Халықаралық Ғылыми-тәжірибелік конференция международная научно-практическая конференция

402

Вариант5: «Определите букву, которую мы будем писать на минутке чистописания, ориентиру-

ясь на данный ряд: П, В, С, Ч, П, С …. Ответ обоснуйте».

Возможный ответ: «В этом ряду написаны первые буквы названий дней недели: понедельник – П, 

вторник – В и т. д. После субботы идет воскресенье. Слово воскресенье начинается на букву В. Значит, 

сегодня мы будем писать букву В». Равным образом можно зашифровывать названия цифр, месяцев, 

составлять ряды, состоящие только из гласных букв в прямом алфавитном порядке и обратном; состо-

ящие из согласных букв в прямом и обратном алфавитном порядке; состоящие из букв алфавита, иду-

щих через одну, две, три и т. д.; состоящие из букв алфавита, идущих то с его начала, то с конца и т. д.

На заседании МО Тойтиева Акмарал Заманбековна ознакомила с методикой Бакулиной 

Я стала изучать и применять на своих уроках. В третьем классе на минутках чистописания прово-

жу следующие виды работ:

1. Составление характеристики искомой буквы и звуков, которые она обозначает. Пример зада-

ния: «Определите букву, которую мы будем писать на минутке чистописания; она есть в каж-

дом из данных слов (на доске написаны слова: енот, сетка, ежиха, пенал) и может разделить 

их на две равные группы. Какая это буква? На какие две группы она может разделить данные 

слова?» Примерный ответ: «Сегодня на минутке чистописания мы будем писать букву е. Она 

имеется в каждом из данных слов. Но в словах сетка, пенал она обозначает звук [э]. Это первая 

группа. В словах енот, ежиха – два звука [й], [э] – это вторая группа». 

2. Осуществление неполного фонетического разбора. Пример задания: «Прочитайте написанные 

на доске слова (бумага, гиря, ряд). Определите букву, которую мы будем сегодня писать на ми-

нутке чистописания. В одном из слов она обозначает парный звонкий мягкий согласный звук. 

Какая это буква? В каком слове она находится?» Возможный ответ: «Сегодня мы будем писать 

букву г. Она находится в слове гиря и обозначает в нем парный звонкий мягкий согласный звук». 

Выполнение подобного рода заданий начинается с поиска буквы в одном слове, состоящем не 

более чем из трех-четырех букв. Постепенно учащиеся переходят к нахождению буквы в слове, состо-

ящем из большего количества букв. Дальнейшее усложнение осуществляется за счет постепенного 

увеличения количества исходных слов, в одном из которых находится искомая буква. Слова подби-

раются с таким расчетом, чтобы в каждом из них присутствовала буква, которая обозначала бы звук, 

отличающийся от искомого всего по одному показателю. 

3. Осуществление разбора слова по составу. Пример задания: «Определите букву, которую мы 

напишем на минутке чистописания. Она имеется в корне каждого из данных слов. Какая это 

буква?» Исходные слова: закваска, подголосок, мясистый. 

Примерный ответ: «Сегодня мы будем писать букву с. Она имеется в корне квас слова закваска; 

в корне голос слова подголосок; в корне мяс слова мясистый». Подбор слов в упражнениях данной 

группы начинается с двух единиц, каждая из которых имеет одну-две составные части. Постепенно 

увеличивается количество слов и усложняется их состав. 

4. Проведение словарного диктанта в нетрадиционной форме. Пример задания: «Прочитайте 

вслух данные слова. Определите, какую букву мы будем писать на минутке чистописания. 

Она  обозначает  одинаковую  орфограмму  во  всех  существительных  данного  ряда:  детский, 

тростник,  лестница,  вестник,  отвечаю,  местность,  трудный.  Какая  это  буква?»  Возможный 

ответ:  «Сегодня  мы  будем  писать  букву  т.  Во  всех  существительных  данного  ряда:  трост-

ник,  лестница,  вестник,  местность  она  является  непроизносимой  согласной».  Подбор  слов 

в упражнениях этой группы начинается с двух-трех единиц одной части речи. Постепенно 

увеличивается количество исходных слов и разнообразие частей речи. 

5. Проведение словарного диктанта в нетрадиционной форме усложненного характера. На доске 

написаны слова с пропущенными орфограммами: праз…ник, ст…лица, сер…це, ур…жай, ч…

нил, с…бака, н…зина, звез…ный, л…цо. Задание: «Назовите буквы, которые мы будем писать 

на минутке чистописания. С их помощью можно разделить данные слова на равные группы. 

Какие это буквы? По какому признаку вы разделили слова на группы?» Предполагаемый от-

вет: «Сегодня мы будем писать три буквы: д, о, и. Буква д является непроизносимой согласной 

в словах праздник, сердце, звездный. Буква о представляет собой непроверяемую безударную 

гласную в словах столица, урожай, собака. Буква и является безударной гласной в корнях слов 

лицо, чинил, низина. Слова разделены на три равные группы по орфограммам». 

6. Осуществление неполного фонетического разбора и разбора слов по составу. Пример зада-

ния: «Определите букву, которую мы будем писать на минутке чистописания. Она находится 

в корне одного из данных слов (резинка, закрыл, кит) и обозначает в нем парный глухой мяг-

кий согласный звук. Какая это буква? В каком слове она находится?» Условия составления и 

выполнения упражнений данной группы такие же, как во второй. 

7. Осуществление неполного фонетического разбора, анализа слова по составу, морфологиче-

ского разбора в нетрадиционной форме. На доске написаны слова: лампа, лесной, отлетел 

Задание учителя: «Определите букву, которую мы будем писать на минутке чистописания. 

403

Она находится в корне глагола и обозначает в нем непарный звонкий мягкий согласный звук. 

Какая это буква? В каком слове она находится?» 

Работа в упражнениях данной группы начинается с двух слов разных частей речи и однотипного 

их состава. Затем подбираются два слова разных частей речи и разного состава. Далее постепенно 

увеличивается количество слов разных частей речи с усложненным составом и количество искомых 

букв. Пример такого усложненного упражнения. На доске написаны слова: юн…сть, п…ехал,кр…

вати, городской. Задание: «Прочитайте написанные на доске слова. Назовите буквы, которые мы бу-

дем писать на минутке чистописания. Их две. Первая находится в приставке глагола, в корне суще-

ствительного во множественном числе, в суффиксе существительного в единственном числе, в окон-

чании имени прилагательного. Вторая буква обозначает парный звонкий твердый согласный звук и 

находится в корне слова, в котором имеются все составные части. Какие это буквы?» 

Для такого рода упражнений сначала подбирается группа слов, которые можно разделить на две 

равные части, в каждой из которых находится по два слова. Постепенно увеличивается количество 

предназначенных для группировки слов и количество частей, на которое их можно разделить. 

Усложненной разновидностью этой группы выступают упражнения на повышение орфографи-

ческой зоркости с элементами шифра, кода и т. д. Пример задания. На доске написаны слова: суббо-

та, беда, пальто, лес, собака, береза, песок, глаз, работа, окно и шифр к ним: 1-4-1. Учитель предлагает 

детям:  «Расшифруйте  данные  цифры  (1-4-1),  используя  только  слова  из  словарика,  написанные  в 

этом ряду, и применяя правило о роде имен существительных. Если вы правильно сгруппируете 

слова в соответствии с шифром, то в каждом слове второй группы найдете искомую букву. Какая это 

буква? В каких словах она встречается?» Возможный ответ: «Сегодня мы будем писать букву б. Она 

есть во всех словах второй группы, которую составляют существительные женского рода: береза, суб-

бота, собака, работа. К первой группе относится существительное мужского рода песок, к третьей – 

существительное среднего рода пальто. Отсюда шифр: 1-4-1». 

Следующий виток усложнения осуществляется за счет выполнения заданий, где дети вначале вы-

являют  закономерность  (механизм)  определения  намеченной  педагогом  буквы,  а  затем  самостоя-

тельно  осуществляют  ее  поиск.  Эта  интеллектуальная  работа  сопровождается  не  менее  важной  и 

более  напряженной  (чем  в  предыдущих  группах  упражнения)  речевой  деятельностью,  поскольку 

учащиеся  не  только  должны  обосновывать  свои  действия  по  поиску  буквы,  но  и  предварительно 

сформулировать программу этих действий. 

8. Подбор синонимов. 

 

–  Подбери синонимы к слову храбрый (смелый, отважный, мужественный, доблестный)

 

–  Кто угадал какие буквы мы будем писать на минутке чистописания?(ый)

9. Подбор антонимов. Пример задания: «Внимательно посмотрите на данную запись: 

большой – маленький       старый – ? 

сухой – ?                гладить – ? 

война – ?                твердый – ? 

глубокий– ?             

Если правильно сформулируете и выполните задание к ней, то узнаете, какую букву мы будем 

писать на минутке чистописания». Предполагаемый ответ: «К словам левого столбика надо подо-

брать  слова,  противоположные  по  смыслу,  начинающиеся  на  букву  м:  большой  –  маленький,  су-

хой – мокрый, война – мир, глубокий – мелкий, старый – молодой, гладить – мять, твердый – мягкий. 

Значит,  мы  сегодня  будем  писать  букву  м».  При  необходимости  можно  увеличивать  орфографи-

ческую значимость в упражнениях восьмой и девятой группы. Для этого на месте орфограммы в 

исходных словах ставится многоточие и осуществляется проверка их записи. Для проверки жела-

тельно  выбрать  способ,  также  предусматривающий  речемыслительную  деятельность.  Например, 

предложить школьникам рассказать о написании данных слов, предварительно сгруппировав их по 

орфограммам. 

От урока к уроку степень трудности заданий в каждой группе упражнений постепенно возрастает. 

Содержание упражнений связывается с изучаемыми темами русского языка, что позволяет повы-

сить эффективность их усвоения.

Каждое задание предусматривает активную речемыслительную деятельность школьников, в про-

цессе которой ими создается рассказ-рассуждение, рассказ-умозаключение, дающие представление о 

предпринятых учеником действиях по нахождению буквы, предназначенной для письма. Развивает 

логику, память. 

Так же такие задания повышают интерес у учащихся. Некоторые учащиеся стали сами составлять 

задания и предлагать на уроке.

Есенов Даниал предложил найти «лишнюю букву»

п,т,ш,к,р (р- не имеет парной глухой);

е,ю,я,и (и-лишняя);

и,а,е,ю,ь(а- не обозначает мягкость)

404

Шидербаева Камилла предложила определить последовательность в данном ряду: Ааб Аав Ааг 

…(заглавная А, строчная а чередуются с согласными буквами алфавита).

Таким образом постепенно минутка чистописания становится универсально- структурной частью 

урока. Во время её проведения, наряду с совершенствованием графического навыка, осуществляются 

нетрадиционные виды фонетического разбора, разбора слова по составу, углубляются знания по из-

учаемым темам русского языка, продолжается дальнейшее формирование важнейших качеств ин-

теллекта, и всё это на фоне увеличения роли учащихся в осуществлении учебного процесса. У ребят 

повышается интерес к русскому языку и усиливается эмоциональный настрой, который в свою оче-

редь, способствует актуализации познавательной деятельности. Обобщая опыт работы мы отметили 

следующие параметры результативности:

•  Повышение качества обучаемости;

•  Создание сплочённого коллектива учащихся;

•  Личностный рост учащихся

•  Развитие интеллектуальных способностей учащихся.

Использованная литература

1.  Бакулина Г. А. Интеллектуальное развитие младших школьников на ур.русск.яз. М.: Гуманит.изд.

центр ВЛАДОС, 2001. 

2.  Бакулина Г. А., Дембицкая Н. В. Методика интеллектуального развития младших школьников на 

уроках русского языка М.: Гуманит. изд.центр Владос, 2006.

3.  Бетенькова Н. М. Игры и занимательные упражнения на уроках русского языка. – М.: 

4. Соловьева Т. А. «Основы технологии развития интеллекта младших школьников в учебном про-

цессе» – Журнал «Начальная школа» № 12, 1997 г. 

5.  Научная  библиотека  диссертаций  и  авторефератов  disserCat  http://www.dissercat.com/

content/pedagogicheskoe-soprovozhdenie-razvitiya-sotsialnogo-intellekta-rebenka-v-period-

doshkolnogo#ixzz2QVa1hOdq

ІС-ӘРЕКЕТТЕГІ ТӘЖІРИБЕНІ ЗЕРТТЕУ: ОҚЫТУ СӘТТІЛІГІНЕ 

ОҚУШЫЛАРДЫҢ СЕНІМДІ БОЛУЫНА ТОПТЫҚ ЖҰМЫС 

ҚАНДАЙ ЫҚПАЛ ЖАСАЙ АЛАДЫ?

Токсанова А. Ж., Ермуханова Г. К., 

Жаксылыкова Г. К., Ахметов Б. И.

Көкшетау қаласындағы физика-математикалық бағыттағы 

Назарбаев Зияткерлік мектебі

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ

Аңдатпа 

Мақалада  «Оқыту  сәттілігіне  оқушылардың  сенімді  болуына  топтық  жұмыс  қандай  ықпал  жасай  ала-

ды?» тақырыбы бойынша іс-әрекеттегі тәжірибені зерттеу кезеңдері қарастырылады және зерттеу жүргізуге 

әдістемелік нұсқаулықтар беріледі.

Аннотация

В данной статье рассмотрены этапы реализации исследования практики в действии по теме «Какое влияние 

может оказать групповая работа на развитие уверенности учащихся в успешности обучения?» Даны методиче-

ские рекомендации по ведению исследования.

Abstract

This article describes the steps of doing Action Research on the topic «What impact will group work have on students 

confidence in teaching process?» Methodоlogical recommendations on the management of research are included.

Мұғалімнің  кәсіби  дамуы  қоғам  дамуының  маңызды  компоненті  болып  табылады.  Бүгінгі 

таңда  оқушыны  әртүрлі  пәндерге  үйретіп  қана  қоймай,  сондай-ақ  оның  бойына  ынтымақтастық, 

көшбасшылық, әрдайым оқып-үйренуге ұмтылу, командада жұмыс істеу, келіссөз жүргізу және тағы 

да басқа көптеген дағдыларды сіңіре білу қажет екенін тәжірибе көрсетіп жүр. Білім беру саласында 

405

болып  жатқан  түбегейлі  өзгерістер  заманында  мұғалім  оқытудың  дәстүрлі  әдіс-тәсілдерімен  ғана 

шектелмей, әрдайым ізденісте болып, өсіп келе жатқан ұрпақты оқыту және тәрбиелеудің тиімді 

жолдарын іздестіргені абзал. 

Зияткерлік мектептердің басты міндеті бәсекеге қабілетті түлектерді даярлау ғана емес, сонымен 

бірге  өзінің  тәжірибесін  трансляциялау  арқылы  Қазақстанның  орта  білім  беру  жүйесін  дамытуға 

ықпал  етуден,  барлық  адамдарға  сапалы  орта  білім  алуға  тең  қолжетімділікті  қамтамасыз  етуден 

тұрады. [1, 3-б]

Назарбаев Зияткерлік мектептерінің озық тәжірибелерін трансляциялаудың басым бағыттарының 

бірі – мектептерімізде жүріп жатқан Action Research – Іс-әрекеттегі тәжірибені зерттеу жобасы. 

Іс-әрекеттегі  тәжірибені  зерттеу  дегеніміз  не?  Бұл  –  оқу  және  оқыту  тәржіибесін  жақсартуға 

бағытталған  циклдік  үдеріс.  Зерттеу  негізгі  үш  кезеңді  қамтиды:  жоспарлау,  іс-әрекет,  рефлексия 

(ойлау, бақылау). 

Зерттеудің маңызды аспектілері: 

•  Проблеманы зерттеу арқылы шешуге шын ниет білдіру. 

•  Зерттелетін  проблеманың  өзектілігі.  Сіздің  зерттеуіңіз  қатысушылар  және  олардың 

айналасындағыларға пайдалы екеніне көз жеткізіңіз.

•  Берілген тақырыпқа байланысты ақпаратты іздестіріп, зерттеу. 

•  Зерттеудің әділдігіне, адалдығына, шыншылдығына, дәйектілігіне сенімділік.

•  Жобаны  басқару  өзара  сенім,  өзара  келісім,  ой-пікірлермен,  идеялармен,  жоспарлармен 

өзара алмасу негізінде жүзеге асады. 

•  Зерттеудің икемділігі, зерттеу үдерісін өзгерту мүмкіндігі.

•  Жобаға  өз  еркімен  қатысу.  Қатысушылар  зерттеудің  кез  келген  кезеңінде  жобадан  шығып 

кетуге құқылы.

•  Жоспарлау  кезеңінен  бастап,  барлық  зерттеу  барысында,  қатысушылардың  абыройы  мен 

құқықтарын сақтау және қорғауға аса көңіл бөлу.

Білім беру жүйесіндегі кез келген зерттеудің мақсаты оқу және оқыту сапасын арттыру болып та-

былады. Оқушыларды бақылау кезінде біздің байқағанымыз, кейбір зерек балалар көп жағдайларда 

ұялшақ болып келеді, ал ұялшақтық олардың сәттілікпен оқуына кедергі болады. Топпен жұмыс 

орындау кезінде олар өздерінің идеяларын ұсынғанмен, қаншалықты шындыққа жақын тұрса да, 

өз ойларын дәлелдеуге тырыспайды. Жеке жұмыс кезінде ондай оқушылар тапсырмаларды кейде 

өте жақсы деңгейде орындайды. Топтағы жұмыс кезінде оқушылардың өз ойларын қорғап, оларға 

нақты дәлелдер келтіруді қалай үйретуге болады? Бәлкім бұл оқушылардың мінез-құлқына және 

темпераментіне  байланысты  шығар,  басқа  жағынан  алып  қарағанда,  оқушылардың  өз  күшіне 

сенімділігін тәрбиелей алмасақ, алдағы өмірінде өзіндік потенциалын іске асыру қиын болары сөзсіз. 

Мүмкін сабақтарда топтық жұмыс түрлерін қолдана отырып, оқушыларды өз күшіне сенімдірек бо-

луды үйрете алармыз? Осы мәселелерді алға қоя отырып, «Оқыту сәттілігіне оқушылардың сенімді 

болуына топтық жұмыс қандай ықпал жасай алады?» деген тақырыпта зерттеу басталды. 

Зерттеу тақырыбы анықталғаннан кейін іс-әрекеттер жоспары құрылды. Келесі зерттеу құралдары 

анықталды:

1.  Әдебиет және Интернет-ресурстарға шолу жасалынды.

2.  Өз бақылауларымыздың нәтижесі бойынша, аталған сыныпта сабақ беретін мұғалімдермен, 

кураторлармен және оқушылардың ата-аналарымен сұхбаттасу арқылы жобаға қатысатын 

оқушылар анықтап алынды.

3.  Оқушылар және олардың ата-аналармен жобаға қатысу туралы ауызша келісім жасалды.

4.  Оқушылар  туралы  толығырақ  ақпарат  алу  мақсатында  ата-аналарымен  сауалнама 

өткізілді: жанұядағы қарым-қатынас, жанұядағы мадақтау және жазалау әдістері, баланың 

қызығушылықтары. 

5.  Рефлективті журнал жүргізудің бірегей формасы құрастырылды.

Кесте 1. Рефлективті журналдың формасы

Күні, сынып, пән

Қандай тапсырма 

қолдандыңыз

Оқушы реакциясы

Оқушының мінезі тура-

лы не білдіңіз

Оқушы А

Оқушы В

 

6.  Зерттеуге  қатысатын  оқушылар  бақылауға  алынды  (рефлективті  журнал,  сабақтарда 

түсірілген видео- және фотоматериалдар). Видеотүсірілім – зерттеудің өте маңызды құралы, 

себебі  шығармашылық  топтағы  әріптестермен  (басқаша  айтқанда,  «сыни»  жолдастармен) 

материалды бірнеше рет қарап, оқыту және білім алу үдерісін жақсарту бойынша олардың 

406

ойлары  мен  ұсыныстарын  естуге  мүмкіншілік  бар  және  оның  салдары  ретінде,  зерттеудің 

жаңа қадамдары пайда болады.

7.  Кейбір оқушыларға өздерінің топтық жұмыс туралы ойларын жазғызу мақсатында күнделік 

жүргізу ұсынылды. 

8.  Апта сайын жасалған жұмысты талдау және ойлармен бөлісу мақсатында шығармашылық 

топ мүшелерімен кездесу өткізіліп тұрды. 

9.  Оқушыларды оқу үдерісіне кеңінен тартуға тиімді әсер ететін топтық жұмыстың жаңа форма-

ларын қолдануды іске асыру мақсатында «сыни жолдастардың» қатысуымен ашық сабақтар 

өткізілді.

10.  Зерттеу өнімі ретінде топтық жұмысты бағалау критерийлері құрастырылды:

Кесте 2. Топтық жұмыстың бағалану критерийлері

Критерийлер, 

дескрипторлар

Аса сенімді

Сенімді

Сенімсіздеу

Пікірталасқа түсу

Өз ойын нақты жеткізуге 

ҚАБІЛЕТТІ, пікірін қорғай ала-

ды және аргументтер келтіреді, 

сондай-ақ БАСҚА ОҚУШЫЛАРҒА 

КӨМЕКТЕСЕ АЛАДЫ

Өз ойын жеткізуге 

ҚАБІЛЕТТІ, алайда айқын 

жеткізбейді және өз пікірін 

толығымен қорғай алмайды

Өз ойын тұжырымдай ал-

майды немесе басқаларға 

жеткізуге қабілеті төмен

Жазу, диаграмма 

немесе сызулар 

орындау қабілеті

Жазу, диаграммалар немесе сы-

зулар арқылы өз ойын қазақ, 

орыс, ағылшын тілдерінде БАСҚА 

ОҚУШЫЛАР ҮЙРЕНЕТІНДЕЙ 

жоғары деңгейде жеткізе алады

Өз ойын топтың басқа 

мүшелеріне жазу, диаграм-

ма салу, сызулар орындау 

арқылы нақты жеткізуге не-

месе комментарий жасауға 

ҚАБІЛЕТТІ

Өз ойын топтың басқа 

мүшелері үйренетіндей 

жазу, диаграмма салу, сызу-

лар орындау арқылы нақты 

жеткізуге қабілеті төмен

Оң қарым-қатынас

Сұрау кезінде оң және нақты 

түсінік беруге, топтық тапсырманы 

орындауда мысалдар келтіруге 

ҚАБІЛЕТТІ

Сұрау кезінде жауап бере 

алады, бірақ өз жауабын 

дәлелдейтін мысал келтіре 

алмайды

Өз айтқанына сенімді 

емес. Топтық тапсырма-

ны орындауға қатысқысы 

келмейді. Тапсырманы 

орындауға зейін қоймайды. 

Басқалардың орындағанын 

қалайды.

Идеяларды ойлап 

табу қабілеті

Талқылауға жаңа идеялар ұсынуға 

қабілетті. Нақты сұрақтар қоя 

алады. Көшбасшылық қабілеттер 

танытады.

Пікірталасқа қатысады не-

месе көпшіліктің келісіміне 

негізделген (мысалы 

келісемін/келіспеймін, 

өйткені топтың көпшілігі 

келісті/келіспеді) ойлар 

айтады.

Топтың басқа мүшелерімен 

келісуге/келіспеуге оңтайлы 

және өз ойын тұжырымдай 

алмайды.

Қимыл-қозғалыс 

әрекеті

Топ мүшелерін мұқият тыңдайды, 

барлығымен бірлесе отырып, тап-

сырмаларды белсенді орындайды. 

Басқалардың ойына сыйластықпен 

қарайды, тәртіпті бұзбайды (мыса-

лы, бір нәрсе айтқысы келсе, қолын 

көтереді)

Тыңдай алады, бірақ 

мұқият емес (басқалары 

айтып жатқан кезде, басқа 

нәрсемен айналысып оты-

рады), басқалардың сөзін 

бөліп, өзі айтқанды жақсы 

көреді.

Тұйықтылық танытады, 

жинақы емес, топтың 

басқа мүшелеріне қажетті 

көңіл бөлмейді немесе 

тыңдамайды.

Топтың басқа 

мүшелеріне 

қатынасы

Топтың басқа мүшелерінің 

пікірін әрқашан тыңдайды. Топ 

мүшелерінің қабілет деңгейі және 

жұмыс жылдамдығы әртүрлі 

екенін түсінеді. Үлгерімі төмендеу 

оқушыларға қолдау көрсетіп, 

оқуын жақсартуға көмектесе алады. 

Басқаларымен сыпайы және ізетті.

Топтық жұмысқа қатыса 

алуға ҚАБІЛЕТТІ, бірақ 

көп жағдайда топтың бір/

екі мүшесімен ғана жұмыс 

істегенді қалайды.

Топ жұмысына қатысуға 

басқаларынан үйренуге 

ниет танытпайды, көп 

жағдайда топтың бір ғана 

мүшесімен жұмыс істегенді 

қалайды.

Зерттеу барысында оқушылар арасында «Сіздердің оқыту сәттілігіне сенімді болуына топтық жұмыс 

қандай ықпал жасай алады?» деген сауалнама жүргізілді:

•  «Жұмысты  орындауға  араларыңыздағы  қарым-қатынас  қандай  әсер  етті?»  деген  сұраққа 

оқушылардың 95%-і жұмыс тиімділігін атап өткен.

•  Оқушылардың 61%-і қарым-қатынас көбінесе ақпаратпен алмасу түрінде болғанын айтты. 

•  Ақпараттың жетіспеушілігін оқушылардың 82%-і сезінді. 

•  Қарым-қатынас  жеке  тұлғаға  емес,  жұмыстың  сәтті  орындалуына  бағытталды  деп, 

оқушылардың 91%-і белгіледі.

•  Барлық оқушылар топтың ішінде бірлік пен серіктестік сақталғаны туралы айтты.

Сонымен, оқыту сәттілігіне оқушылардың сенімді болуына топтық жұмыс қандай ықпал жасай 

алады?

407

1.  Оқушылардың арасындағы қарым-қатынас, сонымен қатар аффекттілік, әлеуметтік, танымдық 

факторлардың, олардың ішінде ең негізгілері – тұлғааралық қатынастар мен оқушыларды 

оқу-тәрбие үдерісіне тарту негізінде қалыптасатын сыныптағы ахуал жақсарады.

2.  Оқушы өзін жеке тұлға ретінде сезіне алады, себебі әрбір оқушының пікірі, іс-әрекеті құнды, 

соңғы нәтижеге бағытталған.

3.  Топтық  жұмыс  барысында  әрбір  оқушы  өзіне  тән  рөлді  орындай  алады  және  басқа  да 

рөлдерді орындауға мүмкіндігі болады.

Іс-әрекеттегі  тәжірибені  зерттеу  мұғалімге  қажет,  себебі  ол  рефлексия  жасауға,  бақылауға 

алынғанды қайта қарауға үйретеді. Зерттеу атқарып жатқан жұмысыңды жақсартуға бағыт береді 

немесе осы жұмысты қалай орындауға болмайтынын көрсетеді, қандай кемшіліктер байқалғанын 

анықтайды, «неліктен?» деген сұрақтарға жауап береді. Жас мұғалімдерге осы мәселелерді тез арада 

шешу үшін көмектеседі. Білім жүйесінің дамуын жақсартуға және оқушылардың жеке тұлға ретінде 

дамуына қолайлы жағдайлар жасау үшін зерттеулер жүргізу қажет.

Іс-әрекеттегі  тәжірибені  зерттеу  мұғалім  үшін  өзінің  іс-әрекетін  жоспарлауға  және  талдауға 

жедел түрде ақпарат алуға, білім беру сапасын арттыруға, әр оқушының жеке ерекшеліктері мен 

қабілеттерін  ескере  отырып,  жеке  оқыту  траекториясын  құруға,  оқу  бағдарламасын  жетілдіруге 

ұсыныстар енгізуге мүмкіндік береді.

жүктеу/скачать 4,05 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: