Ө Л Е Ң Н І Ң   А Л А Т А У Д А Й   АЛ ЬІБЫ СЫ Ң

Ж үлделі  тойда  толып  гүл  құш аққа, 

Шыңына  бұл  ғасырдың  шыққан  шақта, 

Тыңдасаң  ұстаз  жырын  жүзге  келген, 

Ақсақал  ақындар  біз  тұрған  сапта. —

Уа,  Сәке,

шалқып  сонда  бірге  мен  де, 

Алдыңда  өмір  жырын  тербегенде, 

«Дұрыс!»  —  деп  бүгінгіше  тұрсаң  күліп, 

Қуана  құшағыңды  сермеп  елге!

ТО МАГА  К И Г Е Н   ТАУ  БҮРК ІТ

(Б ауы р жан  Момышұлына)

Томаға  киген  тау  бүркіт 

Қадайды  көзін  қүздарға. 

Сонда  бір  шыңды  жаңғыртып 

Саңқылдап  ұшқан  мұз-қарда.

Сабалап  сонда  қанатын, 

Қиқулайтын  дауылда;

Шүйілсе  бұғып  қалатын 

Аң  да,  құс  та,  тауың  да.

Енді  маңы  тып-тыныш 

Ж о қ   дауыл  да,  тықыр  да. 

Отыр  тарлан  сұсты  құс 

Топшысын  бүгіп  тұғырда.

Мүмкін  қалған  із  бар  ма 

Құзында  қарлы  қияның?  — 

Қарайды  қыран  құздарға 

Қиялар  тербеп  қиялын...

24

Қ Л Р А П   БУ РЫ Л   Ш А Ш Ь Ш А

Қарап  бурыл  шашыма, 

Алқынба  деп  асыға 

Тақпа,  досым,  сын  маған. 

Өйткені  бұл  ғасырда 

Әлі  талай  асуда 

Алатын  көп  сыбағам.

Бұл  ғасырмен  бір  меніц 

Албырт  жасты қ  күндерім. 

Ж а р ы с а   бір  келем  мен 

Қуып  бақыт  қаңбағын. 

Ж ұлдызы н  да  қармадым, 

Ж а р қ ы л д а с а   төбемнен.

Д а р қ а н   дала,  кец  жердің 

Д ауы лы нда  тербелдім, 

Өзенімен  ақтым  бір.

Ж а п а н   түзге  гүл  еккен 

Өстім  қайсар  түлекпен, 

Шырқағаным  —  бақыт  жыр-

Саясында  толғандым, 

Сыбағам  бар  орманның 

Мәуесінде,  гүлінде.

Сол  бір  бақта  жырменен 

Көбелектей  гулеп  ем 

Ерке  ж асты қ  күнімде.

Сыбағам  бар  шыңдардан 

Д а б ы л д а рда   шырқалған, 

М аған  таныс  өрен  үн, 

Құздарды  сол  басынған, 

Ж а л а ң   тәсті  ж а с   ұлдан 

Ж астығымды  көремін.

25

Сыбағам  бір,  сырласпын, 

Зам аны   бір  құрдастың 

Сүйемін  мен  күллісін, 

Естіп  талай  сыр  алдым, 

Тыңдауға  әлі  құмармын 

Қыз,  жігіттің  күлкісін.

Ойлама  бұл  жасым да 

Ж үр  екен  деп  асыға 

Алуға  бір  жүлдені,

Тек  жылдармен  жарыса, 

Сүйікті  бір  жарымш а, 

Ж ебелейді  жыр  мені.

МЕРҒ.К ЕЛ І  Ж А С Т А Р Ғ А

Сендердікі  —•

шексіз  д а р қ ан   атырап, 

Сендердікі  —

гүлдер  мен  ж а с   жапырақ. 

Сендердікі  —

ән  шырқаған  бұлбұл  мен 

Алтын  күн  де

нұры  түскен  шашырап. 

Сендердікі  —

келешектей  кең  қырлар, 

Сендердікі  —

өрен  күйлер,  тың жырлар. 

Сендердікі  —

наж ағайлы   нөсер  мен 

Айдындағы  алға  ш апқан  толқындар. 

Д ауы лд ар   да  дабы лдар  да  қағатын, 

Құс  жолы  да

ж ұ л д ы зд ар ға  баратын  —

26

Сендердікі!

М арш тауға  М арсқа

Ж ер  серігі — зымырандай  қанатын.

Бас,  масайра,

ж ас дүниені  дүбірлет! 

Сенде  —  білім,

сенде  —  қайрат,

қүдірет.

Отанымнын  жүлдызындай  ж арқырап, 

Гүлдеріндей  жайқалы ңдар  күлімдеп! 

Кетер  туды

кең  әлемге  көлбетіп,

Ж а с ты қ   әнмен,

Ж а л ы н   күшгіен  өрлетіп.

Қозға  шаттық  кемелерін  биікке, 

Теңізімнің  толқыныидай  тербетіп. 

Еркін  үрпақ

түлға  ж а ң а   ғасырға! 

Қуанышың  жетсін  әлем  жасына. 

Компартия

қуат  берді,

үмтыл  тез 

Келешектің  шыңдарына  асуға!

Ө З Б Е К   Д О С Ы М А

(Құрметпен  Миртемирге)

Ташкент  бардым  таңырқап, 

Тамашасын  көрдім  мен. 

Шадыман  жүрт  әи  шырқап, 

Гүл  төгілген  төрінен.

М аған  жылы  қараған,

Керіп  нұрлы  жүздерін,

27

Таныс  емес  қаладан 

Өзіме  дос  іздедім.

Сая  тауып  жазынан, 

Араладым  гүл  бағын. 

Бұлбұлының  аузынан 

Қ а з а қ   жырын  тыңдадым.

Сонда  мені  шақырған,

Білем,  даусыи  досымның, 

Сәздеріне  сап  құрған, 

Өлеңдетіп  қосылдым.

Гүл  бағыңнан  сыйласып, 

Жеген  жүзім,  мүбәрәк.

Ж ы лы   шырай  сыр  ашып, 

Күлген  жүзің,  мүбәрәк!

Ағытылдың  сен  маған, 

Сырласыңдай  талайғы. 

Ж аңғыртты қ  жыр  шырқаған, 

Науаи  мен  Абайды.

Сахараның  ұлымын,

Сүйдім  сені,  гүлстан.

Сырын  ұғып  жырымның, 

Табыстың  сен,

туысқан!

Сонау  ж ы лдар  дауылды, 

Сұрғылт  күздер  жадымда. 

Қақтық  бірге  дабылды 

Отанымның  жауына.

Өз  ағамның  жері  деп,

Алшаң  басып  аттадым.

28

Сапта  жүріп  күбірлеп, 

Өзбек  жырын  жаттадым.

Шертті  маған  Хорезм, 

М ақта  күйін  толғана, 

Төкті  бұлбұл  әуезін 

М аған  —  гөзәл  Ферғана!

Келін  келсе  жүзіммен, 

Қызыға  мен  қарадым. 

Бөліп  іштім  езіңмен, 

Самарқандтың  шарабын.

Әнжір  жедім,  бал  таттым, 

Қарт  өзбектің  үйінен. 

Сергідім  мен,  сән  таптым, 

Қыздарының  биінен.

Ж ылқышымын,  аязға 

Қүрыштаймын,  күштімін. 

Бойға  тарттым  сол  ж а зд а, 

Өзбектердің  ыстығын.

Көңілімді  ерітеді,

Сол  ыстығың  суымай. 

Екеумізге  жыр  телі  — 

Сырдария  суындай.

Гүлстанды  жыр  еткен,

Күн  лебізді  ақынсың. 

Сездерімде  әндеткен, 

Сенің  де  бар  нақышың.

Қ ырларымда  досың  көп, 

Кел  құ ш аққа,  туысым. 

Әуезіме  қосыл  кеп, 

Таңғажайып  күн  үшін!

29

Б І Р   Қ А Р Ы Н Д А С Қ А

(Е.  Р-ға)

Ж асы рғандай  қүпия  сыр  ұясын,

Үнсіз  ғана  жаутаңдап  жымиясың.

Бүккен  сырдай  ұрланып  күндер  өтер,

Бұл  шағыңда  несіне  бұйығасың?

Өмір  —  жүйрік  жеткізбес,  қусаң  бір  шақ, 

Тәтті  сырлар  қайрылмас,  ж айсаң  құшақ. 

Күл,  масайра,  ән  шырқа  еркін,  қалқам , 

Көңіл  шіркін  жасиды  қойсаң  тұсап.

А Ғ А Й Ы Н Д Ы   Қ О Ң Ы Р   ҚА З

(Қайыржанға)

Ағайынды  қоңыр  қаз,

Айдында  жүзсе,  тамаша! 

Сондай-ақ  бізге  өмір  —  ж аз, 

Гүліндей  өстік  ж араса.

Бәйтерек  биік  көрінсе,

Сыңары  болар  аласа.

Ж а с   шыбық  жасыл  өрімше, 

Ж ан ы н д а  естім  ж араса.

Іздері  ыстық  ағаның 

Інісі  ерер  соңынан.  —

Басса  түзу  қадамын,

Түссе  жолы  өңынан.

Құдайынан  жасырған,

Өзінше  ұғып  уақытты.

Әкеміз  сені  жасыңнан,

Орысшаға  оқытты.

Сөйледің  үйде  өзгеше,

Ж а н ы м а   жайып  ұшқынды  —

30

Албырт  ойға  із  кесе,

Алдыма  тарттың  Пушкинді. 

Ж үгірдің  қарлы   құйында, 

Колхозды  қ й р ғ а   төтелеп, 

Комсомолдық  жиынға, 

Апардың  мені  жетелеп.

Көріп  ж а ң а   таң  нұрын,

Естіп  даусын  күрестің,— 

Өзге  емес  тағдырың, 

Қатарыңмеи  бір  өстің. 

Ж а с та н   ж еке  талпынған, 

Ж а л қ ы   бір  ж а н   емеспін. 

Ж а н а й   жүріп  артыңнан, 

Саған  қ а р а п   мен  өстім. 

Абзал  ар  мен  адалдық, 

Санамызға  қаланды.

Партия  бізді  адам  қып, 

Ұстатты  езі  қаламды. 

Өмірдің  әрі  өріне,

Өрлеп  келе  жатырмыз. 

Біріміз  —  ғылым-шежіре, 

Біріміз  —  ділмәр,  ақынбыз. 

Сенің  де,  аға,  менің  де, 

Бақытымыз  арылмас.

Келсең  де  қазір  елуге, 

Жігіттейсің  жаны   жас. 

Мейлі,  кәрілік  жетсе  де, 

Қартайсақ,  қа та р   ж а ра са , — 

Елуің  тағы  өтсе  де, 

Еркелеймін  балаша. 

Ж а п ы р ақтай   жалбырап, 

Ағарса  мейлі,  шашың  да, 

Сүй  өмірді  жалындап, 

Ж ай н аған дай   жасын  да!

31

Дәуірдің  туған  ұлымыз,

Өмірге  өршіл  сыр  жайып,

Тарихын  ж азы п  біріміз,

Біріміз  жырын  жырлайық!

Е С І М Д Е

(Есма ға мб ет  Ысмайыловқа)

Есімде,  сол  бір  ш а қ і а р   өткен  бірге, 

Сонау  ж а с   ақындықтық  көктемінде. 

Көз  тіктің  сүйіп  албырт  достарыңмен, 

Өлеңнің  өрісіне,  өткеліне.

Әлде  сол  сүйгеңдіктеи  туды  ма  сын?

Д ос  көрдің  өлең-жырдың  шулы  жасын. 

Ж ауындай  жырын  тексе  Ж ұм ағали, 

Дауы лдай  дүбірлеткен  дулы  Қасым.

Солардың  ой  тоғыттың  сырларына, 

Өзім  де  өстім  сол  бір  жыр  бағында. 

Танисың  сөз  тамырын  соғысынан, 

Есіңде  ж асты қ  жырдың  ырғағы  да.

Сонда  біз  махаббаттың  назын  іздеп, 

Түсіндік  сырлы  лебіз  сазымыз  деп. 

Шерткенде  өткен  жырдың  өкінішін, 

Қуандық  алдағыны  жазы м ы з  деп.

Кейісіп  кейде  қ а л с а қ   ертегіге,

Келісіп  кететіибіз  ертеңінде.

Тегінде  жыршыл  жаисың,  еркелеткен 

Ақынның  ойлысын  да,  тентегін  де.

32

Елуде  жыр  сүюге  әзірмісің? 

Сыршылым,  өкпем  емес,  назым,  түсін. 

Расында  үнатамын  сыншыны  мен, 

Үнатса  өлең  сөздің  қазіргісін.

ТҮНГІ  Т Е Ң І З Д Е

Теңбіл  бетін  айға  тосып  шымырлап,

Теңіз  жатты.  Ж е л   жүгірді  сыр  үрлап.

Ал  ж а ға д а   таулар  түйық  түр  мүлгіп, 

Сыртында  тек  сыбыр  қ а ққа н   шырын  бақ.

Сол  бір  сәтте  сүйісті  де  қыз-жігіт,

Айды  бүркеп,  ала  шабыр  жүзді  бұлт. 

Теңселді  де  теңіз  сәл  бір  кекж ал д ар  

Өре  шықты  телегейден  тізіліп.

Күңгір  таудан  күндей  бір  шам  жайнады, 

Ж а р қ ы р ад ы   айдынның  кең  аймағы. 

Ж а л ғы з  кеме  толқынды  жүр  қуалап, 

Неткен  кеме?  Әлде  кімнің  ойнағы?

—  Ей,  сөндір  шамды,  немене?

Отты  көзбен  төндің  неге  кемеге? 

Ш уылдатқан  толқындарды  —  мен  өзім, 

Сынайын  деп  көк  жөйқынның  мінезін, 

Кезіп  жүрмін  телегейлі  түн  ішін, 

Сақтайын  деп  теңізімнің  тынышын, —

Деді  мөряк.  Прожектөр  сөнді  тез, 

Айдынына  ай  да  төкті  күмісін.

Теңіз  беті  қайта  күлді  шымырлап,

Ж ел  жүгірді  баяу  ғана  сыбырлап.

Сол  бір  сәтте  қыз  бен  жігіт  сүйісті. 

Шымылдығы  —  жым-жырт  орман,

шырын  бақ.

4Л

Қ.  Бекхожин,  II  т. 

33

Т Е Ң І З   БЕН  Қ А Р А Д А Ғ

Бұлт  үйіп  төсіне,

Ерінін  ж ар ал ап ,

Нардай  бір  көсіле 

Түкснген  Қарадағ.

Теңізге  ол  құмар,

Т

ө і і і п т і

  и е г і .

Таласып  толқындар 

Иегін  сүйеді.

Сүйсе  де  ж а рал ап  

'Голқындар  ерінін,

Сезбейді  Қ арад ағ 

Теңіздің  ер  үнін...

М Ұ Қ А Ң Н Ы Ң   Ө Л І М І Н Е

Қөтеріп  құз  қайғыны  тастар  едім, 

Болмаса  кұздан  биік  басқан  өрің! 

Әлемге  қ а з а қ   даусын  таратып  сен, 

Д а л а м а   д а ң қ   берген  асқар  едің.

Бағына,  ел-жұртымның  талайына,

Сен  ұқсап  туған  едің  Абайыма. 

Халқымның  мақтанышы,  ардагері, 

Атыңды  бүркемекпін  қалай  мұңға?

Ж ы рлаймын  дірілдетіп  қаламымды, 

Тебірене  және  мақтан  д а ла   күллі, 

Кәтеріп  асыл  сөздің  мұнарасын, 

Дауы лдап  жазығында  дана  тынды.

Сол  сұлу  мұнарадан  сырлар  тарап, 

Жөнелер  ғасырларға  жыр  аркалап. 

Жұлдыздай  қатар  ж анған  төбемізде, 

Асқардан  Абай,  Мұхтар  тұрар  қарап...

34

Ү Й Қ Ы   Р А Қ А Т   Д Е С Е К   ТЕ

Үйқы  р а қ а т   десек  те,

Қөңілсіз  ж олдай  түн  маған. 

Ж аты п  әрең  төсекте,

Атқанда  таң  қуанам!

Сайрайды  таңда  бүлбүл  да, 

Ш ымшық  та  шығар  шырылдап. 

Тереземнің  алдында 

Тербеледі  шырын  бақ.

Ж а ң а   туған  өмірді 

Келе  жаты р  таң  алып.

Келе  жатыр  көңілді 

Таңғаж айы п  жаңалық!

Қалайщ а  шыдап  жатамын, 

Түрып  ерте,  көрейін  —

Туған  күннің  шапағын 

Көріп  ж ы рлап  берейін.

Қ А Р И Я   МЕН  Б А Л А Л А Р

('ииайды  шал  қы рау  басқан  сақалын, 

Ақсақал  деп  шығарған  сол  атағын. 

Ж ас  балалар  мәз-мереке  қасында, 

Қызығады  түлғасына  атаның.

ОПляр  бала:

«ІІІалдың  ж оқ  қой  арманы, 

Нмірдің  кеп  қызықтарын  барлады. 

Ііолсақ  біз  де  осындай  бір  ақсақал 

ІІІирықтап  тез  ш ағымызда  алдағы!»

35

Шал  ойлайды  іштен  тұнып,  күрсініп: 

«Өтті  өмірім,  алдымда  көр  тұр  суық. 

Қайғысы  ж оқ  қайран  мынау  б алалы қ 

Ж ай нар  ұзақ,  алдарына  гүл  шығып...»

Өмір  солай.  Тағдырыңа  көнесін,

Ш ал  қайғысын  бала  қайдан  елесін? 

Қызық  көріп  аппақ  күміс  сақалын, 

Тыңдамақшы  ертегісін,  кеңесін...

Б О З Б Д Л А Ғ А

(Әзіл)

Ш ағың  ба  бұл  суьшар,

Неге  тұрсың  қуарйп?

Б а қ ш а д а   кеп  сұлулар,

Қайт  көзіңді  суарып.

Ізде  бақтан  сәулеңді,

Ора,  бірін  құшаққа. 

Қүндеймін-ау  сендерді,

Қыздар  —  сұлу  бұл  шақта.

Отты  көзді  қалқаның 

Оттан  ыстық  жаны  бар.

Өзім  талай  байқадым,

Қерсең  жаны ң  жалындар.

Қ ад ал са  ғой  кезі  бір, 

Жігітім-ау,  білер  ең.

Сезгің  келсе  өзің  жүр, 

Қызғанбасаң  мен  ерем...

36

М Е Н І Ң   К Ө Р Ш І Л Е Р І М

Бір  көршім  бар  —

тұйық  кәрі  мұғалім,

Бір  көршім  бар  —

сыпайы  әйел  дәрігер. 

Таңданамыи  мінезіне  бұлардың,

Сөзге  сараң,  бірақ  ылғи  әбігер.

Қарт  мұғалім  көз  әйнекпен  қарайды, 

Солем  берсем,  шәкіртім  деп  қалады. 

Дорігер  мені  пациентке  санайды,

Қалайсыз?  —  деп,  күлімдейді  қабағы.

Ж о қ   та  шығар  мінездері  өрсінген,

Б ір ақ  —  қызық,  сөйлеспейді  кідіріп. 

Сырласуға  кешке  ж ақы н  көршіңмен,. 

Біздің  көше  рақат!  —

келші  қыдырып...

Бір  кәршім  бар  —

мінезі  оның  тамаша, 

ЬІлғи  жүзі  ашық  күндей  жайдары. 

Полса-дағы  оның  бойы  аласа,

Б ір ақ  ұзын  өзендердей  ойлары.

Ж а с   та  емес,  бірақ,  дейміз  —•  Гриша, 

Үпатады  көршілердің  шын  бәрін.

Қешке  ж ақы н  достық  кеңес  құрылса,

Ол  шертеді  «Сельэлектро»  сырларын.

■  Болып  келдім  ең  бір  қиыр  ауданда, 

Татай  таудың  қияларын  аттадым. 

Ж арқы раттық  ж ұлдыздардай  сол  маңға 

Электрлі  нажағайдың  оттарын.

37

Үлкен  бір  СЭС  сол  ауданға  орнады, 

Қуаты  өрен,  бірнеше  мың  киловат. 

Қырда  самсап  антеиналар  тармағы, 

Түкпірлерге  тарап  ж аты р  күн  қуат.

Сүйкімді  ғой  мснің  наж ағанлары м,

Күн  сәулесін  колхоздарға  сүйдірген. 

Қырқып,  сипап  жібек  жүнді  қойларын, 

Сиырларын  қайта-қайта  идірген.

Кемпірқосақ  сымды  тарттық  әр  үйге,

Әр  қорада  ж ар қы рад ы   жүлдызым.

Онда  менің  қуатым  бар,  әрине,

М ақтан  етіп,  жайнап  соған  түр  жүзім.

Қүрметтейді  мені  бала-шаға  да, 

«Жұлдызтай»  деп  жүгіреді  соңымнан. 

Қырман  —  теңіз,  қыздар  —

аққу-шағала, 

Ж а р қ ы р аға н  электрдің  тогынан.

Қызық  көрсең,  машиналар  күй  тартып, 

Билетеді  электрмен  бидайды.

Н аж ағайл ы   нұрларыма  құмартып, 

Динамодан  қыздар  қолын  бұлғайды...

Қеремет  қой  электрик  өнері,

Н аж ағайд ы   ұстап  қолмен  жаңарған! 

Қызығымды  айта  бергім  келеді,

Колхоз  елін  бүгін  қайран  қалдырған...  —

Деп  жымыңдап,  ж арқылдайды  жанары, 

Электрдің  оты  бардай  көзінде. 

Айтқандайын,  бір  кершім  кеп  қалады, 

Гришаның  шалқып  ж а тқ ан   кезінде.

38

Сібырлы  қар т  сөз  қадірін  сыйлайды, 

Амалсыздан  әрең  ғана  қатады  үн. 

С.ейлегенде  маңыз  беріп  сипайды, 

Голстойдың  сақалындай  сақалын.

Құдіретін  электрдің  білемін,

Станогым  қозғалады   тогымен.

Кнрдің  бе  сен  машиналар  бөлегін, — 

МТС-ке  талай  белшек  соғьіп  ем.

Қадірлі  ғой  біздің  завод  маркасы!

Сан  қиырда  оның  бәлшек  түлегі. 

ІІІырағым-ау,  өзің өйлап  байқашы, 

Колхөздардың  біздің  завод  тірегі.

Қынжыламын,  тек  қадірлей  білмейді, 

С.ақталады  бөлшектердің  ете  азы.

І г і  бүлдіріп,  белшектерді  мінейді,

Үдеп  кетті  Сельхозснаб  заказы.

< дчі  білдің  бе,  қандай  екен  маманы,

Жүрген  қол  көп  машиналар  басында? 

Шіркін,  болса'  ол  механик  бағалы,

Шыдар  еді  белшектерім  ғасырға!

< .ақтар  едік  бөлшектермен  көп  күшті, 

і)р  колхозға  СЭС-ті  лсылдам  орнатса, 

Комбайнды,  тракторды,  сепкішті

Д  іамсыз-ақ,  электрмен  зырлатса...

Мақтан,  шырақ,  сонда  ғана!  —  дейді  де, 

Гүксиеді  қарттың  қалың  қабағы.

Солай  сөйлеп,  сыр  айтысып,  кей  күнде 

Г.кі  көршім  айтысып  та  қалады...

М аған  қы зы қ  екеуініц  таласы, 

Қиялдары  мені  де  ертіп  кетеді. 

Ойларында  колхоздыд  кец  даласы, 

Қ алада  бұл  болса-дағы  мекені.

А Ғ АМ А  ХАТ

Қейде  ж алғы з  ойға  батып  кетемін... 

Нұрымыз  ғой  екеуміз  бір  әкенід.

Бір  ананыд  сүтін  емдік,  сенімен 

Бір  еді  ғой  сәби  бесік  мекенім.

Шықты  ма  сол  балғын  шағыд  есіцнен, 

Ыстық  үяц,  төріне  біз  көсілген?

Мәз  едік  қой  бірге  жүрсек,  бір  күлсек, 

Бір  еді  ғой  бақытыд  мен  несібец?

Сол  шағымды  айрылмастай  көріп  ем, 

Екеумізге  бір  үйдід  де  төрі  кец.

Өмір  қызық,  екеумізді  айырып, 

Екеумізді  екі  ж анға  теліген.

Енді  бөлек  босағаға  маталдық,

Аға  болдық,  ақсақал  да  атандық. 

Разымыз  ғой  өмірге  де  өсірген 

Екеумізді  игілерге  қатар  ғып.

Б ір а қ   бұл  не,  бір  қ а л а д а   болсақ  та, 

Жүргендейміз  көз  көрмейтін  алшақта! 

Неткен  күйбең,  қайран  жарты  ғасырдыд 

Децгейінен  ж ы лдам   асып  қ а л с ақ   та?

Істеріц  көп  —  ғұмырыднан  көлемді,

Мен  де  ж азы п  тауыспаспын  өлецді. 

Аддаусызда  айрылысармыз  мәцгілік, 

Анда-санда  көрсетіп  қой  төбедді!

40

Қ О С   К Е П Т Е Р

Қос  кептер  күнде  қонады, 

Ауламды  менің  кең  көріп. 

Ауламның  солар  қонағы, 

Сыйлаймын  ылғи  жем  беріп.

Екеуі  қандай  әдемі,

Ж ем   тереді  жарасып,

Қандай  және  әдебі,

Қөрген  ж о қ   бір  таласып.

Қандай  тату  екеуі,

Достық  деген  осы  да!

Қүн-түні  бір  мекені,

Кәкке  үшады  қосыла.

Айтқаны  әлде  өлең  бе,

Үндеседі  сүңқылдап.

Қүс  тілін  білсем  егер  де,

Мәз  болар  ем,  сыр  тыңдап.

ӘНШ ІГЕ

(Татар  ақыны  Нури  Арслаиға)

Ж ы рладың  сен  бесігімде  ж атқ ан д а, 

Ж ы рладың  сен  мүңлы,  тойлы  ш ақтарда 

Сеиің  назды  жырларыңмен  тербелдім, 

Ж ы р ақ   қырда,  қойларымды  баққанда.

(дчі  орманда  сандуғаштай  сайрадың,

<  <».м  жырыңды  ж ан  сыры  деп  ойладым.

I  сіркедім  Ертісімді  ж ағал ап ,

Жырладым  мен  шерлі

«Сарман  бойларын».

41

Қозғалғандай  өз  арманым,  өз  лебім, 

Көрші  татар  көшелерін  кезгемін.

Сен  жырласаң,  кетер  қаным  шымырлап, 

Арбады  ма  әлде  «Ш аяң  күзләрің».

Үй  артында  арасынан  шиенің 

Тамылжыған  татар  жырын  сүйемін. 

«Шул  шиәләр,  баш  иәләр»  әніңе 

Басым  түгіл,  жаиымды  да  иемін.

Сол  жырыңда  мүң  текті  ме  асыл  ж ар, 

Әлдеқандай  аяулыңның  жасы  бар.

Әлде  аңсап  бүгінгісін  татардың, 

Тебіренді  ме  өткен  сонау  ғасырлар?

Түсінеміи  махаббатың  наз  әнін,

Сол  жырыңа  қүлашымды  жазамын. 

Ж ы р ла,  сырлы  әуеніңе  балқысын,

Ән  шырқалса,  аңқылдайтын  қазағым!

М Е Н І Ң   Қ Ы З М Е Т ІМ

— Шырағым  қызметің  не,

бастықпысың?

—  Ж о қ ,  ақсақал,  өлеңшімін.

Ж оқ,  бастық  емеспін  мен,

Өлеңшімін! 

Сүйемін  өлең  деген  өнер  шыңын. 

Жыршымын  тіл  безеген

Ж ы р   етуге 

Заманның  ағып  ж а тқ ан   өзен  сырын.

Өзімше  министрмін  сөздерге  мен, 

Әмірді  ойларыма  езім  берем.

Сегіз  сағат  қана  емес,  тәулік  бойы 

Тартысамын  сірескен  сөздерменен.

42

Сөз  —  қыңыр,

Қатты  кейде теміріңнен, 

Отты  ойдың  шығар  қызып  көрігінен. 

Заводтай  зор  заказды   орындаған, 

Қуанам  үндессе  жыр  өміріммен.

Қәзір  жыр  көтермейді  қыңырлықты, 

Бүлтыңнан,  дауылыңнан  өмір  мықты. 

Өр  болса  ақын  жаның,

көтер  көкке 

Өлеңге  өмір  артқан  ауыр  жүкті.

Заманны ң  өзенінде  есіп  қайық,

Кел  досым,  бар  дауыспен  қосылайық. 

Өзендей  ершіп  аққан  өлеңіміз 

Өмірдің  өр  даусына  болсын  лайық!

жүктеу/скачать 6,23 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: