Совет–Хан Єаббасов



бет56/294
Дата08.10.2023
өлшемі3,2 Mb.
#113418
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   294
(2-ші Таған ) Ал енді, халықтың т е г і н анықтайтын
Сөз өнері. екінші т а ғ а н д ы ата-бабамыз: - " Өнер алды – қызыл тіл"
- деп түсінген. Тіл өнерінің құдіретін – басқа еш өнермен теңдестірмеген. Сондықтан да, халқымыз әр сөзінің мәні мен мәнеріне ерекше көңіл аударып, шешен де мағыналы сөйлеуді үнемі жетілдіріп отырған. Сөз қадірін түсінбейтіндерге -"тексіз неме"‑ деп, ауыр болса да ашық айтудан жасқанбаған. Ендеше, осы айтылған тұжырымдардың жанды мысалдары ретінде, өзіміздің күнделікті қолданып жүрген сөздеріміздегі о б р а з д ы л ы қ т ы ң табиғи мәнін ашып көрелік. Мәселен, -Т а с -Т а у - Ж ер –Күн –Кен –Мұнай –Тіс –Темірқазық – деп, түбірі т ұ т а с сөздерді айта берсе толып жатыр. Байқасаңыздар, осы сөздердің әрқайсысында да тек терең логикаға ғана бағынған, заттардың аса құнды м а з м ұ н д а р ы бар. Енді, осы сөздердің б і р е у і н ғана алып, оның табиғи м а з м ұ н ы мен м ә н і н е талдау жасалық.
Мысалы, аспанның солтүстік етегінде бір орнынан қозғалмай тұратын жұлдызды, жұртымыз ежелден бері – Темірқазық – деп атайтыны белгілі. Ал осы атауға сол жұлдыздың бүкіл космологиялық м ә н і мен мазмұнын сыйдырғанына қалайша таңырқамассың ?! Оның атауын - иә а л т ы н, иә к ү м і с пен қ о л а – демей, тек Темірқазық атандыруында ғажайып терең с ы р жатқан жоқ па? Осыған өздеріңіз де ой жүгіртіп байқаңыздаршы? Бүгінгі космология ілімінің дәлелдеп отырғанындай, Темірқазық жұлдызы уақытқа да кеңістікке де өз ы қ п а л ы н тигізіп, бір орында тұруы - қаққан қазықпен салыстырылса, ал оның жер беті түгіл бүкіл күн жүйесіндегі магниттілікті, тек өзіне қарата байлап қоятын қасиеті - жалғыз-ақ Т е м і р г е тән сипат екені белгілі. Мінеки, осынау таңғажайып күрделі құбылысты бір ғана с ө з г е сыйдырып, халқымыз әлімсақтан бері қарай қолданып келеді. Өйткені, ұланбайтақ д а л а н ы мекен еткен көшпенділер барар жеріне атқан оқтай төте жүріп, бағытынан жаңылып, адасу дегенді білмеген. Себебі, олар бүкіл аспанды компас ретінде, ал Темірқазық жұлдызын – соның магнитті тіліндей пайдаланған. Далалықтарға аспан ашық болса, жеті қараңғы т ү н і ң де қорқынышты емес. Жалпы, аспан шырақтарымен қазақ халқы өзінше тілдесіп, өздерінше түйген ойлары көп. Әрине, бұл өз алдына жеке әңгіме?! Болашақта халқымыз рухани игілігі мол, осынау мәдени байлықтарын да игеретіндігіне сенім мол.
Халық өзінің т е г і н аңғартар ой өрнектерін ұрпағына


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   294




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет