Практикумы оқу құралы 2013 жыл Алматы 2013 1 0 0 0 6 0 0 4



Pdf көрінісі
бет15/33
Дата12.03.2017
өлшемі6,26 Mb.
#8932
түріПрактикум
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   33

1. Молекула аралық. Бұған атомдар немесе молекулалар, иондар арасында болатын алмасу 
реакциялары жатады. Мысалы,  
Cl
H
Cl
H
2
0
2
0
2
 
2.  Молекула  ішілік.    Бір  ғана  молекуладағы  екі  түрлі  атомның  біріне  –бірінің 
электрондарды алмастыру арқылы жүзеге асады. Мұндай реакциялар кӛп жағдайда күрделі 
заттардың ыдырауында кездеседі. Мысалы, 
O
H
O
Cr
N
O
Cr
H
N
2
3
2
3
2
0
7
2
6
2
4
3
4
)
(
 
3. Диспропорциялану реакциясы. Бұл жағдайда бір ғана атом немесе ион тотықтырғыш та, 
тотықсыздандырғыш  та  бола  алады.  Мысал  ретінде  хлор  газының  сумен  әрекеттесуін 
қарастырайық,  
O
Cl
H
Cl
H
O
H
Cl
2
0
2
 
Тотығу-тотықсыздану  реакцияларын  құрастыруда  электронды  -  баланс  және  ионды-
электронды баланс (жартылай реакция) деп аталатын екі әдісті қолданады.  
Электронды  баланс  әдісі  бойынша  күкірт  сутегінің  қышқылдық  ортада  калий 
перманганатымен әрекеттесуін мысал ретінде қарастырайық. 
1.
 
Реакция теңдеуін жазамыз:
O
H
SO
K
MnSO
S
SO
H
KMnO
S
H
2
4
2
4
4
2
4
2
 
2.
 
Реакция  кезінде  тотығу  дәрежелері  ӛзгеретін  элементтерді  тауып,  олардың  тотығу 
дәрежелерін формулаларының үстіне таңбалаймыз: 
O
H
SO
K
SO
Mn
S
SO
H
O
Mn
K
S
H
2
4
2
4
2
0
4
2
4
7
2
2
 
3.  Электронды  беру  және  қосып  алу  процесі  бойынша  тотықтырғыш  пен 
тотықсыздандырғыш коэффициенттерін тауып, электрондық теңдеуін жазамыз: 
2
5
5
2
2
7
0
2
Mn
e
Mn
S
e
S
 
Бұдан 
күкірт 
пен 
марганецтің 
тотығу 
дәрежелері 
ӛзгеретіні:
S
H
2
тотықсыздандырғыш, 
4
KMnO
тотықтырғыш екені байқалады. 
4. Реакцияға қатысқан атомдардың коэффициенттерін тауып, ӛзара теңестіреміз: 
O
H
SO
K
MnSO
S
SO
H
KMnO
S
H
2
4
2
4
4
2
4
2
8
2
5
3
2
5
 
Осы    келтірілген  реакцияның  теңдеуін  енді  жартылай  реакция  немесе  ионды-
электронды әдіс бойынша теңестірейік.  
1. Тотығу-тотықсыздану үрдісінің электрондық теңдеуін жазамыз: 
O
H
Mn
S
H
MnO
S
H
2
2
4
2
 
2.  Тотығуға  және  тотықсыздануға  қатысқан  бӛлшектерді  екіге  бӛліп,  оны  жартылай 
реакция түрінде жазамыз: 
5
2
2
0
2
H
S
e
S
H
 
2
4
5
8
2
2
4
O
H
Mn
e
H
MnO
 
Соңғы  теңдеуде 
4
MnO
анионындағы  4  оттегі  атомын  байланыстыру  үшін  H
8
қоса 
жазылады. 

 
102 
3.  Табылған  коэффициенттерді  ескере  отырып  екі    жартылай  реакция  теңдеулерін 
қосып, жалпы иондық теңдеуді жазамыз: 
O
H
Mn
S
H
MnO
S
H
2
2
0
4
2
8
2
5
6
2
5
 
Соңында реакцияның иондық теңдеу негізінде молекулалық теңдеуді толық жазамыз: 
O
H
SO
K
MnSO
S
SO
H
KMnO
S
H
2
4
2
4
4
2
4
2
8
2
5
3
2
5
 
Теңестірудің бұл екі әдісі іс жүзінде бірдей қолданылады. Алайда ерітінділерде ӛтетін 
тотығу-тотықсыздану реакцияларын тек ионды-электронды әдісі бойынша ғана құрастырған 
жӛн. 
Тотығу-тотықсыздану  реакциясының  жүруіне  ортаның  әсері.  Әрекеттесуші 
заттардың  тотығу-тотықсыздануы  және  реакция  нәтижесінде  түзілетін  ӛнімдер  әртүрлі 
ортаға байланысты. Мысалы, 
4
MnO
ионы  
қышқылдық ортада - 
2
Mn
ке дейін; 
бейтарап ортада 
4
Mn
ке дейін; 
сілтілік ортада 
6
Mn
ке дейін тотықсызданады. 
O
H
SO
K
MnSO
SO
Na
SO
H
KMnO
SO
Na
2
4
2
4
4
2
4
2
4
3
2
3
2
5
3
2
5
 
KOH
MnO
SO
Na
O
H
KMnO
SO
Na
2
2
3
2
3
2
4
2
2
4
3
2
 
O
H
MnO
K
SO
Na
KOH
KMnO
SO
Na
2
4
2
4
2
4
3
2
2
2
2
 
Қышқылдық және негіздік ортада қышқыл мен негіз су мен тұз түзуге жұмсалады. 
Тотығу-тотықсыздану  реакциясына  қатысатын  заттардағы  оттегі  атомдарының  саны 
түзілетін  ӛнімдерден  аз  болса,  реакцияға  су  молекулалары  қосылып,  теңестіріледі,  негіздік 
ортада  жетпеген  оттегі  атомдарын  OH   иондарынан  алып  толтырылады.  Егер  реакцияға 
қатысатын заттардағы оттегі атомдарының саны ӛнімдегіден артық болса, онда қышқыл қосу 
арқылы 
H
иондарымен артық оттегі атомдарын әрекеттестіріп, суға айналдырады. 
 
Бақылау сұрақтары 
1. Қандай реакцияларды тотығу-тотықсыздану деп айтады?  Мысал келтір. Не 
себептен элементтердің тотығу дәрежелері ӛзгереді? 
2. Тотығу-тотықсыздану реакция теңдеулерін құрастырудың қандай әдістерін білесің?  
3. Электрондық баланс әдісінің ерекшелігі неде? 
4. Ионды-электронды баланс әдісінің  артықшылығы қандай ? 
5. Тотығу-тотықсыздану реакцияларының жүруіне ортаның әсері. Мысал келтір. 
 
№11 зертханалық жұмыс 
Жұмыстың  мақсаты:  тотығу-тотықсыздану  реакцияларын  жүргiзу.  Элементтердiң 
тотығу  дәрежесiн  анықтау  арқылы  реакцияны  электрондық  немесе  иондық-электрондық 
әдiстері  бойынша  теңестiру.Тотығу-тотықсыздандыру  реакциясының    жүруіоның  өткізу 
жағдайларына тәуелді екенін зерттеу. 
Тәжірибелер:Қажетті    аспаптар  мен  реактивтер:  сынауықтар,  штативтер; 
ерітінділер:
,
,
,
,
,
,
,
3
2
2
4
4
2
4
KJ
SO
Na
O
H
KOH
FeSO
SO
H
KMnO
3%-тік
,
,
4
2
2
CuSO
O
H
темір шеге. 
1.Калий  перманганатының  тотықтырғыштық  қасиеттері.    Сынауыққа  1  мл  калий 
перманганаты ерітіндісін құйып, оған  5-6 тамшы күкірт қышқылы ерітінділерін тамызыңдар. 
Осы  сынауыққа темір  (ІІ) сульфатының кристалдарын салыңдар.  Ерітіндінің түссізденгенін 
байқаңдар. 
Қышқылдық  ортада 
2
Mn
иондары  түзіледі.  Түссізденген  ерітіндіге  калий  роданиді 
немесе  аммоний  роданиді  ерітіндісінің  бірнеше  тамшысын  қосып, 
2
Fe
иондарының 
3
Fe
иондарына  тотыққанын  байқаңдар. 
2
Fe
иондарының 
4
MnO
иондарымен  тотығуының 
теңдеуін жазыңдар. 
2. Сутегі пероксидінің тотықтырғыш қасиеттері. Сынауыққа 1 мл калий иодиді және 
1-2  тамшы  күкірт  қышқылы  ерітінділерін  қосыңдар.  Содан  соң  1-2  тамшы  3%  -тік  сутегі 

 
103 
пероксиді  ерітіндісін  тамызыңдар.  Ерітіндінің  түсінің  ӛзгергенін  байқаңдар.  Ерітіндідегі 
иодты анықтау үшін сынауыққа бірнеше тамшы органикалық қосылыс  – хлороформ немесе 
бензолды қосыңдар. Реакция теңдеуін жазып, электрон-баланс әдісі бойынша теңестіріңдер. 
3.Сутегі  пероксидінің  тотықсыздандырғыш  қасиеті.    Сынауықтағы  2  тамшы  калий 
перманганаты ерітіндісіне 2 тамшы 2н күкірт қышқылы ерітіндісін және оған түссізденгенше 
сутегі  пероксиді  ерітінідісін  тамшылатып  қосыңдар.  Сынауыққа  шала  жанған  шыраны 
ұстаңдар.  Не  байқалады?  Тотықтырғыш  пен  тотықсыздандырғышты  анықтай  отырып,  
реакция теңдеуін жазыңдар.  
4.  Жай  заттардың  қатысуымен  жүретін  тотығу-тотықсыздану  реакциялары. 
Сынауыққа 2-3 мл мыс сульфаты ерітіндісін құйып, оған кішкене темір шегені салыңдар. Не 
байқалады? Реакция теңдеуін жазыңдар. 
5. 
Тотығу-тотықсыздану  реакцияларының  өнімдерінің  ерітінді  ортасына 
тәуелділігі. 
1.  Үш  сынауыққа  2-3  мл-ден 
4
KMnO ерітіндісін  құйыңдар.  Біріншісіне
4
2
SO
H

екіншісіне 
O
H
2
,  үшіншісіне 
KOH   ерітіндісін  қосыңдар.  Содан  соң  үшсынауыққа  да 
шамалы
4
FeSO ерітіндісін  құйыңдар.  Әр  сынауықта  небайқалады?  Калий  перманганаты 
қышқыл  ортада
2
Mn ионына,  бейтарап  ортада 
2
MnO ,  сілтілік  ортада
2
4
MnO
ионына  дейін 
тотықсызданатынын  ескеріп,  жүрген  тотығу-тотықсыздану  реакциялары  теңдеулерін 
электрондық  теңдеу  құру  арқылы  екі  әдісті  қолданып  құрыңдар.  Тотықтырғышты, 
тотықсыздандырғышты  анықтаңдар  және  олардың  эквиваленттерін  есептеңдер.  Осындай 
тәжірибені 
4
FeSO -тің   орнына
3
2
SO
Na
алып жүргізіңдер. Реакция теңдеулерін құрыңдар. 
 
Есептер мен жаттығулар 
1.Тӛменде  келтірілген  реакцияларды  электрондық  теңдеулерін  құрып,  теңестіріңдер. 
Тотықтырғыш пен тотықсыздандырғышты кӛрсетіңдер: 
4
2
2
2
2
SO
H
HBr
O
H
Br
SO
 
NO
PO
H
O
H
P
HNO
4
3
2
3
 
4
2
3
2
3
SO
H
HCl
SO
H
HClO
 
O
H
NO
HJO
HNO
J
2
3
3
2
 
4
2
2
3
2
SO
H
O
SO
H
 
S
FeCl
HCl
S
H
FeCl
2
2
3
 
CO
P
C
O
P
5
2
 
O
H
KClO
KClO
ClO
KOH
2
2
3
2
 
O
H
NaClO
NaCl
Cl
NaOH
2
2
 
O
H
KClO
KCl
Cl
KOH
t
2
3
2
0
 
2
2
2
HgCl
O
Cl
HgO
Cl
 
AgJ
HNO
AgJO
O
H
J
AgNO
3
3
2
2
3
 
2. Ионды-электронды әдісті қолданып теңестіріңдер: 
O
H
SO
Cr
SO
K
SO
Fe
SO
H
O
Cr
K
FeSO
2
3
4
2
4
2
3
4
2
4
2
7
2
2
4
)
(
)
(
 
O
H
CrO
Na
NaBr
NaOH
Br
NaCrO
2
4
2
2
2
 
3. Селен қышқылы 
4
2
SeO
H
  мен  иодсутегі  қышқылының 
HJ ерітінділері  бір  ерітінді 
де бола ма? 
4.  Тӛменде  берілген  сызбаларға  сәйкес  келетін  реакциялардың  иондық  және 
молекулалық  теңдеулерін  жазыңыз.  Әр  реакцияның  мәнін  түсіндіріп,  тотықтырғыш  пен 
тотықсыздандырғышты кӛрсетіңіз: 
а) 
....;
4
Zn
CuSO
 

 
104 
ә) 
4
2
4
3
2
3
2
3
SO
H
AsO
H
O
H
S
As
HNO

б) 
....
2
2
2
NaCl
NaOH
O
H
FeCl

5.  Метал  магний  азот  қышқылымен  әрекеттескенде 
O
N
2
,  нитрат  және  су  түзіледі. 
Реакция теңдеуін жазып, тотықтырғыш пен тотықсыздандырғышты анықта. 
6. Мырыш ӛте сұйық  азот  қышқылымен  әрекеттескенде екі  нитрат түзіледі.  Реакция 
теңдеуін жазып, тотықтырғыш пен тотықсыздандырғышты анықта. 
7. Қалайы азот қышқылымен әрекеттескенде қалайы қышқылы, азот диоксиді және су 
түзіледі.Реакция  теңдеуін  жазып,  тотықтырғыш  пен  тотықсыздандырғышты  анықта.  10  г 
қалайыны тотықтыру үшін қанша қышқыл керек? 
8. Теңдеулерді теңестіріңдер: 
1) 
O
H
NO
NO
Cu
Cu
HNO
2
2
3
3
)
(
 
2)  
O
H
O
N
NO
Cd
Cd
HNO
2
2
2
3
3
)
(
 
3)  
O
H
NO
NH
NO
Zn
Zn
HNO
2
3
4
2
3
3
)
(
 
4)  
O
H
SO
K
S
SO
Cr
SO
H
S
H
O
Cr
K
2
4
2
3
4
2
4
2
2
7
2
2
)
(
 
5)  
O
H
SO
K
J
SO
Cr
SO
H
HJ
O
Cr
K
2
4
2
2
3
4
2
4
2
7
2
2
)
(
 
6)  
O
H
Cl
PbCl
HCl
PbO
2
2
2
2
 
7)  
O
H
HNO
SO
K
MnSO
HNO
SO
H
KMnO
2
3
4
2
4
2
4
2
4
 
8)  
O
H
KBr
CrO
K
KOH
Br
OH
Cr
2
4
2
2
3
)
(
 
9)  
O
H
J
SO
Na
MnSO
SO
H
MnO
NaJ
2
2
4
2
4
4
2
2
 
10) 
O
H
NO
Pb
PbSO
HMnO
HNO
MnSO
PbO
2
2
3
4
4
2
4
2
)
(
 
11)  
O
H
NO
SO
Fe
SO
H
HNO
FeSO
2
3
4
2
4
2
3
4
)
(
 
12)   
2
3
O
KCl
KClO
 
13)  
2
3
H
AlCl
Al
HCl
 
14) 
O
H
KCl
Cl
MnCl
HCl
KMnO
2
2
2
4
 
15)  
O
H
SO
Fe
SO
K
MnSO
FeSO
SO
H
KMnO
2
3
4
2
4
2
4
4
4
2
4
)
(
 
16) 
O
H
NO
SO
Na
HgSO
SO
H
Hg
NaNO
2
4
2
4
4
2
3
 
17) 
4
2
2
SO
H
HCl
S
H
HClO
 
18) 
4
2
2
SO
H
HCl
SO
HClO
 
19) 
2
3
2
2
SO
O
Fe
O
FeS
 
20) 
O
H
NO
S
NO
Fe
HNO
FeS
2
2
2
3
3
)
(
 
21)  
2
3
2
4
2
2
3
2
2
2
)
(
CO
O
Fe
CrO
Na
O
CO
Na
CrO
Fe
 
22) 
O
H
O
SO
K
MnSO
O
H
SO
H
KMnO
2
2
4
2
4
2
2
4
2
4
 
23) 
O
H
Cl
HCl
HClO
2
2
3
 
24) 
O
H
ClO
HClO
HClO
2
2
4
3
 
25) 
O
H
MnO
HMnO
MnO
H
2
2
4
4
2
 
26) 
NO
SO
H
HNO
S
4
2
3
 
27) 
O
H
SO
Br
SO
H
HBr
2
2
2
4
2
 
28) 
O
H
J
SO
K
MnSO
KJ
SO
H
KMnO
2
2
4
2
4
4
2
4
 
29) 
O
H
NaCl
NaBr
CrO
Na
NaOH
Br
CrCl
2
4
2
2
3
 
30) 
O
H
NO
NO
Cu
конц
Cu
HNO
2
2
2
3
3
)
(
)
(
 
31) 
HCl
SO
H
AsO
H
O
H
HClO
S
As
4
2
4
3
2
3
3
2
 
32) 
3
2
2
FeBr
Br
FeBr
 

 
105 
33) 
KCl
KMnO
Cl
MnO
K
4
2
4
2
 
9.  Реакция  теңдеулерін  аяқтаңдар.  Қай  реакция  теңдеуінде  калий  нитриті 
тотықтырғыш, қайсысында тотықсыздандырғыш болады? 
а) 
...
4
2
2
SO
H
KJ
KNO
 
ә) 
...
4
2
4
2
SO
H
KMnO
KNO


 
106 
«Бейорганикалық химияның теориялық негіздері»  
білім тексеру үшін тест тапсырмалары 
1. «Зат массасының сақталу заңын» ашқан ғалым: 
A) А.М. Бутлеров  
B) Пристли 
C) Д.И. Менделеев 
D) Коновалов 
E) М.В.Ломоносов 
 
2. Периодтық заңты ашқан ғалым: 
A) А.М. Бутлеров  
B) Пристли 
C) Д.И. Менделеев 
D) Коновалов 
E) М.В.Ломоносов 
 
3. Органикалық заттардың құрылыс теориясын ашқан ғалым: 
A) М. Бутлеров  
B) Пристли 
C) Д.И. Менделеев 
D) Коновалов 
E) М.В.Ломоносов 
 
4. Атом-молекулалық ілімнің негізін қалаған ғалым: 
A) А.М. Бутлеров  
B) Пристли 
C) Д.И. Менделеев 
D) Коновалов 
E) М.В.Ломоносов 
 
5. Бейорганикалық қосылыстардың маңызды қосылыстары 
A) металдар 
B) бейметалдар 
C) инертті газдар 
D) жай заттар 
E) оксидтер, қышқылдар, негіздер, тұздар. 
 
6. Оксидтер дегеніміз- 
A) үш элеметтен тұратын және оның біреуі оттегі болып келетін күрделі заттар; 
B) екі элементтен тұратын және оның біреуі оттегі болып келетін күрделі заттар; 
C) екі элементтен тұратын және оның біреуі оттегі болып келетін жай заттар; 
D) екі элементтен тұратын және оның біреуі сутегі болып келетін күрделі заттар; 
E) үш элементтен тұратын және оның біреуі сутегі болып келетін күрделі заттар. 
 
7. Негіздер дегеніміз - 
A) сутегі атомынан және бір немесе бірнеше гидроксилдік топтан тұратын күрделі заттар; 
B) қышқыл қалдығы және металл атомымен алмаса алатын бір немесе бірнеше сутек атомдарынан тұратын күрделі зат. 
C) молекуласы металл атомынан және бір немесе бірнеше гидроксилдік топтан тұратын күрделі заттар; 
D) металл атомдары мен қышқыл қалдығынан тұратын күрделі заттар; 
E) қышқыл қалдығы мен гидроксил топтан тұратын күрделі заттар. 
 
8. Тұздар – 
A) металл атомдары мен қышқыл қалдығынан тұратын күрделі заттар; 
B) сутегі атомынан және бір немесе бірнеше гидроксилдік топтан тұратын күрделі заттар; 
C) қышқыл қалдығы және металл атомымен алмаса алатын бір немесе бірнеше сутек атомдарынан тұратын күрделі зат; 
D) металл атомынан және бір немесе бірнеше гидроксилдік топтан тұратын күрделі заттар; 
E) қышқыл қалдығынан және гидроксилдік топтан тұратын күрделі заттар. 
 
9. Қышқыл –  
A) металл атомдары мен қышқыл қалдығынан тұратын күрделі заттар; 
B) сутегі атомынан және бір немесе бірнеше гидроксилдік топтан тұратын күрделі заттар; 
C) металл атомынан және бір немесе бірнеше гидроксилдік топтан тұратын күрделі заттар; 
D) құрамында қышқыл қалдығы және металл атомымен алмаса алатын бір немесе бірнеше сутек атомдары болатын күрделі зат. 
E) қышқыл қалдығынан және гидроксилдік топтан тұратын күрделі заттар. 
 
10. Атомдағы электрон күйін сипаттайтын квант сандары: 
A) 2; 
B) 3; 
C)4;  
D) 5; 
E) 6. 
 
11. Бас квант саны (n) – 
A) энергетикалық деңгейдің ішіндегі деңгейшеде орналасқан электрон энергиясын сипаттайды;  
B) орбиталь квант санға байланысты болады да орбитальдардың кеңiстiктегi орнын кӛрсетедi. 
C) электронның ӛз осiнен айналуын сипаттайды; 
D) электрондық бұлт формасын анықтайды; 
E) электронның энергиясын және орбитальдың ӛлшемін анықтайды. 

 
107 
12. Орбиталь квант саны (l)- 
A) энергетикалық деңгейдің ішіндегі деңгейшеде орналасқан электрон энергиясын сипаттайды, электрондық бұлт формасын анықтайды; 
B) орбиталь квант санға байланысты болады да орбитальдардың кеңiстiктегi орнын кӛрсетедi; 
C) электронның ӛз осiнен айналуын сипаттайды; 
D) энергетикалық деңгейдің нӛмірін кӛрсетеді; 
E) электронның энергиясын және орбитальдың ӛлшемін анықтайды. 
 
13. Магнит квант саны (m)- 
A) энергетикалық деңгейдің ішіндегі деңгейшеде орналасқан электрон энергиясын сипаттайды, электрондық бұлт формасын анықтайды; 
B) орбиталь квант санға байланысты болады да орбитальдардың кеңiстiктегi орнын кӛрсетедi; 
C) электронның ӛз осiнен айналуын сипаттайды; 
D) энергетикалық деңгейдің нӛмірін кӛрсетеді; 
E) электронның энергиясын және орбитальдың ӛлшемін анықтайды. 
 
14. Спин квант саны (s)- 
A) энергетикалық деңгейдің ішіндегі деңгейшеде орналасқан электрон энергиясын сипаттайды, электрондық бұлт формасын анықтайды; 
B) орбиталь квант санға байланысты болады да орбитальдардың кеңiстiктегi орнын кӛрсетедi; 
C)электронның ӛз осiнен айналуын сипаттайды; 
D) энергетикалық деңгейдің нӛмірін кӛрсетеді; 
E) электронның энергиясын және орбитальдың ӛлшемін анықтайды. 
 
15. Паули принципі: 
A) Атомда барлық тӛрт квант сан мәндерi бiрдей екi электрон болуы мүмкiн емес; 
B)  Элементтердiң  рет  номерi  артқан  сайын  атомдардың  электрондық,  деңгейлерi  п  +  қосындысы  мәнi  ӛсуi  бойынша  электронға  толады, 
егер п + қосындысы тең болса, электрон l мәнi жоғары орбитальға орналасады. 
C)Орбитальдарға алдымен бiр электроннан, содан соң қосақталып екi электроннан орналасады. 
D) Орбитальдарға алдымен ек электроннан, содан соң бір электроннан орналасады. 
E) Атомда барлық тӛрт квант сан мәндерi бiрдей екi электрон болуы мүмкiн. 
 
16. Электртерiстiлiк - 
A) молекула құрамындағы атомның ӛзiне электрон тарту қабiлетi; 
B) атомның бiр электронды қосып алуы кезiнде бӛлiнетiн энергиясы; 
C) атомның ең әлсiз электронын үзiп алып, оны оң ионға айналдыруға жұмсалатын энергия; 
D) молекула құрамындағы атомның ӛзiне электрон беру қабiлетi; 
E) атомның бiр электронды беріп жіберу кезiнде бӛлiнетiн энергиясы; 
 
17. Электронға жақындық - 
A) молекула құрамындағы атомның ӛзiне электрон тарту қабiлетi; 
B) атомның ең әлсiз электронын үзiп алып, оны оң ионға айналдыруға жұмсалатын энергия; 
C) атомның бiр электронды беріп жіберу кезiнде бӛлiнетiн энергиясы; 
D) молекула құрамындағы атомның ӛзiне электрон беру қабiлетi; 
E) атомның бiр электронды қосып алуы кезiнде бӛлiнетiн энергиясы; 
 
18. Иондану энергиясы – 
A) молекула құрамындағы атомның ӛзiне электрон тарту қабiлетi; 
B) атомның бiр электронды қосып алуы кезiнде бӛлiнетiн энергиясы; 
C) атомның бiр электронды беріп жіберу кезiнде бӛлiнетiн энергиясы; 
D) атомның ең әлсiз электронын үзiп алып, оны оң ионға айналдыруға жұмсалатын энергия; 
E) атомның бiр электронды қосып алуы кезiнде бӛлiнетiн энергиясы 
 
19. Қышқылдық оксид-  
A) 
CuO
 
B) 
ZnO
 
C) 
3
2
O
Al
 
D) 
3
2
O
Fe
 
E) 
7
2
O
Cl
 
20. Негіздік тұзды кӛрсетіңіз:  
A) 
3
4
2
)
(SO
Fe
 
B) 
3
4
)
(HSO
Fe
 
C) 
4
FeOHSO
 
D) 
3
)
(OH
Fe
 
E) 
4
2
SO
H
 
21. Қышқылдық тұзды кӛрсетіңіз. 
A) 
2
3
)
(HCO
Ca
 
B) 
3
CaCO
 
C) 
3
2
)
(
CO
CaOH
 

 
108 
D) 
2
)
(OH
Ca
 
E) 
3
2
CO
H
 
22. Натрий гидрофосфаты тұз- 
A) 
4
3
PO
Na
 
B) 
3
3
PO
Na
 
C) 
4
2
PO
NaH
 
D) 
 
E) 
3
2
HPO
Na
 
23. Суда еріп қышқыл түзетін оксид: 
A) 
5
2
O
N
 
B) 
O
Na
2
 
C) 
O
K
2
 
D) 
CaO
 
E) 
3
2
O
Fe
 
24. Суда еріп негіз түзетін оксид: 
A) 
7
2
O
Cl
 
B) 
BaO
 
C) 
3
2
O
N
 
D) 
2
CO
 
E) 
3
SO
 
25. 
3
2
O
Fe
 әрекеттесетін зат: 
A) 
NaOH
 
B) 
3
4
2
)
(SO
Fe
 
C) 
4
2
SO
H
 
D) 
CaO
 
E) 
O
H
2
 
26. 
4
2
SO
H
 -мен әрекеттесетін зат: 
A) 
2
CO
 
B) 
CuO
 
C) 
4
CaSO
 
D) 
3
HNO
 
E) 
7
2
O
Mn
 
27. Нәтижесінде қышқыл тұз түзілетін реакция: 
A) 
O
H
O
Na
2
2
 
B) 
NaOH
SO
H
4
2
 
C) 
KOH
HCl
 
D) 
HCl
CaOHCl
 
E) 
NaOH
NaHSO
4
 
 
28. Тек амфотерлі гидроксидтер жазылған қатар: 
A) 
2
2
2
)
(
,
)
(
,
)
(
OH
Mg
OH
Cu
OH
Mn
 
B) 
3
2
2
)
(
,
)
(
,
)
(
OH
Cr
OH
Zn
OH
Be
 
C) 
3
3
3
)
(
,
)
(
,
)
(
OH
Al
OH
Fe
OH
Co
 
D) 
OH
NH
LiOH
KOH
4
,
,
 
E) 
AuOH
AgOH
NaOH
,
,
 
 
4
2
HPO
Na

 
109 
29. Негіздіктұз: 
A) 
NaHS
 
B) 
4
BaSO
 
C) 
KCl
 
D) 
3
NaNO
 
E) 
2
FeOHCl
 
30. Берилийгидроксидітүзілетінтеңдеу: 
A) 
3
2
AgNO
BeCl
 
B) 
4
2
SO
H
BeO
 
C) 
2
4
BaCl
BeSO
 
D) 
2
2
3
)
(
)
(
OH
Ca
NO
Be
 
E) 
HCl
BeCO
3
 
31. Реакция жылдамдығының температураға тәуелділігін сипаттайтын теңдеу: 
A) 
)
(
)
(
1
2
T
T

B) 
)
(
)
(
1
2
T
T
 
C) 
)
(
10
/
)
(
)
(
)
(
1
2
1
2
T
T
T
T
T
 
D)
10
/
)
(
)
(
)
(
1
2
1
2
T
T
T
T
 
E) 
10
/
)
(
)
(
)
(
1
2
1
2
T
T
T
T
 
32. Хлор қышқылының формуласын кӛрсетіңіз. 
A) 
HCl
 
B) 
HClO
 
C) 
2
HClO
 
D) 
3
HClO
 
E) 
4
HClO
 
33. Қышқылдықтұз- 
A) 
4
2
SO
K
 
B) 
2
BaCl
 
C) 
3
NaHCO
 
D) 
3
4
2
)
(SO
Al
 
E) 
MgOHCl
 
34. Суда ерігенде гидроксид түзетін оксид- 
A) 
2
SiO
 
B) 
3
MoO
 
C) 
O
Na
2
 
D) 
3
2
O
Cl
 
E) 
5
2
O
P
 
35. Калийдің дигидрофосфаты- 
A) 
4
2
PO
KH
 
B) 
4
2
HPO
K
 
C) 
4
3
PO
K
 
D) 
3
2
PO
KH
 
E) 
3
KPO
 
36. Тотығу дәрежесі “+1” хлор оксидіне сәйкес келетін қышқыл- 
A) 
HCl
 
B) 
HClO
 

 
110 
C) 
2
HClO
 
D) 
3
HClO
 
E) 
 
37. Тұздың гидролиздену реакциясын кӛрсетіңіз: 
A) 
O
H
O
Na
2
2
 
B) 
O
H
MgCl
2
2
 
C) 
O
H
O
N
2
3
2
 
D) 
4
2
SO
H
NaOH
 
E) 
3
3
HNO
CaCO
 
38. Берілген реакциялар ішінен нейтралдау (бейтараптану) реакциясын кӛрсетіңіз: 
A) 
O
H
O
Al
OH
Al
2
3
2
3
3
)
(
2
 
B) 
O
H
CO
CaO
HCO
Ca
2
2
2
3
)
(
 
C) 
NaOH
NO
Cu
NaNO
OH
Cu
2
)
(
2
)
(
2
3
3
2
 
D) 
O
H
SO
K
SO
H
KOH
2
4
2
4
2
2
2
 
E) 
O
H
O
H
2
2
2
2
2
 
 
39. Электролит ерітінділерде электр тогын ӛткізетін бӛлшектер - 
A) су молекулалары 
B) еріген зат молекулалары 
C) иондар 
D) электрондар 
E) атомдар 
 
40. Электролит қосылысты кӛрсетіңіз. 
A) 
Au
 
B) 
CaO
 
C) 
O
H
2
 
D) 
NaCl
 
E) 
2
O
 
41. Электролит емес (бейэлектролит)- 
A) 
2
CuCl
 
B) 
3
CaCO
 
C) 
4
2
SO
H
 
D) 
NaOH
 
E) 
3
4
2
)
(SO
Al
 
42. Ең күшті электролит - 
A) 
KOH
%
95
 
B) 
HCl
%
92
 
C) 
4
2
SO
H
%
60
 
D) 
COOH
CH
3
%
4
.
1
 
E) 
3
2
CO
H
%
17
.
0
 
43. Ең әлсіз қышқыл - 
A) 
2
HNO
4
10
4
Д
K
 
B) 
5
10
86
,
1
Д
K
 
C) 
3
2
SO
H
6
10
5
Д
K
 
D) 
S
H
2
10
10
2
,
1
Д
K
 
E) 
3
2
SiO
H
12
10
2
Д
K
 
44. Суда жақсы еритін негіздер берілген. Ең әлсіз электролит- 
A) 
KOH
%
95
 
4
HClO
COOH
CH
3

 
111 
B) 
NaOH
%
93
 
C) 
OH
NH
4
%
35
,
1
 
D) 
2
)
(OH
Ca
%
78
 
E) 
2
)
(OH
Ba
%
77
 
45. Диссоциациясы кезінде хлорид ионы 
Cl
 түзілетін электролит- 
A) 
NaClO
 
B) 
2
NaClO
 
C) 
3
NaClO
 
D) 
4
NaClO
 
E) 
NaCl
 
46. Еру кестесін пайдаланып, реакцияның иондық теңдеуін жазғанда молекула түрінде жазылатынын қосылыс- 
A) 
3
4
2
)
(SO
Fe
 
B) 
3
HNO
 
C) 
 
D) 
AgCl
 
E) 
2
CaCl
 
47. Гидролизденуге ұшырайтын тұз -  
A) 
2
3
)
(NO
Cu
 
B) 
NaCl
 
C) 
3
KNO
 
D) 
2
CaCl
 
E) 
KCl
 
48. Гидролизденуге ұшырамайтын тұз - 
A) 
Cl
NH
4
 
B) 
2
3
)
(NO
Mg
 
C) 
KCl
 
D) 
3
2
SO
K
 
E) 
COONa
CH
3
 
49. 
 тұзының гидролизі ..... сатыда жүреді:  
A) 1 
B) 2 
C) 3 
D) 4 
E) 5 
50. Натрий хлоридінің 20 % 100 г ерітіндісін дайындау үшін жұмсалатын натрий хлориді тұзының массасы: 
A) 1  
B) 10  
C) 20  
D) 40  
E) 80 
51. 0,5 л 1н 
4
2
SO
Na
 ерітіндісін дайындау үшін ӛлшеп алатын 
4
2
SO
Na
 массасы: 
A) 142 
B) 71 
C) 35,5 
D) 20 
E) 10 
52. 1 литр ерітіндіде 98 г
 болса (M
4
2
SO
H
=98 г/моль), осы ерітіндінің молярлық концентрациясы .... болады: 
A) 0,1М 
B) 0,5М  
C) 1М  
D) 0,2М  
E) 2М 
53. 100мл ерітіндіде 3,4г 
3
AgNO
 ерітілген. M(
)=170 г/моль). Ерітіндінің нормалдығы:  
A) 0,2н 
B) 0,02н 
NaOH
3
FeCl
4
2
SO
H
3
AgNO

 
112 
C) 2н 
D) 1 н 
E) 0,5н 
54. Ерітіндінің эквиваленттік концентрациясын анықтаңыз, егер 100 мл ерітіндіде 6,3 г
 болса. М(
3
HNO
) = 63 г/моль). 
A) 0,5н 
B) 1,0 н 
C) 2,0н 
D) 0,1 н 
E) 0,2н 
55. Ерітіндісі сілтілік орта болатын тұз
7
pH

A) 
 
B) 
 
C) 
4
MgSO
 
D) 
 
E) 
3
NaNO
 
56. Гидролизге ұшырамайтын тұз- 
A) 
3
KNO
 
B) 
 
C) 
4
MgSO
 
D) 
3
AlCl
 
E) 
3
2
CO
Na
 
57. Екі сатыда диссоциацияланатын әлсіз электролит- 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
4
HClO
 
58. 
4
3
PO
Na
 толық диссоциаланғанда түзілетін ион саны: 
A) 2 
B) 3 
C) 4 
D) 6 
E) 5 
59. Құрамында 50 г тұз және 200 г суы бар ерітіндідегі тұздың массалық үлесі (%): 
A) 50% 
B) 20% 
C) 10 % 
D) 25 % 
E) 40% 
60. Диссоциацияланғанда тек 
OH
ионы түзілетін электролит  
A) 
 
B) 
2
)
(OH
Zn
 
C) 
NaOH
 
D) 
3
)
(OH
Fe
 
E) 
COOH
CH
3
 
61. Сулы ерітіндісі гидролизденгенде сілтілік орта болатын тұз (рН>7): 
A) 
 
B) 
 
C) 
HOH
KNO
3
 
D) 
HOH
COONa
CH
3
 
E) 
HOH
SO
Na
4
2
 
3
HNO
4
2
SO
K
3
2
CO
K
2
CuCl
S
K
2
4
2
SO
K
3
2
CO
H
3
2
CO
Na
COOH
CH
3
O
H
2
HOH
CuSO
4
HOH
MgCl
2

 
113 
62. 100 мл ерітіндіде 49 г
 бар болса, осы ерітіндінің нормалдығы  
A) 10н 
B) 5н 
C) 1н 
D) 0,5н 
E) 20н 
 
63. Ерітіндісі үш сатыда гидролизденетін тұз:  
A) 
3
CrCl
 
B) 
4
2
4
)
(
SO
NH
 
C) 
NaCN
 
D) 
S
K
2
 
E) 
2
3
)
(NO
Zn
 
64. Ерітіндісі гидролизденгенде қышқыл орта болатын тұз (рН<7):. 
A) 
3
2
CO
Na
 
B) 
4
2
SO
K
 
C) 
2
CuCl
 
D) 
NaCl
 
E) 
FeS
 
65. 100 мл ерітіндіде 3,4 г
 болса, осы ерітіндінің нормалдығы...... .  
M(
3
AgNO
) =170 г/моль 
A) 0,2н 
B) 0,02н 
C) 2н 
D) 1н 
E) 20н 
 
66. Кӛлемі 11,2 л (қ.ж.) азоттың массасы:  
A) 28 г 
B) 280 г 
C) 14 г 
D) 140 г 
E) 30 г 
 
67. Массасы 120 г ерітіндіде 24 г калий гидроксиді бар, осы ерітіндінің массалық үлесі ( , %): 
A) 24% 
B) 12% 
C) 20% 
D) 40% 
E) 60% 
 
68. 160 г суда 40 г тұз ерітілген. Ерітіндідегі заттың массалық үлесі ( , %): 
A) 5% 
B) 10% 
C) 15% 
D) 20% 
E) 25% 
 
69. 250мл ерітіндідегі 10,5г натрий фторидінің нормалдық концентрациясы:

A) 2н 
B) 3н 
C) 1н 
D) 4н 
E) 16н 
 
70. 
pH
 –мәні 7-ден жоғары ерітінді: 
A) 
 
B) 
 
C) 
2
3
)
(
COO
CH
Zn
 
D) 
 
E) 
4
MgSO
 
4
2
SO
H
3
AgNO
гІмоль
M
NaF
42
3
3
)
(NO
Al
3
FeCl
3
2
CO
Na

 
114 
71. Тұздардың гидролиздену реакциясын кӛрсетіңіз. 
A) 
 
B) 
O
H
CaO
2
 
C) 
O
H
Na
2
 
D) 
O
H
NO
Zn
2
2
3
)
(
 
E) 
4
2
SO
H
NaOH
 
72. Бейтараптану реакциясын кӛрсетіңіз. 
A) 
 
B) 
O
H
CaO
2
 
C) 
O
H
Na
2
 
D) 
O
H
NO
Zn
2
2
3
)
(
 
E)
4
2
SO
H
NaOH
 
73. Гидролизге ұшырамайтын тұз- 
A) 
 
B) 
 
C) 
4
2
SO
Na
 
D) 
S
NH
2
4
)
(
 
E) 
 
74. Гидролизі кезінде сілтілік орта кӛрсететін тұз, 
7
pH

A) 
S
Na
2
 
B) 
Cl
NH
4
 
C) 
 
D) 
4
3
COONH
CH
 
E) 
2
CuBr
 
75. Гидролизі кезінде бейтарап орта кӛрсететін тұз  
A) 
NaCN
 
B) 
4
3
COONH
CH
 
C) 
3
FeCl
 
D) 
Cl
NH
4
 
E) 
3
2
CO
K
 
76. Реакция ортасы бейтарап болғанда, сутектік кӛрсеткіштің мәні ..... тең: 
A) 1 
B) 3 
C) 5 
D) 7 
E) 9 
77. Күкірттің тотығу дәрежесі нольге тең кезі: 
A) 
S
H
2
 
B) 
 
C) 
S
 
D) 
2
SO
 
E) 
3
SO
 
78. Хлордың тотығу дәрежесі -1-ге тең болатын қосылысы: 
A) 
HCl
 
B) 
HClO
 
C) 
2
HClO
 
O
H
CO
2
2
O
H
CO
2
2
3
2
CO
K
Cl
NH
4
3
FeCl
3
FeCl
SO

 
115 
D) 
3
HClO
 
E) 
4
HClO
 
79. Марганецтің тотығу дәрежесі +6-ға тең қосылысы: 
A) 
2
MnCl
 
B) 
2
MnO
 
C) 
4
2
MnO
K
 
D) 
4
KMnO
 
E) 
2
)
(OH
Mn
 
80. Тотығу дәрежесі тұрақты элемент: 
A) 
Fe
 
B) 
Al
 
C) 
C
 
D) 
Mn
 
E) 
Cl
 
81. Тотығу-тотықсыздану реакциясына жататын реакция: 
A) 
4
2
SO
H
NaOH
 
B) 
O
H
O
Na
2
2
 
C) 
HCl
Zn
 
D) 
2
3
2
CaCl
CO
Na
 
E) 
O
H
SO
K
2
3
2
 
82. Берілген тотығу-тотықсыздану реакциясы нәтижесінде тотығу дәрежелерін ӛзгертетін элементтер: 
2
2
3
2
2
4
2
SO
CO
SiO
Na
C
SiO
SO
Na
 
A) 
Na
және
S
 
B) 
Si
және
 
C) 
Si
және
C
 
D) 
және
C
 
E) 
S
және
O
 
83. Қышқылдықортадажүретінтотығу-тотықсыздануреакциясы: 
A) 
 
B) 
4
2
SO
H
Mg
 
C) 
O
H
Cl
2
2
 
D) 
2
3
SnCl
FeCl
 
E) 
3
KClO
 
84. Сілтілікортадажүретінтотығу-тотықсыздануреакциясы: 
A) 
HCl
Zn
 
B) 
O
H
Na
2
 
C) 
4
CuSO
Mg
 
D) 
NaOH
Cl
2
 
E) 
3
2
2
SO
O
SO
 
85. Тотығу (электронберіпжіберу) процесінкӛрсетіңіз.  
A) 
6
4
S
S
 
B) 
0
4
S
S
 
C) 
0
6
S
S
 
D) 
2
6
S
S
 
E) 
0
4
S
S
 
86. Тотықсыздану (электронқосыпалу) процесінкӛрсетіңіз.  
A) 
 
B) 
6
3
Cl
Cl
 
S
S
O
H
Ca
2
0
2
2
Cl
Cl

 
116 
C) 
6
3
Cl
Cl
 
D) 
0
2
2
Cl
Cl
 
E) 
Cl
Cl
1
 
87. Берілген күкірт қосылыстарында әрі тотықсыздандырғыш, әрі тотықтырғыш қасиет кӛрсететін күкірт: 
A) 
 
B) 
S
H
2
 
C) 
3
2
SO
Na
 
D) 
4
2
SO
H
 
E) 
4
MgSO
 
88.  Электрондық  баланс  әдісімен  тотығу-тотықсыздану  реакциясын  теңестіріп  тотықсыздандырғыштың  моль  санын  табыңыз: 
 
A) 1 
B) 2 
C) 3 
D) 4 
E) 5 
89. Электрондық баланс әдісімен тотығу-тотықсыздану реакциясын теңестіріп тотықтырғыштың моль санын анықтаңыз: 
2
2
2
4
)
(OH
Zn
MnO
KOH
O
H
Zn
KMnO
 
A) 1 
B) 2 
C) 3 
D) 4 
E) 5 
90. 
O
H
S
SO
H
S
H
2
3
2
2
тотығу – тотықсыздануреакциясынтеңестіріптүзілгенкүкірттіңмольсанынанықтаңыз. 
A) 1 
B) 2 
C) 3 
D) 4 
E) 5 
91. Тек тотықсыздандырғыш қасиет кӛрсететін зат: 
A) 
S
 
B) 
4
2
SO
H
 
C) 
S
H
2
 
D) 
 
E) 
3
2
SO
Na
 
92. Тотығу дәрежесі “+4” болатын ионы бар қосылыс:  
A) 
4
2
MnO
K
 
B) 
 
C) 
4
2
SO
H
 
D) 
3
2
SO
Na
 
E) 
PbS
 
 
93. Берілген сызбадан тотығу процесін кӛрсетіңіз. 
A) 
3
2
NO
NO
 
B) 
2
3
2
4
SO
SO
 
C) 
Cl
Cl
2
2
 
D) 
2
4
MnO
MnO
 
E) 
0
2
Cu
Cu
 
94. Берілген сызбадан тотықсыздану процесін кӛрсетіңіз. 
A) 
2
3
2
4
SO
SO
 
B) 
Cl
Cl
2
2
 
C) 
2
4
MnO
MnO
 
S
K
2
HCl
SO
H
O
H
Cl
S
H
4
2
2
2
2
S
K
2
S
K
2

 
117 
D) 
3
2
NO
NO
 
E) 
0
2
Cu
Cu
 
95. Реакция теңдеуін аяқтап, тотықтырғыш алдындағы коэффициентін анықтаңыз: 
4
2
3
2
3
SO
H
SO
Na
KlO
 
A) 1 
B) 2 
C) 3 
D) 4 
E) 5 
 
96. Азоттың тӛменгі және жоғарғы тотығу дәрежесі .... тең: 
A) -3; +5 
B) -3; +3 
C) 0; +5 
D) +2; +4 
E) +1; +5 
 
97. Тотықсыздану процесін кӛрсетіңіз. 
A) 
4
2
Pb
Pb
 
B) 
4
2
MnO
Mn
 
C) 
0
2
2
2
O
O
 
D) 
2
2
2
O
O
 
E) 
2
4
2
3
SO
SO
 
98. Гидролизі қышқыл орта 
7
pH
кӛрсететін тұз: 
A) 
 
B) 
3
KNO
 
C) 
2
MgCl
 
D) 
7
2
2
O
Cr
K
 
E) 
KCl
 
99. Гидролизі сілтілік орта
7
pH
кӛрсететін тұз: 
A) 
3
KNO
 
B) 
S
Na
2
 
C) 
KCl
 
D) 
3
AlCl
 
E) 
LiCl
 
100. Келтірілген тұздардың гидролизге ұшырамайтыны: 
A) 
3
2
SO
Na
 
B) 
3
AlCl
 
C) 
S
Na
2
 
D) 
LiCl
 
E) 
7
2
2
O
Cr
K
 
101. Гидролизі үш сатыда жүретін тұз: 
A) 
S
Na
2
 
B) 
3
AlCl
 
C) 
LiCl
 
D) 
NaCl
 
E) 
7
2
2
O
Cr
K
 
102.Су құрамынан сутекті ығыстыра алатын металл: 
A) 
Mg
 
B) 
Cu
 
C) 
Ag
 
D) 
Pt
 
S
K
2

 
118 
E) 
Au
 
103. Суда еріткенде сілтілік орта кӛрсететін тұз: 
A) 
NaCl
 
B) 
3
KNO
 
C) 
LiCl
 
D) 
S
K
2
 
E) 
3
AlCl
 
104. Газ кӛлемін қалыпты жағдайға келтіруде қолданылатын формула: 
A) 
RT
M
m
PV
 
B) 
Д
M
M
2
1
 
C) 
m
V
V
V
 
D) 
M
m
V
 
E) 
0
0
0
T
V
P
T
PV
 
 
105. 0,5 моль сутегінің (қ.ж.) кӛлемі: 
A) 5,6 
B)11,2 
C) 22,4 
D) 44,8 
E) 89,6 
 
106. Эквиваленттер заңын кӛрсететін формула: 
A) 
F
E
Э
 
B) 
1
2
2
1
Э
Э
m
m
 
C) 
2
1
2
1
Э
Э
m
m
 
D) 
F
Q
Э
m
/
 
E) 
96500
t
I
Э
m
 
 
107. Молярлық кӛлемді есептеуде қолданылатын формула: 
A) 
M
m
 
B) 
0
0
0
T
V
P
T
PV
 
C) 
A
N
N
 
D) 
Vm
V
 
E) 
RT
M
m
PV
 
108. 2 моль хлордың 
)
(
2
Cl
 қалыпты жағдайдағы кӛлемі: 
A) 5,6 
B) 11,2 
C) 22,4 
D) 44,8 
E) 89,6 
 
109. 5,6 л азот оксидінің 
)
(NO
 қ.ж. мӛлшерін ( ): 
A) 1 моль 

 
119 
B) 0,5 моль 
C) 0,25 моль 
D) 2 моль 
E) 3 моль 
110. Берілген реакция бойынша: 
O
H
CaHPO
OH
Ca
PO
H
2
4
2
4
3
2
  фосфор  қышқылының  эквивалентінің  молярлық 
массасын табыңыз:  
A) 49 
B) 98 
C) 196 
D) 2,7 
E) 16,3 
 
111. СИ-жүйесінде зат мӛлшерінің ӛлшем бірлігі: 
A) грамм 
B) г/моль 
C) моль 
D) литр 
E) л/моль 
 
112. Зат эквивалентінің молярлық массасының ӛлшем бірлігі: 
A) г/моль 
B) моль 
C) грамм 
D) литр 
E) см
3
 
113. Кальций гидроксидінің молярлық массасының мәні 
)
)
(
(
2
OH
Ca
M

A) 57  г/моль 
B) 58 г/моль 
C) 74г/моль 
D) 7,4 г/моль 
E) 740 г/моль 
114. 2 моль темір сульфидінің 
)
(FeS
 массасы: 
A) 88 г 
B) 176 г 
C) 8,8 г 
D) 100 г 
E) 17,6 г 
115. 56 г азоттың 
)
(
2
N
 қ.ж. моль санын кӛрсетіңіз. 
A) 1,0 моль 
B) 2,0 моль  
C) 2,5 моль 
D) 3,0 моль  
E) 3,5 моль 
 
116. Қалыпты жағдайдағы қысым: 
A) 1,5 атм 
B) 101325 Па 
C) 750 мм сынап баған. 
D) 101,200 кПа 
E) 0,76 атм 
 
117. Авогадро тұрақтысы: 
A) 22,4 л/моль 
B) 6,02·10
23
моль
-1
 
C) 6,02·10
-23
моль
-1
 
D) 8,314 Дж/моль·К 
E) 273К 
 
118. Әмбебап газ тұрақтысы: 
A) 8,314 Дж/моль·К 
B) 8,00 Дж/моль·К 
C) 6,02·10
23
моль
-1
 
D) 22,4·10
-3
м
3
 
E) 0
0
С 
 
119. Қалыпты жағдайдағы газдың молярлық кӛлемі: 
A) 22,4 моль 
B) 22,4 л/моль 
C) 22,4 мл/моль 
D) 22,4 г/моль 
E) 22,4мл 
 
120. 
4
2
SO
H
-күкірт қышқылының молярлық массасы: 
A) Mr(
4
2
SO
H
) =98 

 
120 
B) 
=98 г/моль 
C) m
4
2
SO
H
=98 г 
D) M
э
=49 г/моль 
E) 
(
4
2
SO
H

=98 моль 
 
121. 
 – натрий ацетатының молярлық массасы: 
A) Mr(
)=82 
B) 
=82 г/моль 
C) M
(

=82 г 
D)m
(

=82 г 
E) M
(

=41 г/моль 
 
122. 
– кальцийгидроксидініңэквиваленттікмассасыныңмәні: 
A) 
=74 
B) 
=74 г/моль 
C) 
=74 г 
D) 
=37 г/моль 
E) 
=74 моль 
 
123. 0,5 моль күкірт қышқылының массасы (г): 
A) 98 г 
B) 49 г 
C) 9,8 г 
D) 4,9 г 
E) 490 г 
124. 34 г аммиак 
 қалыпты жағдайдағы кӛлемі (л): 
A) 44,8 л 
B) 22,4 л 
C) 448 л 
D) 22,4 мл 
E) 2,24 л 
125. Бойль-Мариотт пен Гей-Люссактың біріккен теңдеуі: 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
 
126. Қысымды жоғарылатқанда тепе-теңдік тура реакция бағытына қарай ығысатын қайтымды реакция: 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
)
(
4
2
SO
H
M
COONa
CH
3
COONa
CH
3
)
(
3
COONa
CH
M
COONa
CH
3
COONa
CH
3
COO
NaCH
3
2
)
(OH
Ca
)
)
(
(
2
OH
Ca
Mr
)
)
(
(
2
OH
Ca
M
Э
)
)
(
(
2
OH
Ca
m
2
)
(OH
Ca
M
Э
)
)
(
(
2
OH
Ca
m
)
(
3
NH
)
2
1
(
)
2
1
(
2
1
2
1
x
M
x
M
m
m
RT
m
PV
M
m
T
PV
T
V
P
0
0
0
)
(
)
(
2
1
x
M
x
M
D
HI
I
H
2
2
2
O
H
CO
H
CO
2
2
NO
O
N
2
2
2
3
2
2
2
3
NH
H
N
2
2
2
Br
H
HBr

 
121 
127. 
 реакция тепе-теңдігі солға қарай ығысатын жағдай: 
A) 
концентрациясын арттырғанда 
B) температураны кӛтергенде 
C) 
 концентрациясын арттырғанда 
D) қысымды кӛтергенде 
E) 
 концентрациясын тӛмендеткенде 
 
128. Вант-Гофф ережесіне сәйкес, температураны әрбір 10
0
С-ке кӛтергенде реакция жылдамдығы: 
A) ӛзгермейді 
B) 2-4 есе ӛседі 
C) тӛмендейді 
D) 10-20 есе артады 
E) 5-10 есе тӛмендейді 
129. Тепе-теңдік константасы К
тепе-теңдік
=
 тең реакцияның схемасын кӛрсетіңіз. 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
130. Электрондық формуласы …
 –сәйкес элемент орналасқан топ: 
A) 1 
B) 2 
C) 3 
D) 4 
E) 5 
131. Алюминий атомына 
 сәйкес келетін электрондық формула: 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
132. “
 ”-электрон бұлты деңгейіндегі орбиталь саны: 
A) 2 
B) 4 
C) 6 
D) 7 
E) 10 
133. Электрондық формуласы …
-сәйкес фосфор атомының қалыпты жағдайдағы валенттілігі: 
A) 1 
B) 2 
C) 3 
D) 4 
E) 5 
134. Ереже бойынша атомдарда 
-деңгейінен кейін электрондар тола бастайтын деңгейше:  
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
135. 
-молекуласындағы  -байланыс саны 
A)  -байланысы жоқ 
B) бір  -, бір  -байланысы 
C) екі  -байланысы 
D) барлығы да  -байланысы 
Q
NO
O
NO
2
2
2
2
2
O
NO
2
NO
3
2
*
*
В
А
Д
C
Д
С
В
А
2
Д
С
В
А
2
3
2
Д
С
В
А
2
3
Д
С
В
А
2
3
Д
С
В
А
3
2
3
3
2
4
4
p
s
)
(
27
13
Al
3
2
2
2
p
s
1
2
3
3
p
s
6
2
3
3
p
s
4
2
3
3
p
s
2
2
3
2
p
s
f
3
2
p
s
d
4
d
4
f
4
p
5
s
5
d
5
2
N

 
122 
E) барлығы да  -байланысы 
 
136. Сутектік байланыс- 
A)атомдар арасында 
B) атомдар мен иондар арасында 
C) электрондар аралық 
D) электртерістілігі жоғары элемент пен сутек арасында  
E) иондар аралық 
болатын байланыс. 
 
137. Тек 
- және 
бұлттарының бірлесуі нәтижесінде түзілген байланысы бар молекула: 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
 
138. Электрон жұбы арқылы түзілетін байланыс: 
A) коваленттік 
B) иондық 
C) металдық 
D) молекулааралық 
E) сутектік 
 
139. 
 молекуласындағы химиялық байланыс түрі: 
A) донорлы-акцепторлы 
B) коваленттік полюсті 
C) иондық 
D) коваленттік полюссіз 
E) сутектік 
 
140. Кеңістікте электрон бұлтының пішінін кӛрсететін квант саны .... деп аталады: 
A) бас квант саны 
B) спинквант саны 
C) магнитквант саны 
D) орбитальквант саны 
E) білмедім 
 
141. Хлордың ең жоғарғы тотығу дәрежесі: 
A) -1 
B) +1 
C) -7 
D) +7 
E) +5 
142. Егер элементтің электрондық формуласы …
-мен аяқталса, элемент орналасқан период пен топ: 
A) 5 жәнеIV 
B) 5 жәнеІІ 
C) 4 және ІІ 
D) 4 және V 
E) 4 және IV 
 
143. Гидролизге ұшырамайтын тұз: 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
 
144. Суда еріткенде сілтілік орта pH>7 кӛрсететін тұз: 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
s
p
2
N
2
O
HCl
O
H
2
2
H
HCl
2
2
5
4
s
d
3
2
SO
K
ZnS
2
MgCl
3
2
CO
Na
KCl
3
2
CO
Na
2
MgCl
ZnS
3
AlF

 
123 
E) 
 
 
145. Суда еріткенде қышқыл орта (рН<7) кӛрсететін тұз: 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
 
146. Кальцийоксиді- 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
147. Негіздік оксид- 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
148. Сілті түзетін оксид- 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
149. Қышқылдық оксид- 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
150. Амфотерлік оксид- 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
151. Мыс сульфатының ерітіндісіне 3,5 г темір ұнтағы салынды. Бӛлініп шыққан мыс массасы:  
A) 4 
B) 5 
C) 2 
D) 6 
E) 3. 
 
152. 103 кПа қысымда және 27
0
С температурада кӛлемі 0,38 л газдың массасы 0,5 г. Осы газдың молекулалық массасы: 
A) 32 г/моль 
B) 34 г/моль 
C) 30 г/моль 
D) 28 г/моль 
E) 44 г/моль 
KCN
ZnS
2
MgCl
S
Na
2
COONa
CH
3
KCN
2
CaO
BaO
CaO
O
Na
2
2
)
(OH
Mg
3
2
O
Cr
BaO
ZnO
3
2
O
Al
2
SiO
3
2
O
Al
O
Na
2
2
SiO
3
2
O
Fe
3
2
O
B
CaO
O
K
2
2
SiO
3
2
O
Fe
3
2
O
Al
CaO
2
SiO
3
2
O
Al
3
2
O
B
2
SiO

 
124 
153. 
 реакциясының тепе-теңдігі қысымды арттырғанда ӛзгеретін бағыты: 
A) кері реакция бағытына 
B) тура реакция бағытына 
C) оңға 
D) тепе-теңдік орнайды 
E) газ молекуласының саны артатын жаққа. 
154. 
ккал қайтымды реакциясының тепе-теңдігі температураны арттырғанда ӛзгереді: 
A) жылу бӛле жүретін бағытқа 
B) тура реакция бағытына 
C) кері реакция бағытына 
D) солға қарай 
E) тепе-теңдік орнайды. 
 
155. 50 г калий нитраты 250 г суда ерітілген. Алынған ерітіндінің массалық үлесі: 
A) 20 % 
B) 6 % 
C) 16,7 % 
D) 5 % 
E) 15% 
 
156. 8 г натрий гидроксиді 72 г суда ерітілген. Осы ерітіндінің масалық үлесі: 
A) 9 % 
B) 8 % 
C) 7 % 
D) 10 % 
E) 6 % 
 
157. 250 мл 8 г натрий гидроксиді ерітіндісінің мольдік концентрациясы: 
A) 0,8 моль/л 
B) 0,008 моль/л 
C) 0,08 моль/л 
D) 8 моль/л  
E) 80 моль/л 
 
158. 2 л ерітіндісінде 245 г еріген заты бар күкірт қышқылы ерітіндісінің нормальдық концентрациясы:  
A) 5н 
B) 0,3 н 
C) 0,1 н 
D) 2 н 
E)2,5 н  
 
159. Қалыпты жағдайдағы температура: 
A) 100
0
С 
B) 25
0
С 
C) 273 К 
D) 295 К 
E) 100К 
160. 
-деңгейшедегі электрондардың максималь саны: 
A) 14 
B) 6 
C) 2 
D) 8 
E) 10 
 
161. Оттегі молекуласындағы химиялық байланыс түрі:  
A) иондық 
B) ковалентті полюсті 
C) сутегіндік 
D)ковалентті полюссіз 
E) металдық 
 
162. Хлорсутегі молекуласындағы химиялық байланыс түрі:  
A) иондық 
B) ковалентті полюсті 
C) сутегіндік 
D) ковалентті полюссіз 
E) металдық 
163. 
 реакциясының жылдамдығын есептейтін формула:  
A) 
 
B) 
 
C) 
 
2
6
2
3
2
H
C
H
C
28
2
2
H
CO
O
H
C
d
C
B
A
2
A
K
V
B
K
V
B
A
K
V
2

 
125 
D) 
 
E) 
 
164. 
 реакциясының жылдамдығын есептейтін формула: 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
 
165. Суда еритін зат: 
A) мыс (П) нитраты 
B) күміс хлориді 
C) барий сульфаты 
D) барий карбонаты 
E) мырыш фосфаты 
 
166. Суда ерімейтін зат: 
A) мыс (П) нитраты 
B) натрий хлориді 
C) барий сульфаты 
D) калий карбонаты 
E) аммоний фосфаты 
 
167. Күшті электролиттерге: 
A) 

B) 

C) 

D) 

E) 
 
жатады. 
168. Тек күшті электролиттер қатары: 
A) 



B) 



C) 



D)



E) 

,
 
169. Тек әлсіз электролиттер қатары: 
A) 



B) 



C) 



D) 



E) 


 
170. Берілген заттардың ерігіштігіне байланысты, тұнба түспейтін жағдайды анықта:  
A) 

B) 

C) 

D) 

E) 

B
A
K
V
C
B
A
K
V
2
2
CO
O
C
C
K
V
2
O
K
V
2
CO
K
V
2
O
C
K
V
2
2
CO
O
C
K
V
3
)
(OH
Fe
3
2
SiO
H
4
2
SO
H
OH
NH
4
S
H
2
NaCl
2
)
(OH
Cu
3
HNO
2
BaCl
3
2
CO
H
NaOH
4
2
SO
K
3
HNO
2
)
(OH
Ba
NaOH
S
H
2
O
H
2
KOH
3
3
PO
H
2
)
(OH
Fe
NaCl
2
)
(OH
Cu
3
HNO
2
BaCl
3
2
CO
H
NaOH
4
2
SO
K
3
HNO
2
)
(OH
Ba
2
)
(OH
Cu
S
H
2
O
H
2
KOH
3
3
PO
H
2
)
(OH
Fe
NaCl
AgNO
3
NaOH
CuCl
2
3
2
HNO
MgCl
4
3
2
3
)
(
PO
H
NO
Ba
4
3
3
PO
H
AgNO

 
126 
171. Суда еріткенде сілтілік ерітінді алады: 
A) 

B) 

C) 

D) 

E) 
 
172. 
болатын тұз ерітіндісі: 
A) 

B) 

C) 
;
 
D) 

E) 
 
173. Берілген тұздардың ішінде гидролизге ұшырамайтыны: 
A) 

B) 

C) 

D) 

E) 
 
174. Натрий сульфатының 
салыстырмалы молярлық массасы: 
A)1,42 г 
B) 14,2 г/моль 
C) 142 л/моль 
D) 142  
E) 142г/моль 
175. Калий нитратының 
мольдік массасы: 
A) 101 г/моль 
B) 10,1 г/моль 
C) 106 г/моль 
D) 107 г/моль 
E) 105 г/моль 
 
176. Оттегінің тұрақты валенттілігі: 
A) І 
B) ІІ 
C) ІV 
D) V 
E) VI 
177. Темір(ІІ) сульфатының 
мольдік массасы 
A) 15,2 г/моль 
B) 1,52 г/моль 
C) 155 г/моль 
D) 157 г/моль 
E) 152 г/моль 
178. Темір (ІІІ) сульфатының 
мольдік массасы: 
A) 400 г/моль 
B) 40,0 г/моль 
C) 4,0 г/моль 
D) 402 г/моль 
E) 403 г/моль 
 
179. Натрий пероксидінің дұрыс формуласы- 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
3
2
SO
Na
4
2
SO
Na
4
2
SO
K
NaI
Cl
NH
4
7
pH
3
2
CO
Na
NaCl
3
4
NO
NH
3
AlCl
2
3
)
(NO
Zn
4
CuSO
3
4
2
)
(SO
Al
2
4
NO
NH
3
NaNO
NaI
4
2
SO
Na
3
KNO
4
FeSO
3
4
2
)
(SO
Fe
O
Na
2
2
2
O
Na
2
NaO
3
2
O
Na
2
3
O
Na

 
127 
180. Барий оксидінің дұрыс формуласы- 
A) 
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
181. Хлор молекуласындағы 
химиялық байланыс түрі: 
A) металдық 
B) иондық  
C) сутектік 
D) ковалентті полюсті 
E) ковалентті полюссіз 
182. Сутегі молекуласындағы 
химиялық байланыс түрі: 
A) металдық 
B) иондық 
C) сутектік 
D) ковалентті полюсті 
E) ковалентті полюссіз 
183. Оттегі молекуласындағы 
 химиялық байланыс түрі: 
A) металдық 
B) иондық 
C) сутектік 
D) ковалентті полюсті 
E) ковалентті полюссіз 
184. Натрий хлориді 
молекуласындағы байланыс түрі: 
A) металдық 
B) иондық  
C) сутектік 
D) ковалентті полюсті 
E) ковалентті полюссіз 
 
185. Алюминийдің дигидроксонитратының салыстырмалы молекулалық массасы: 
A) 123 г/моль 
B) 168 
C)123 
D) 78 г/моль 
E) 168 г/моль 
 
186. Салыстырмалы электерістілік мәні жоғары атом:  
A)
 
B) 
 
C) 
 
D) 
 
E) 
 
 
187. Молярлық концентрация .... көрсетеді: 
A)1л ерітіндідегі еріген заттың мөлшерін 
B) 1кг ерітіндідегі еріген заттың мөлшерін 
C) 1л ерітіндідегі еріген заттың эквивалентінің мөлшерін 
D) еріген заттың массасының ерітіндінің массасына қатынасын 
E) еріген заттың мөлшерінің еріген затпен еріткіштің жалпы мөлшеріне қатынасын. 
 
188. Хлор атомындағы жалпы электрондар саны:  
A) 18 
B) 9 
C)17 
D) 8 
E) 1 
189. Фосфор атомындағы жалпы электрондар саны:  
A) 18 
B) 16 
C) 17 
D) 14 
E) 15 
 
190. Мышьяк атомындағы жалпы электрондар саны:  
A) 31 
B)32 
BaO
2
BaO
O
Ba
2
3
2
O
Ba
3
BaO
2
Cl
2
H
2
O
NaCl
F
N
Cl
O
S

 
128 
C) 33 
D) 34 
E) 35 
 
191. Магний атомындағы жалпы электрондар саны:  
A) 12 
B) 13 
C) 14 
D) 15 
E) 16 
 
192. Оттегiнiң және сутегiнiң эквивалентiнiң молярлық кӛлемiн анықтаңыз (қ.ж.)? 
А)11,2 л О
2
 және 22,4 л Н
2
 
В)11,2 л О
2
 және 11,2 л Н
2
 
С) 5,6 л О
2
 және 11,2 л Н
2
 
D)22,4 л О
2
 және 5,6 л Н

Е) 11,2 л О
2
 және 5,6 л Н
2
 
193. Фарадей заңы бойынша, электролиз кезiнде зат массасы қандай формуламен анықталынады?  
А)
 
В) 
 
С) 
 
D)
 
Е) 
 
194. Эквиваленттер заңын кӛрсететiн формула: 
А) 
 
В) 
 
С) 
 
D)
 
 Е) 
 
 
195. Әрекеттесушi заттар концентрациясын арттырғанда реакция жылдамдығы: 
А) тӛмендейдi 
В) артады 
С) ӛзгермейдi 
D) бастапқыда артып, сонан соң тӛмендейдi 
Е) бастапқыда тӛмендейдi, сонан соң артады  
 
196. Вант-Гофф ережесiне сәйкес, температураны әрбiр 10
0
С-ке кӛтергенде реакция жылдамдығы: 
А) ӛзгермейдi 
В) 2-4 есе ӛседi 
С) тӛмендейдi 
D) 10-20 есе артады 
Е) 5-10 есе тӛмендейдi 
 
197. Температуралық коэффициентi  =3 тең реакцияның температурасын 40
0
 тан 60
0
С ӛсiрсе реакция жылдамдығы қалай ӛзгередi? 
А) 27 есе кемидi 
В) 9 есе ӛседi 
С) 9 есе кемидi 
D) 27 есе ӛседi 
Е) 3 есе ӛседi 
 
198. N
2
-молекуласында қанша  -байланысы бар? 
А)  -байланысы жоқ 
В) бiр  -, бiр  -байланысы 
С) екi  -байланысы 
D) барлығы да  -байланысы 
Е) барлығы да  -байланысы 
 
t
I
m
M
m
F
t
I
M
m
Э
V
m
RT
M
V
P
m
F
E
Э
1
2
2
1
Э
Э
m
m
2
1
2
1
Э
Э
m
m
F
Q
Э
m
96500
t
I
Э
m

 
129 
199. BF
3
 молекуласындағы орбиталдардың гибридтену күйi: 
А) sp 
В) sp
2
 
С) sp
3
 
D)sp
3

Е) sp
3
d
2
 
 
200. Сутектiк байланыс: 
А) атомдар арасында 
В) атомдар мен  иондар арасында 
С) электрондар аралық 
D) электртерiстiлiгi жоғары элемент пен сутек арасында 
Е) иондар аралық 
 
 
 
 

 
130 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   33




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет