Байланысты: Әлеуметтік-экономикалық статистика. Оқулық. Оқулық. Оқулық
Ұйымдарменкəсіпорындардажалақытөлемдерініңбір-неше формалары мен жүйелері қолданылады жəне оған: жұмыскерлерге орындалған жұмысына немесе нақты істелінген жұмыс уақытына есептелінген тарифтік мөлшерле- мелер, базалық (лауазымдық) айлықақылар, жұмыскерлердің ак-
циясына жалпы тапқан пайдадан келетін табыстар (дивиденд, пайыздар), ұйымда қабылданған жалақы төлеудің нысандары мен жүйелеріне байланысты емес төлемдер;
еңбек жағдайлары жəне жұмыс режиміне байланысты тө- лемдер:
экологиялық апат жəне радиациялық қатерлі аймақтарында тұрғаны үшін төленетін төлемдер;
еңбек жағдайлары үшін төленетін қосымша төлемдер (сусыз жерде, далада, биік таулы жерлерде жұмыс істеген үшін аудандық коэффициенттер, өте ауыр жəне денсаулыққа зиянды жұмыс іс- тегендерге, жұмыс орнына жеткенше жəне қайтқанша кететін уа- қытына);
түнгі уақытта жұмыс істегені үшін төленетін төлемдер (түнгі уақыттағы жұмыстың əрбір сағатына күндізгі уақыттағы жалақысының бір жарым есе мөлшерінен кем төленбейді);
демалыс жəне мереке (жұмыс істемейтін) күндерінде жұмыс істегендерге төленетін төлемақы;
тұрақты жұмысы жол үстінде өтетін немесе жол жүру си- паты бар жұмыскерлерге Қазақстан Республикасының заңнама- ларымен белгіленген мөлшерде тəуліктік ақының орнына жа- лақыға қосылатын қосымша төлемақылар;
вахталық əдіспен ұйымдастыру кезінде жұмыс жүргізу орын- дарында болған əрбір күнтізбелік күнге, сондай-ақ ұйымның ор- наласқан жерінен жұмыс істейтін жерге дейінгі жолдағы жəне кері қайту жолындағы нақты күндерге төленетін үстеме төлемдер;
мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерді орындауға тар- тылған жұмыскерлердің жұмыс уақытына ақы төлеу;
жұмыскерлердің кінəсіне байланыссыз бос тұрғандары үшін ақы төлеу;
амалсыздан жұмыссыз жүрген уақыт үшін ақы төлеу;
жұмыс уақытын амалсыздан толық істемеген жұмыскерлерге ұйым қаражаты есебінен төленетін төлем;
ауылшаруашылық жұмысқа шақырылған жұмыскерлердің негізгі жұмыс орнында сақталған жалақысы;
білім беру ұйымдарында біліктілігін арттыру, мамандығын жоғарлату үшін оқып жатқан жұмыскерлердің негізгі жұмыс орны бойынша есептелген орташа жалақысы сақталады;
əкімшіліктің ынтасымен демалысқа жіберілген жұмыскер- лердің сақталған толық немесе жартылай жалақысы;
басқа да осы сияқты төлемдер;
өзінің негізгі жұмысынан босатылмастан қызметтерді қоса атқарғаны (қызмет көрсету аймақтарын кеңейткені) немесе жұмыста уақытша болмаған жұмыскердің міндеттерін орындаған үшін төленетін қосымша ақы сомалары;
еңбек міндеттерін орындауға байланысты алған еңбек жарақатынан, кəсіптік аурудан немесе денсаулығына өзге де зақым келуден еңбекке жарамдылығын жоғалтқан жағдайда бұрынғы жалақысы мен жаңа жұмысындағы жалақысының арасындағы айырмашылықты төлеу сомасы;
басқа ақша түрінде жалақы қорынан берілетін төлемдер:
жылдағы кезекті демалысқа шығу кезінде емделу үшін жалақыға қосымша берілетін ақша;
заңға сəйкес жұмыскерлерге тегін берілген азық-түлік, арнау- лы киім мен аяқ-киімнің жəне басқа жеке қорғану құралдарының, коммуналдық қызметтердің құнын өтеу;
бірінші жарна төлеуге (кооперативтік үй салып жатқандарға несиені төлеуге) берілетін материалдық көмек;
жалпы пайдаланудағы көлікпен, арнаулы маршруттармен, ведомстволық көлікпен жұмыс орнына бару-келу ақысын төлеу;