Тәжірибелер.
Аспаптар мен реактивтер: таразы, сынауықтары бар штатив, тамшылатқыш, шыны пластинка, индикатор қағазы, сүзгі қағазы, алюминий, магний, иод, мырыш ұнтақтары, қызыл фосфор, марганец (ІІ) оксиді, бензол , этил спирті , күкірт қышқылы
( г/мл), калий гидроксиді, натрий гидроксиді, калий бромиді, калий бромиті, калий иодиді, күміс нитраты, хлор суы, бром суы, иод суы, күкіртсутегі суы, индиго немесе фуксин, лакмус.
1. Бромды және йодты алу. а) Калий бромиді түйірлеріне марганец (ІV) оксиді ұнтағын араластырып, сынауыққа салыңдар. Қоспаға концентрлі күкірт қышқылының бірнеше тамшысын тамызып, жайлап қыздырыңдар. Бөлінген бром буының түсі мен иісі (абайла!) қандай? Реакция теңдеуін жазыңдар.
ә) Жоғарыдағы жасалған тәжірибені калий йодидімен жасаңдар. Бу түрінде қандай зат бөлінеді? Оның иісі мен түсі қандай? Реакция теңдеуін жазыңдар. Жүргізілген тәжірибелерде марганец (ІV) оксиді қандай роль атқарады?
б) Калий бромиді ерітіндісіне жаңа дайындалған хлор суын тамшылатып қосыңдар. Ерітіндігіе бензол қосып, шайқаңдар. Ерітіндінің және бензол қабатының түсін байқап, жазып алыңдар. Бромның судағы және органикалық еріткіштегі ерігіштігі туралы қорытынды жазыңдар. Калий бромидінің хлор суымен әрекеттесу реакция теңдеуін жазыңдар.
в) Екі сынауыққа калий йодиді ерітіндісінің 2-3 мл-ін құйыңдар, біреуіне тамшылатып хлор суын, екіншісіне бром суын қосыңдар. Не байқалды? Сынауықтың әрқайсысына 1 мл бензол қосып шайқаңдар. Не байқалады? Түсіндіріңдер. Реакция тендеулерін жазыңдар.
2. Бромның касиеттері. а) Индиго және фуксин ерітінділеріне бром суын қосып, байқалған құбылыстарды түсіндіріңдер.
ә) Сынауыққа 5 мл бром суын құйып, магний ұнтағын салып, шайқаңдар. Түсі өзгерді ме? Түсіндіріңдер. Реакция теңдеулерін жазыңдар.
б) Күкіртсутегі суына (оның түсін, иісін алдын ала байқаңдар) тамшылатып бром суын қосып ұзақ шайқаңдар. Байқалған құбылысты, реакция теңдеуін жазыңдар.
в) Сынауыққа 2-3 тамшы бром суын құйып, түсін байқаңдар, аздап қыздырыңдар. Не байқалады?
Достарыңызбен бөлісу: |
