30.Ауслауттағы фонетикалық құбылыстар
АУСЛАУТ (нем.Предлог ап-қасында + іаиі-дыбыс сөздін фонетикалық аяқталуы (салыс.Анлаут)
31.Тілдің лексика жүйесі мен құрамы.
32.Грамматикалық форма мен граматикалық форма туралы
Грамматикалық форма -аффикстер (оның ішінде нөлдік), дыбыстық алмасулар ("ішкі флекция"), екпін, қайталау, көмекші сөздер, сөздердін орын тәртібі, интонация арқылы көрінеді. Сөздері түрленетін тілдердегі морфологиялық тұлғалар дегеніміз белгілі сөз таптарындағы сөздердін үнемі өзгеріп отыруы болып табылады.
33.Полисинтетикалық тілдер жайлы
Полисинтетикалық тілдердің қатарына америкалық индеецтердің тілдері ,полеозиат тілдері (ительмен,чукот,коряк,нивх тілі және т.б) жатады.Полисинтетикалық тілдер кейде инкорпоративті тілдер деп аталады.Флективті тілдер мен агглютинативті тілдерде немесе түбір тілдерде сөйлеммен айтылатындар полисинтетикалық тілдерде бір сөзбен де беріле алады.Мыс:чукот тілінде ТЫ-АТА-КАА-НМЫ-РКЫН деген сөз "МЕН СЕМІЗ БҰҒЫЛАРДЫ ӨЛТІРЕМІН" дегенді білдіреді.Мұның құрамындағы ТЫ-бірінші жактын көрсеткіші,РКЫН-етістіктің жұрнағы,ал басқа сыңарлары есім түбірлер
34.Сөз және ұғымның қарым-қатынасы атаулардың атаулардың табиғи жөнінде
35.Агглютинативті тілдер
Агглютинативті тілдердің қатарына түркі тілдері, моңғол тілдері, угро-фин тілдері және т.б. тілдер жатады.Агглютинативті тілдерді грамматикалық мағыналар түбірге аффикстердің жалғануы арқылы беріледі. Тілдердің бұл түрінде аффикстердің әрқайсысы көбінесе бір ғана грамматикалық мағынаны білдіреді де, олар бірінің үстіне бірі жалғана береді. Мысалы, қазақ тілінде ту деген сөзге бірнеше аффиксті жалғап, ол сөзді туыс, туыстар, туыстарым, туыстарымнан деген түрде айтуға болады. Туыстарымнан деген сөздің құрамындағы ту морфемасы - негізгі морфема да, қалғандары көмекші морфемалар (аффикстер). Негізгі морфемаға жалғанып тұрған -ыс - зат есім тудыратын жұрнақ, -тар - көпьік жалғауы, -ым - тәуелдік жалғауы, -нан - шығыс септік жалғауы. Агглютинативті тілдерде сөздерге аффикстер жалғанып, сөздің морфологиялық құрамы күрделенгенмен, сөздің түбірінің дыбыстық құрамы күрделенгенмен, сөздің түбірінің дыбыстық құрамы, негізінен алғанда, өзгермей, сол күйінде қалады.
Достарыңызбен бөлісу: |
