Пайдаланған əдебиеттер:
1. Н.Ə. Назарбаев: «Қазақстанның əлемдегі бəсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына
кіру стратегиясы». – Егемен Қазақстан газеті. 19/І-2006. №16.
2. Н.Ə. Назарбаев: «Қазақстан экономикалық,əлеуметтік жəне саяси жаңару жолында». –
Егемен Қазақстан газеті 3/ІІІ-2005. №13
3. «Қазақстан Республикасы білім беруді дамытудың 2005-2010 жылдарға арналған
Мемлекеттік бағдарламасы». – Егемен Қазақстан газеті. 16/І-2004. №5.
4. «Тəрбие тағылымдары» /озық іс-тəжірбиелер жинағы/. – Алматы, 2007.
5. Н.Түндебаева. Орыс тілді аудиторияларда қазақ тілін коммуникативтік оқыту
технологиясы. Қазақ тілі жəне əдебиеті орыс мектебінде, 2007. № 10. – 3-7 б.
6. И.К. Кубаева Научно-методические основы обучения казахскому учащихся 5-7 классов в
концепции неосферного образования. – Москва, 2007.
ҚАЗІРГІ ЖАҢА ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУ
БЕЛСЕНДІЛІКТІ АРТТЫРУДЫҢ НЕГІЗІ РЕТІНДЕ
Амантай А. аға оқытушы, з.ғ. магистрі
Есенов Д.К. аға оқытушы, з.ғ. магистрі
Қарағанды қ.,
Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық университеті
Бүгінгі - заманауи оқытушы - ақпарат көзін, инновацияны меңгерген, консультант,
кеңесші, модератор, бақылаушы, ресурс, анықтама беруші, басқаларға білім беретін жəне өзіде
білім алатын, шығармашылық қабілтетті, талдаушы, талантты, шешім шығара білуші, жүйкесі
мықты, ақпаратты меңгерген, психолог, логикасы мықты, тілдерді меңгерген, жаңа
технологияларға бейім, белсенді тұлға.
Қазіргі жаһандану процесінің тез жүруі əртүрлі қызмет саласындағы мамандарға жоғары
талап пен жаңа технологияларды меңгеруге белсенді болуды қажет етеді. Мұндай процесс білім
жүйесінеде өз əсерін тигізді. Ақпараттық технологиялардың күн сайын жаңарып, тез дами түсуі
ұрпақтың ақпараттық қоғамға дайындалу жағдайын үдете түсуде.
Мəселен, осыған сай кңəсіби салада сапалы мамандарды дайындау басты орында тұр.
Мамандарды дайындау жəне олардың біліктіліктерін көтеруде ақпараттық мəдениет пен
ақпараттық шығармашылықтың аса жоғары талаптары сынға алынып жатыр.
Қазіргі уақытта педагогикалық технологиялар ұғымы педагогика лесиконына жақсылап
енді. Бірақ оны қолдану жəне пайдалану бойынша əртүрлі көзқарастар кездеседі. Технология –
белгілі бір қызметте, шеберлікте, өнерде қолданылатын əдіс-тəсілдердің жиынтығы.
Б.Т. Лихачевтің берген анықтамасы бойынша педагогикалық технология - нысандарды, əдістерді,
635
тəсілдерді, оқыту əдістерін, тəрбиелеу құралдарын бірыңғай арнайы жинақтап, педагогикалық
үрдістің ұйымдастырушылық – методикасын білдіретін психологиялық – педагогикалық базаның
жиынтығы [1].
Қазіргі уақыттың заман талабына сай педагогика саласыда бұрынғы, ескірген əдіс –
тəсілдерден бас тартуды керек етеді. Яғни, педагогика өзінің арнайы кəсібилігінің, өзінің
өнімділігінің, өзінің технологиясының жəне нарықтық бағасының жоғарылап кеткендігімен
сипатталып отыр.
Сондықтан оқытушының білім беруде, білімді бағалауда, біліммен қатар тəрбиелеу
қызметінде технологияны меңгеруі өте қажет.
Педагогикалық технологияны жетік білу еңбек нарығында педагогтың жоғары кəсіби
біліктілігінің бəсекесін көрсетеді. Оқытушының қызметінде жетістіктерге жетуіне мүмкіндік
жасайды.
Оқушылардың білім сапасын көтеру үшін оқытушының қазіргі педагогикалық
технологияларды меңгеріп, оны оқу-тəрбиелік үрдіске енгізіп, қолдана білуі жоғары нəтиже
беретін факторлардың бірі. Қазіргі технологияны пайдалану əрбір оқушының үлгерімін ғана
қамтамасыз етіп қоймай, сондай-ақ, олардың қоғамдағы өз орындарын білуге, техниканы
меңгеруге, білімге деген қызығушылықтарынң тууына, өз – өздерін дамытуға мүмкіндік
тудырмақ.
Бүгінгі таңда білім алушылардың интеллектуалдық қабілетін дамытуда компьютердің ролі
ерекше.
Оқытудың жаңа педагогикалық технологияларын меңгеру мұғалімнен орасан зор іскерлік
пен шығармашылыққа негізделген ізденістерді қажет етеді. Осындай мақсат көздеген жүйелі
ізденістер оқытушының жаңа технологияны меңгеруіне, инновациялық жетілуіне мүмкіндік
береді.
Бүгінгі таңда педагогикалық технология мəселесі теориялық жəне практикалық зерттеуді
қажет ететін өзектілігі маңызды болып отыр. Теориялық тұрғыдан алсақ, педагогикалық
технология - педагогиканың санаты ретінде қарастырылып, оның мəні мен құрылымы
айқындалады, педагогикалық іс-əрекеттің əртүрлі саласындағы (дидактика, тəрбие, білім беруді
қамту) педагогикалық технологияның ғылыми негіздерін оқып-үйретеді, педагогикалық
технологияны болжау əдістері мен теориясы зерттеледі жəне педагогикалық технология
теориясының негіздері көрсетіледі. Ғылыми-педагогикалық ізденістен жаңа педагогикалық
технологиялардың бірнеше түрлерін бөліп көрсетуге мүмкіндік берді. Енді солардың ішінен
жоғары оқу орындарының оқу үрдісінде қолдануға ұсынылатын бірқатарына тоқталайық.
Қазіргі кезде Республикадағы жəне аймақтағы экономикалық нарықтық қатынастардың
қалыптасу жағдайында еліміздің əлеуметтік-экономикалық дамуы қоғам өмірінің барлық
саласында оқыту мазмұны мен оқытудың қазіргі технологияларын жетілдіру өзекті мəселелердің
бірі болып отыр.
Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі «Білім түралы» Заңында білім беру
саласындағы мемлекеттік саясаттың ұстанымдарының бірі - жеке адамды қалыптастыруға
бағытталған рөлі жəне педагог қызметкерлер оқушылардың мемлекеттік білім беру стандартында
көзделген деңгейден төмен емес білім, білік, дағды алуын қамтамасыз етуге, олардың жеке
шығармашылық қабілеттерінің дамуы үшін жағдай жасау қажеттігі қарастырылған [2]. Дəстүрлі
оқыту технологиясының білімді мемлекеттік стандарт деңгейінде толық меңгеруіне кепілдік
бермей отырғандығы оқушылардың білім жетістіктерінің нəтижелерінен көрініс табуда. Осыған
орай оқу-тəрбие үрдісін жетілдірудің қазіргі технологияларын жетілдіріп, сабақ беруде қолдану
арқылы білім сапасын жақсартуға болатындығына басым бағыт берілуде.
Қазіргі кезде оқу-тəрбие үрдісінде көптеген педагогикалық технологиялардың қолданылып
жүргені мəлім. Бұл технологиялардың бəрін бір сабақта қамту мүмкін емес. Сондықтан, əрбір
пəнді оқыту технологиясын таңдап, іріктеу жəне оны іс-əрекеттік тұрғыда жетілдіру арқылы
оқушының білім жетістіктерін арттыруға болады. Мұнда оқушының əрекеті технологияны
қабылдауы, ынтасы, құштарлығына көңіл бөлінуі тиіс.
Оқытудың компьютерлік технологиясы. Бұл технология – оқытудың бағдарламалық
көзқарастарын дамытады, мүлдем жаңа технологиялық жолдар ашады. Оқытудың компьютерлік
технологиясы – мəліметтерді компьютер көмегімен даярлау жəне беру əрекеттері. Бұл технология
материал мазмұнын кейбір үлгілерді пайдалануға негізделеді.
Қазіргі кезде компьютердің көмегімен тек белгілі бір аудиторияларда ғана емес онымен
бірге қашықтан оқыту үрдісі де дамып отыр. Ол үшін Интернет желісіне қосылған компьютер
636
керек. Қашықтан оқыту кезінде тапсырманы жəне онымен бірге ұсынылған оқулықтарды қарап
отырып білім алғысы келетін адам өзі ізденіп, жауаптарын салып жібереді. Немесе бірлескен
телеконференцияларға қатысады. Оқытудың бұл түрі анағұрлым арзан, əрі қалаған уақытыңда
оқуыңа, тапсырмаларды орындауыңа мүмкіндік береді.
Ғалымдардың пікірінше шағын топтар жағдайында оқу-тəрбие үрдісін ұйымдастыруда
жүйелік негізде оқыту мен шоғырландырып оқыту технологияларының оқыту сапасын арттыруда
дидактикалық мүмкіндіктері мол.
Интерактивтер технологиясы. Kahoot – əртүрлі платформалар арасындағы қайшылықты
аудитория ішінде шешкен СЕРВИС. Kahoot.it сервисінде тест құрастыру. Бұл программа арқылы
онлайн тест құрастырып, смартфон, планшет, компьютер арқылы онлайн тест алуға болады. Оны
аудиторияда бір топты бағалау үшін, студенттердің əрқайсысының білімін жеке бағалау, топты
бағалау сияқты өте тиімді жақтары бар. Сондай-ақ, бір топты командаға бөліп, сайыс өткізуге,
оларды бағалау жүйесі оқытушыға өте тиімді болмақ. Бұл сервис арқылы студенттердің
смартфонын, ноутбугін, нетбугін, планшетін сабақ үрдісіне қолдануға мүмкіндік береді.
Презентациялар технологиясы. (PowerPoint, Prezi) Бұл технология, бір жағынан, əр
сабақтан жаңа материалды (бейнелеулер, суреттер, дидактикалық материалдар, т.с.с.) көрнекі
көрсету құралы болатын болса, екінші жағынан, оқытушыларға осы материалды дайындауды жəне
оны қолдану процесін де жеңілдетеді. Алдынала жүргізілген тəжірибелер, презентациялар
технологиясын пайдалану студенттердің оқуға деген ынталылығын арттырып, сабақтың
қызғылықты өтуін қамтамасыз етіп, оған дайындалу мерзімін қысқартады, ең бастысы –
оқытушыларды жаңа ақпараттық желілік технологияларды пайдалануға дағдыландырады [3].
Модульдік оқыту технологиясы. Модуль дегеніміз – қандайда бір жүйенің, ұғымның
нақтылатын, біршама дербес бөлігі.
Оқу модулі қайта жаңғыртушы оқу циклі ретінде үш құрылымды бөліктен тұрады.
кіріспеден, сөйлесу бөлімінен жəне қорытынды бөлімнен тұрады. Əр оқушы оқу модулінде сағат
саны əртүрлі болады. Бұл оқу бағдарламасы бойынша сол тақырыпқа, тақырыптар тобына немесе
тарауға бөлінген сағат санына байланысты [4].
Тұлғаның оқу біліктілігімен қатар ойлауы, іс-əрекеті, өзара қарым-қатынасы жəне өзінің
сана-сезімі дамып, қарапайым ойлау операциялары (анализ, синтез, салыстыру, сұрыптау) жəне
шығармашылық іс-əрекеті қалыптасады.
Қазіргі нарықтық экономиканың сұраныстарын қанағаттандыруға жəне экономиканың,
өндіріс салаларының дамуына сай жастарды компонентті тұлға ретінде қалыптастыру үшін
студенттер оқытудың қазіргі технологияларын пайдаланып, оны одан əрі заман талабына сай
жетілдіруі қажет.
Жалпы технологияны меңгеруде оқытушының жан-жақтылығы жəне білімі қажет. Білім
саласына еніп отырған жаңа технологиялардың ерекшелігі - өсіп келе жатқан тұлғаны жан-жақты
дамыту. Инновациялық білімді дамыту, өзгеріс енгізу, жаңа идеялар мен жаңалықтарды өмірге
əкелу. Бұрынғы студент тек қана тыңдаушы, орындаушы болып келсе, ал қазіргі өздігінен білім
іздейтін жеке тұлға екендігіне ерекше мəн береміз.
Сонымен жалпылап айтқанда оқу үрдісінде студент тұлғасының дамуына, ықпал жасайтын
жаңа технология түріндегі сабақтар үлгісінің бəріне жүктелетін міндеттер жүйесі жаңа
технологияны қолдануда студенттердің пəнге деген қызығушылығын арттырып қана қоймай,
үлкен ізденіспен, шығармашылыққа жетелеуі бек мүмікн.
Қорытындылай келе айтатын болсақ, студент:
-
компьютерде еркін жұмыс жасайды;
-
оқыту процесінде жаңа технологияларды қолдана отырып білімін шыңдайды;
-
жаңа оқыту үрдісін қалыптастырады;
-
өздігінен ізденімпаздық қабілеті артады;
-
ақпараттық сауаттылығы мен ақпараттық мəдениеті қалыптасады.
Əдебиеттер тізімі:
1.
Ермолаева М.Г. Современный урок. Анализ тенденции возможности. Учебно-
методическое пособие. Санкт-Петербург 2008.
2.
«Білім туралыə Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі № 319 Заңы
(өзгерістер мен толықтырулар 09.04.2016 № 501-V)
637
3.
Д.Ш. Матрос, Д.М. Полев, Н.Н. Мельникова. Управление качеством образования на
основе новых информационных технологий, М., 2001
4.
Сарбасова Қ.А. Инновациялық технологиялар. Алматы, 2006.
MODERN METHODS AND TECHNOLOGY OF IMPROVEMENT THE QUALITY OF
ENGLISH LANGUAGE TEACHING
T.V.Yarema
Karaganda Economic University of Kazpotrebsoyuz
According to the educational standard of general education in a foreign language, English
language training has two main objectives:
1) the development of foreign language communicative competence, which implies the
development of speech, language, socio-cultural, compensatory, learning and cognitive competencies;
2) the development and education of the ability and willingness for self and continuous study of
the English language:
a) to educate themselves using the English language in other fields of knowledge;
b) the development of the capacity for self-assessment through observation of their own speech in
native and English languages;
c) personal self-determination of students in relation to their future profession;
d) the formation of a citizen and patriot [1].
Educational Technology.
The goals can be realized when used with all groups of educational technology:
1) technology explanatory and illustrative teaching, which are based on information, education of
students and the organization of their reproductive activities in order to develop their general learning
skills;
2) personality-oriented learning technologies, creating conditions for their own learning activities
of students, taking into account the individual characteristics and the development of pupils;
3) the developing training technology, the focus of which - the way of learning, contributing to
the integration of the internal mechanisms of personality development of students, their intellectual
abilities.
All of these technologies are not used in isolation. There is an active process of their integration.
Integrated education technology is fundamental to the English lessons. Integrated lessons are no different
from traditional lessons on the types and forms. It is learned the formation of skills and abilities, their
development lessons, lessons of their application in practice and the lessons of monitoring and
verification. The difference is that all types and forms of integrated lessons involve a large enough block
of information on the class or independent work to address any problems.
1.Project-based learning.
The project-based method is based on the development of cognitive skills of students to design
their own skills and their knowledge to navigate the information space. Working on the project, the
children understand what they are learning new words and grammatical phenomena, where and how they
can apply this knowledge. The task of the teacher - to organize independent cognitive activity of each
student in the course of the project [2].
2.The teaching method in collaboration.
This method is a basis in the development of training in cooperation project. Method helps to
solve the problem of multi-level groups. According to this method it is assumed that "weak" students are
able to take over, if they will work in small groups and be responsible for the success of each.
After the first experience with teaching method in collaboration, it was obvious that the "weak"
students have become more active. Weak students feel confident in their own abilities. They are aware of
their importance: and from their efforts on the success of the entire group. Obtained as a result of a
positive evaluation of the result of the efforts of each student and served as a stimulus for further interest
in each other, the joint work and the teachings at all.
The fact that this technique gives tangible results can be measured by the increasing dynamics of
the level of learning motivation. Already-established work groups allowed to give a master class on the
638
use of this method in the framework of inter-regional scientific-practical conference "Philological
education in the context of culture.[3]".
3. Using authentic video courses.
One way - the use of authentic video courses and video with its many useful features, giving a
teacher the ability to use different technologies to work with your movies. They help to simulate a
situation in which language learning takes place when immersed in the culture medium of native
speakers. When dramatization (one of the technologies work with the video), children learn the art of
communication, master the etiquette of speech, learn to be partners of speech, i.e, improve
communication skills through communication in a foreign language.
4. Computer presentations.
The use of computer presentations in the educational process allows to intensify the assimilation
of educational material and students to conduct classes at a qualitatively new level, using whiteboard
instead of a slide show movies from the computer screen on a multimedia projector or personal computer
for each student.
The effectiveness of educational material to learners depends largely on the extent and level of
illustrative material. The visual richness of educational material making it a bright, persuasive and
promotes intensification of its assimilation process. Computer presentations allow to focus students'
attention on the important aspect of this information and create a visual spectacular images in the form of
illustrations, charts, diagrams, graphic compositions, etc. The presentation can influence to several kinds
of memory.Visual, auditory, emotional and, in some cases, the motor .
With this capability, interactivity, computer presentations can effectively adapt the training
material to the peculiarities of students. Increased interactivity leads to more intensive participation in the
learning process of the student, thereby increasing the efficiency of perception and memorization of
training material. If the lesson contains a large amount of illustrative material, the use of computer
presentations will significantly improve the effectiveness of the lesson. The computer is not used
consistently throughout the lesson, but only serves as a means to search for the information you need, as
well as a stimulus for the formation of speech utterances[4].
The use of computer presentations in class allows:
1) to increase the motivation of students;
2) to use a large amount of illustrative material;
3) to intensify the lesson;
4) to involve pupils in self-learning process, which is especially important for the development of
their general learning skills.
The computer does not replace the teacher in the classroom of a foreign language, and an efficient
assistant which allows to improve the quality of education and the effectiveness of controls. The main and
leading figure in the classroom is the teacher, the use of computer technology - is one of the most
effective ways of organizing the learning process. The use of even the most advanced multimedia
products can not replace live communication in the classroom. But the realities of the new millennium,
the use of the achievements of information technology, although difficult, but necessary [5].
5.Team teaching - form of doing full-time study, when the team of trainers / instructors lead
classes in a single program with one or more groups of students.
This term came into the lexicon of professional training and development of the university
environment. In the western practice of higher education, this approach is used in teaching for a long
time, now it began its expansion in the education.
The training and development of personnel, this method is used, when, for example, a workshop,
leading practices, but in terms of communication with the group had no special skills. In this case, put
him in a pair of professional coach, and he is working with a group dynamic, and expert training fills
sense
"Two or more coaches or instructors are training. It happens that the participants of training may
have similar or related specialty. But they can be from different areas of activity, such as art history, and
theoretical physics. Team teaching is often referred to as an interdisciplinary approach to learning [6] ".
Reference:
639
1. Golubev S.P. The use of computer presentations at English lessons. - English. - 1 September //
№12, 2006.
2. Kosachev I.V. Using authentic video courses in teaching English. - English. - 1 September //
№3, 2006.
3. Nesterova N.V. Information technology in the teaching of English. - Foreign languages in
school. // №8, 2005.
4. Ohanjanyan N.L. Elements of the communicative method of teaching English in secondary
schools. - English. - 1 September // №6, 2005.
5. Petrova L.P. The use of computers in foreign language lessons - the need of time. - Foreign
languages in school. // №5, 2005.
6. Severova N.Y. Electronic educational textbook.- English. - 1 September // №4, 2006.
ON IMPROVING OF EDUCATION QUALITY IN HIGH SCHOOL BASED ON ACTION
RESEARCH APPROACH
Sexenbayeva A. K., a.p.
L.N. Gumilyov Eurasian National University, c. Astana
Aitenova M.S., c.ph.m.s.
Karaganda Economical University of Kazpotrebsoyuz, c. Karaganda
Iskakova G. c.ph.m.s.
Karaganda State University of E.A.Buketov
In this paper we are presenting some of the arguments that are advanced in support of action
research and deal with concepts for strategies by which students study through action research and gother
some methodical recomendations for learning through action research.
Aims and objectives of improvement of professional training based on competency approach
necessitates the development and application of innovative educational technologies.
Nowdays State educational standards of higher education suggest a credit thechnology, and there
is a student at the of education system, so far the role of independent work of students and the extensive
use of active learning methods are increasing.
Students get information:
10% from writing,
20% from hearing,
30% from seeing,
50% from hearing & seeing.
At the same time they save in their memory 80% of speaking and 90% of doing.
These activities are often based on ideas of action research as a tool for professional development,
which is the main focus of this paper.
Many approaches have been proposed which allow studentss to learn through research-based
activities.
Modern active learning methods aimed at enhancing the trainees thinking, characterized by a high
degree of interactivity, motivation and emotional perception of the educational process, and allows you
to:
1.
strengthen and develop cognitive and creative activities of the trainees;
2.
improve the effectiveness of the educational process;
3.
generate and evaluate the professional competence, particularly in terms of organization
and implementation of teamwork.
Action research consists of a family of research methodologies which pursue action and research
outcomes at the same time. It therefore has some components which resemble consultancy or change
agency, and some which resemble field research.
Conventional experimental research, for good reason, has developed certain principles to guide its
conduct. These principles are appropriate for certain types of research; but they can actually inhibit
effective change. Action research has had to develop a different set of principles. It also has some
characteristic differences from most other qualitative methods.
640
Action research tends to be
cyclic (similar steps tend to recur, in a similar sequence);
participative (the clients and informants are involved as partners, or at least active
participants, in the research process);
qualitative (it deals more often with language than with numbers);
reflective (critical reflection upon the process and outcomes are important parts of each
cycle).
Достарыңызбен бөлісу: |