Ш.Қ. Наурызбаева КӘсіптік оқыту жүйесіндегі педагогикалық менеджмент

Кәсіптік оқыту жүйесіндегі педагогикалық менеджмент 
47 
мынадай бірізді, өзара байланысты әрекеттер мен қызметтердің 
тізбегінен тұрады, олар: педагогикалық талдау, мақсат қою және 
жоспарлау, ұйымдастыру, бақылау, реттеу және түзету. 
Мектепішілік басқарудың дәстүрлі ұғымдарын жаңа 
ұғымдар алмастыруда. Мысалы, «ықпал ету» ұғымының орнына 
«өзара әрекеттесу», «ынтымақтасу», «рефлексивті басқару» 
ұғымдары қолданылуда. 
Сол сияқты мектепті басқару теориясы мектепішілік 
менеджмент теориясымен толығуда. Менеджмент теориясы 
басшы 
қызметінің 
өзара 
құрметке, 
қарамағындағы 
қызметкерлерге сенім білдіруді, олардың табысты еңбек етуіне 
қолайлы жағдай туғызуымен ерекшеленеді. 
5.3. Білім беру менеджерінің кәсіби біліктілік өлшемі
 
Білім 
беру 
менеджерінің 
кәсіби 
еңбек 
тиімділігін 
арттырудың негізгі өлшемі мына төмендегілер: 
–
оңтайландыру (қажеттілік пен жеткіліктілік) дегеніміз
мақсатқа жету жолында күш-жігердің жеткілікті болуы, сондай-
ақ құралдар мен тиісті мерзімнің шешімді орындауда 
мүмкіндіктің мейлінше жасалуы, ол істі оң шешуге әсерін 
тигізеді; 
– субъектінің қызмет тәсілдері мен әдістерінің тиімділігі, 
олардың біртұтас өзара байланысты болуы; 
– менеджмент субъектісінің іс-қимылының наңты жолына 
жұмсалуы. 
Бағдарлама мен жүйелі басқару ісінің үйлесімділігі: 
– атқарылатын жұмыстың перспективалық бағыттылығы; 
– барлық қимыл іс-әрекеттің қойылған мақсаттар мен 
міндеттерге байланысты өзектілігі; 
–
оқу-танымдық 
процесте 
оқушылар 
кызметінің 
белсенділігі мен дербестігі. 
–
Білім беру мекемесінің басшылық қызметін, құрылымын
айкындауда білім беру менеджерінің жеке субъскті ретіндсгі 
рөлі, оның жеке кабілеттілік сипаттамалары сөз жоқ, маңызды
мәнге ие. Оған дәлел ретінде мына төмендегі оның жеке басына 
байланысты тұлғалык қабілеттсрін айтсақ та жеткілікті. 

Наурызбаева Ш.Қ. 
48 
–
жоғарғы оқу орнын, кәсіптік білім беру мекемесін, 
факультет, кафедра, оқу тобын сол салада арнайы білімі бар 
маманның басқаруы; 
3-кесте
Өлшемдерге сәйкес білім беру менеджерінің кызметі 
№ 
Деңгейлер 
Анықтамалары 
1 
Репродуктивті
басшы педагогтар жұмысы туралы ақпарат 
жинап оны ұжымға хабарлаумен ғана 
шектсліп кәсіби оқу-тәрбие жұмысының 
кейбір түрін ғана атап өте алады 
2 
Икемделген
басшы педагогтың кейбір істеріндегі 
мәнді сәттерді ғана
анықтауға қабілеті жетеді, соны ұжымға 
икемдеп, таратуға тырысады 
3 
Оқшауланған үлгі басшы мұнда педагогикалык қызметтің 
кейбір аспектілерін ғана үлгі етіп алуға 
қабілетті, оны педагогтармен оқу-тәрбие 
процесінің бір бөлігінде ғана пайдалана алады 
4 
Жүйеленген үлгі
менеджер 
білім 
берудін 
актуалды 
мәселелері 
төңерегінде 
оқу-тәрбие 
жұмысын жүйелі үлгі бойынша атқаруға, 
оны дамытуға қабілеттілігі жетеді 
5 
Экстраполяциялық 
басшы әлеуметтік прогрестің даму 
бағытын 
болжай 
отырып, 
педагогикалык ұжым алдына білім 
берудің перспективалык
моделін ұсынады. 
– жаңа жағдайларға байланысты басқару тәжірибесі мен 
ұжыммен тіл таба білу кабілеттілігі: 
– 
әрбір 
құрылым 
жүйесіндегі 
басшылардың 
жеке 
компоненттерін қалыптастыру; 
– кәсіби білім мекемесі басшысының сол салада жетекші 
маман болуы;
– педагогикалык және окушылар ұжымының баскару 
ерекшелігін білу; 
–
басшының педагогикалық шығармашылық пен 
жаңашылдыққа көзқарасы;

Кәсіптік оқыту жүйесіндегі педагогикалық менеджмент 
49 
– басшының құрылымды басқарудағы иерархиялық 
деңгейі: 
Менеджер кызметінде жетістіктері жету мүмкіндіктерін 
тежейтін факторлар да жиі кездеседі, олардың қатарында: 
– көп жағдайда өзін басқара алмауы. Өз уақытын тиімді 
пайдалана алмайды, күш қуатын мардымсыз нәрселерге 
жұмсайды, бойындағы қорқыныш жағдайларды жеңе алмайды, 
қарамағындағылармен жиі кикілжіңге келеді, кейде тіпті 
қызбалыққа салынады; 
– жеке құндылықтарын жайып жіберу. Өзінің жеке 
касиеттері мен мақсатын дұрыс түсінбеу; 
– жеке мақсаттарын жете түсінбеу. Өз жеке басының ісіне, 
мақсатына деген түсінігінің жоқтығы. 
Кәсіптік мектеп менеджері, өз қарамағындағыларымен дау-
дамайсыз, әрі тиімді жұмыс істей алуы үшін оның қажетті білім 
қоры болуы керек. 
Кәсіптік мектеп менеджері жоғары білікті педагог болуы 
қажет. 
Басқару теориясын менгермей-ақ, менеджер қызметіне 
жақсы басшы болса жеткілікті. 

жүктеу/скачать 1,05 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: