Ғылыми баяндаманың бірнеше түрін ұсынуға болады: 1. Баяндама немесе жария жазба – жазбаша түрдегі құрылған, бірақ зерттеу мен оның қорытындыларын, маңызын ауызша баяндауларға арналған ережеге сәйкес баяндамалар мен хабарлаулар газетте жарияланбайды- негізгі идеялар қысқаша баяндалады.
2. Мақала – тақырыптың маңыздылығы туралы қиыстырмалы ескертулерді, зерттеу міндеттерін, жұмыс әдістемелері туралы қысқаша мәліметтерді, оның нәтижелерін талдау мен жариялауды қорытындылар мен ұсыныстарды қамтиды.
3. Рецензия – рецензенттің міндетті түрдегі таланттар жүйесіндегі бір немесе шығармаларды сынмен қарау, қарастыру рецензия талқыланып жатқан мәселелерді ӛңдеу жолдары туралы тиімді ұсыныстар мен кеңестерді қамтиды.
4. Кітапша және монография белгілі бір мәселені оның маңыздылықтарын ашуды оның даму тарихын, оның нәтижелерін баяндауды, қорытындылары мен ұсыныс – пікірлерін бірізді және нақты қарастыру болып табылады.
5. Оқу құралы – белгілі бір ғылым саласындағы қазіргі ғылыми мәліметтер мен іс- тәжірибелерін ұсыныс пікірлерді жүйелі түрде баяндау. Зерттеу жұмысының нәтижелері құралдары кӛрініс береді, болашақта қазіргі ғылыми мәліметтер жүйесі мен негізгі концепциялар мен теориялармен сәйкестендіріледі.
6. Диссертация – ғылым факторы мен кандидантының, ғылыми деңгейіндегі ізденістеріне бағытталған топтық қорғауға арналған ғылыми жұмыс нәтижелерін баяндау болып табылады.
Бекіту сұрақтары 1. Рецензия қалай жазылады?
2. Кітапша және монография мазмұны нені білдіреді?
3. Ғылыми баяндаманың түрлері
Блиц тест:
1. Мақсатты психологиялық қасиеттерді өлшеу емес, ал оқу бағдарламасында ұйғаратын шарттарды өлшеуді көздейтін тесттер:
а) психологиялық;
б) педагогикалық;
в) жобалық;
г) конструктивті.
2. Бір топ мүшелерді бір-біріне әр түрлі белгі арқылы бағалау әдісі:
а) графикалық сызбалау;
б) конструктивті;
в) жобалы;
г) социометрия.
3. Ойелесінде пайда болған суреттер негізінде жеке тұлғаның психологиялық жағдайын диагно бағытталған әдістеме:
а) конструкциялау (сындарлы);
б) графикалық, жобалық;
в) күйін, қасиетін анықтайтын тесттер;
г) жеке тұлғалық.
Әдебиет: 1. Организация и планирование научных исследований. Учеб.пос.для магистрантов./сост. А.А. Тленбаева. - Алматы: Қазақ унив., 2016-65с.
2. Хмель Н.Д. Методология научного поиска школа начинающего исследователя.- Семипалатинск,СГПИ, 2017. - 28с.
3.Кушнир Ю.З. Методология и методика педагогических исследований. - Могилев. 2018 г.
№13 Дәріс тақырыбы: Ғылыми хабарламалардың формалары
Сағат саны: 1 Тақырыптың негізгі сұрақтары/ жоспары: 1. Конспект, тезис – ғылыми хабарлама формасы ретінде.
2. Ғылыми баяндама, макала, пікірдің ерекшеліктері.
3. Зерттеудің библиографиясы, тезаурусы.
4. Зерттеуді диссертация түрінде рәсімдеу
Дәріс тезисі: Ғылыми хабарламалар зерттеу жұмыстарының негізгі идеялары мен нәтижелерін жариялау үшін қолданылады. Олар зерттеушінің ғылыми тұрғыда өсуін, қалыптасқан зерттеушілік мәдениетінің деңгейін көрсетеді.
Магистрлік диссертацияларға қойылатын талаптар ды талқылау осы міндеттерге жатады.