Ш. Ш. УӘлиханов атындағы тарих және этнология институты


халық салауаттылыгы турилм



Pdf көрінісі
бет406/460
Дата27.09.2024
өлшемі47,68 Mb.
#145971
1   ...   402   403   404   405   406   407   408   409   ...   460
Байланысты:
Қаз тарихы 3 том

халық салауаттылыгы турилм
қамқоршылығы ұйымдастыратын дәрістерден 
баска, тек кана ғылыми еи-
паттағы, занда белгіленген тәртіппен оқуға рұқсат 
етілген дөрістерге жол
беру кажет деп тапты».75 Н ақ сол кұжатта жекелеген 
адамдардың дөрістер
оқуына қатысу айтылды: «Бұған коса жоғары мәртебелі 
генерал-губерна­
тор мы рзаны ң Омбы қаласы нда тұратын медицина докторы
Емельянов-
тың концерттерде, кештерде ж әне лекцияларда көпш ілік алдында 
кандай
да болсын сөз сөйлеуі қажетсіз деп тапқаны назарға алынып бскертЫ с^».76 
Мұндай нұсқаулар Орыс географиялық қоғамы мен оның бөлімдеріне үнемі 
ж еткізіліп отырды.
Ж ұм ы сты ң мұндай н ы сандары м ен коса, коғам мен он ы ң бөлім дері 
алуан түрлі көрм елер ұйымдастыру мен өткізуге үнемі ж ән е кы зу каты - 
сты. XIX ғасы рды ң аяғы - XX ғасы рды ң басы нда ж ұм ы сты ң бұл ны са- 
ны тәж ір и б е алм аеуға да, ғы лы ми ж ұм ы ста ж аң а б ағы ттар ізд естіруге 
де, зерттеу ж ұм ы сы ндағы ж етістіктерді к ө рсетуге де кы зм ет етті. К ең 
тан ы л ған ең үлкен к ө р м ел ер д ің бірі 1896 ж ы лғы Н и ж его р о д к өрм есі 
болды . М әсел ен , Г. Е. К атан аев ө зін ің П е тер б у р гк е сапары туралы
есебінде 1895 ж ы лды ң б асы н д а -ақ бы лай деп ж азған : «П. П. С ем ен ов 
арнайы тағайы н далған кең есте келесі ж ы лғы Б ү к іл р ес ей л ік Н и ж е г о ­
род көрм есін е Д ала ө л к ес ін ің өкілдігін ұйы м дасты ру ісін Баты с С ібір 
гео гр аф и я л ы к б ө лім ін ің туы асты н а кабы лдау каж еттігі туралы п ік ір
б ілд ірді».77 Б ө л ім н ің көр м еге каты суы табы сты болды : «Н и ж его р о д
к ө р м есін е қ аты скан ы үш ін Б аты с С ібір бөлім і б ірін ш і д әр е ж е л і д и п - 
лом дарм ен ж ә н е О рталы к гео гр а ф и я л ы қ к о ғам н ы ң в и ц е-тө р ағасы П. 
П. С ем ен овты ң 1896 ж ы лғы 28 казан д ағы өзі үш ін ж о ғар ы д ә р е ж е д е
м актаулы әрі бағалы алғы с білд ірілген кұ тты ктау хаты м ен м ар ап ат- 
талды . П. П. С ем ен овты ң п ікірі б ой ы н ш а, Баты с С іб ір д а л а л ы к тобы
к о л л ек ц и я л ар ы н ы ң там аш а толы кты ғы ер ек ш е б олы п , кел у ш ілер д і 
көп теп тар т к а н » .78 О ры с ге о гр а ф и я л ы к к о ғам ы н ы ң м үш елері одан 
кейінгі көрм елерге де ш ам а-ш арқы н ш а каты сты : «...Т ари хи ж ә н е осы 
зам ан ғы к остю м д ерд ің б ірін ш і Х а л ы қ а р ал ы к к ө р м е с ін е м аған Үлы 
м әртеб елі сеніп тап сы рған об лы сты ң у езд ер ін ен м ы н алар ж и н ал ы п , 
ж өн ел тілді: а) И м п ер а то р л ы к оры с г е о гр а ф и я л ы к к о ға м ы н ы ң Б аты с 
С ібір бөлім іне — ж ергілікті к а за к халқы н ы ң тарихи ж ә н е осы зам анғы
30 костю м і ж өн е б) аталған көрм е К о м и тетін ің А са қаси етті тө р ай ы - 
м ы ны ң аты н а... — бес костю м », — С ем ей об лы сы н ы ң ә с к е р и г у б ер н а­
торы 1902 ж ы лғы 18 казан д а осы лай деп х а б а р л а ға н .79 К ө р м е л е р Г ео ­
гр аф и ял ы к коғам ға халы кп ен ж ұм ы с н ы саны ретін де, ө л к етан у м ате- 
риалдары н н аси хаттау ретін де каж ет болды ж ә н е ол ар ға о р т а л ы к ке- 
ңес пен б ө л ім д ер , к о м и с с и я л а р ж ә н е т.б . үн ем і б аса н а з а р ау д ар ы п
отырды. Орыс гео гр а ф и я л ы к қоғам ы н ы ң көрм е ж ұм ы стары ар к асы н - 
да елдің калы ң ж ұртш ы лы ғы гео гр аф и ян ы ң ған а ем ес, сон ы м ен катар 
өзі ж ак ы н тұтаты н б а с к а да ғы лы м и п ә н д е р д ің де д ам у д е ң г е й ім е н
таны сты .
К азактарды ң әлеум еттік құрылымы, оларды ң дағдылы құкығы


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   402   403   404   405   406   407   408   409   ...   460




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет