Біріктірілген жылдық есеп

0
3 000
6 000
9 000
12 000
15 000
2014 
(жоспар)
2013
2012
2011
0
50
100
150
200
250
2014 
(жоспар)
2013
2012
2011
0
1 000
2 000
3 000
4 000
5 000
2014 
(жоспар)
2013
2012
2011
0
5
10
15
20
25
2014 
(жоспар)
2013
2012
2011
11 079
4 506
216
20%
11 931
4 598
213
21%
12 568
4 613
203
21%
14 280
4 935
169
23,7%
22
2. Уран өндіру және уран өнімдерін шығару 
Қызметінің өндірістік көрсеткіштері Компанияның тұрақты жағдайының индикаторлары болып табы-
лады, сондай-ақ «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның оның ғылыми-техникалық әлеуетін дамыта отырып 
өндірісті ядролық-отын циклының сатыларына және іргелес жоғары технологиялық салаларға әртарап-
тандыру сияқты стратегиялық басымдылықтар шеңберіндегі қызметі жайлы ақпаратпен каматамасыз 
етеді.
Әлемдегі атом өнеркәсібінің дамуының баяулауына қарамастан, Компания 2013 жылы уран өндірудің 
бекітілген жоспарын орындады, сондай-ақ сирек-жер өнімдері, баламалы және жаңартылатын энерге-
тика саласындағы жобаларды іске асыруын одан әрі жалғастырды.
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның барлық ЕТҰ-лардағы 
қатысу үлесі бойынша уран өндіру көлемі, тонна 
Тантал өнімінің өндірілу көлемі, тонна Та
Электрқуатының өндірілу көлемі, млн КВт*сағ
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның барлық ЕТҰ-лардағы қатысу 
үлесі бойынша табиғи уранның әлемдік нарығындағы үлесі 
Уран өндірудің көлемі 2012 жылдағымен салы-
стырғанда 2013 жылы 6%-ға артты. Мұндай өсу 
бекітілген таукен жұмыстарының кестелеріне 
және жасасқан келісімшарттар шеңберінде-
гі уран өндірісін арттыру жоспарларына сәйкес 
жоспарлы болып табылады. 2014 жылы елеулі 
өсім «Қызылқұм» ЖШС мен ««Бетпақ Дала» БК 
ЖШС-дан жер қойнауын пайдалану келісімшарт-
тарын «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ға уақытша 
тапсырумен байланысты болмақ.
2013 жылы тантал өнімдерін өндіру көлемінің 
2012 жылдың деңгейіне қатысты 5%-ға төмендеуі 
электроника нарығының құлдырауы мен тантал 
нарығындағы сұраныстың азаюымен байланысты.
Электрқуатының өндіріс көлемі 2012 жылдағымен 
салыстырғанда шамалы ғана мөлшерде артқан. 
Бұл көрсеткішті 2014 жылы электроэнергетика 
саласындағы бірқатар жобаларды іске асыруға, 
сондай-ақ өнеркәсіптік кәсіпорындар тара-
пынан сұраныстың артуына байланысты арттыру 
жоспарланып отыр.
Компания уран өндірісін арттырудың есебінен 
әлемдік деңгейдің 21,4%-ын қамтамасыз етумен, 
табиғи уранның әлемдік нарығындағы өзінің 
көшбасшылығын сақтап қалды. «Қазатомөнер-
кәсіп» ҰАК» АҚ-ның уранның әлемдік нарығын-
дағы үлесінің артуы Компания үлесінің артуымен 
байланысты.
Даму стратЕгиясы жәнЕ ҚызмЕтінің нЕгізгі көрсЕткіштЕрі

0,0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
2014 
(жоспар)
2013
2012
2011
0
500
1 000
1 500
2 000
2 500
3 000
3 500
4 000
2014 
(жоспар)
2013
2012
2011
0
500
1 000
1 500
2 000
2014 
(жоспар)
2013
2012
2011
0
500
1 000
1 500
2 000
2 500
2014 
(жоспар)
2013
2012
2011
0,63
1 279
3 606
2 275
0,75
686
3 630
2 232
0,73
1 506
3 669
2 369
902,6
3 644,3
61
біріктірілген жылдық есеп 
 
2013 
23
3. қаржылай емес көрсеткіштер
Тұрақты даму ұстанымдарының күнделікті қызметке ықпалдасуы Компанияның сенімді өсіп-өркендеуі-
не ықпалын тигізеді және бизнестің сәттілігіне және клиенттер мен серіктестердің тарапынан сенімділік 
көзқарасқа әсерін тигізеді. Тұрақты даму саласындағы көрсеткіштерді бақылау және Компания қыз-
метінің экономикалық, әлеуметтік және экологиялық аспектілеріне қатысты шаралар кешенін іске асыру 
Компанияның даму стратегиясының тұрақтылығын қамтамасыз ететін факторлардың бірі болып табыла-
ды.
2013 жылы Компания тұрақты даму саласындағы көрсеткіштерін жақсарту жұмысын одан әрі жалғасты-
рды.
Жарақат алу жиілігінің коэффициенті
Бу газдарының атмосфераға шығарылуы,  
CO
2
–эквивалентінің мың тоннасы
Демеушілік және қайырымдылық қызмет, млн теңге
Орын алу өңірлерінің дамуына арналған инвестициялар, 
млн теңге
Алдын-алу шараларының арқасында жарақат алу 
жиілігінің коэффициенті 2012 жылдағымен салы-
стырғанда 0,02%-ға төмендеді.
2013 жылы бу газдарының тікелей шығарылу 
көлемі CO
2
-эквивалентінің 3 669,2 мың тонна сын 
құрады, бұл былтырғы жылдың көрсеткішінен 
шамалы ғана жоғары.
Компания демеушілік және қайырымдылық көмек 
көрсету саласындағы жобаларды іске асыруын 
жалғастыруда, осылайша, «Демеушілік және қай-
ырымдылық көмек» көрсеткіші 2012 жылдың көр-
сеткішінен 2 еседен артық мөлшерде асты.
Орын алу өңірлерінің дамуына арналған инве-
стициялар өңірлерде 87-ден астам әлеуметтік 
жобалардың іске асырылуына байланысты 6%-ға 
артты.

24
оп
Ерациялы
Қ Қ
ызм
Ет
4
4.1 ядролыҚ бағыт
Я
дролық-отын циклы (бұдан әрі – ЯОЦ) – бір-бірімен уран кеніштерінен ядролық 
отынның уран кенін өңдеу, уранды конверсиялау, байыту және ядролық реактор-
лардың жұмысын қамтамасыз етуге арналған отынды өндіру зауыттары арқылы 
қозғалуымен, артынша пайдаланылған отын қоймаларына, пайдаланылған отынды 
қайта өңдеу зауыттарына және солармен байланысты аралық қоймаларға және ради-
оактивті қалдықтарды сақтауға арналған қоймаларға қозғалуымен байланысты болып 
келетін кәсіпорындар жүйесінде іске асырылатын шаралар кешені. Қызметін әртарап-
тандыру стратегиясын іске асыру мақсатында Компания қолдану мерзімі аяқталған отын-
ды қайта өңдеуді санамағанда, өндірістік ядролық циклдың барлық буындарын қамтуға 
тырысады.
Құрылуы 
жоспарланбаған 
өндірістер.
отын  
ҚҰрамаларын 
өндірУ 
 (ЖШҚ)
Қазатомөнеркәсіп тігінен ықпалдасты-
рылған компанияны құру бойынша стра-
тегиялық бағдарламаны іске асырудың 
нәтижесінде ие болатын ЯОЦ буындары.
Уран 
оксидтерінің 
ҰнтаҚтары  
мен Уран 
таблеткалары  
өндірУ
Қазатомөнеркәсіпның 
қолда бар ЯОЦ буында-
ры.
Уран  
изотоптарын 
бөлУ
(байыту*)
конВерсия
(U
3
O
8
B затын UF
6
-ға 
айналдыру)
сәУле алған 
ядролыҚ отынды 
өңдеУ 
раҚ саҚтаУ
Уран өндірісі
реактор жасаУ
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ ядролық-отын циклында: 
*  2013 жылы Компания ЯОЦ-ның тағы бір циклын – Уранды 
байыту буынын қосумен өзінің қызметін кеңейтті. Өнімнің 
алғашқы коммерциялық жеткізілімі болды.

0
5 000
10 000
15 000
20 000
25 000
2014 
(жоспар)
2013
2012
2011
11 079
11 931
12 568
14 280
19 450
21 240
22 501
22 934
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның барлық  
ЕТҰ-лардағы қатысу үлесі бойынша уран өн-
діру көлемі, тонна уран
Қазақстан Республикасындағы өндіру көлемі, 
тонна уран
25
біріктірілген жылдық есеп 
 
2013 
Уран өндірісі
Бүгінде «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның құрамына 10 уран өндіруші кәсіпорын және Оңтүстік-Қа-
зақстан, Қызылорда және Ақмола облыстарындағы 22 әрекеттегі кеніші бар уранды өндіру және өңдеу 
қызметтерін ұсынатын 4 кәсіпорын жұмыс істейді.
2013 жылдың қорытындысы бойынша Қазақстан Республикасындағы уран өндірісінің көлемі 6%-ға ар-
тумен 22,5 мың тонна уранды құрады. Қазақстан Республикасы жалпы әлемдік уран өндірісі көлемінің 
шамамен 38%-ын, яғни 58,8 мың тоннаны құрайтын көлемін қамтумен әлемдік уран өндіру саласындағы 
көшбасшылық жайғасымын сақтап қалды. 
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның еншілес және тәуелді кәсіпорындардағы қатысу үлестерінің есебімен 
2013 жылы уран өндіру көлемі 5%-ға артты және 2012 жылдағы 11,9 мың тоннамен салыстырғанда 2012 
жылы 12,6 мың тоннаны құрады. Компания әлемдік уран өндірісінің 21,4%-ын қамтумен табиғи уранның 
әлемдік нарығындағы көшбасшылық жайғасымдарын сақтап қалды. 
Компанияда уран өндірісі көрсеткіштерін өсіру таукен жұмыстарының бекітілген өндірістік бағдарламасы 
мен жоспарына сәйкес жүріп отырды. 2014 жылы Компания еншілес және тәуелді кәсіпорындардағы 
қатысу үлестерінің есебімен уран өндіру көлемінің 12,8 мың тоннаға дейін өсуін күтуде. Компанияның 
барлық өнімдеріне алдағы 10-15 жылға арнап келісімшарттар жасалған, сол себептен өндірудің көлемін 
қолданыстағы жер қойнауын пайдалану келісімшарттарына қатаң сәйкестікпен арттыру көзделуде. 
2013 жылғы «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның ең ірі 4 уран сатып алушысы: China Guandong Nuclear 
Power Corporation (Қытай); China Nuclear Energy Industry Corporation (Қытай); Electricite de France (Фран-
ция); Trade Tech Energy LLC (АҚШ).
Уран өндірудің көлемі, тонна 
2013 жылдағы басты оқиғалар
2013 жылдың қорытындысы бойынша уран өндіру кешенін дамыту шеңберінде келесі жұмыстар жүр-
гізілді:
•  «Семізбай-U» ЖШС-да Іркөл кенорнында уранды ерітінділерді өткізу қабілеттілігі жылына 
 
1800 мың м
3
 құрайтын өнімді ерітінділерді әзірлеудің қайта жөндеуден өткен цехы пайдалануға ен-
гізілді. 
•  2013 жылы «КАТКО» БК ЖШС белсенді түрде дамыды. Кәсіпорында жұмыстар аяқталып және бірқа-
тар жобалар бойынша, соның ішінде «Мойынқұм Оңтүстік кенорнының №1 телімінде өндірістік  
қуаттылықты арттыру» жобасы бойынша нысандар пайдалануға енгізілді, бұл жоба шеңберінде әре-
кеттегі өндірістің өндірістік қуаттылығы жылына 700 тонна уран қосымша қуаттылығын енгізумен бір 
жылда 1 400 тоннаға дейін арттырылды.
•  Уран өндіру кешені шеңберінде жұмыстар сонымен қатар «Қаратау» ЖШС, «Ақбастау» БК» АҚ, 
«Бетпақ Дала» БК» ЖШС, «Орталық» ЕК» ЖШС, «Таукен компаниясы» ЖШС-да жүргізіліп отырды.

16,4%
0,8%
4,5%
57,5%
18,8%
1,7%
солтҮстік-ҚазаҚстан 
балҚаш маңы 
іле 
шУ-сарысУ 
каспиЙ маңы 
сырдария 
26
Операциялық қызмет
Қазақстанның аумағында уран өнімдерінің ең ауқымды өндірісі «Үлбі металлургия зауыты» АҚ-да (бұдан 
әрі – «ҮМЗ» АҚ) жүргізілуде, мұнда қамтылған өндірістер:
•  Конверсиялық кәсіпорындарда тікелей фторлауға келетін табиғи уран оксидтері;
•  Ядролық таза қыш сұрыпты төмен байытылған уран диоксидінің ұнтақтары;
•  АЭС реакторларына арналған уран диоксидінің отындық таблеткалары;
•  Байытылмаған және байытылған уранды, скраптарды және және ядролық отынды фабрикациялау 
бойынша өндірістердің және уран саласының ғылыми-зерттеу кәсіпорындарының технологиясыз ай-
налымдарын, соның ішінде құрамында нейтрондарды сіңіргіштер және қуыс түзуші қоспалары бар 
айналымдарын өңдеу қызметтері.
2013 жылы «ҮМЗ» АҚ-да уран диоксидіне дейін өңделген алыс-беріс урандық шикізаттың (скраптар мен 
күлдердің) көлемі 57,5 тоннаны құрады. 2014 жылға арналған жоспар 56 тонна скрап пен күлді құрау-
да. Меншікті шикізаттан уран диоксидін өндіру көлемі 11,1 тонна уранды құрады, 2014 жылға арналған 
жоспар 20 тонна уранды құрауда. 
Қазақстанның урандық кенорындары және Компанияның ресурстық базасы 
Қазақстан Республикасы әлемде уранның барланған қорлары мен ресурстары бойынша екінші орынға 
ие, олардың көлемі 1,7 млн тоннаны не болмаса уранның әлемдік қоры мен ресурстарының жалпы 
көлемінің шамамен 12%-ын құрайды (АҚХА мәліметтері бойынша). Қазақстанның алты уран кенішті 
провинциялары ерекше орынға ие, олар: Шу-Сарысу, Сырдария, Солтүстік-Қазақстан, Каспий маңы, 
Балқаш маңы және Іле. Қазақстанның аумағында анықталған уран кеніштері қалыптасу жағдайлары мен 
практикалық маңызы бойынша әртүрлі болып келеді.
Қазақстан Республикасының уран кеніштерінің ауқымы «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның негізгі бәсе-
келестік басымдылығын құрауда. Қазақстан Республикасы жерасты ұңғымалық сілтілеу (бұдан әрі – 
ЖҰС) әдісімен өңдеуге жарамды барланған әлемдік уран қорының 67%-ына ие. Осылайша, Компания 
әлемдегі ең ірі барланған және болжамдалған уран қорларын қамтитын бірегей шикізаттық базаға ие.
Қазақстандағы уранның баланстық қорына ие 54 барланған кеніштің 16-ы игерілуде, қалған 38 кенор-
ны резервте тұр.
Қазақстан Республикасы Оңтүстік Қазақстанның кеніштерінде іздестіру және барлау жұмыстарын жүр-
гізудің арқасында уранның қорын 25%-ға арттыруды жоспарлап отыр. Жаңа уран кеніштерін, әсіресе 
Шу-Сарысу және Солтүстік-Қазақстан уран кенішті провинциялар үшін анықтау ықтималдығы өте жоға-
ры.
•  Шу-Сарысу провинциясы –57,8%
•  Солтүстік-Қазақстан провинциясы –16,4%
•  Сырдария провинциясы –18,8%
•  Іле провинциясы – 4,5%
•  Каспий маңы провинциясы – 1,7%
•  Балқаш маңы провинциясы – 0,8%

0
500
1 000
1 500
2 000
2 500
3 000
Уванас
Мыңқұдық, Шығыстық т
елімі
Қанжұған (Қайнар бөлігін қоса алғанда)
Мойынқұм, № 1 (Оңтүстік) т
елімі оңт
. бөлігі
Мойынқұм, № 3 (Ор
талық) т
елімі 
Со
лтүстік және Оңтүстік Қарамұрын
Мыңқұдық, Ор
талық т
елімі
Семізбай
Ыркөл
lңкай, № 1-3 т
елім
Мойынқұм, № 1 (Оңтүстік) т
елімі, со
лт
.бөлігі
Мойынқұм, № 3 (Ор
талық) т
елімі 
Мойынқұм, № 2 (Т
өр
тқұдық) т
елімі
Акдала
lңкай, № 4 т
елімі
Мыңқұдық, Батыс т
елімі
Буденовск
ое, № 2 т
елімі
Буденовск
ое, № 1 т
елімі
Буденовск
ое, № 3+4 т
елімі
Со
лтүстік Xарасан, Xарасан-1 т
елімі
Со
лтүстік Xарасан, Xарасан-2+ЮВФ т
елімі
Заречное
Оңтүстік Заречное
300
550
500
2 000
750
1 000
2 000
2 000
2 031
1 231
2 030
609
1 000
400
1 000
500
2 000
1 000
1 000
1 000
738
3 000
970
біріктірілген жылдық есеп 
 
2013 
27
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның баға берулеріне сәйкес, жер қойнауын пайдаланушылардың 2020 
жылға дейін геологиялық-барлау жұмыстарын жүргізуінің нәтижесінде Қазақстандағы уранның бар-
ланған қорларының өсімі кем дегенде 180 мың тоннаны құрайды (болжамдық ресурстарды қорларға 
аударудың есебінен). «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның тарапынан уранның жаңа кенорындарын та-
буға арналған жыл сайын жер қойнауын мемлекеттік геологиялық зерттеуге арнап жұмсап отырған 
инвестициялары шамамен 1,2 млрд. теңгені құрауда.
31.12.2013 ж. қатысты барланған уран қорының көлемі, тонна 
барлығы
қорлар (с
1
+с
2
)
ресурстар (р
1
+р
2
)
Қазақстан
1 499 319
838 133
661 186
Оның ішінде келісімшарттарға 
енгізілгені 
932 630
628 641
303 989
«қазатомөнеркәсіп» ұак» ақ
435 680
333 204
102 476
Кенорындарының жобалық қуаттылығы – жылына 24 000 тонна уран («Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның 
барлық кәсіпорындары бойынша, соның ішінде бірлескен және тәуелді кәсіпорындарды қоса алғанда).
Кенорындарының жобалық қуаттылығы, жылына тонна уран 

28
Операциялық қызмет
РЕСУРСТыҚ БАзА
сирек желі бойынша барланған және бағаланған қорлар. 
Кенорындары мен кені денелерінің контурлары сенімді түсіндірмеленуде. 
Кеннің мөлшері белгіленген ортаңғы параметрлер бойынша жеткілікті дәрежеде то-
лық анықталған. Кендердің сапасы және игеру жағдайлары тәжірибелік зерттеулер 
арқылы және аналогия бойынша анықталған. Қорлардың мұндай категориясы өз-
дерінде барлау желісін жиілету тиімсіз болатын құрылымы аса күрделі болып келетін 
және кендену сипаты тұрақсыз кенорындарында қолданылады.
алдын-ала бағаланған (болжанған) қорлар. 
Кен денелерінің контурлары белгілі геологиялық құрылымдар шегінде және А, 
В, С
1
 категориясындағы шоғырлармен іргелес кеңістікте негізінен экстраполяци-
ямен анықталған. Кендердің мөлшері мен сапасы шектелген мәліметтер бойынша 
анықталған және тәжірибелік зерттеулер бойынша қабылдануы мүмкін. С
2
 катего-
риясындағы қорлар жете барлауды қажет етеді және оларды барлау-пайдалану 
кәсіпорындарын жобалау үшін ғана пайдалануға болады.
ықтимал, алдын-ала бағаланған (болжанған) ресурстар. 
Кенді аймақтардың контурлары кенді геологиялық құрылымдар бойынша және 
барланған шоғырдармен іргелес кеңістікте экстраполяцияланады. Кендердің 
мөлшері мен сапасы шектеулі мәліметтер бойынша анықталған. Р
1
 категория-
сындағы ресурстар – қорлардың артуының негізгі көзі.
көзделген (болжанған) ресурстар. 
ППерспективалық кендік белгілер не кенді аймақтар іздеу белгілерінің болуымен 
сипатталатын геологиялық құрылымдар бойынша түсіндірмеленеді.
Р
2
 категориясындағы ресурстар геофизикалық, геохимиялық мәліметтерге, тіпті 
болмағанда – дара сызаттық қиылыстардың нәтижелеріне негізделген.
потенциалды ресурстар. 
Теориялық құрастыруға, металлогенді, құрылымдық-геологиялық талдауға 
және өңірлік химиялық және геофизикалық мәліметтерге негізделген бол-
жамдар Р
3
 категориясындағы ресурстар деп жіктеледі.
C
1
категориясын-
дағы Қорлар
P
1
категориясын-
дағы Қорлар
P
2
категориясын-
дағы Қорлар
P
3
категориясын-
дағы Қорлар
C
2
категориясын-
дағы Қорлар

біріктірілген жылдық есеп 
 
2013 
29
ЯОЦ-нің өзге буындары
Компанияның ЯОЦ-нің барлық буындарына қатысуы оның технологиялық тұрғыдан анғұрлым қамтама-
сыз етілген және қаржылық тұрғыдан тұрақты Компанияға айналуына мүмкіндік беруде
*
. 
конверсиялау 
CAMECO (Канада) компаниясымен бірлескен түрде уранды аффинаждау өндірісін құру жобасы.
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның реакторға дейінгі ЯОЦ-ға әртараптануының стратегиялық бағыты 
шеңберінде Компанияның конверсиялық бизнеске енуі және уранды конверсиялау қызметтеріне қол 
жеткізу жобасы белсенді түрде іске асырылуда. 2013 жылы Қазақстан Республикасы мен Канада арасын-
да атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану туралы келісімге қол қойылуы уранды конверсиялау тех-
нологияларын Канададан ҚР-ға трансферттеуге мүмкіндік береді. 2012 жылы «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» 
АҚ мен канадалық Cameco Corporation компаниясының өзара жасасқан Уағдаластық туралы меморан-
думына сәйкес, конверсиялық өндіріске арналған UO
3
 шығару бойынша аффинаждық бөлігін құру және 
ҚР-да «Инкай» БК ЖШС-да уранның бірлескен өндірісін кеңейту, сонымен бірге конверсиялық өндірісті 
ресурстық қамтамасыз етуге арнап кеңейту жоспарлануда. 
Есептік кезеңде конверсиялық зауыттың аффинаждық бөлігін салу жобасын басқарудың құрылымы 
келісіліп, жобаның алдын-ала ТЭН мен ҚЭМ әзірлеу жұмыстары жүргізілді. Қазіргі уақытта тараптар жо-
баның бастапқы экономикалық көрсеткіштерін талқылап, оларды жақсарту жолдарын қарастыруда. 
Келіссөздердің нәтижесі бойынша жақын арада жобаның келесі кезеңі – ТЭН-ді әзірлеуге көшу бойын-
ша шешім қабылданбақ. 
уран өнДіруДің тЕхнологиялыҚ процЕсі 
Қазақстандағы уран қорларының 
ерекшелігі сол, олардың шамамен 
80%-ы құмдақ типіндегі кенорында-
рында, сумен қаныққан өткізгіш жы-
ныстарда шоғырланған.
Кенорындарының бұл типі кен өндіру-
дің төмен өзіндік құнын қамтамасыз 
ететін және қоршаған ортаға барынша 
аз зиянын тигізетін жерасты ұңғыма-
лық сілтілеудің (ЖҰС) экологиялық 
тұрғыдан ең тиімді әдісімен игеріліп 
отыруы мүмкін. ЖҰС процесінің 
толығырақ сұлбасы Компанияның 
Интернет-сайтында «Уран өндіру» 
бөлімінде келтірілген.
Жерасты ұңғымалық сілтілеу құмдақ 
типіндегі кеніштерді ондағы кенді 
жердің бетіне көтерусіз, табиғи уран-
ның иондарын тура жер қойнауының 
өзінде таңдамалы түрде өнімді ерітін-
діге айналдыру арқылы игерудің әдісі 
болып табылады. Бұл жағдайда уран-
ды кен дәстүрлі кен өндіру әдістеріне 
(шахталық және карьерлік) қарағанда 
жердің астында қала береді. 
Атом қуаты жөніндегі халықаралық 
агенттігі (АҚХА) бұл технологияны 
қайта қалпына келтіруге елеулі шығын 
жұмсауды қажет етпейтін, кеніштерді 
игерудің ең экологиялық таза және 
қауіпсіз әдісі деп тануда.
ЖҰС кәсіпорындарындағы жалпы 
өзіндік құн уранды дәстүрлі әдіспен 
өндіретін кәсіпорындардағы (шахта 
және карьер) өзіндік құнмен салысты-
рғанда 2–3 есе төмен.
Қазатомөнеркәсіп – қу-
аттылығы жылына 
 
1 000 тонна уранды құрайтын, же-
расты сілтілеу әдісіне негізделген 
кенішті өнеркәсіптік өндіріске қосқан 
әлемдегі тұңғыш компания.
Бүгінде Қазатомөнеркәсіпны 
кеніштері – бұл кен өндіру саласын-
дағы hi-tech. Кеніштердің техникалық 
жарақтандырылуы барлық қауіпсіздік 
және сапа стандарттарына сай. Өн-
дірісте орталықтандырылған басқару 
жүйесі қолданылады, ол пайдалану 
шығындарын азайтып қана қоймай, 
сонымен қатар қауіпсіз еңбек қыз-
метін қамтамасыз етуге мүмкіндік 
береді, кеніштің бүкіл жұмыс процесі 
үздіксіз бақыланып отырады.
*  ЯОЦ-ның түрлі сатыларындағы процестердің толығырақ суреттемесі Компанияның Интернет-сайтында «Уран өндірісі. ЯОЦ өнімдері» 
бөлімінде келтірілген.

30
Операциялық қызмет

жүктеу/скачать 5,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: