативное оценивание). Обучая детей самооцениванию, я внедряю в 
свои  уроки  критериальное  оценивание,  которое    проходит  красной  нитью  в 
современных методах обучения по обновлённой программе.  Процесс обучения по всем 
предметам  обновлённой  программы  предусматривает  достижение  целей  обучения 
через использование коллаборативного обучения. Весь процесс обучения уже с первых 
дней  строится  на  групповой  работе,  которую  я  начала  активно  организовывать  со 
своими  первоклассниками.  Надо  отметить,  что  работая  в  парах  и  группах,  учащиеся 
учатся слышать и слушать напарника, объясняют ошибки и взаимообучают друг друга, 
а самое главное происходит реализация не только предметных навыков, но и развитие 
коммуникативных и личностных качеств.  
       «Целью  образования  является  изменение  мыслей,  чувств  и  действий  детей. 
Конечным  результатом  обучения  является  возникновение  личных  моральных 
ценностей и убеждений, не содержащих в себе правильных и неправильных ответов». 
Постоянная  рефлексия  деятельности  ставит  учителей  в  позицию  активного  поиска 
путей  профессионального  самосовершенствования  как  педагогов  с  более  чем  20- 
летним стажем практической деятельности, так и  учителей, которые только год назад 
переступили порог школы.  Как учитель с небольшим стажем, перед собой я поставила 
главную  педагогическую  задачу  –  стать  напарником  для  моих  будущих 
первоклассников,  чтобы  направлять  их,  проживать  каждую  малейшую  ошибку  и 
каждую великую победу в их еще начинающем жизненном пути. В моей работе очень 
многое зависит от меня, как  я их научу, воспитаю, такими они вырастут и в будущем. 
Пекарь через несколько часов радуется испеченному хлебу, парикмахер уже через час 
видит результат своей работы, агроном видит всходы, которые он вырастил. И только 
нам, учителям, надо трудиться, ждать годы, чтобы увидеть результат своего творения и 
почувствовать себя счастливым. Наверное, нет на свете ни одного родителя, которого 
бы  не  волновало,  как  его  ребёнок  будет  учиться  в  школе,  какие  взаимоотношения  у 
него  сложатся  с  учителем,  одноклассниками,  насколько  учение  будет  для  него 
радостным  и  полезным.  И  от  меня,  первого  учителя,  зависит,  как  сложится  школьная 
жизнь  ребёнка,  как  родители  будут  относиться  к  школе,  станут  ли  они  верными 
соратниками,  единомышленниками.  Главной  задачей  своей  педагогической 
деятельности  я  считаю  воспитание  в  ученике  человечности  и  доброты.  Еще  я  должна 
научить  детей  самостоятельно  добывать  знания.  Для  этого  нужно  постоянно 
совершенствоваться  мне,  как  учителю,  только  тогда  я  смогу  быть  интересной  и 
полезной  своим  ученикам.  Кроме  этого,  мне  хотелось  бы,  чтобы  каждый  из  моих 
воспитанников  мог  добиться  больших  успехов,  и  не  зависимо,  кем  они  станут  в 
будущем:  инженерами,  балеринами,  шахтерами  или  врачами,  самое  важное  –  чтобы 
они  стали  настоящими  людьми!  Такую  задачу  легко  решить,  путем  применения 
эффективных подходов  обучения  обновленной  программы,  которые  предусматривают 
всестороннее  развитие  учащихся,  развивая  критическое  и  творческое  мышление, 
навыки  в  области  информационно-коммуникационных  технологий,  научно  – 
исследовательских навыков, а так же готовность учиться на протяжении всей жизни.  
           Одна  из  важных  задач  обновленной  программы  –  «Научить  -  учиться»,  учиться 
на  протяжении  всей  жизни,  что  будет  способствовать  развитию  новой 
конкурентоспособной,  всестороннее  гармонично  развитой,  функционально  грамотной 
личности.  На  сегодняшний  день,  когда  мир  не  стоит  на  месте,  и  когда  государству 
необходимо,  чтобы  мы  взрастили  активных,  самостоятельных,  деятельных, 
предприимчивых граждан, которые будут в будущем и дальше развивать нашу страну, 
сохранять  мир  и  порядок,  я  предлагаю  моим  коллегам  самостоятельно  ответить  на 
вопрос: «Нужны ли изменения в образовании?» 
Список использованной литературы: 

104 
 
1.
 
Государственная  программа  развития  образования  в  Республике  Казахстан  на 
2011-2020 годы / 
www.edu.gov.kz/ru/zakonodatelstvo
 
2.
 
Программа  повышения  квалификации  учителей.  –  Второе  издание.  –  Центр 
педагогического мастерства АОО «Назарбаев Интеллектуальные школы», 2015 
3.
 
http://orleupvl.kz/ru/innovaczii-eksperiment/obnovlenie-soderzhaniya-obrazovaniya-
orientacziya-na-budushhee 
4.
 
Примерные образовательные программы начального образования. Астана 2010. 
5.
 
Bentley,  K.  and  Philips,  S.  (2007)  Teaching  Science  in  CLIL  contexts,  unpublished 
raw data 
 
КӨШБАСШЫ МҰҒАЛІМ – ЕЛ БОЛАШАҒЫНЫҢ НЕГІЗІН ҚАЛАЙДЫ 
 
Ережепова Марияш Нарекешовна, 
Маңғыстау облысы  
Бейнеу ауданы 
Абай атындағы орта мектебінің 
Бастауыш сынып мұғалімі 
 
Білім  беру  саласында  қол  жеткізілген  бүкіләлемдік  бітімнің  мәні  оқушылар  үшін 
білімнің  де,  дағдылардың  да  тең  дәрежеде  маңызды  екендігі  болып  отыр.  Заманауи 
тәсілдің ең негізгі ерекшелігі оқушылардың алған білімдерін жай ғана иеленіп қоймай, 
оларды  орынды  жерде  қолдана  білуіне  басты  назар  аудару  болып  табылады,  ал  ХХІ 
ғасырда талап етілетін дағдылардың мәні осында. 
Мұғалімнің кәсіби дамуы үшін тәжірибелік дағдыларды қалыптастыруға ерекше көңіл 
бөлудің  маңызы  зор.  Мұғалімнің  барлық  оқушыларға  осы  дағдыларды  үйрету  туралы 
шешім  қабылдауы  аздық  етеді,  себебі  қолданылатын  тәсілдердің  көп  болуына 
қарамастан,  бұл  мәселені  шешу  оңай  емес.  Бұған  оның  сыныпты  басқару 
проблемасымен де байланысты екендігі өз ықпалын тигізіп жатады, сонымен қатар ол 
мұғалімнің көптеген мәселелер жөнінде қарулануын, әрі сабақ барысында жедел шешім 
қабылдауға дайын болуын көздейді. Аталған проблеманы шешу мақсатында ХХІ ғасыр 
дағдылары  жүйесі  мұғалімдер  арасындағы  ынтымақтастық  аясын  кеңейтуді  көздейді. 
Ол  жағдайда  мұғалімдер  бірлесіп  жұмыс  істеп,  инновациялық,  тиімді  идеялармен 
алмаса  алады,  сол  арқылы  күнделікті  қызметте  қолданатын  оқыту  мен  оқудағы 
тәсілдердің  ықпалын  күшейте  түседі.  Дегенмен  идеялар  сыныпта  шын  мәнінде  іске 
асырылуы  үшін  саяси  ниет  пен  әкімшілік  басшылықтың  тарапынан  болатын 
шектеулерді еңсерудің өзі үлкен міндет екенін ұмытпау қажет. [1] 
Ұлы  ұстаз  А.  Байтұрсынов  "Білім  -  біліктілікке  жеткізер  баспалдақ,  ал  біліктілік  сол 
білімді  іске  асыра  білу  дағдысы"  деп  атап  өткендей  оқушының  алған  білімін  қолдана 
білу  дағдысын  дамытатын    негізгі  тұлға  мұғалім.  Сондықтан  мұғалімнің  кәсіби 
біліктілігіне  баса  назар  аударылып  отыр.  Кәсіби  біліктілік  пен  білім  жай 
қабылданбайды,  мұғалімдер  оны  өз  қолымен  жасайды.  Әріптесіне  ықпал  ету  үшін, 
сондай-ақ  оқыту  мен  оқудың  дамуына  қолдау  көрсету  үшін  құзырлы  мұғалімдер 
коучинг  пен  тәлімгерлікке  жүгініп  басқа  мұғалімдердің  идеяларын  жүзеге  асыруға 
қолдау көрсетеді. 
ХХІ  ғасыр  талап  етіп  отырған  дағдыларды  оқушы  бойына  тиімді  қалыптастыра  алу 
үшін,  алдымен    мұғалімдердің  өздері  де  ол  дағдыларды  меңгеруі  керек  екеніне 
мектептегі  тәжірибе  кезінде  көзім  жетті.  Яғни  оқушыларды  оқытудағы  жаңа  тәсілдер 
мұғалімдерді оқытуда да жаңа тәсілдерді талап етеді.  
Мектептегі  еңбек  тәжірибесі  әртүрлі  мұғалімдерді  қатыстыру  арқылы  мұғалімдерге 
мектеп  жүйесін  жан-жақты  дамыту  үшін  қажетті  білімдер  мен  дағдыларды  беру 
мақсатындағы  үш  айлық  біліктілікті  арттыру  курстарының  бірінші(ілгері)  деңгейлік 

105 
 
бағдарламасы  бойынша  білім  алу  құқығына  ие  болу  арқылы  оқыту  мен  оқуға  деген 
көзқарасым мүлде өзгерді. Oқушыларымыздың білім сапасын арттырғымыз келсе, онда 
еліміздің барлық мектептері мен бала бақшаларында өз мамандығын аса құрметтейтін, 
елін,  жерін  сүйетін,  сол  үшін  сабақтарын  жоғары  дәрежеде  өткізе  алатын  және 
әріптестерінің    кәсіби  өсуіне  ықпал  ететін  мұғалімдер  жұмыс  жасау  керек  деп 
ойлаймын. Себебі білім сапасы білім беру сапасына тікелей тәуелді. Оқыту үшін ынта 
жігерін салып, белсенді  жұмыс істейтін және оқушыларға қамқорлық көрсете отырып 
ықпал ету арқылы бағыт-бағдар беретін, еркін және белсенді ойлайтын, өз қызметінің 
нәтижелерін  болжайтын  және  оқыту-тәрбиелеу  үрдісінде  шығармашылықпен  қызмет 
жасайтын  мұғалімдер - алға қойған  міндеттерді шешудің кепілі бола алары сөзсіз. Ұлы 
ғұлама Әл-Фараби ұстаз туралы: "Ұстаз жаратылысынан өзіне айтылғанның бәрін жете 
түсінген,  көрген,  естіген  және  аңғарған  нәрселердің  барлығын  жадында  жақсы 
сақтайтын,  бұлардың  еш  нәрсесін  ұмытпайтын...,алғыр  да  аңғарымпаз...  мейлінше 
шешен,  өнер  білімге  құштар  қанағатшыл,  жаны  асқақ  және  ар-намысын  ардақтайтын, 
жақындарына  да  жат  адамдарына  да  әділ...,  бәріне  жақсылық  пен  ізгілік  көрсетіп..., 
қорқыныш  пен  жасқану  дегенді  білмейтін  батыл,  ержүрек  болуы  керек  "  деген  еді. 
Ендеше  бұрынғы  іс-тәжірибені  жаңа  әдіс-тәсілдермен  толықтыра  отырып,  әлемдік 
деңгейде  бәсекеге  түсе  алатын  жеке  тұлға  даярлау  ісінде  нәтижеге  қол  жеткізу  үшін 
мұғалім барын салары анық. 
Менің көшбасшылық  функциямның ықпалы  оқытуға байланысты, әрі әріптестерімнің 
кәсіби дамуына байланысты алғашқы қадамдар жасауға мүмкіндік берді. 
Мұғалімнің  көшбасшылығы  ынтымақтастықты,  кәсіби  даму  мүмкіндіктерін  дамытып, 
мектеп  пен  сыныпта  өзгеріс  енгізуге  оң  әсер  ететініне  көз  жеткіздім.  Сондай-ақ 
мұғалімдер  мектепте  кәсіби  шешім  қабылдауға  қатыстырылған  жағдайда 
көшбасшылықтың бұл түрі мектеп жүйесін жетілдіруге ықпал ете алады деп түйдім.  
Мұғалім  ретінде,  біз  өзімізге  әрекет  етуге,  басқаруға,  шешім  қабылдауға  жеткілікті 
билік пен өкілеттіктер берілмегендігін түсінеміз, алайда тәжірибе көрсетіп отырғандай, 
басшы қызметін атқармастан-ақ, біз білікті мұғалім ретінде өзіміздің кәсіби беделімізге 
және  жеке  тұлға  ретінде  моральдық  беделімізге  сүйене  отырып,  оқыту  мен  оқу 
тәжірибесіне өзгеріс енгізуге ықпал ете алатынымыз  деп түйіндедім. 
Сонымен  қатар  біз  өзіміздің  тәжірибелік  дағдыларымызды  дамытып,  стратегиялық 
тұрғыдан ойлануды меңгере аламыз.  
Мұғалiмдер  дамыту  жұмыстарын  жүргізу  барысында  рефлексияны,  жоспар  құруды, 
кеңес беруді біртіндеп жүзеге асыру арқылы қолдау таба алады. Алғашқы қадам – әрбір 
ұстаз  үшін  маңызды  шешімдерді  талап  ететін  құндылықтар  мен  мәселелерді  анықтау. 
Келесі  қадам  –өзгерістер  бағдарламасы  жөнінде  әріптестерінің  кеңестері.  Осы  әрекет 
басымдықтарын  ұғыну  мен  келiсу  бойынша  атқарылған  жұмыстардан  соң  мектептегі 
мәжiлiсте  қаралып,  мақұлдануы  мүмкін.  Мақұлданған  соң  мұғалім  өзінің  мәселесі 
бойынша  нақты  жоспар  құра  бастайды.  Бұл  жоспар  жүзеге  асатындай  және  оның 
құрамына кіретін әрбір әлеуетті қатысушы оны талқылай алатындай болу керек. [1] 
Бірінші бетпе-бет кезеңнен кейін мектепке келгенімде ұжым мүшелерінің ерекше жылы 
қабылдауы,  барлығының  да  жаңалыққа  дайындығының  дәлелі  деп  қабылдадым. 
Мектеп бойынша осы бағдарламаның ІІ, ІІІ деңгейін бітіріп келген мұғалімдер арқылы 
алғашқы  түсініктер  беріліп,  сыныптағы  өзгерістерді  бойларынан  өткізе  бастаған 
ұстаздар  мен  оқушылар  және  олардың  ата-аналары  енді  не  болар  екен  деген  үлкен 
сұрақпен  қарағандай  әсерде  болдым.  Сол  кезде  Қазақстан  бойынша  Бірінші  (ілгері) 
деңгей  бағдалмасының  алғашқы(ең  бірінші)  тобына  түсу  бақытына  ие  болғаныма 
қуандым.  Менің  де  өмірімде  үлкен  өзгерістер  басталып  кетті.  Өзімді  мемлекеттің 
дамуына қосатын үлесі бар керемет адам ретінде сезіндім. Мектептегі практика кезінде 
мектептерде  өзгеріс  енгізу  үшін  ең  пайдалы  үрдіс  коучтер  мен  тәлімгерлік  арқылы 
сыныпта  және  мұғалімдер  арасында  нақты  өзгеріс  енгізу  болады  деген  қорытындыға 
келдім.Мектептегі  тәжірибе  кезіндегі  екінші  аптаның  өзінде  оқушылар  өз 

106 
 
сабақтарындағы  мұғалімдерінің  өзгерісін  бірден  байқады  және  оң  көзқарас  көрсетті. 
Кері  байланыс  кезінде  «  осындай  сабақтар  үнемі  өтсе...»,  «  мен  жаман  баға  алудан 
қорықпағандықтан  сабақта  белсене  жұмыс  жасадым...»,  «жаңа  тақырыпты  өзім 
түсіндіргендіктен,  керемет  түсіндім...»  ,  «...  менің  сабақтан  кейінгі  көңіл-күйім 
керемет!»  деген  ойлары  бұған  дәлел  болды.  Ата-аналар  тарапынан  телефон  арқылы 
түскен  және  пікірлесу  кезіндегі  өз  баласының  сабаққа  деген  ынтасының  бұрынғыдан  
артқаны,  үйде  өз  бетімен  сабақ  дайындаудағы  жетістіктері  туралы  қуана  айтуы, 
баласының жазба жұмысын бағалау үшін бірге талдауға шақырылғанына қуана келісім 
беруі,  сонымен  қоса  мұғалімдердің  бір-бірінен  естіп  немесе  өз  қызығушылықтары 
бойынша  өткізілген  коучингке  қатысу  деңгейлері  және  коучингтен  кейінгі  өз 
сабақтарына  қолдану үшін жасаған әрекеттері мені одан әрі жігерлендірді. Ары қарай 
зерттеу  жұмысыма  қызыға  кірістім.  Мектебімде  өзгеріс  енгізуде  коучинг  және 
тәлімгерлік  үдерістерінің    алатын  орны  ерекше  екендігі  туралы  оқып  білу  кезінде 
коучер  қызметімен  терең  таныстым.  Әдіскер-коучер  (  сабақ  беру  тәжірибесі  мол 
педагог)  4-5  мектептің  жұмысына  басшылық  жасайды  және  күніне  орта  есеппен  3 
мұғаліммен  жұмыс  жасайды  екен.  Оқу  үш  кезеңнен  тұрады:  «қара»,  «қосыл»,  «өзің 
жаса». Яғни коучер алдымен өзі көрнекі сабақтар өткізеді, содан кейін мұғалімдермен 
бірге жоспарлап, бірге сабақ өткізеді, ең соңында мұғалімнің өз бетімен қалай  жұмыс 
істейтінін бақылайды. Барлық үш кезеңнен өтуге 3-4 апта кетеді. Бұл практика бақылап 
тексерумен  үйлестіріледі:  коучер  директормен  бірге  оқып  жатқан  мұғалімдердің 
сабақтарына  қатысады  және  онымен  бірге  негізгі  проблемаларды  талқылайды. 
«Жақсыдан  аса  жақсыға  өту»  кезеңіндегі  коучинг  басқа  кезеңдегі  коучингтерге 
қарағанда,  негізінен  нақты  әдістермен    оқытуға    емес,  тиімді  педагогикалық  
статегияларды беруге бағытталады екен. Коучинг үдерісінде мұғалім құқығына қалайда 
шек  қоймау  өте  маңызды.  Мысалы,  коучер  сыныпқа  мұғалімнің    рұқсатымен  кіреді, 
мұғалімнің мектептегі әріптестерімен оның жұмысы туралы талқыламайды. Ол мұғалім 
жұмысы  туралы  директорға  ескерту  жасамайды.  Оның  орнына  директордың  өзіне  
жағдайды бағалауы үшін бақылап тексеруді ұсынады. Кезкелген жағдайда коучер өзін 
мұғалім мен директор өздерінің оқыту сапасын арттыруға жауапты болып қалатынын, 
ал коучер бұл істе оларға тек көмектесетінін айқын түсінетіндей етіп ұстайды екен.[2] 
Мектептегі  тәжірибе  кезінде  коучинг  үдерісі  арқылы  әріптестерімнің  кәсіби  дамуына 
ықпал  еттім.    Коучинг  туралы  коуч  мұғалімнің  рефлексивті  есебінде  жазған     
«Коучинг  үдерісін  жоспарлау  және  өткізу  маған  ұнады.  Алғашқыда  сәл 
қобалжығанмен,  әріптестердің  белсенділігін,  тәлімгерімнің  қолдауын,  маған  деген 
сенімділігін көргеннен кейін өзімді қолға алып сабақтарды сәтті өткіздім. Мұғалімдер 
қатты  қызығушылық  танытты.  Әсіресе  жұптардың  ашық  сұрақтар  жасап  диалог 
құрғанынан  және  постер  қорғауларынан  өзім  де  үйренген  кездерім  болды. 
Тәлімгерімнің  бойындағы  жақсы  қасиеттерге  еліктеп,  менде  көшбасшы  мұғалім 
болатын  шығармын.  Басталған  өзгерістердің  жалғасын  тауып,  дамуына    ат 
салысамын.Осы  аралықта  мен  өзімді  корабль  капитаны  сияқты  сезіндім»  деп  жазған 
пікірін оқи отырып, қатты қуанып қалдым. Еліміздегі жұмыс жасап  жатқан Назарбаев 
зияткерлік  мектептерінің  іс-тәжірибесін  бақылай  отырып,  қызығушылық  танытатын  
оқушылар, ата-аналар, мұғалімдер саны жылдам артып келе жатқанын көріп отырмыз, 
сәйкесінше  мектептерге  өзгеріс  жасаудың  нәтижелі  болатынына  менің  бойымдағы 
сенімділік  деңгейі  өте  жоғары.  Егер  біз    мұғалімдер  көшбасшылығына  баса  назар 
аударып,  оны  тиімді  пайдалана  алсақ,  кадрлардың  өз  тәжірибесін  жетілдіруге  деген 
жаңа  көзқарасын,  ынтымақтаса  жұмыс  жасай  отырып  оқушылардың  өз  бетімен  білім 
алу  дағдыларын  жетілдіру  үшін  сыныпта  оқытудың  жаңа  әдіс  тәсілдерін  тиімді 
пайдалану,  бағалаудың  нақтылығы  сияқты  проблемалардың  шешімін  табамыз  ба  деп 
ойлаймын.  Курста  арттырған  біліктілігіміз  бен  мектепте  жүргізген  зерттеу 
жұмыстарымызды 
ұштастырған 
сәтте, 
бүгінгі 
оқушының 
сұранысын 

107 
 
қанағаттандыратын,  мұғалімді  жаңашаландыратын  жобаның  білім  жүйесіне 
енгізілуінің орынды екендігін түсіндім. 
Үлкен ойлар, жоспарлар мазалайды, уақыт көрсетеді деп үміттенемін.  
Ойымды  америкалық  білім  қайраткері  және  зерттеуші  Ф.Г.  Кумбстың  «Дағдарыспен 
күресу  үшін  әрбір  білім  жүйесіне  ақшаға  сатып  алуға  болмайтын  көптеген  нәрселер-
идеялар, батылдық, табандылық, ізденіс пен өзгерістерге ұмтылуда сыни тұрғыда өзін-
өзі бағалауға қабілеттілік қажет» деген сөзін басшылыққа алып, барлық әріптестерімді 
ұлттық құндылықтарымызды сақтай отырып, әлемдік деңгейде бәсекеге түсе алатын, өз 
бетімен білім алу мүмкіндігі мол ұрпақ тәрбиелеу үшін бар күш-жігерімізді жұмсайық 
демекпін. 

жүктеу/скачать 5,27 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: