Құрсақішілік (жатыр ішінде) даму кезеңі
Туылганнан кейін дсне ұзындыгынын дамуы
жүктеу/скачать 1,51 Mb. Pdf көрінісі
|
жастык кезен
| Туылганнан кейін дсне ұзындыгынын дамуы.
Дене үзындығы баланың даесінің дамуының негізгі көрсеткіш терінің бірі болып есептеледі. М ерзіміне жетіп туған дені сау баланың дене үзындығы 48—52 см, орташа 50 см. Кейбір жағдайда жаңа туған балалардың дене үзындығы әртүрлі болуы мүмкін. Шуберт салмағы 7,5 кг, ұзындығы 64 см өлі туған бала туралы хабарлады. Бах алғашқы салмағы 12 кг, ұзындығы 76 см жаңа туған баланы бақылаған. Бірінші жылы дене үзындығы, I кварталда ай сайын 3 см-ге өседі. II кварталда айына 2,5 см., III кварталда ай сайын 2 сантиметрден, IV кварталда 1,0— 1,5 см қосады. Бір жасқа дейінгі балалардың тиісті дене ұзындығын табу үшін туылғандағы дене ұзындығына ай сайын қосатын ұзындығын қосады. Мысалы: 3 айлық бала. Туылгандагы узындыгы 50 см. Тиісті узындыгы = туылгандагы узындыгы + 3 айда қосатын узындыгы — 52 см + 3 х 3,0 = 61 см. Бірінші жылы ұзындығына 25 см, екінші жылы 10— 11 см, үшінші жылы 8 см аумағында, 4 жастан 7 жасқа дейін жылына 5— 7 см косады. 11 жаска дейін ер балалар мен қыз балалардың бой үзындығы бірдей, орташа жыл сайын 4—5 см-ге өседі. 11— 12 жастан бастап бой үзындығының дамуы қыз балаларда ер балалар- дан асып түседі де, жыл сайын 7— 8 см косады. Ер балалардың дене үзындығы- ның өсуінің жылдамдығының үдеуі кейінірек 13— 14 жастан басталады да, 15 жастан бастап қыз балалардың бой ұзындығынан аса бастайды. Бүл айырмашылық өмір бойы сақталып калады. Негізінде дененің өсуі кыз балаларда 18—20 жаста аяқталса, ер балаларда 20—25 жаста аякталады. Жастан асқан балалардың дене үзындығын әртүрлі тәсілдермен анықтауға болады: 1. Тиісті дене ұзындығы = 1 жастағы тиісті дене үзындығы + жыл сайын косатын дене ұзындығы. Мысалы: 6 жасар бала. Туылган дене узындыгы 52 см, бір жасіпагы muicmi дене узындыгы 77 см. Демек 6 жастагы дене узындыгы = 77 см + 10 см + 8 см + 6 + 6 + 6 = 113 см. 2. 75 см + 5п 75 — 1 жастағы баланың тиісті дене ұзындығы. п — жасының жыл саны. Мысалы: Ж огарыдагы баланың muicmi дене узындыгы = 75 см + 5 х х 6 = 105 см. 3. 4 жасар баланың тиісті орташа дене узындыгы 100 см. 4 жастан кіші балалар үшін эр жетіспейтін жаска 8 см шегеріледі: 100 см - 8 (4-п). 4 жастан үлкен балаларга эр келесі жылга 6 см қосылады. 100 см + 6(п-4), п — жылмен есептелген жасы. 47 4. 2— 15 жас аралығындағы балалардың тиісті дене үзындығы 8 жасар бала- ға байланысты табылады. 8 жасар баланың тиісті дене ұзындығы орта есеп- пен 130 см-ге тең. Әрбір жетіспейтін жылға 7 см шегеріледі: 130 - 7 х (8-п). Әрбір артық жылға 5 см қосылады: 130+5 (п-8), п — жылмен есептелінген жасы. Баланың тиісті ұзындығын төмендегі формулалар бойынша да есеп- теп шығаруға болады (И. Н. Усов). 2—8 жастагы балалар ушін - 74 + 7 х п 8— 15 жастагы балалир ушін = 90 + 5 х п. п — жылмен есептелген жасы. жүктеу/скачать 1,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|