Сабақ тақырыбы: §



бет67/102
Дата28.11.2022
өлшемі18,15 Mb.
#53300
түріСабақ
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   102
Байланысты:
Саба та ырыбы тербелмелі контурда ы электромагниттік тербеліст

ІІІ. Жаңа сабақ.


Масс-спектрографтың сұлбасы.






М- атом ядросының массасы


R –атом ядросының массасы
R0=1,25·10-15 м
А-массалық сан
ρ –ядролық заттың орташа тығыздығы
mp –протон массасы
mn-нейтрон массасы

Атом ядросының құрамы

Нуклондар – протондар мен нейтрондардың жалпы саны.


А=Z+N
A –массалық сан
Z – реттік номері
N – нейтрондар саны
Ядролық зарядтары бірдей, ал массалық сандары А әр түрлі элементтер атомдарын изотоптар деп атайды.
Мысалы: 1Н1 –протий
1Н2 - дейтерий
1Н3 – тритий
Массалық сандары бірдей, зарядтық сандары Z әр түрлі нуклидтерді изобаралар деп атайды.
Ядродағы нуклондарды ыдырап кетуден сақтап, оның берік байланысын қамтамасыз ететін күштер ядролық күштер деп атайды.
Қасиеттері:

  • Күшті әрекеттесу күштері болып табылады.

  • Тартылыс күштері болып табылады.

  • Нуклондардың электр зарядының бар-жоғына тәуелсіз әрекет етеді.

  • Ядролық күштер барлық нуклондармен емес, тек өзіне жақын көршілерімен ғана әрекеттеседі.

  • Ядролық күштер центрлік күштер қатарына жатпайды.

МяЯдролық тарту күшінің жұмыс есебінен нуклондардан атом ядросы түзілгенде пайда болатын массалар айырымын массалар ақауы деп атайды.
∆М=Eб= ∆Мc2=(Z·mp+N·mn- Мя)·c2
Eб= ∆Мc2=(Z·mp+N·mn- Мя)·931,5МэВ
∆М= Eб/c2


Меншікті байланыс энергиясы деп ядроның байланыс энергиясының А массалық санға қатынасын, яғни бір нуклонға сәйкес келетін байланыс энергиясын айтады:
Ем.б.=Еб/А





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   102




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет