Көрсетиштер айырмашылығыныц сенщігілігін бағалау

1О-сурет

2.5 

2

1.5 

1

0,5

0

11-сурет.  Көрсеткіштср  айырмашылығынын  сенімділігі

202

теусіз,  салыстырылатын  көрсеткіштердің  айырмашылығын  сенімді 

(жеткілікгі,  мәнді)  деп  санайды;

— Л -н ің  жоғарғы сенім шегі Л -дің төменгі сенім шсгін шамамен 

1/3  дейін  жауып  тұрады  (10-сур.  қара).  Бүл  жағдайда  J1  жөне  J2 

арасындағы  айырмашылық  жиі  байқалған  кезде  сенімді  болып  та- 

былады,  бірақ  бүл  қорытындыны  t  критерийін  есептеумен  толық- 

тыру  керек.  Егер  ол  2-ден  көп  болса,  онда көрсеткіштер  айырмасы 

сенімді деп саналады;

-   І2-дің  сенім  шсгі  Л -д ің   сенім  шегін  біршама  жауып  кетсе, 

онда  Л   мен  J2  арасындағы  айырманы  сснімді  емес  деп  табамыз 

(11-сур.  қара).

1) Ауру саны 50-ден көп болған жағдайда көрсеткіш қателігі (ш) 

мына формула бойынша есептелінеді:

т

 = 

± y j j

 

х 

q / N

мүндағы J  — сырқаттанушылықтың интенсивті көрсеткіші;  q  — ша- 

масы  мынаған тең:

(100  000 

-  J)  — егер J  просантимильмен  берілсе;

(10 000 

- J)  —  — 

продецимильмен берілсе;

(1  000 

-  J)  — — 

промильмен берілсе;

(100 

-  J)  —  —

процентпен берілсе;

N -  көрссткіштің негізінде халық саны.

Мысалы, халық саны  125000 болатын А.қ.  1995 ж.  Флекснер ди- 

зентериясының  120  оқиғасы  анықталды,  мүнда  Л   =   96,0 

0/0000. 

Келесі  жылы  сырқаттануш ылық  J2  =  60,8 

0/0000 

болды.  Осы 

көрсеткіштер  айырмашылығының сенімділігін бағалау қажет.

Шешуі:

шл  = ± 

96,0 

х 

(100  000  -96,0)/125  000 

«  

±  8,7 

0/0000 

Л   +  2 т ~   113,4 

0/0000, 

Л   -   2 т   =  78,6 

0/0000 

піц  =  ±  60,8  х  (100  000 -  60,8)  /   125000  =   ± 7,0 

0/0000 

Л   +  2 т   =   74,8 

0/0000, 

Л   -   2 т   =  46,8 

0/0000

І2-нің  жоғарғы  сенімцілік  шекарасы  Л -д ің   төменгі  сснімділік 

шекарасынан  кіші  болғандықтан,  95%  нақтылықпен,  көрсеткіштер 

айырмашылығын елеулі деп айтуға болады  (маңызды,  анық).

203

2)  Ауырғандар  саны  50-ден  аз  болса,  көрсеткіштер  айырмашы- 

лыгының сенімділігін  2  кезенде  есептейді.

1-кезең:  Пуассон  кестесі  бойынша  ауырғандардың  абсолюттік 

санының жоғаргы (А тах = А+2) жөне төменгі (Amin = А-2) шекара- 

сын  аныктау.

2- кезең: Сырқаттанушылық көрсеткшіінің жоғарғы (J+2m) жөне 

төменгі  (J—2ш)  шекарасын  есептеу.

3 - 

кезең:  Жоғарыда  аталгандай,  анықталған  сенімділік  шекара- 

ларын салыстыру. Бірақ егер салысгыру кезінде J2 жоғарғы сенімділік 

шекарасы  Л   төменгі  сенімділік  шекарасын  мөлшермен  1/3  дейін 

жауып түрса,  онда t  критерийін  есептеу  керек.

Пуассон  бөлінуінде  “т ”  есептеу былай жүргізіледі:

1.  2m = Л - (Л -2ш ) өрі қарай m = 1т/ 2 ;  мүндағы: Л   — 2ш - екінші 

кезеңде  есептелінген  үлкен  көрсеткіштің төменгі  шекарасы;

2.  2m  =  (J2  +  2m)  -J 2 ,  мүндағы  J2  +  2m  кіші  көрсеткіштің жо- 

гаргы  шекарасы;

3.  t  критерийін  есептеу  жоғарыда  аталған  формула  бойынша 

жүргізіледі.

Мысалы,  Б.  қаласының  бала  бақш асына  баратын  6200  бала- 

ның  арасында  Зонне дизентериясыньщ  30  оқиғасы тіркелген  (J 1  = 

=  

483,9 

0/0000), 

ал  7-14  жастағы  10500  оқушының  арасында  сол 

жүқпаньщ  24  оқиғасы тіркелді  (J2 

=  

228,6 

0/0000). 

Л   жөне J2  сыр- 

қатганушылық көрсеткіпггерінің айырмашылығын бағалау қажет.

I- 

кезең.  Пуассон  кестесі  бойынша  А і=30  оқиғаның  сенімділік 

шекараларын  табамыз:  А тах  =  42,8  оқиға және  Amin  =  20,2  оқиға 

болады,  ал соған сәйкес А2  =  24 оқиғада:  А тах  =   35,7 жөне Amin  = 

=  15,4  оқига болады.

II- 

кезең. Топтардағы халық санын біле отырып, көрсеткіштердің 

сенімділік шекараларын табамыз:

Л   +  2m  = 42’V6200 =   690,3 

0/0000, J1 

-   2max.  =207 6Mo =  325,8 

0/0000

J2  +  2m  =  

3S7 10Soo 

=  340,0 

0/0000, 

J2 -   2min  =   157 I0500 =  146,7 

0/0000

ІИ-кезең. Табылған сенім шекараларының аздаған жабылуы бай- 

қаЛатындықтан,  t  критерийін табу керек.

Ол  үшін Л   және  J2  көрсеткіпггерінің қателігін  есептейміз:

204

2m Jl  =  483,9  -   325,8  =  158,1  0/0000,  m  =  79,0  0/0000 

2mJ2  =  340,0  -   228,6  =  111,4 0/0000,  m  =  55,7  0/0000

f _  483,9-228,6 

255,3

^

5

,

47

* +

79

,

0

* 

96,7

Сөйтіп, J1  жөне J2 көрсеткіштерінің сенімділік шекаралары бірін- 

бірі  жапқанымен  де,  Б.  қ.  оқушылар  мен  мектеіже  дейінгілердің 

Зонне дизентериясымен сыркаттанушылығы көрссткіштерінің айыр- 

машылығын  сенімді деп тану керек.

Ескерту:  Пуассон  бөлінуінде  аурудың  абсолютгік  сандарыньш 

сенімділік шекарасының  кестесі  (беріктілік деңгейі  9  5%)

(Ашах =  A +  2m,  Amin  =  A — 2m)

A

А тах

Amin

A

А тах

Amin

A

Am ax

Amin

0

3,7

0,0

17

27,2

9,9

34

47,5

23,5

1

5,6

0,0

18

28,4

10,7

35

48,7

24,4

2

7,2

0,2

19

29,7

11,4

36

49,8

25,2

3

8,8

0,7

20

31,0

12,2

37

51,0

26,0

4

10,2

U

21

32,1

13,0

38

52,2

27,0

5

11,7

1,6

22

33,3

13,8

39

53,3

27,7

6

13,1

2,2

23

34,5

14,6

40

54,5

28,6

7

14,4

2,8

24

35,7

15,4

41

55,6

29,4

8

15,8

3,4

25

36,9

16,2

42

56,8

30,3

9

17,1

4,1

26

38,1

17,0

43

57,9

31,1

10

18,4

4,8

27

39,3

17,8

44

59,1

32,0

11

19,7

5,5

28

40,5

18,6

45

60,2

32,8

12

21,0

6,2

29

41,6

19,4

46

61,4

33,7

13

22,2

6,9

30

42,8

20,2

47

62,5

34,5

14

23,5

7,6

31

44,0

21,2

48

63,5

35,4

15

24,7

8,4

32

45,2

21,9

49

64,8

36,2

16

26,0

9,1

33

46,3

22,7

50

65,9

37,1

Өз бетіише дайындалуеа арналган сурақтар

J. Ретроспективтік эпидемиологиялық талдау деген түсінікке сипаттама 

беріңіз.

2.  РЭТ-тің мақсаты мен міндеттерін айтыңыз.

205

3. 

Ретроспективтік  талдауды  жүргізудің  5  кезеңін  атап,  жеке-жеке 

түсітктеме беріңіз.

1.  Зерттеудің  багдарламасын  қүру  кезінде  қандай  мәселелер  қарастыры- 

лады ? Олардың ең маңыздшарын атаңыз.

2.  Ақпаратты жинау мен алгашқы  өңдеуге түсініктеме беріңіз.  Ақпарат- 

тардың  қандай  түрлері  жиналады?  Жиналган  ақпараттарды  топтастыру 

эдістерін  атаңыз.  Ақпаратты  зерттеу  үшін  гшйдаланылатын  4  багытты 

атаңыз.

3.  Қызмвт қылатын аймақтагы инфекциялардың ең өзекті мәселесін анық- 

тау қалай атқарылады ? Өзекті мәселелерді атаңыз.

4.  Сырқаттанушылықтың  жылдык,  динамикасын  талдау  тәсілі  қандай 

кезеңдерді қарастырады ?

5.  Кестелер мен графиктер қүру тәсілін 10-кесте мен 3-суретті пайдала- 

нып  түсіндіріңЬ.

6.  Сырқаттанушылықтың көп жылдық тенденциясын талдау барысында 

қандай  жагдайларга  жетуге  болады? (3,  4,  5 суреттерді  пайдаламып  түсін- 

діріңіздер).  Талдауга  қажет  формулалар мен  кестелерді  (11-кесте)  пайдала

 * 

нып  талдаңыз.

7.  Сырқаттанушылықтың цикльділігін (кезеңділігін) багалауды графиктерді 

пайдаланып түсіндіріңіз.

8.  Сырқаттанушылықты  келер  жылга  болжау  әдісін  11  кестедегі  есеп- 

тгулерді жалгастыру арқылы  түсіндіріңіз.

9.  Сырқаттанушшықтың  жылдық  динамикасын  талдау  төсілдерініц 

кезеңдерін атап,  жеке-жеке анықтама беріңіз:

а)  Сырқаттанушылықтың  жылдық  динамикасының  кестелері мен  диаг- 

раммалары қалай жасалады ? Келтірілген кестелерді пайдаланып түсіндіріңіз;

б)  Типтік  қисықтар  қалай  жасалады ?  12а, 13,14-кестелерді,  6-суретті 

пайдаланып  түсіндіріңіз;

в)  Маусымды  көтерілулерінің  басталу  және  аяқталу  мерзімдері  қалай 

анықталады ? Мысал келтіріп талдаңыз;

г) Жылдық динамиканың деңгейі мен қүрылымын,  оның жеке түрлері бой- 

ынша қалай багалауга болады? 12а-кесте мен 8-суретті пайдаланып түсіндіріңіз.

10.  Әр түрлі әлеуметтік жас топтарындагы сырқаттанушылықты тал­

дау төсілінің кезеңдерін атап,  жеке-жеке сипаттаңьіз:

а)  Бастапқы  статистикалық материал қалай топтастырылады ?

б) Көп жылдық динамика қалай талданады? (18,  19,  20- квстелерді пайда­

ланып  түсіндіріңіз).

в)  Сырқаттанушылықтың жылдық динамикасы қалай  талданады ?

14.  Сырқаттанушылық көрсеткіштері айырмашылыгының сенімдьпгт қалай 

багалауга  болады  және сол  үшін қандай  өдіс қолданылады ?

206

ҚАУЫРТ  ЭПИДЕМИОЛОГИЯЛЫҚ ТАЛДАУ

Қауырт  эпидемиологиялық  талдау  эпидемиологиялық  диагноз 

қоюдың жөне қадағалаудың мадызды бөлігі болып табылады.  Қауырт 

талдау  адамдардың  жаппай  ауруға  шалдығуына  дейінгі  індеттің  ал- 

ғашқы  көзін  анықтау  үшін  қызмет етеді.

Ретроспективгік жөне қауырт эпидемиологиялық талдауды дөйекті 

түрде жүргізу де, дөлелді стратегиялық жөне тактикалық шешімдерді 

қабылдауды жүргізу де эгщдемиологиялық диагноз қоюды қамтама- 

сыз етеді.

Қауырт  эпидемиологиялық  талдау  дегеніміз  эпидемия  барысының 

даму тенденциясьш және оныц куши динамикалық бағалау болып табы­

лады,  ол  эпидемияға  қарсы  жүйеніц  максатьша  жету  үшін  күнделікті 

шешімдерді негіздеуге багытталған.  Ең алдымен қауырт талдау эпиде- 

миялық жағдайды күнделікті бағалауды қарастырады.  Соған  байла- 

нысты  эпидемиялық жағдай сөтгі, қатерлі немесе сәтсіз деп бағала- 

нады.  Белгілі  бір  нозоформа  бойынша,  эиидемиологиялық жагдай- 

ды  бағалау үшін  сырқаттанушылыққа  (тасымалдаушылыққа) дина- 

микалық  “байқау”  жүргізу  керек.  Сондыкдан  өр түрлі  жүқпа  сыр- 

қатгылығыньщ күнделікті жөне апталық  “байқау” деңгейлері (жал- 

пы жөне  өр жеке халық топтары үшін) есетггелінеді.  Оларды фактілі 

мөліметтермен  салыстыру  арқылы,  өр  нақты  жағдайда,  бақылауға 

алынған  аймақтағы  күнделікгі  эпидемиологиялық  жагдайды  бага- 

лайды.  Ол үшін дабыл кестелері жөне таблоіраммалар қолданылады.

Қауырт эпидемиологиялык талдаудыц басты міндеті — ошақтардын 

пайда  болу себептерін тез жөне дер кезінде  аяықтау арқылы,  олардьщ 

сол мезетте жойылуын қамтамасыз ету. Қауырт талдаудың міндеттерін 

шешу үшін жөне сырқаттанушылықтьщ бақыланатын деңгейін есеп- 

теу  үш ін  бірнеше  математикалық  тәсілдер  қолданылады.  Оларға 

негізгі  орташалар төсілі,  сенім  шектері,  Пуассонның тарату кестесі, 

автокорреляциялау  төсілдері  жатады.  Оның  ішінде  инфекциялық 

сырқаттанушылықты  байқаудың  міқдетгерін  шешуде  негізгі  орта­

шалар төсілін қодцану өте қолайлы болып табылады.  Соның көмегі- 

мен  жөне  сырқаттанушылықтың  саны  туралы  күнделікті  ақпарат- 

тың  негізіндс,  бақыланатын  аймақтағы  эпидемия  барысының  қар- 

қындылыгына  үздіксіз  бақылау  жүргізіледі.  Соның  негізінде  оның

207

қалаусыз  өзгерулеріне, 

дср 

кезінде  өрекет жасауга  мүмюндік туады, 

ягни эпидемиологиялык мониторинг жүргізіледі. 

Эпидемиологиялык 

мошггоринг  дегеніміз  эпидемиологиялық  қадағалаудыц 

тек 

бір  бөлігі, 

ол эпидемиологиялык жагдаига диагноз коюды және басқару шеішмдеріи 

жетілдіруді  қамтамасыз етеді. 

Бірақ  эпидемиологиялык  мониторинг 

эпидемиологиялык талдаудың ақыргы  мақсатын  шеше  алмайды.

Бакыланатын аумақтағы эпидемиологиялык жағдайға қысқы және 

узақ  мерзімдік болжам  жасау  — қауырт  эпидемиологиялык  талдау- 

дың келесі міндеті болып табылады.  Оның көмегімен алынған нэти- 

желер басқарушылық шешімдерді жасау үшін негіз болады.  Күнделікті 

эпидемиологиялык талдау дегеніміз бірімен  бірі  үздіксіз  байланыс- 

қан жөне бірінен соң бірі қатаң түрде кезектілікпен жүргізілетін төсіл- 

дер мен өдістердің біріккен жүйесі. Оны талдаудың жеке бөлікгерінін 

байланысын алгоритм-схемасы түрінде көрсетуге болады (12-схеманы 

кара). Оған эпидемия барысының сандық және сапалық сипаттамасы, 

коздыргьшпъщ сыртқы оргадағы айналымын сипаттайтын мөліметтер 

жөне  эпидемия  барысының  қарқындылыгын  анықтайтын  фактор- 

лар  жатады.  Аталған  параметрлер  бөлек  қарастырылмайды.

Эпидемия  барысының  сандық  жөне  сапалық  сипатының дина- 

микасына бақылау жүргізу бір уакытта пайда болтан ошақтар тобын 

дер  кезінде  белуге  мүмкіндік  береді  жене  ол  эпидемиологиялык 

сәтсіздіктщ басталғанын ескертіп отырады. Сондай-ақ, ол эпидемио­

логиялык жағдайдың аскыну себептерін анықтау үшін эпидемиоло­

гиялык диагноз қою төсілдерін қодцануға мүмкіндік береді.  Қауырт 

эпидемиологиялык талдау кезінде ең жоғарғы жеделдікке жету үшін 

зерттеулерді эпидемиологиялык диагноз қою  процессі кезінде жүр- 

гізген  ыңғайлы.  Ол  үшін  бастапкы  диагноздар  қодданылады  және 

сырқаттанудың басталу күні, ал бактерия тасымалдаушылық оқигасы 

болса,  материалды бактериологиялық тексеруге  алынған  күні  еске- 

ріледі.

Жағдайды “сетсіз” деп бағалау үшін өлшемдері белгілі бір уақытта, 

аумакта  немесе  халық  топтарында  аталған  инфекцияңың  сандық 

өлшемдері, қалыпты немесе “бақылау” деңгейлері қажет.  Бір уакытта 

қүрылған ошақтар тобының пайда болу уакытын анықтау үшін оньщ 

әр айдағы, он күндіктердегі, аптадағы, күндердегі бакылау деңгейлері 

анықталады.

208

12  -  с  х  е  м  а.  Қауырт эшщемнологяялық талдаудыц  алгоритм  схемасы

Қауырт эпидемиологиялық талдау кезінде ақпараттар екі бағыт- 

та талданылады:

1)  ақпаратты  қосалқы  белгілер  бойынша  талдау,  мұнда  эпиде­

мия барысы дамуыньщ мүмкін болатын тенденциясы жайыңда түжы- 

рьгм жасаута болады;

2)  ақпаратты оның тікелей белгілері  бойынша талдау,  ол  эпиде­

мия барысының даму тенденциясын жөне  күйін  бейнелейді.

Бірінші  бағытта  — жоспарланған  шаралардың  орьшдалуына ди- 

намикалық  бағалау  жүргізіледі.  Ол  қауіп-қатер  топтарында,  қауіп-

209

қатер  аймағында  және  қауіп-қатер  кезеңінде  міндетті  түрде  үнемі 

жүргізіліп түрады. Бірақ, бүл жағдайда, шараларды жоспаряаған кезде, 

жағдайдың  өзгергіштігін  ескеру  қажет.  Сондықтан  талдау  кезінде, 

эпидемиологиялық  мөні  бар  объектілерге,  өлеуметтік  жөне  табиғи 

көріністерге  үздіксіз  бақылау жүргізу  керек.

Ақпаратты оның қосалқы белгілері бойьшша талдау кезінде эпи­

демия барысының манифесгік көріністерін ескеру тиіс.  Бірак бірінші 

бағытта мүндай мүмкіншіліктер аз,  сондықтан дөрігер-эпидемиолбг 

төжірибелік ісі кезінде қауырт эпидемиологиялық талдаудың екінші 

бағытын  міндетгі түрде  қолдануы  ксрек.  Мүнда  эпидемиологиялық 

талдау келесі  бағыттар  бойынша жүргізіледі:

1.  Лабораториялық  зеррттеулердің  нөтижелерін  талдау  және  ба- 

ғалау;

2.  Сырқаттанушылыққа  жөне  диагноз  қоюға  үздіксіз  бақылау 

жүргізу;

3.  Жүқпалы  аурулардың жекелеген оқиғаларының пайда болуы- 

на  байланысты  ошактарды  эпидемиологиялық тексеру;

4. Топтық аурулар ошағын (бүрқ етпелер,  індеттер) эпидемиоло- 

гиялық тексеру;

5.  Санитарлық-эпидемиологиялық барлау.

Енді  осы  бағыттарға тоқтала кетейік.

1. Лабораториялық зерттеулердің нәтижесін динамикалық бағалау.

Қызметі  кезінде  дәрігер-эпидемиолог  сырқаггардан,  дені  сау  адам- 

дардан  жөне  сыртқы  орта  объектілерінен  алынған  материалдардың 

лабораториялық  зерттеулерінің нөтижелері жайында  әр түрлі  ақпа- 

раттарды жинайды. Лабораториялардың төжірибелік ісі кезінде, лабо- 

раториялық зерттеулерді жүргізген  кезде,  өдетте, диагноз қою жөне 

алдын алу мақсатымен алынған нөтижелер жөне эпидемиялык ошақ- 

тағы адамдарды (яғни, қарым-қатынаста болғандарды) тексерген кезде 

алынған  нөтижелер  жүйеленеді.

2.  Сыркаттанушылыққа  бақылау жүргізу және  оыы  талдау. 

Ауру- 

дың  тууы  жөне  өсіресе  оның  өсуі  аурудан  бүрын  болған  оқиғалар- 

дың салдары болып табылады. Оларды боддырмау мүмкін емес, бірақ 

олардың әсерін  өлсіретуге  болады.  Сондықтан  қауырт  эпидемиоло- 

гиялық  талдауда  сырқаттылыққа  бақылау  жүргізуге  ерекше  мөн 

берілген.

210

Сырқаттанушыльіққа бүкіл жыл бойы қауырт бақылау хасау сол 

жыдцағы  цикльдің фазасына сәйкес  келетін сырқаттылықтың жыл- 

ды қ  динамикасының  тиітгік  жөне  топтық  қисықтарының  айнала- 

сында  (фонында)  жүргізіледі.  Оларды  кейде  сырқатты лықтың 

“қалыпты” деңгейі деп атайды. Төулік ішінде эпидемиологқа түсетін 

ақпаратты  төуліктік  бюллетеньдерге  енгізеді.  Төуліктік  бюллетень- 

дердің  негізінде  апталық  және  айлық  мөлімеггер  қүрастырылады. 

Соңғыларды тоқсандық мәліметтерді қүру үшін қолданады.  Күнде- 

лікті тіркеулердің мөліметтері абсолзоттік саңдармен, ал апталық (ай, 

тоқсан)  мөліметтер интенсивтік  көрсеткіштермен  беріледі.

Ж үқпалы  аурулардың  жекелеген  нозологиялық  түрлеріндегі, 

сырқаттылық  динамикасын  бағалаудың  ең  ыңғайлы  вариантгары 

эмпирикалық  түрде  өңделінеді.  Жеке  жүқпалардың тіркелу жиілігі 

оның сол күндегі, аптадағы,  айдағы “қалыпты” деңгейлерімен жөне 

сондай-ақ,  оған  үқсас  бүрын  откен  уақыт  аралығындағы  мөлімет- 

термен де  салыстырылады.

Жедел  ақпараттардьщ  нәтижелері  қауырт кеңестерде  күнделікгі 

талданылады,  оны  эпидемиология  бөлімінің  меңгерушісі  жүргізеді 

жөне ол апта сайын СЭС-тің бас дөрігерінің басқаруымен жүргізілетін 

жедел  кеңестерде  тадданылады.  Айлық  және  тоқсандық  қорытын- 

дылар сол көрсетілген уақыт аралыгы өткеннен кейін сөйкес кеңес- 

терде жасальшады.  Ретроспективтік эпидемиологиялық талдау жүр- 

гізген кезде қүрастырылган болжамның негізінде келіп түскен ақпа- 

раттарға талдауды  жасау  аса  маңызды.  Соған сөйкес  сырқаттылық- 

тың  болжамды  маусымдық  көтерілуінің  бастапқы  кезеңіндегі  сыр- 

қаттылыққа  бақылау  жүргізу  мақсатты  жөне  белсенді  істермен  си- 

патталуы  керек.  Бүл  кезендегі  сырқаттанушылықтың  динамикасы 

маусымға  дейінһ  алдын  алулардың  нөтижелерін  көрсетеді  жөне 

келешектегі  істердің бағьггын  анықтайды.

Ретроспективтік  эпидемиологиялық тадцау бөліміңце  сырқатта- 

нушылықты талдауды жеке  үжымдар бойынша жүргізу керектігі ай- 

тылган.  Бүл талдаудың нөтижелері жеке  үжымдардың зақымдалуын 

жөне  ондағы  сырқаттанушылықты  қауырт  бақылау  үшін  қолданы- 

лады.  Сызықтық диаграммалар мен картографиялық төсілдерді кол- 

дану мен сырқатганушылықты талдаудың уақыттық жөне кеңістікгік 

аспектілерінің сөйкес келуі сырқаттанушылықтың маусымдық көте- 

рілуінің  басталуын  анықтауды  жеңілдетеді.

211

Сырқатгануіиылықтьі  бақылау  хөне  оны  кестелер  мсн  график- 

тердс динамикалық бейнелеу байқалатын көріністерді  эпидемиоло- 

гиялық жағынан ұғыну жөне болып жатқан көріністерді түсіңдіретін 

болжамдарды қүру, оны тексеру, сондай-ақ басқармалык шешімдерді 

қабылдау мақсатын көздейді. Ол үшін еадцеу-адцын алу мекемелерінен 

алынатын сырқатгылық туралы ақпаратгың жеткіліксіз болуы мүмкін. 

Қауырт эпидемиологиялық талдауды жүргізстін мамандар эпидеми- 

ологиялық диагностикалық сөйкестілік үшін,  болжамды  қүру жөне 

тексеру  үшін  қажетгі  қосымша  ақпаратты  жинайды.  Бүның  бәрі 

қүжаттарда  көрініс тапқан жөне дүрыс жүргізілген ретроспективтік 

эпидемиологиялық таддаудың негізінде  болуы мүмхін.

Эпидемиологиялық талдау кезінде мөлімсттердің міндстті түрдегі 

нысаналық тізімі  құрастырылады.  Ол сырқаттанудың жагдайы жай- 

ындагы болжамды негіздеу үшін қажет.  Қауырт талдау кезінде ксйін 

ретроспективтік эпидемиологиялық талдау үшін қажет болатын ақпа- 

рат жиналатыны жөне жүйеленетіні ескеріледі. Мөліметтердің. тізіміне 

барлық жүқпалы  аурулар үшін жалпы болып табылатын мөліметтер 

(паспортгық  мөлімеггер,  диагноз,  ауырган  жөне  қаралған  күні  ж е­

не т.  б.)  соңдай-ақ арнайы  мадііметтер  енгізіледі,  ол жүқпалы  ауру- 

лардың жеке  нозологиялық түрлерінің  эпидемиологиялық ерекше- 

ліхтері бойынша  анықталады.

жүктеу/скачать 31,46 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: