Р. К. Бекмагамбетова педагогика ғылымдарының кандидаты, доцент



Pdf көрінісі
бет4/24
Дата10.02.2023
өлшемі5,16 Mb.
#66908
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   24
Байланысты:
Әлқожаева Н.С. Оқулық-1

цозгалысы. Кез келген процесс - біріншісінен, басқа күйге жүйелі алмасады. 
Педагогикалық 
әрекетте 
жүйелі 
алмасу, 
педагогикалық 
процеске 
қатысушыларға педагогикалық ықпал етудің нәтижесі деп аталады. Сонымен 
білім беру-педагог пен тәрбиеленушінің білім беру мазмүныц жүзеге асыру 
барысында ұйымдасқан ыцпалдасу ъщпал ету процесі болып табылады. Бұл 
процесс түлғаның элеуметтік мақүлданған сапасымен бірге қалыптасу 
қажеттілігін және оның дамуы мен өзіндік дамуын қамтамасыз етуге 
бағытталған.
Педагогикалық процестің маңызды сипаттамасы - педагогтың тәрбиелеу- 
шіге ықпал етуі емес, тәрбиелеушімен өзара ықпалдасуы.
Сонымен бірге, білім беру тек процесс ретінде ғана емес, тұлғаның 
эртүрлі білім деңгейінде байқалатын процесс нәтижесі ретінде де 
түсіндіріледі. Тұлғаның эртүрлі білім деңгейінде байқалатын процесс 
нэтижесіне түлғаның білімділігін жатқызуға болады. Түлғаның білімділігі -  
түлғаның жүйеленген білімі мен оны практикалық жэне танымдық іс- 
әрекетте қолдана білуді меңгеру деңгейін көрсететін сипаттама.
Алайда, барлық белгілер мен қабілеттер білімділігін таныта бермейді. 
Егер білім беруді адамға «бейне» беру нәтижесі ретінде қарастырсақ, онда ол 
жалпыадамзаттық мәдениет білімінен бастау алған болар еді. Ал, мәдениетті 
адам білім беру процесінде тек өзінің адамгершілік бейнесінің қалыптасуы 
түрғысында байқалады. Бүл - білім берудің тәрбиелік функциясы. Білім 
негізінде табиғат пен қоғамның дамуы туралы заңы, материалдық өцдеу 
сферасы жэне тұлғаның рухани мәдениетті белгілі бір көзқарас, өнім, 
дүниетаным және адамгершілік сапаларды қалыптастырады.
Сонымен, педагогикалық ғылымның пэнінен құралатын әлеуметтік атау
білім беру - бүл қоғам мүшелерін тэрбиелеу мен оқыту функцияларын атқа- 
ратын түлғага белгілі бір адамгершілік қүндылықтарды дағдыны, икемді- 
лікті, мінез-құлық нормасын, қоғамның әлуметтік-экономикалық жэне саяси 
қүрлысы мен оның материалдық- техникалық, даму деңгейінің мазмұнын 
меңгеруге бағытталған жүйе (В. А. Сластенин).
Білім беру - педагогикалық категория ретінде (категория - бол мыс атауы- 
ныц жалпы қасиеті мен байланысынан көрінетін ғылыми түсінік) көптеген 
қасиеттерге ие. Соның бірі - білім берудің мақсаттылығы. Білім беру аға 
ұрпақтан кейінгілерге жиналған адамзаттық мәдениет пен тәжірибиені 
тапсыру мақсатына; оларға түлғалық даму мен қоғамда белгілі бір 
әлеуметтік рөлді орындаудағы дайындыкка; нәтижесінде қарым-қатынас пен 
әрекет тәжірибесін, дағды, икем, білімді меңгерудегі белгілі бір деңгейіне
13


жететіндігіне қызмет етеді. Білім беру түсінігінің негізгі мақсатты компоненті -
рухани мұраны қолдану мен реттеу, тұлганың шығармашылық мүмкіндігінің 
дамуы, адамдардын жағымды құндылықтарына тоқтау. Білім берудің түсінігі, 
XIX ғ. «немісше Bildung» терминімен сөзбе-сөз мағынасына бүтіндей сәйкес- 
тенеді жэне «бейненің қалыптасуы (рухани жэне денелік)» деген мағына береді. 
Бұл ұғымды ғылымға енгізген швейцариялық педагог - И. Г. Песталоцци 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   24




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет