Қазақстан Республикасы білім
және ғылым министрлігі
Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
Факультеті: «География және табиғатты пайдалану»
Кафедрасы: «География, Жерге орналастыру және кадастр»
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: «Туған жер топырақтары түрлеріне сипаттама және
өңірдегі рекультивация жұмыстары (Атырау)
Орындаған: Қапидолла Дидар,
Сагинов Рафхат
Тексерген: Сағымбай Ө.Ж.
Алматы, 2023ж
Кіріспе
Топырақ - су, ауа, жылу, өсімдік
және тірі ағзалардың әсерінен, тау
жыныстарының үгілуі нәтижесінде жер қыртысының беткі қабатында пайда
болған ерекше табиғи құрылым. Міне, осы факторлардың көп жылдық үздіксіз
әсерінің нәтижесінде құнарлы топырақ қабаты пайда болады.
Топырақ - табиғат компоненттерінің бірі.
Жердің
геологиялық
тарихында
алдымен пайда болған топырақ. Палеогеографиялық зерттеулердің деректері
бойынша алғашқы жұқа топырақ қабаты 500
млн жыл бұрын кембрий
дәуірінде пайда болыпты. Бұл кезде әлі өсімдік жамылғысы қалыптаспаған.
Топырақ жамылғысын зерттейтін топырақтану ғылымы - жас ғылым. Оның
негізін салған XIX ғасырдың 80-жылдары орыс ғалымы В. В.
Докучаев -
топырақтың табиғи және тарихи дене екенін анықтады.
Жердің топырағы олардың орналасуына
және оларды қалыптастырған
геологиялық процестерге байланысты әр түрлі болуы мүмкін
Еліміздің топырақ жамылғысы күрделі және әр түрлі.
Жалпы топырақ
табиғат зоналары бойынша таралады және айқын байқалады. Негізінен 3
топырақ зоналарына бөлінеді.
1.Қара топырақты зона (52⁰с.е. солтүстігінде)
2. Қара қоңыр топырақты зона (52⁰ – 48⁰с.е. аралығында)
3. Қоңыр сұр қоңыр топырақты зона (52 ⁰– 48⁰ с.е. аралығында)
3