Сәкен ИманаСов шығармалар жинағы ІІ том Өлеңдер

137
136
Шығып та жүр жұқалтым кітаптарым, – 
жырға сусар жұртыңды жұтатпадым. 
Менікі деп біресе елдің төрі, 
көр білтелі көңілді тұтатқанмын!
Күміс болып шықпай ма күрегенім: 
бір тіріліп күніге, 
бір өлемін, –
аң-таң болып сонда да жүрмін, бала, 
кімнің ғана аузында жүр өлеңім!
* * *
Көсіліп те кете алмай, 
шешіліп те,
бағындырып қойған соң не шірікке,
жұрт тынышта,
су тимей, –
жүнім түсіп,
күнім түсіп,
қор болды-ау есірікке!
Кемеңгерім қайда деп, 
кемел ұлым,
қажи берем қарадай неге бүгін? 
Желбаулары жібектен желкендердің, 
ертеңгі елдің ендігі сенері кім?!..
Қатуланып,
қаһарын жау тіккенде,
жетеді ғой бір күні дау түпкі елге,
Немереміз өзгеден кем бола ма,
жем бола ма жаман мен жәутіктерге!
Көкіректе көп өксіп қаншама әнім,
көрінгенге емексіп, шаршағамын!
Жаға біл де,
жүре бер,
жаман ұлға,
амалың не,
жетпесе баршаға әлің!
Елім дейтін еңіреп есіл ерім, 
етігіңмен лай су кешіп едің! 
Дәрменім аз, 
дәмем көп, не қылайын, 
қолдан келген жәрдемім осы менің!

137
* * *
Қазығына қайта айналып күреңім, 
қарап жүріп қажыды ма жүрегім, 
құтырғанның күлкісінен қорынып, 
жұрт ішінен таппай қойдым бір емін!
Үлгі болар үлкеніңнің түрі анау, – 
білетіні – бірін-бірі кінәлау. 
Ұлдарыңның сырты ғана жылтырап, 
ұлтыңа да ұры-қары ұнады-ау!
Көкіректе кешегі бір ән қалғып, 
ерте тұрып – еститінің жалғандық. 
Арланбасқа, алданбасқа шараң не, 
ақыры кеп таңданбасқа – таң қалдық.
Өле жүріп, өткелектен өткен біз, 
өзгеге емес, өзімізге кекті елміз. 
Алдық көніп, жәндік теріп, жан бағып, 
бара-бара мәңгүрттеніп кеткенбіз!
Бабамызды баламызға жамандап, 
күн көруді көп ойладық амалдап. 
Қаншама бір ақты көзің, ағайын, 
жақын тартқан жаттың өзін тағы алдап!
Пана болмай баяғы бір ықтырмаң, 
көп қасиет кетті білем мықты ұлдан, – 
Қабілетін күн көріске сарп етіп, 
мерез дүние әбілетін жұқтырған.
Қазығына қайта оралып күреңім, 
қарап жүріп қажыды ма жүрегім, – 
күлкішіл өң қаптағанға күйініп, 
жұрт ішінен таппағанға бір емін! 
КӨКТЕмГІ ЖЫР
...аяқ асты жылып күн, 
елжіретіп, келді жетіп қылықтым, 
ызғарды да, 
мұз, қарды да кешегі, 
томсырайған қыздарды да ұмыттым.
Аспанды ығыр еткен бұлты құр кетпес,
басталды бір күлегеш күн, жүрдек кеш,

139
138
құстарым да,
құштарым да мәз еді,
дұшпаным да болып кеткен дүрмектес.
Қыс бойына қыр арқасы сірескен, 
қызғалдақтар қылтия ма күнестен, 
құтты күнім мерекеге айналып, 
шықты бүгін жазылмаған жыр естен.
Алақаны қышығанға азды-кем, 
Алатау да айырықша мәз білем, 
еритіні анық тегі қырда қар, 
қылаң беріп қалып еді жазғы рең.
Соны көріп – 
теріскейдің желі өктем, 
ашуланып,
алты қырдан бері өткен, 
Жүзіқара қызына ма, қайтеді, 
күннің көзі бұзыла ма кенеттен.
Бұрынғыдай – оразасы, айты аман, – 
сәуірде бір сәруар тірлік айта ма ән 
деген едім, – бәрі қалып жайына 
күн суытып кетер ме екен қайтадан?!
БӘРІ ЖаЛҒан
Бәрі де жалған бүгін,
жалған бәрі, 
баспайтын өтірікке жан қалмады. 
Болмаса үлкенде – ұят
кішіде – ізет, 
көгерте қойсын кімді қалғандары.
Баққаны бақ-дәреже, аңдығаны, 
үйреніп өтірікке алды бәрі, 
жоқ шығар амалы да, кімнің ғана 
бұл күнде жалған айтпай-жанды бағы.
Қарашы аттыға да,
түйеліге, 
өтірік сіңіп алған сүйегіне, 
Әп-сәтте ақтың өңін айналдырар, 
аямай жаға салып күйені де.

139
Бұл күнде бәрі жалған айналаның, – 
бұрынғы тұғырынан тайған арың. 
Шырылдап,
шындыққа да шыр бітпей жүр, – 
құрғақ сөз, 
құр уәде, 
тайғанақ үн!
Баланы отырғандай алдандырып, 
тұрғаны төңірегің жалған күліп. 
Көмейін жабар едім ойдың, 
бірақ
не дейін жүрегіме салған бүлік? 
* * *
Тірлігімнен түк өнбей, 
тілім неге байланды? 
Жан-дүнием түгелдей 
жаңғырыққа айналды.
Жазбасын де кеселге, 
жауға айналып тұр белес. 
Қанша таяқ жесем де, 
қайтейін-ай, кірмеді ес!
Қарамаппын әліме, 
қарайғанды дос деп пе ең, 
жұрағаттың бәріне 
жүгірумен өшті өкпем.
Көп сырымды ішті емге 
«көрікпелі» бар ағай, – 
сергелдеңге түскенде 
септесуге жарамай.
Таға алам ба көпке мін, 
талады деп жат талай. 
Досқа деген өкпенің 
іште бұғып жатқаны-ай.
Қателесіп жүрдім бе, 
кеше ғана көп едім. 
Жерге қарап бір күнде, 
желім болды жегенім.

141
140
Ірің болып ішкенім, 
іркілдім де қалдым мен. 
Күресуге күш кемін, 
қулар қалай дәл білген!
Шықпайды ащы қалай үн, 
шындықтан да түңілдім. 
...Қоя қойшы, ағайын, 
Керегі жоқ түгіңнің!
ЖаРаТЫЛЫС ЖаЙЛЫ ЖЫР
Әніме ел құлағын елеңдетіп, 
жүрсем де қиын-қыстау белеңді өтіп, 
тәніме алақанын жайған анам, 
мен бірақ қайда барам сенен кетіп.
Ұнасын біреулерге, ұнамасын, 
біз үшін ұлы анасың, ғұламасың, 
Безбүйрек перзентің де болды қанша, 
сан рет саныңды ұрып...
жылағасың.
Қиналып қылығына,
есі кірген 
қарадың көп ұлыңа кешіріммен, 
батыр ма дулығалы,
шулығаны, – 
біреуін түсірмедің бесігіңнен.
Құйғанда құлағыма бұлағы әнін, 
ешкімге естілмейді жылағаным, 
білінер өзімнің кім екенім де 
алдында табиғаттай ұлы ананың.
Бір тұстан бүлкілдеген, бүйіріңнің, 
ішінде құйыныңның үйірілдім. 
Жан біткен жүгінетін құдіретім, 
мен сенің түкке тұрмас түйіріңмін.
Тарқамай бірде қызық,
бірде шерім, 
белгісіз әлі қанша күн кешерім, – 
өмірге келіп-кетер біз болмасақ, 
құдірет,
керегің бар кімге сенің?

141
* * *
Жайым да мәлім, күйім де, 
бесінге қарай күн ауып, 
оңаша жатып үйімде 
ойланған болам бірауық.
Айтылды біраз далбаса ән, 
қызуы қысқа өтті жаз, 
бойымды жаза алмасам, – 
болды ма көрген тепкім аз!
Тозығы жеткен, көйлектей, 
болды ма тірлік бұл қалай?
Ой жеткен жерге – бой жетпей, 
амалдың құрып тұрғаны-ай!
Көнбейтін ешбір дәріге, 
кеудемді жеген түрлі у бар, – 
алдымды орап, 
әлі де
алдайды күліп бір қулар.
Не болар екен ендігі ел, 
тағынан тағы құлады Ар. 
Ақылға бәрін жеңдірер, 
таппадым ойлап бір амал.
Күнікейіңмен күң бірдей, 
қазағым, қандай жұрт едің. 
Азамат Ерің жүр білмей 
қылышын кімге сілтерін. 
Жайымен кетпес жақсылар, 
жазылар бойы деген ек, – 
берекесі жоқ «бақсылар» 
басыма шықты-ау, не керек!
Жобалап атып жүр мерген, 
жораға мүлдем жүрмей сын. 
Кіжініп барып, 
кімдермен
күресеріңді білмейсің!
Бесінге қарай күн ауып, 
келе алмай ешбір түйінге, 
Осыларды ойлап бірауық, 
жатам да қоям үйімде. 

143
142
аҒаШ аТ
«Жарашы деп пайдаға», – 
ағасы атқа мінгізді. 
Бұл да қарап айнала, 
құлға балап жүр бізді.
Қала да шат, 
дала шат, –
Қабағын бір ашқанда, 
астындағы ағаш ат 
алып ұшты аспанға.
Араласып бұлтына, 
аспаныңды шарлайды. 
Қош айтысқан жұртына 
көз қырын да салмайды.
Түк көрінбей көзіне, 
жарылуға шақ қалды 
Құдіреттің өзіне 
құл болдым деп мақтанды.
Кісі болып көшелі 
Қонды басқа бақ түрлі. 
Туысының кешегі 
төбесінен шаптырды.
...Дана да шат, 
бала шат,
Қолпаштайды, көнеді. 
Астындағы ағаш ат 
алып ұшып келеді.
Ақыл айтар жоқ пендең, 
асып-тасып бір кетті. 
Ұшары ұшып кеткенмен, 
қону жайын білмепті.
Қызығарлық бір көрген, 
көк жүзінде жол да көп. 
Ұшуы – ұшып жүргенмен, 
қонуы енді болды әлек,
Есер ме еді, ез бе еді, 
ойламаған алды-артын. 

143
Қона алмасын сезгелі 
саябырсып сәл қарқын.
Не болар деп енді өмір, 
жетпегені-ай жетенің, 
Түптің түбі жерге бір – 
түсу керек екенін.
Болашағы беймәлім, 
қайда барса – қырсығу. 
Үйіреді иманын, 
жиіледі күрсіну.
Уға барып ұрынып, 
суға түсіп кетер ме, 
ағасы іштей тұр ұлып: 
«Ұшырдым, – деп, – бекерге!» 
* * *
Булыға ма көмекейде көмескі үн, 
көңілімде күте қояр жоқ ешкім, 
Тәттілігі тағы бардай шын аңсап, 
бір адамды сағынардай емеспін.
Ұят та ғой бастан қызық өтті деу, 
қайда бірақ көкірекпен көк тіреу. 
Азғырса да,
жазғырса да жазықсыз, 
ұнатарлық,
жылатарлық жоқ біреу!
Құйқылжитын күні-түні бір тынбай, 
көңіл бүгін көшкен елдің жұртындай. 
Қой маңырап, 
қозы жамырап жайлаудан 
жалыққандай,
жабырқаулы шіркінді-ай!
Бір жылт етіп қалғанымен от кейде, 
Көкейімді тесе қояр жоқ бейне, 
Зарықтыра қоймағанмен, құдай-ау, 
тым құрыса қамықтыра кетпей ме!
Әзілдеспей кешегі ыстық құрбыммен, 
бүгін неге бұйығылау жүрмін мен. 
Бұрынғыдай тасымай да жасымай, 
бұл көңілге не болғанын кім білген!

145
144
* * *
Жасамай саған ғұмыры айбар, 
жатып атқанға не дерсің? 
Жұтынып тұрса сұмырайлар, 
жұртым-ау, кімге сенерсің?
Бұқпалап келіп бірінің 
билікке қолы жетті ме, – 
аяғынан шалып ірінің, 
адырая қарар тектіге.
Ақылы асқаннан безгелі, 
ақымақтарды есіртіп, 
үркітпек болып өзгені, 
өздері жүрер қоса үркіп.
жылатып айтсаң – бұл деген, 
жанынан күдер кім үзбек, 
Үрмесе екен деп іргеден, 
иттерге сүйек жүр іздеп.
Танауын тескен тайлақтай, 
елпілдеп, ере берген-ді. 
жанына торсық байлатпай, 
жалт беріп шыға келді енді.
Тілінде ғана пайдасы, 
түрінде тұрар тоқтығы. 
Еңіреп жүру – айласы, 
ел қамын жейтін жоқ түрі.
Осыны айтып ем жерлеске: 
«Сенбе көп, – деді, – алдайды ел». 
Қарғанып – енді көрмеске, 
арланып – жақын бармай көр!
* * *
 – Сен түгіл,
алар еді көкми ұғып, 
қалайша түсінбейсің! – деп түйіліп. 
Апыр-ай, ауыр-ауыр сөздер айттың, 
арыма тие жаздап...
көп күйініп.
 – Қайтеді қара аспанды төндірмесең, 
алдыңда тұр суымай, мөлдір кесең, 

145
Келіскен болар едім, уәжіңе
Мен ішкен удан татып көрдің бе сен?
Жігіттің жақпаса да бейпілдері, 
осындай оңашада кей түндері, 
жаныма жақындау ма деп қаламын, 
«Жырыңды түсінбеймін», – дейтіндері.
Арманнан артық балап алдағы асын, 
жүретін біреулерге таң қаласың, 
тірлікте түрткі барын білген емес, 
көзіне ілген емес жан баласын.
Қашан да қайрап ұстап қаруларын, 
өмірде сезген емес налу барын, 
Биікке жетпедім деп шаршамаған, 
пейіштің аңсамаған аруларын.
Шетінен мыстаның де,
дұшпаның де, 
болмай-ақ қойсын бізге нұсқа мүлде, 
сендерден адалырақ көрінеді 
құбылған қырық рет қысқа күнде.
Білмейді өп-өтірік елге ұрсуды, 
білмейді көпе-көрнеу көлгірсуді, 
бөлінбей миы мыңға, 
бұйымын да,
бұлақтан көреді артық мөлдір суды.
Солардың жібітпекке мұз көңілін, 
күні-түні үгіттеп те түздегі үнін, 
ап-ащы күлкімізге зар ұласып,
келеміз арып-ашып біз де бүгін! 
* * *
Жусаған жусандарым, изендерім, 
кімге айтам қу жанымның күйзелгенін, 
Күні-түн ауыр ойлар илеп анық, – 
барлығын билеп алып – 
ми,
зерденің?!
Сендер де –
бетеге мен беделерім, 
жайымды ұғады ғой деген едім, 

147
146
Құданың қырсығы ма,
«қылшығы» ма 
қалмайды қыр соңымнан неге менің?
Шеңгел,
ши, 
шіліктерім, 
шыршаларым,
бұ күнде сендер болып мұң шағарым, 
әп-сәтте жар астынан жау шығар деп, 
ойлап па ем таусылар деп мұнша амалым!
Тобылғы,
теректерім,
жыңғылдарым,
кімге айтам ішімде ащы мұңның барын, 
Кімге айтам күдерімді үзіп мүлде, 
тағдырдың жігерімді құм қылғанын?
Ақ қайың, 
қарт қарағай 
емендерім, 
мен дағы жұрт ішінде беделді едім, 
Тығылып тығырыққа, 
осыншама,
жүзімнің кім ойлаған төмендерін.
Ойпаңға иірілген ырғай, 
талым,
қайғымды сендерге емей, кімге айтамын, 
Күн туып тәтті ғана мұңға батар, 
қашан бір жылдам атар жылдай таңым! 
ШЫҢ
Алдымызда асусыз бір шың бары, 
бір шың бары белгілі,
білсін бәрі, –
жетем деумен,
асып та кетем деумен
қанша болды, құдай-ау, құлшынғалы.
Ұмтылып ем елемей өр-белеңін, 
басқалардан бақытым кем бе менің, – 
Қыран болып қасына таяп бардым, 
жылан болып тасына өрмеледім.

147
Алдырмады,
амал не, алдырмады,
көкіректе қайғының қалды ырғағы, –
Төбеңе де, шыққаны шөмеле ме,
дән риза жағалай жанның бәрі.
Үміт біткен айналып құр күйікке, 
Ұмтылғаным бекер ме тым биікке, 
Қондырмасаң, ағайын, күнді иыққа, 
тұңғиыққа біржола сүңгиік те!
Кім қалары белгісіз,
кім шығары, 
көңіл шіркін әзірге тыншымады. 
Озбады ма,
озды ма елден кеудем, 
көлбеңдеумен келеді бір Шың әлі.   
* * *
Осылар немді менің қызғанады, 
сырт беріп, сұс көрсетіп, сызданады, 
бірі жүр ала көзбен ата қарап, 
арылмай қабағынан ызғар әлі.
Бәріне бала жастан белгілі едім, 
кім білсін, күндейтінін немді менің. 
жазығым жоқтығына 
көпті мына,
апыр-ау, қалай ғана сендіремін!
Орынсыз ораздымен егестім бе, 
жоқ еді залалым да көп ешкімге, 
ешкімнің алдын орап, ақысын жеп, 
бақталас болып көрген емеспін де.
Келемін өздеріңнен ірге бөлмей, 
не жаздым осыларға күндегендей. 
жарқылдап жүргенің де ұнамайды, 
өздері қарқылдап бір күлмегендей.
Жусаған жылқым да жоқ жықпылдарда,
жақсымен жағаласып шықтым ба алға, 
болмаса арқа сүйеп әдеттенген, 
айбарлы ағайыннан мықтым бар ма?

149
148
Қағытып қарап жүрмей, бірі мені, 
ендеше неге бәрі бүлінеді? 
Ұсағы іштегісін сездірмеген, 
болады көзге ілмеген «ірілері».
Арылмай қабағынан ызғар әлі, 
апыр-ау, неге бәрі сызданады? 
Ешкімге табынбай да,жағынбай да
жер басып жүргенім бе қызғанары?! 
* * *
Тағы да темекімді түтіндеттім... 
ойладым неге бола күпінбекпін. 
Қойыппын осыншалық не тындыра, 
тірліктің қай кетігін бүтіндеппін?
Айтар ем арыз-мұңның көптігін де, 
апыр-ау, жақсылығым өтті кімге? 
Бұлдарым –
кір жуытпай ар атына, 
тиетін ара-тұра септігім бе?
Шалынып құлағыма қиырдағы үн, 
шаршадым,
шартарапты шиырладым. 
Жүгірмей бақытқа да,
тақытқа да, 
жүрсем де татып қана бұйырғанын,
Біле алмай не боларын ендігі өмір, 
жұлынған жапырақтай семді көңіл. 
Көретін неде болса өз бағымнан 
бұ тірлік билігімді берді ме бір!
ӨЗ ҮЙІм 
1
Өз үйім – өлең төсек – ұям менің, 
қаншама шарлатпадың қиял көлін, 
Осында бипазым да, 
ұйқы аз ұлға,
жайнатып жиһазын да жияр келін.
Алыстан арып-ашып жете берсем, 
кете ме көтеріліп бетеге еңсем, 

149
Ата-анам күмбезіне күн қадаған, 
ұл-қызым іңгәлаған мекен ең сен!
Арылмай ақ тілеуден төрім менің, 
қаншама бойым өсіп, керілмедім. 
Ырымын баяғының жасамай-ақ, 
имене басады аяқ келіндерім.
Толтырып көңілімді күйге менің, 
шарлатып,
шартарапқа сүйреп едің, 
Болғандай қалай-қалай мақтансақ та, 
қарсы алып жатқан шақта үйдегі елің!
Шығардай сен дегенде жаны бірге, 
екі етпей орындалар әмірің де. 
Күйбеңнің таста бәрін, асқақ арым, 
ендігі жасқанарың тәңірің бе?
Босамай босағам да ақ тілеуден, 
жалықпай тіршілікті тәтті деуден. 
Қаншама ұл-қызына еміреніп, 
теңіздей тебіреніп жатты кеудем.
Еркелеу бірі емес ем жалғыз ұлдың, 
сан ысып осы арада, сан қызындым. 
Анамның қарап әрбір әжіміне, 
шыдағам әзіліне балдызымның.
Ай-күні таянғанын жеңге біліп, 
жүретін жарым қандай жөргек іліп! 
маған да көз қиығын тастап қойып, 
анам да отырғандай төрде күліп...
Өз үйім – өлең төсек мекенімді; 
қызғыштай, білем, қорғап өтерімді, 
Біреудің бақытымен өлшетпедім, 
ешкімге көрсетпедім бөтен үлгі.
Кейпімде баяғы бір ерге біткен, 
арылып егделіктен, пенделіктен, 
Ағайын, айтыңдаршы өз үйімде 
осыншама бақыттымын мен неліктен?!
Тілеумен үбір-шүбір ұл-қызға бақ, 
жұмаққа жұпыны үйді жүрміз балап. 
Бу кетпей шәйнегінен тұрса болды, 
күні-түн әйнегінен жұлдыз қарап!

151
150
2
Бұл қалай?
Балапаным шыр-шыр етіп тұрғаны-ай! 
Жұтқалы тұр жеті басты жалмауыз, 
өзімді де,
сөзімді де тыңдамай!
Шыққыр көзім не көрді? 
Несін жазып отырмын бұл өлеңді? 
Ішім оттай жанды менің, не керек, 
үрей билеп алды менің денемді.
Жұтқалы тұр көз алдымда дәл менің, 
құтқаруға жетпегені-ай дәрменім, 
Тым құрыса қызғыш құрлы шырылдап, 
тимеді ғой жәрдемім!
Кімнің ғана құлағына дарыды үн,
аһыладым,
уһіледім,
арыдым,
Қып-қызыл тіл сумаң-сумаң еткенде, 
шырылдадым-ау жарығым!
Көңіл бүгін күйікті ішер көл терең, 
қиып түсер қылышым жоқ желкеден. 
Кешірсін ел, 
Қолдан келсе –
дәл қазір 
жердің бетін ойланбастан өртер ем!
Қызыл-ала қан қылып, 
салар едім сан бүлік, 
Ел есінде Ақсақ Темір сияқты 
қатыгез боп қалар едім мәңгілік!
Оған шамам болды ма, – 
қысқа қылып жаратқаны-ай қолды да. 
Айналдым-ау өз үйімде отырып 
Әлемдегі ең пұшайман сорлыға! 
* * *
Айналайын, алтын ұям – үй-ішім, 
күбір-күбір...
күлкілерім... 
сүйісім... 
Ата-ананың үлгірмеген үміті, 
көңілімнің күмбірлеген күйісің.

151
Ауырсынбай арқалайтын «азабым», 
бар қызығы тарқамайтын базарым, – 
танаулары сүртілмеген ұл-қызым, 
сорпа-суы бүлкілдеген қазаным.
Бағып-қағып оттың басы,
ошағын,
қасымда отыр құдай қосқан қосағым. 
Жоққа бола еміреніп,
үздігіп,
жоққа бола көңілі еріп,
босарым.
Білінбейтін кемістігі,
кемдігі, 
өмірімнің өзегісің ендігі, 
мұнда мылтық атылмасы ешқашан, 
мұнда көңіл сатылмасы белгілі.
Біледі ғой баяғыдан тегімді ел, 
жаман-жақсы өте жатар не күндер, 
жалғыз ғана тілегім бар, жасаған, – 
от басына тыныштық бер,
өмір бер! 
* * *
Аң-таң боп тұрмын ақ таңда, 
кеудемде, қарғам, қайғы үдеп. 
жақсы өсіп келе жатқанда, 
қалайша жолдан тайды деп!
Апарған айдап қандай дәм, 
келді ме шын-ақ сорлағың, 
Жетелеп барып шалғайдан, 
жықты екен сені орға кім?!
Ақталмай тағы үмітім, 
Тәңірім басқа салды әлек. 
Қинала берем күні-түн, 
менен де кінә бар ма деп.
Тәлімім теріс кетпек пе, 
таңдатпай дұрыс жолды да, 
Орысша берген мектепке 
өзімнен бәрі болды ма?

153
152
Қай құдай мені қарғаған, 
мүмкін бе көзге жас алмау, 
Аңғалдау едің, жан балам, 
азырақ алаңғасарлау.
Қалдың ба содан алданып. 
малданып мадақ сөзді бір? 
...Жасыңды біраз жалға алып, 
өтпесін, деші, тез ғұмыр! 
* * *
Бір күніңнен қызығырақ бір күнің, 
жаралғалы жұмақ еді тірлігің. 
Қыл көпірден қапелімде тап болған, 
құтқарады қай құдірет, кім бүгін?
Бірімін деп жүруші едім ұлдының, 
қапелімде жұлынымды жұлды кім, – 
Қайдағы бір жат егестің үстінде, 
қалай ғана қателестің, құлдығым?!
Көкірегімді көміп салып ақ қырау, 
күннен-күнге өрши түсіп жатты дау. 
Жамандықты жалғандықтан айырмай, 
бәрін-бәрін аңғалдықтан таптың-ау!
Жазылмастай жүректегі дерт енді, 
ішім түгел күйіп-жанды, өртенді, 
Жұрт алдында жаси бердім, жарығым, 
қиналғаннан қаси бердім желкемді,
Алдына да барып Олжас, Мұхтардың, 
қыл тұзақтан келді-ау сені құтқарғым. 
Қапелімде қателескен балғынның 
қапастағы қасіретін ұққан кім?!
Барлығын да біледі ғой былтырғы ел, 
қаламдасқа қол созғанын кім тілдер – 
Сөз өтпеді, безектеді, қайтейін, 
ұлтым дейтін, 
жұртым дейтін шіркіндер!
Халімді елеп қайте қойсын ел менің, 
жаны бөлек өлмейді екен, – 
өлмедім!
Тозаққа да түсіп көргің келді ме, 
жаралғалы жұмақ еді көргенің!

153
* * *
Болды ма маңдайымның соры қалың, 
апыр-ау, сонша неге торығамын? 
Осы ма айдарымнан жел ескені, 
ар-ұят емес пе еді қорығаным!
Жырындай түсінікті ем жас-кәрінің, 
жоқ еді кісіліктен басқа мінім, 
Кеудеме қайдан келіп зар тығылған, 
қалайша алты қырдан аспады үнім!
Туғалы тазалықты армандағам, 
көңілім, осы ма елден алған бағаң, – 
Сырылып ұят байғұс шеткеріге, 
шынымен кеткені ме ардан да мән!
Дерліктей тыңдар қалам,
тыңдар далам, 
дуалы ауызда да құн қалмаған. 
Билік тек бейшараға тиді бүгін, 
жүйрік көп
жүзден озып...
жүлде алмаған.
Түрткілеп тұмсығымен шетке мені, 
бір доңыз мұратына жеткен еді. 
Кешегі Кейқуаттар сияқты ұлға, 
ардың да,
ұяттың да жоқ керегі!
Жақсылық өз басынан артылмаған, 
жүр біреу жалған күліп,
жарқылдаған. 
Осындай ойларым көп, 
өкпелемек
не жасай қоймадың деп халқым маған!
* * *
Ылайым ықтиярсыз ырқыңды алса, 
жүреміз жүз құбылып, жұртым қанша, – 
бас шұлғып барлығына 
енді бірде 
көкиміз
көмейіміз жыртылғанша!
Елеңіз енді келіп елемеңіз, 
айтуың, қайтуың да келеді егіз. 

жүктеу/скачать 0,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: