Адам эмбриологиясының дамуының периодизациясы. Прогенез. Жыныс жасушаларының морфофункционалдық сипаттамасы



бет68/73
Дата27.11.2023
өлшемі0,64 Mb.
#130199
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   73
Шеміршектің жасушааралық заттары
Жасушааралық зат талшықтардан және негізгі немесе аморфты заттардан тұрады. Талшықтардың басым көпшілігі коллогенді талшықтар, ал эластикалық шеміршектерде эластикалық талшықтар да кездеседі. Незігі зат судан, органикалық заттардан және минералды заттардан тұрады. Органикалық компонент протеогликанды (ПГ) және гликопротеинді (ГП) агрегаттардан түзілген.
Гиалиндi тiн (грек. hyalos - әйнек) - шеміршек тінінің ең көп тараған түрі. Олар ересек организмде төс пен қабырға қосылған жерлерде, тыныс алу жолдарында, сүйектердің буындарының беттерінде кездеседi.
Адам организмінде кездесетін гиалинді тінінің үлкен бөлігі шеміршек қабығымен (perichondrium) қапталған. Шеміршек қабығында екі қабатты ажыратады: сыртқы (ол қан тамырларымен жабдықталған талшықты дәнекер тіннен түзілген) және ішкі (ол хондробластардан түзілген) тұрады. Шеміршек қабығының астында жалпақ жас хондроциттер орналасқан. Бұл жасушалардың синтездік және секреторлық процестерінің әлсіреуіне байланысты, олар бөліңгеннен кейін алысқа тарамайды, изогенді топтар түзіп керісінше тығыз жатады.
Гиалиндi тiндегi жасушааралық заттарда жiңiшке коллогендi талшықтарды ажыратады.
Эластикалық тiн. Ол құлақ қалқанында, көмейде кездеседi. Эластикалық тiннiң сыртын шемiршек қабығы қаптайды. Эластикалық тiннiң бiр ерекшелiгi, оның жасушааралық затында коллогендi талшықтар мен бiрге эластикалық талшықтар болады.
Талшықты тiн. Олар омыртқа аралығында, талшықты дәнекер тiнiнiң талшықты шемiршекке ауысатын жерлерiнде кездеседi. Талшықты тiндегi жасушааралық заттарда коллогендi талшықтар жуан будалармен орналасқан.
Шемiршектi тiннiң жасқа байланысты өзгеруi.
Жас өскен сайын шемiршектi тiнде протеогликандар азаяды. Жасушааралық затта кальции тұздарының жиналғанын байқауға болады. Шемiршек қатаяды. Шемiршектiң кальциланған аймағында қан тамырлары байқалады, бұл кезде шемiршектi тiн сүйектi тiнге ауысады. Жасушалардың митоздық бөлiнуi төмендейдi, жасушалардың жылдам тiршiлiгiн жоюлары байқалады.
11.Эндорепродукция. Полиплоидия және оның қызметі мен биологиялық маңызы. Полиплоидияның даму механизмі. Эндомитоз, екі және көп ядролы жасушалар. Мейоз және оның ерекшелігі мен биологиялық маңызы.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   73




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет