А. Ӛнерхан, Ф.Р. Ахметжанова
С. Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті,
Ӛскемен қ., Қазақстан
ТҦРМЫСТЫҚ ЗАТТАРҒА ҚАТЫСТЫ ҚОЛӚНЕР САЛАСЫНДАҒЫ
ТЕРМИНДІ ЖАСАУ АМАЛДАРЫ
Қазақ халқының материалдық мәдениетіне ҥңілсек, кҥнделікті тҧрмыс
қажетін ӛтейтін қолӛнердің жете дамыған тҥрлі салалары болғандығын
байқаймыз [1, 128]. Еліміздің қолданбалы ӛнері сақ пен кӛк тҥркілерден қалған,
болашақпен жалғасып бізге жеткен халық мҧрасы [2, 117]. Қолӛнер аталымға
берілген келесі анықтаманы жан – жақты да толық деп есептейміз. Қолӛнер –
қарапайым еңбек қҧралдарының кӛмегімен кҥнделікті тҧрмыс – тіршілікте
қажетті әртҥрлі бҧйымдар жасайтын қолтума ӛндірісі. Қолӛнершілер негізінен
табиғи шикізаттарды пайдаланып, еңбек қҧралдары арқылы аса кӛркемділік
және жоғары шығармашылықпен тҧрмысқа қажетті мҥліктер, музыкалық
аспаптар, қару – жарақ, қҧрал – саймандар жасайды. Әрбір қолӛнер туындысы
ӛз заманының материалдық мәдениетінің ҥлгісі және халық талғамының,
әлеуметтік, қоғамдық жағдайының, діни сенімінің, салт-дәстҥрінің нақтылы
кӛрінісі болып табылады.
Қазақ халқының қолӛнері сонау ескі заман тарихымен бірге ӛсіп, біте
қайнап келе жатқан ӛте бай қазына. Қазақстанда кӛшпелі шаруашылықтың
қажетіне сай қолӛнершілер мал шаруашылығына керекті әртҥрлі қҧрал –
саймандар ( желі, шылбыр, ноқта, бҧршақ, жҥген, қҧрық, бҧғалық, тҧсау, ӛре,
шідер, кісен, қада, ер – тҧрмандар т.б.) жасаумен шҧғылданды. Олар қҧмнан,
тастан, саздан қҧмыра, кӛзе, ыдыс – аяқ; мҥйізден, сҥйектен, мал мен аң
терісінен, ағаштан әшекейленген нақышты дҥние – мҥлік, домбыра, қобыз,
сыбызғы, шаңқобыз сияқты музыка аспаптарын; темірден, мыстан қылыш,
найза, қанжар, айбалта, кҥрзі секілді қҧрал, қару жасады. Қазақ халқының
қолӛнерінде киіз ҥй жабдықтарын, ағаш тӛсек жасау, тҥйін тҥю, ши орау, кесте
тігу, ӛрмек тоқу, киіз басу, сондай-ақ моншақ, білезік, сырға, алқа, шолпы
сияқты зергерлік бҧйымдар жасау кең дамыды [3, 34-35].
Біздің зерттеу нысанымыз – тҧрмыстық заттардың аталымдары және
олардың жасалу жолдары.
362
Соңғы жылдары терминнің тҥрлі мәселелері Ӛ.Айтбаев [4] пен
Ш.Қҧрманбайҧлының [5] еңбектерінде арнайы мақсатпен зерттеліп жҥргені осы
саладағы мамандарға белгілі.
Қазақ тіліндегі терминжасамның амалдары мен жолдарының ішіндегі ең
ӛнімдісінің бірі – қосымшалар арқылы термин жасау амалы деп есептеледі.
Терминжасамның бҧл тҥрін тілтанымда синтетикалық тәсіл немесе
морфологиялық тәсіл деп атайды. Жалпы жалғамалы тілдерде морфологиялық
тәсіл туынды тҧлғаларды жасаудың ең негізгі, ӛнімді амалдарының қатарына
жатады. Қараңыз: -ақ (тҧрақ), -ат (ақпарат), -ба (қазба), -бе (тізбе), -гер (зергер),
-гек (ілгек), -гі (негізгі), -гіш (білгіш), -гір (білгір), -дай (шақшадай), -дама
(тҧжырымдама), -дақ (баспалдақ), -дас (отандас), -дек (жҥрдек), -деме
(дәлелдеме), -дес (елдес), -дық (адалдық), -ды (жасанды), -лі (іргелі), -дік
(әкімдік) -и (мәдени), -к (тірек), -кер (іскер), -кі (іріткі), -кіш (ҥккіш), -қ (сынақ),
-ғақ, -қақ (майысқақ),-қы (ажыратқы), -қын (сатқын), -қор (ысырапқор), -қыш
(салқындатқыш), -лас (тағдырлас), -лы (тҧғырлы), -лық (бҧқаралық), -лі
(керілмелі), -лік (елшілік), -ма (тҧндырма), -мал (электротасымал), -малы
(салғастырмалы), -ман (оралман), -ме (сілтеме), -нама (ӛсиетнама), -па
(аңдатпа), -палы (аспалы), -пе (ескертпе), -сыз (ырықсыз), -теме (деректеме), -
тық (шаттық), -ті (әлеуетті), -тік (этноәлеуметтік), -хана (қасапхана), -шақ
(жарықшақ), -шы (барлаушы), -шыл (ойшыл), -ші (беттеуші), -ық (жаңғырық), -
ым (опырылым), -ыс (қҧбылыс), -ім (сенім), -ын (тығын), -іс (кіріс), -ыш
(бҧрауыш), -іш (автотежеуіш, бедерлеуіш), -бей (бейжай), -би (биресми), -на
(наразы), -нә (нересте) [6, 67].
Терминдер синтаксистік тәсілмен де туындайды. Бҧндайда екі не одан да
кӛп сӛз бір – бірімен тіркесіп, жаңа лексикалық мағына қҧрайды. Оларды
кҥрделі, туынды деп те атайды. Қазақ тілінде синтаксистік (аналитикалық) тәсіл
жиі қолданылатын ӛнімді тәсіл болумен бірге, оның іштей бірнеше тҥрі бар: 1)
сӛзқосым (біріккен туындылар), 2) қосарлау (қосарлы қос сӛздер), 3) тіркестіру
(тіркесті кҥрделі туындылар), 4) қысқарту (қысқартылған кҥрделі атаулар,
қысқарымдар). Қараңыз: 1) ағаштілгіш, ӛсиетхат, ӛтпежел, шынытас-кафель,
жеделсаты-лифт, біртуар, жерқойма-погреб, желкӛз-форточка, қолӛнер,
дҥниетаным, жолсілтеме-путеводитель, инфрақҧрылым, мыңбасы, емдәм,
мҧзайдын, сӛзтізбе, қарақҧйын-смерч, ҥстемақы-надбовка; 2) белбеу, жегжат,
бҥгін, білезік, қайнаға, қайната, тҥрегел, неғҧрлым, ӛйткені, сӛйтіп, әнеугҥні; 3)
әл-ахуал, бақ-дәулет, егжей-тегжей, емін-еркін, жай-кҥй, қҧт-береке, сән-
салтанат, тҥр-тҥрі, ҥбірлі-шҥбірлі, ҥш-ҥштен, рет-ретімен, іс-қимыл, шексіз-
шетсіз; 4) азу тіс, кіндік шеше, ас ҥй, мҥшел жас, жеті ата, жҧмыр жер, ауыз ҥй,
қызыл кҥрең, кӛк тамыр (вена), кҥре тамыр (аорта); 5) Еуроодақ, Ортазбат,
мемкірісмін, экожоба, геосаясат, этнотіл, мемстандарт, еурожӛндеу, меммҥлік,
медбике, биоӛріс, зоодҥкен, мемжерком, ШҚО, ШҚМУ, ТМД, АХАТ, ҦБТ,
БҦҦ, ҚР, ҦҒА.
Бҥгінгі таңда терминдер калька әдісімен де туындайды дамыды [6, 94].
Мысалы, летучка-лездеме, морозильник-мҧздатқыш, календарь-кҥнтізбе, диета-
емдәм, многоборые-кӛпсайыс, автомойка-автожуу, автостанция-автобекет,
363
аэрофотосъѐмка-аэрофототҥсіру, радиоузел-радиоторап, личное первенство-
жекелей біріншілік.
Қазақтың ӛрнекті әшекеймен істелетін қолӛнерінің тҥрлері де , атаулары да
ӛте кӛп. Солардың ішінде халық арасына кӛбірек тарағаны – ою – ӛрнек. Ою –
ӛрнек ісі тым ерте заманнан бастап қолӛнерінің барлық тҥріне бірдей ортақ
әсемдеп әшекейлеудің негізі болып келді.
Жалпы тігіншілік ӛнерімен айналысатын еңбек тҥріне, дайындайтын
ӛнімдеріне байланысты ӛз ішінде кестешілік өнері, тігіншілік өнері, етікшілік
өнері деп бӛлуге болады. Бҧлардың қай – қайсысы болсын ӛнер дәрежесіне
кӛтерілген ата кәсіп. Этнографиялық еңбектерде бҧлар кейде жеке-жеке сӛз
болса, кейде тігіншілік пен кесте ӛнері бірге қарастырылады, ӛйткені тігінші
сырт киім, іш киім, бас киімдерді, тӛсек - орын жабдықтарын, басқа да
тҧрмыстық заттарын тігумен бірге оларды ӛзі кестелеп, безендіре білген. Тӛсек
– орын жабдықтары тҥрлі мата қиындыларынан қҧрақ қҧрау арқылы да
дайындалған [7,427].
Бҥгінгі таңда анықталған деректерге байланысты қазақ ою – ӛрнектерінің
жиі қолданылатын екі жҥзден астам тҥрі бар. Олардың бірқатарын кӛрсетейік:
ай, айбалта, айбас, аймүйіз, айшық, алақан, алақұрт, аламыш, алаша,
алтыбасар, арпабас, атауыз, атерін, атізі, ашатұяқ, айыртұяқ, арқармүйіз,
баған өрнек, балға, балдақ, балта, балық көз, баспа, бастырма, батырма,
бедер, безек, бес дөңгелек, бес жапырақ, бес күл, бес бұрыш, бес демше, бой
өрнегі, ботатірсек, бөрікөз, бөріқұлақ, бунақ, бұрма, бұтақ, бүлдірген, бүркөз,
бүрме, гүл, гүлдірайхан, дақ, доға, егіз, ендірме, ергенек, жапырақ, жармагүл,
жауқазын, желі, жеті гүл, жол, жолақ, жұлдыз, жұлдызгүл, жұлдызқұрт,
жүрекше, жылан, жыланбас, жыланбауыр, жіліншік, ирек, ирексу, итемшек,
иттабан, иттіс, кемпірқосақ, кеңірдек, көз, күмбез, күн, көпбұрыш, қабырға,
қазмойын, қазтабан, қармақ, қиықша, қолтық, қолтықша, қос мүйіз, қос құлақ,
қос тіл, қос таңдай, қос бұрым, құмырсқа, құмырсқа із, құсжолы, құсмұрын,
құсқанат, құсқұйрық, құстабан, ебелек, қошқармүйіз, қырықмүйіз, құстұмсық,
маралмүйіз, масақмүйіз, мөр, ожау, омыртқа, ойма, оймақ, өкше, өркеш, өріс,
өткерме, райхан, керегекөз, көбелек, самұрық, селеубас, сыңарөкше, сырға,
таңба өрнек, тарақ, тармақ өрнек, текемет өрнек, терме, терісбұтақ,
торкөз, төртқұлақ, түйетабан, тырна, үркер, шақпақ, шапыраш ою, шарбақ,
шаршы, шатыраш, шот ою, шөміш өрнек, шөжебас, шиыршық, шыбынқанат,
шыныгүл, шытырман, шырмауық, шұжық өрнек, райхангүл, салпыншақ,
тұмартіс, түлкібас, түйемойнақ, ырғақ, ілмек, ірбіт өрнек.[8, 13-14].
Ӛрнек атауларын мән – мағынасына қарай келесі топтарға жіктеуге болады
деп ойлаймыз.1 – топ. Аспан денелері – космогония: жұлдыз, шұғыла, ай, күн,
жарты ай, айшық, кемпірқосақ; 2 – топ. Зооморфтық ою – ӛрнектер(жан –
жануарларға арналған ою - ӛрнектер): айыртұяқ, арқармүйіз, атбасы, алақұрт,
бұланмүйіз, бұғымүйіз, ботакөз, бөрікөз, бөріқұлақ, барыс, елік, жыланбасы,
жіліншік, жұлдызқұрт, иттабан, итқұйрық, иттіс, итемшек, қошқармүйіз,
қодасмүйіз, қазмойын, қазтабан, құсмұрын, құсқанаты, қарғаның ізі, қабырға
(қаңқа), қолтықша, құмырсқа, көбелек;3 – топ. Магиялық ою – ӛрнектер: адам
364
басына киілетін бетперде, ат басына кигізілетін бетперде, кісе, қалқандағы
қияли бейнелер, тұйық ою; 4 – топ. Ӛсімдіктерді бейнелейтін ою – ӛрнектер:
бесжапырақ, бітпес, бүршік, жауқазын, гүл, қауыз, райхангүл, сабақ,
сегізжапырақ, төртгүл, үзілмес, үшжапырақ;5 – топ. Ҥй тҧрмысынан
алынғаною – ӛрнектер: балта, балдақ, баспалдақ, қармақ, өкше, тарақ, тұмар,
ілмек;6 – топ. Геометриялық ою – ӛрнектер: бесбұрыш, дөңгелек, төртбұрыш,
сегізбұрыш, ромб, үшбұрыш, шаршы, шеңбер;7 – топ. Жер – суға, тауға
байланысты ою – ӛрнектер: ағаш, бұлақ, бұтақ, ирексу, көл, қайнар, тау,
толқын, өзен.
Жоғарыда кӛрсетілген тіл деректері тҧрмыстық заттарға қатысты қолӛнер
саласындағы терминдер кӛбінде аналитикалық тәсілмен жасалатындығын
анықтайды. Қараңыз: айбалта, арпабас, айыртұяқ, ботатірсек, бөрікөз,
гүлдірайхан, жармагүл, жыланбас, иттіс, кемпірқосақ, қазмойын, қазтабан,
құсжолы, құсқанат, сыңарөкше, торкөз, түйетабан, шөжебас, шыбынқанат,
шыжбақай, шыныгүл, тұмартіс, түйемойнақ, түлкібас, тайтұяқ.
Біз қазір этностық қоғамда ӛмір сҥріп жатырмыз. Этностық қоғам – ортақ
тіл, діл (наным-сенім), ортақ мінез-қҧлық, ортақ жан-дҥние (психология) мен
дҥниетаным, ортақ салт-дәстҥр мен мәдениет, ортақ ӛмір-тіршілік пен оның
тәсілдерін бірге жасап, бірге қолданатын тҧрақты табиғи орта қалыптасқан
ҧжымда ғана дҥниеге келетін қоғам. Бҥгінде дамыған қазақ қауымы ӛзі
іргетасын қалаған, қабырғасын тҧрғызған, егеменді ел, тәуелсіз мемлекет болып
отырған қазақ қоғамы, сол қоғамның заңды мҧрагері қазақ халқы да сол
қоғамның тҧла бойымен біткен, онымен ғасырлар бойы бірге ӛсіп, біте
қайнасып келе жатқан тҧлғалық та қҧрамдық бӛлшегі болып есептеледі.
Ал тҧрмыстық заттар атаумен бірге иесінің ортадағы әлеуметтік жағдайын,
жеке басындағы қҧндылықтарды, этнопсихологиялық ҧстанымдарды және
ҧлттық болмыстан (менталитет) мағлҧмат беруде. Қорыта айтқанда, тҧрмыстық
заттар қазақ халқының тарихы мен рухани-материалдық мәдениетіне
байланысты сақталған және жҥйеленген мол ақпаратты жеткізеді.
Әдебиеттер тізімі
1. Арғынов Х. Қазақ халқының қолӛнері. Алматы: Ӛнер, 1987.
2. Тілеукеҧлы Т. Қазақтың ою-ӛрнектері мен зергерлік бҧйымдары. Астана:
Фолиант, 2008.
3. Қазақстан
ҧлттық
энциклопедия.
1-10т.
Алматы:
Қазақ
энциклопедиясының бас редакциясы, 1998. – 2007.
4. Айтбаев Ӛ. Қазақ терминжасамының дамуы мен қалыптасуы. Алматы:
Ғылым, 1988; Сол автор. Терминдер жіне олардың аудармалары. Алматы:
Ғылым, 1990; Сол автор Қазақ сӛзі (Қазақ терминологиясының негіздері).
Алматы: Рауан, 1997; Сол автор Основы казахской терминологии. Алматы.
Арыс, 2000; Сол автор Қазақ тіл білімінің терминологиясы мәселелері. Алматы:
Абзал – Ай, 2013.
5. Қҧрманбайҧлы Ш. Қазақ лексикасының терминденуі. Алматы: Ғылым,
1998; Сол автор Терминқор қалыптастыру кӛздері мен терминжасам тәсілдері.
365
Алматы: Сӛздік – Словарь, 2005; Сол автор Терминтанушы қҧралы. Астана:
Педагогика – Пресс ИД, 2009.
6. Ахметжанова Ф.Р. Сәрсен Аманжолов және терминшығармашылықтың
кейбір мәселелері. Монография. Ӛскемен. С.Аманжолов атындағы ШҚМУ
«Берел» баспасы, 2014.
7. Қайдар Ә. Қазақтар ана тілі әлемінде: этнолингвистикалық сӛздік.
Алматы: Сардар 2013.
8. Қасиманов С. Қазақ халқының қолӛнері. Алматы: Қазақстан, 1995.
УДК
811.111
М.М. Оразгалиева, Н.Е. Забелина
Восточно-Казахстанский государственный университет
имени С. Аманжолова, г. Усть-Каменогорск, Казахстан
THE INFLUENCE OF THE TEACHER ON LEARNERS‘ MOTIVATION IN
FOREIGN LANGUAGE LEARNING
In foreign language learning as in every other field of human learning, motivation
is the critical force which determines whether a learner embarks on a task at all, how
much energy he devotes to it, and how long he perseveres. It is a complex
phenomenon and includes many components: the individual‘s drive, need for
achievement and success, curiosity, desire for stimulation and new experience, and so
on. These factors play a role in every kind of learning situation. Student motivation is
influenced by both internal and external factors that can start, sustain, intensify, or
discourage behavior. The teacher has to activate these motivational components in
the students but that is the precise problem.
Motivation plays a significant role in the rate and success of foreign language
learning in general, and in classroom language learning in particular. It consists of
such factors as the attached value of a task, the rate of success expected by learners,
whether learners believe they are competent enough to succeed, and what they think
to be the reason for their success or failure at the task [1]. Motivating learners to
develop in the target language is acknowledged to be a complex process. In many
instances, students face many obstacles in learning English and are often demotivated
to learn. However, certain motivational strategies, identified by research on
motivation, can help learners adopt more positive attitudes towards language
learning.
Research into motivation in language acquisition in recent years has focused on
the factors which affect foreign language learners‘ motivation [2]. These studies
proposed that foreign language teachers play one of the most influential roles to help
students engage and persist in the long process of language acquisition. The roles are
assumed to influence each learner‘s motivation to enhance learner motivation so that
learners positively and actively engage in their learning until they reach their
common target in foreign language learning.
366
Many empirical studies of teacher‘s motivation were conducted to identify how
teachers influence learners‘ motivation; the researchers assigned motivational
strategies and studied the significance attributed to each strategy by the teachers and
how often teachers employ each strategy in their classes. This study leads to the
commandments for teachers to motivate language learners: teachers should promote
the learners‘ expectations of success in the foreign language. Students will have a
greater tendency to do an activity if they feel they will succeed in that particular
activity.
The simplest way to ensure that students expect success is to make sure that they
achieve it constantly. Other ways to increase students‘ expectancy of success include
assisting them and giving them time to prepare for tasks, explaining to them what
success is involved in the task and how to achieve it, and help them overcome any
obstacle they may face.
Teachers should orient the students toward particular goals and work together to
realize these goals. In fact, in many teaching situations, teachers work with a pre-
determined syllabus and already planned goal of the course, but many research
studies have found that these goals most often do not match the students‘ goals. More
importantly, many students have been reported that they do not understand why they
are given a particular activity. As a result, it is the role of the teacher to steer the class
towards a particular goal and explain to the students the purpose of each activity and
help them achieve that goal.
One of the problems that may face both teachers and learners is the diversity of
learners‘ goals in the sense that every learner may bring a distinct goal, and some of
them are in the classroom because not that they have a goal but rather they have to be
there. It is fundamental to the successful working of a group to have a sense of
direction and a common purpose. Defining and agreeing aims is one of the hardest
tasks that the group has to undertake together.
The next commandment is to generate motivation is to make the teaching
materials relevant to the learners. Schools build their curriculum on societal norms
and what the society thinks students should learn rather than giving students a choice
to learn what they think is relevant to their needs. The motivation to learn decreases
dramatically when the learners learn something they do not see any relevant to their
lives. Teachers should make materials as relevant as possible to the students‘ lives
and, if necessary, teachers should supplement some activities in textbooks with more
relevant materials that can motivate students to learn because they can apply it to
their own experiences.
Teachers should help students create realistic beliefs about language learning.
Some learners bring some unrealistic learning beliefs about how much progress or
learning they can achieve in a particular class. If they do not see that their beliefs or
expectations are not achieved, they will become disappointed and lose interest in the
course. Teachers, therefore, should explain the complexity to learn a foreign language
and develop students‘ understanding of the nature of the process.
Moreover, teachers should help students realize that there are various ways to
achieve success in the learning process and encourage each learner to find his/her
distinct ways of learning. Teachers should make sure that the class atmosphere is
relaxed and pleasant. The way the students are seated in the classroom will often
367
determine the dynamics of the lesson. A simple change in the seating pattern can
make an incredible difference to group coherence and student satisfaction, or had
become crucial element in the success or failure of the lesson.
It would be better if teachers make sure that learners are familiar with the target
language culture. The target culture is also a useful tool to generate the integrative
orientation of the learners through introducing authentic materials which reflect the
target culture and community of the target language.
Teachers should use the first language in the learning foreign language.
The main argument against the use of the first language in language teaching is
that students will become dependent on it, and not even try to understand meaning
from context and explanation, or express what they want to say within their limited
command of the target language. But there are other, historical reasons why the use
of the students‘ mother tongue went out of favor. Initially it was part of a reaction
against the Grammar-Translation method, which had dominated late 19th and early
20th century teaching, and which saw language learning as a means towards
intellectual development rather than as being for utilitarian, communicative purposes.
But, we can say that there are a few cases when we can resort to the student‘s mother
tongue.
When there is a gap of communication or total misunderstanding, since it can
prevent time being wasted on fruitless explanations and instructions, when it could be
better spent on language practice. It can be used with beginners, when students are
trying to say something but having difficulty, they can say it in their own language
and the teacher can reformulate it for them. When students need to combine the two
languages, for example in those lessons whose focus evolve around translation and
interpreting
It is imperative that before attempting to create any kind of motivation, teachers
should take some conditions into consideration. We have seen above that teachers
play a significant role in affecting learners‘ motivation; teachers‘ actions and
behaviors in the classroom have motivational influence on students [3]. It is argued
that teachers‘ behavior can influence the students‘ engagement in class. Therefore, it
is crucial to establish a class atmosphere of mutual trust and respect with the learners
[4]. Teachers can promote such respect and trust through interacting with students on
a personal level and show that they care about their students‘ personal issues or
challenges that they face in the classroom or even outside.
Enthusiasm is another factor that can impact learners‘ motivation. Enthusiasm is
contagious in classrooms; therefore, if students recognize their teacher‘s enthusiasm
to the task, they, too, will be enthusiastic.
In general, motivation is the ‗neglected heart' of our understanding of how to
design instruction. [5] Many teachers believe that by sticking to the language
materials and trying to discipline their refractory students, they will manage to create
a classroom environment that will be conducive to learning. Nevertheless, these
teachers seem to lose sight of the fact that, unless they accept their students'
personalities and work on those minute details that constitute their social and
psychological make-up, they will fail to motivate them. What is more, they will not
be able to form a cohesive and coherent group, unless they succeed in turning most
―curriculum goals‖ into ―group goals‖.
368
Learning a foreign language is different to learning other subjects. Therefore,
language teaching should take account of a variety of factors that are likely to
promote, or even militate against, success.
The role of the teacher is enhancing learners‘ motivation and helping them
achieve continuous progress in their language learning process. The body of literature
in the field of motivation has shown that teachers play significant roles in increasing,
or decreasing, students‘ motivation. The implications of motivational models and
strategies can be beneficial for foreign language teachers. Teachers would find it
helpful to integrate these motivational strategies in their classrooms and help their
students make the most of their foreign language learning. While each of the theories
and strategies has some value, no single theory or strategy can sufficiently explain
learners‘ motivation. Therefore, it would be wise if teachers drew eclectically from
these theories and strategies, or at least most of them, and try different combinations
in their classrooms, taking into consideration that learners are different and thus
different motivational strategies may work differently with each group of students. In
addition, it is significant that teachers should be aware of their actions and behaviors
in classroom because it is very likely that teachers‘ actions can demotivate learners.
Список литературы
1. Dornyei, Z. and Otto, I. 1998. Motivation in action: A process model of L2
motivation. Working Papers in Applied Linguistics (London: Thames Valley
University),P: 43-69.
2. Dornyei, Z. 2001. Teaching and Researching Motivation. England: Pearson
Education Limited.
3. Young, D. J. (ed.). 1999. Affect in foreign language and second language
learning. Boston, MA: McGraw-Hill.
4. Good, T. L. and Brophy, J. E. 1994. Looking in classrooms. 6 th edition. New
York: HarperCollins.
5. Wenden, A. 1991. Learner strategies for learner autonomy. Hemel Hempstead:
Prentice Hal.
УДК 81'373.6
Достарыңызбен бөлісу: |