АИВ инфекциясы. Микробиологиялық диагностикасы, алдын алу, емдеу. ИФТ – тест жүйесі

Тұқымдасы: Retroviridae

МИКРОБИОЛОГИЯЛЫҚ ДИАГНОСТИКАСЫнда қолданылатын басты әдіс-тәсілдерге: ИФТ, иммундыблот пен ПТР жатады.

Иммуноферменттік талдау яғни ИФТ – «антиген-антдене» қатынасын анықтау мақсатында қолданылады. Бұл лабораториялық әдіс жоғары сезімталды және таңдамалы иммунологиялық реакция арқылы анықталады.
ИФТ-ны 2 түрлі мақсатта қолданамыз: әртүрлі типтегі қоздырғыштарға қарсы түзілген антиденелерді , сонымен қоса, қандағы ІgA, IgM, IgG иммуноглобулиндерінің класстарының түзілуін анықтау. ИФТ 90 пайыз сенімді және селективтілік көрсете алуымен ерекшеленді.

Иммундыблот тест - қан сарысуында АИВ –инфекциясын тудыратын қоздырғыштарға қарсы антиденелерді анықтау мақсатында жүргізіледі, жоғары сезімталдығы арқылы ерекшеленіп жатады. 99,9% сенімділікті тудырады.

Профилактикалық шараларға инфекция қанға түсу арқылы дамитындықтан, қар арқылы жасалатын жұмыстарға сақтық шаралармен қарау, жыныс жолы арқылы жұғуға жол бермеу, гомосексуализмге, наркоманияға, жөзекшелікке жол бермеу, мемлекет азаматтарын жиі вирусологиялық және серрологиялық әдістермен тексеріп отыру,

АИВ-инфекциясы бар науқастарды емдеу келесі бағыттарды қамтиды: пациенттің психоәлеуметтік бейімделуін бақылау, антиретровирустық терапия, қайталама аурулардың химиопрофилактикасы, екінші және қатар жүретін ауруларды емдеу.

Антиретровирустық препараттарды қолданудың негізгі принциптері:

- емдеу кез-келген маңызды иммунитет тапшылығы дамымас бұрын басталып, өмір бойы жүргізілуі керек;

- терапия үш немесе төрт рет ретровирустық дәрі-дәрмектердің жиынтығымен жүзеге асырылады (АИВ-жұқпасы бар науқастарды басқарудың бұл тактикасы HAART ретінде қысқартылған жоғары белсенді антиретровирустық терапия ретінде белгіленеді).

HAART - АИВ-ті бақылаудың жалғыз әдісі. Бұл вирустың көбеюінің әртүрлі механизмдеріне бір уақытта әсер ету, оның қандағы концентрациясын анықталмайтын деңгейге дейін төмендетуге мүмкіндік береді. Дәрілерді, мөлшерлеу режимін және олардың мөлшерін таңдауды тек емдеуші дәрігер ғана жүзеге асыруы керек.

АИВ-ға қарсы препараттар бірнеше топқа жіктеледі. Міне, АИВ-инфекциясын емдеудің ең жиі қолданылатын тәсілдері

Бірінші және екінші топтағы дәрілер вирустың репликация механизмін - «көбейтуді» қосуына жол бермейді. Бұл дәрі-дәрмектер CD4 жасушасының ішіндегі жаңа вирустық РНҚ-ны құруға жауап беретін кері транскриптаза ферментінің жұмысын бөгейді - бұл болашақ вирустардың негізі. Олар кері транскриптаза ингибиторлары деп аталады - нуклеозид (NRTI немесе NRTI) және нуклеозид емес (NNRTI немесе NNRTI).

Үшінші топ басқа вирустық ферменттің - протеазаның жұмысын тежейді. Нәтижесінде басқа жасушаларды жұқтыруы мүмкін толыққанды вирустық денелердің түзілуі бұзылады. Бұл препараттар протеаза тежегіштері деп аталады (PI немесе PI).

Төртінші топ вирустың иммундық жасушаның бетіне жабысып, енуіне жол бермейді. Бұл дәрі-дәрмектерді ингибиторлар деп атайды.

Антиретровирустық терапияның маңызды кемшіліктері бар:

емдеудің жоғары құны;

ауыр жанама әсерлер;

қолданылатын дәрі-дәрмектерге төзімділіктің дамуы;

оларды жиі өзгерту қажеттілігі;

көптеген дәрі-дәрмектерді ұзақ уақыт қолдану.