«Валеология» пәніне репродуктивті және сексуалды денсаулықты қорғау жөніндегі
жүктеу/скачать 1,79 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ұл балаларда жыныстық белгілердің пайда болуының салдары
| Ұл балалардың жыныстық жетілуі.
Жыныстық жетілу кезеңінде бала ағзасында физиологиялық, сонымен қатар психо- эмоциялы өзгерістер қатар жүреді. Дауыс ырғағы өзгереді. Дауыс кейде шайқалады, сөздің немесе сөйлемнің ортасында өзінің биіктігін өзгертеді. Бұлардың себебі - дауыс тізбегі мен көмекей шеміршегі өсунен немесе өзгерунен көрінеді. Ұма, аталықбез және жыныс мүшесінің өлшемі ұлғаяды, жыныс мүшесінің айналасына түк өсе бастайды. Қолтық асты бойында да түк өсе бастайды. Аяқтағы түктер түнереді және ұзара бастайды, еріннің жоғарғы жағында және иекте қатты түк – болашақ мұрт пен сақал пайда бола бастайды. Әдетте бұдан 20 жыл өткен соң көкірекке де түк өсе бастайды. Қыздардағы алғашқы етеккір сияқты, ұлдардағы поллюцияның пайда болуы, ересек сперматозоидтардың пайда болу процессі басталғанының айғағы. Олар 14-15 жас аралығында байқалады және әдетте айына 1-2 рет болып тұрады. Поллюция бұл көбінесе ұйқыда жатқанда ұрықтың еріксіз сыртқа шығуы. Ұл балаларда жыныстық белгілердің пайда болуының салдары 10-11 жас – жыныстық мүше мен аталықбездің өсуі; 11-12 жас – простатаның ұлғаюы, көмейдің өсуі; 12-13 жас – жыныстық мүше мен аталық бездің айтарлықтай өсуі; қасада түктің өсуі; 13-14 жас – жыныстық мүше мен аталықбездің бұдан былайғы өсуі, емшек облысының тығыздалуы, дауыстың өзгеруінің басталуы; 14-15 жас – қолтықта түктің өсуі, дауыстың бұдан былайғы өзгеруі, бетте түктің пайда болуы, ұманың пигменттелуі, алғашқы шәует шашу; 15-16 жас – сперматозоидтардың жетілуі; 16-17 жас – қасаның еркектерше түктенуі (түктің тігінен өсуі), барлық дененің түктенуі; 17-21 жас – қаңқаның өсуінің тоқталуы. Жыныстық жетілу кезінде ұлдар тез өседі. Осы кезеңде олардың бойы 20 см-ге ұзарады. Бұл «бой шабысы» деп жиі аталады. Өте қысқа уақыттың ішінде бала 5-8 см-ге өсіп, біршама уақытқа дейін оның денесі тек қол мен аяқтан тұратын секілденеді. Оның қимылы дөрекі бола түседі, оған әлі үйренбеген денесін басқару қиынға түседі. Дененің әртүрлі бөліктерінің тез, әркелкі өсуі, жасөспірімде ебедейсіздік пен абыржу туғызады. Сонымен қатар қаңқаның еркек пішініне айналуы басталады: бұлшық еттер белсенді дамиды, көкірек жасушаларының кеңеюі жүреді. Ұлдар салмақ қосады, сол себепті тері асты майының қабаты кішірейеді. Жыныстық жетілудің барлық кезеңінде аталатын ішкі 91 секреция бездерінің күшейген тіршілік әрекеті, тері және май секрециясының жоғарылағаны туралы ескертеді. жүктеу/скачать 1,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|