Ң азаматтық іс жүргізу қҰҚЫҒЫ

1. 
   Атқарушылық іс жүргізу деген не?
   
2. 
   Атқарушылық іс жүргізудегі қатысушылары қандай?
   

Кесте 1

Кесте 2

Кесте 5

Кесте 7

Кесте 8

Кесте 9

Кесте 10

Кесте 11

Кесте 15

Кесте 18

Кесте 20

Кесте 21

Кесте 23

Кесте 24

Кесте 25

Кесте 27

Кесте 31

Кесте 32

Кесте 33

Қазақстан Республикасының азаматтық іс жүргізу құқығы

1. Азаматтық процестің кодексіне сәйкес қай тұлғаға қарсылық білдіру қолданылуы мүмкін:

1. 
   Жауапкерге және оның өкіліне;
   
2. 
   Дербес талаптарың мәлімдемейтін үшінші тұлғаларға;
   
3. 
   Сот орындаушысына, сот приставына;
   
4. 
   Судьяға, прокурорға, сарапшыға;
   
5. 
   Дербес талаптарың мәлімдейтін үшінші тұлғаларға;
   
6. 
   Тұлғаның өкіліне;
   
7. 
   Аудармашыға, сот отырысының хатшысына.
   

2. Тараптардың азаматтық іс жүргізу құқықтары:

1. 
   Сотқа екінші тарап растаған фактілерді теріске шығаратын жазбаша құжаттар ұсынуға;
   
2. 
   Дәлелдемелерді табыс етуге және зерттеуге;
   
3. 
   Қарсылықтарын мәлімдеуге;
   
4. 
   Сот отырысында тәртіпті сақтауға;
   
5. 
   Азаматтық құқық қабілеттігін тексеруге.
   

3. Даудың нысанасына дербес талаптарын мәлімдемейтін үшінші тұлғалар қай тұлғаның бастамасымен іске қатысуға тартылуы мүмкін:

1. 
   Облыстық әкімнің бастамасымен іске қатысуға;
   
2. 
   Аудандық әкімнің бастамасымен іске қатысуға;
   
3. 
   Іске қатысушы басқа адамдардың өтінішімен іске қатысуға;
   
4. 
   Қазақстан Республикасының Президентінің бастамасымен іске қатысуға;
   
5. 
   Тараптардың бастамасымен іске қатысуға;
   
6. 
   Соттың бастамасымен іске қатысуға;
   
7. 
   Мемлекеттік айыпталушының бастамасымен іске қатысуға;
   
8. 
   Қала әкімінің бастамасымен іске қатысуға.
   

4. Прокурор құқылы емес және міндетті емес:

1. 
   Іс бойынша қорытынды беруге;
   
2. 
   Сот отырысына келуге;
   
3. 
   Іс бойынша мемлекеттік баж төлеуге;
   
4. 
   Іс бойынша сот шығындарын өтеуге;
   
5. 
   Дәлелдемелерді зерттеуге қатысуға;
   
6. 
   Іс материалдарымен танысуға.
   

5. Сотта өкіл бола алмайтын тұлғалар:

1. 
   Жоғары заң білімі бар басқа да адамдар;
   
2. 
   Қазақстан Республикасының адвокаттық қызмет туралы заңнамасының талаптарын бұза отырып, заң көмегін көрсету туралы тапсырма қабылдаған адвокаттар;
   
3. 
   Заңды тұлғалардың істері бойынша – осы заңды тұлғалардың жұмыскерлері;
   
4. 
   Қазақстан Республикасы Парламанетінің немесе жергілікті өкілді органдардың депутаттары;
   
5. 
   Мемлекеттік органдардың және олардың аумақтық бөлімшелерінің істері бойынша – осы мемлекеттік органдардың жұмыскерлері.
   

6. Іс бойынша іс жүргізуге байланыста шығындарға жатады:

1. 
   Тиісті орында қарап-тексеруді жүргізіге байланысты шығыстар;
   
2. 
   Абыройын, қадір-қасиетін және іскерлік беделін түсіретін мәліметтерді таратудан келтірілген моральдық зиянды өтеуді ақшалай мәнде өндіріп алу туралы талап қоюларда – өндіріп алу талап етілген сома;
   
3. 
   Куәларға, сарапшыларға және мамандарға төленуге тиісті сомалар;
   
4. 
   Заттай дәлелдемелерді сақтауға байланысты шығыстар;
   
5. 
   Жалақыны өндіріп алу туралы сомалар;
   
6. 
   Іскерлік беделді түсіретін мәліметтерді таратудан келтірілген залалдар сомасын өндіріп алу туралы талап қоюларда – өндіріп алу талап етілген сома.
   

7. Апелляциялық сатыдағы соттың қаулысында көрсетілуге тиіс:

1. 
   Қаулыны шығарған соттың атауы және сот құрамы;
   
2. 
   Тараптардың түсініктемелері;
   
3. 
   Сот шығыстарының бөлінуі;
   
4. 
   Сот отырысының өткізілетін орны;
   
5. 
   Соттың шығарған ұйғарымы;
   
6. 
   Сот отырысының өткізілетін уақытысы.
   

8. Қазақстан Республикасының соттарына жүгінуге құқылы шетелдік тұлғалар:

1. 
   Эммигранттар;
   
2. 
   Қазақстан Республикасының заңды тұлғалары;
   
3. 
   Қазақстан Республикасының азаматтары;
   
4. 
   Қазақстан Республикасының консульдік мекемелеріндегі лауазымды тұлғалар;
   
5. 
   Азаматтығы жоқ адамдар;
   
6. 
   Шетелдік ұйымдар мен халықаралық ұйымдар.
   

9. Ведомстволық бағыныстылықтың түрлері:

1. 
   Көпше;
   
2. 
   Диспозитивтік;
   
3. 
   Топтық;
   
4. 
   Локальды;
   
5. 
   Ұйымдастырушылық;
   
6. 
   Функционалды;
   
7. 
   Аралас;
   
8. 
   Жекеше.
   

10. Соттарда мемлекеттік баж төлеуден босатылады:

1. 
   Талап қоюшы талап қоюдан бас тартқан жағдайларда;
   
2. 
   Талап қоюшылар – еңбекке ақы төлеу сомасын өндіріп алу туралы талаптар және еңбек қызметіне байланысты басқа да талаптар бойынша;
   
3. 
   Сол жерде қарау жүргізілуге байланысты шығындар;
   
4. 
   Куәлерге, сарапшыларға және мамандарға төленуге тиісті сомалар;
   
5. 
   Талап қоюшылар – асыраушының мертігуіне байланысты зиянның орнын толтыру туралы талаптар бойынша;
   
6. 
   Талап қоюшы өз талаптарын азайтқан жағдайда;
   
7. 
   Талап қоюшылар – асыраушының денсаулығының өзге де зақымдануына, сондай-ақ қайтыс болуына байланысты зиянның орнын толтыру туралы талаптар бойынша;
   
8. 
   Іс тараптардың бітімгершілік келісімімен аяқталған жағдайларда.
   

11. Куә ретінде жауап алуға жатпайды:

1. 
   Куәгер;
   
2. 
   Сарапшы;
   
3. 
   Тәубаға келу үстінде өздеріне сырын ашқан адамдардан оларға белгілі болған мән-жайлар туралы – діни қызметшілер;
   
4. 
   Прокурор;
   
5. 
   Аудармашы;
   
6. 
   Маман.
   

12. Қарсы талап қоюды қабылдау шарттары:

1. 
   Қарсы талап қою алғашқы талап қоюдың есебіне бағытталса;
   
2. 
   Іс осы соттың соттылығына жатпаса;
   
3. 
   Арыз азаматтық сот ісін жүргіу тәртібімен қарауға және шешуге жатпаса;
   
4. 
   Жауапкердің атауы, тұрғылықты жері, егер жауапкер ұйым болса, онда оның тұрған жері мен банктік ревизиттері көрсетілген құжат болмаса;
   
5. 
   Қарсы талап қоюшы істердің осы санаты үшін заңда белгіленген немесе тараптардың шартында көзделген дауды сотқа дейін реттеудің тәртібін сақтамаса және осы тәртіпті қолданудың мумкіндігі жойылмаса;
   
6. 
   Арызды әрекетке қабілетсіз адам берсе.
   

13. Дәлелдеуден босатудың негіздері:

1. 
   Заңға сәйкес анықталды деп ұйғарылған фактілер азаматтық істі талқылау кезінде дәлелденбейді;
   
2. 
   Талап қоюшының түсініктемелері;
   
3. 
   Азаматтық істі қозғау туралы судьяның шығарған ұйғарымы;
   
4. 
   Сарапшының берген қорытындысы;
   
5. 
   Куәнің берген айғақтары.
   

14. Әрбір іс бойынша міндетті болатын азаматтық істі сот талқылауына дайындау міндеттері:

1. 
   Тараптардың құқықтық қатынастарын және сот басшылыққа алуға тиіс заңды айқындау;
   
2. 
   Әрбір тараптың өз талаптарын немесе қарсылықтарын негіздеуі үшін ұсынылуға тиіс дәлелдемелерді айқындау;
   
3. 
   Сот отырысын ашу;
   
4. 
   Жауапкердің жұмыс орнын анықтау;
   
5. 
   Сотқа келген тараптарды тексеру;
   
6. 
   Істі дұрыс шешу үшін маңызы бар мән-жайларды нақтылау;
   
7. 
   Сот құрамын жариялау.
   

15. Куә ретінде жауап алуға жатпайды:

1. 
   Әрекет қабілеттілігі бар тұлға;
   
2. 
   Шет елдің азаматы;
   
3. 
   Шешім немесе үкім шығару кезінде істің мән-жайларын талқылау үстінде кеңесу бөлмесінде туындаған мәселелер туралы – судья;
   
4. 
   Қандай да болмасын мәліметтер өзіне белгілі болған кез келген адам;
   
5. 
   Он сегіз жасқа толған азамат;
   
6. 
   ҚР азаматы.
   

16. Сот актілеріне тән белгілер:

1. 
   Құқық нормалары негізінде және оларға сәйкес қолданылуы;
   
2. 
   Міндетті хаттама;
   
3. 
   Ескертпелер кіргізілетін құжат;
   
4. 
   Уақыты бойынша қолданылуы;
   
5. 
   Бүкіл республика аумағына міндеттілігі;
   
6. 
   Нақты бір жағдайда қолданылады;
   
7. 
   Ресми акт болып танылатын құжат.
   

17. Сырттай іс жүргізу тәртібімен істі қараудың мақсаттары:

1. 
   Тараптарды медиация тәртібімен келісімге әкелу;
   
2. 
   Жауапкерге істің орны мен уақытын хабарлауға судья міндетті емес;
   
3. 
   Тараптарды татуласу келісімге әкелу;
   
4. 
   Жауапкер тарапынан қиянат жасаудың алдын алу;
   
5. 
   Істі жауапкерді шақырмай-ақ қарау;
   
6. 
   Азаматтық істі тез қарап шешу;
   
7. 
   Жауапкерді тәртіпке салу.
   

18. Ерекше талап қою ісін жүргізу істеріне жатады:

1. 
   Сайлауға, республикалық референдумға қатысатын азаматтар мен қоғамдық бірлестіктердің сайлау құқықтарын қорғау туралы арыздар бойынша іс жүргізу;
   
2. 
   Бала асырап алу туралы арыздар бойынша;
   
3. 
   Азаматты хабарсыз кетті деп тану туралы және азаматты қайтыс болды деп жариялар туралы;
   
4. 
   Азаматты заңда көзделген негіздер бойынша психиатриялық стационарға мәжбүрлеп жатқызу;
   
5. 
   Жергілікті атқарушы органдардың азаматтардың алқаби ретінде қылмыстық сот ісін жүргізуге қатысу құқықтарын бұзатын шешімдеріне, әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) дау айту туралы арыздар бойынша іс жүргізу;
   
6. 
   Нормативтік құқықтық актінің заңдылығын даулау туралы істер бойынша іс жүргізу.
   

19. Сот бұйрығы шығарылатын талаптар:

1. 
   Дәлелді себептермен өткізіп алған қарсылық беру мерзімін ұзарту туралы істер бойынша;
   
2. 
   Қызметкерге есептелген, бірақ төленбеген жалақы мен өзге де төлемдерді өндіріп алу туралы, оның ішінде Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына міндетті зейнетақы аударымдарын аудару туралы;
   
3. 
   Жеке тұлғалардан салық және бюджетке төленетін басқа ад міндетті төлемдер бойынша бересіні және өсімпұлдарды, сондай-ақ кеден төлемдері, салықтар мен өсімпұлдар бойынша берешекті өндіріп алу туралы;
   
4. 
   Борышкерден өндіріп алушының пайдасына немесе тиісті бюджетке өндіріп алынуға жататын мемлекеттік баждың сомасы туралы істер болса;
   
5. 
   Борышкердің тұрғылықты жері немесе орналасқан жері Қазақстан Республикасының шегінен тыс туралы;
   
6. 
   Әке (ана) болудың анықталуына немесе үшінші тұлғаларды тарту қажеттігіне байланысты емес кәмелетке толмаған балаларды бағып-күтуге арналған алименттерді өндіріп алу туралы.
   

20. Азаматтық іс жүргізу құқығы ғылымы:

1. 
   Экономикалық дауларды шешу бойынша экономикалық соттардың қызметі;
   
2. 
   Қазақстан Республикасының және шетелдердегі азаматтық іс жүргізу құқығының даму заңдылығы, маңызы, сипаты табиғаты туралы теориялар, концепциялар, көзқарастар жүйесі, оның тәжірбиеде қолданылуы;
   
3. 
   Азаматтық сот ісін жүргізу түрлері;
   
4. 
   Азаматтық іс жүргізу мен азаматтық іс жүргізу құқығының маңызды проблемалары бойынша ғылыми білімдердің жиынтығы;
   
5. 
   Азаматтық іс жүргізу құқығының біртұтас және оның жеке институттарының тарихи дамуының зерттелуі.
   

21. Азаматтық іс жүргізудегі функционалдық принцип:

1. 
   Диспозитивтік принцип;
   
2. 
   Сот іс қарауының ауызшалық принципі;
   
3. 
   Сот істі қараудың жариялылық принципі;
   
4. 
   Сот ісінің тіл принципі;
   
5. 
   Заңдылық принципі.
   

22. Апелляциялық тәртіппен сот шешімінің күшін жоюдың не оны өзгертудің негіздемелері:

1. 
   Іс үшін маңызы бар мән-жайлардың дәлелденбеуі;
   
2. 
   Істі сырттай қарастыру;
   
3. 
   Іс жүргізу құқығы нормаларының бұзылуы немесе дұрыс қолданылмауы;
   
4. 
   Соттардың тәуелсіздігі қағидасының бұзылуы;
   
5. 
   Істі бұйрық арқылы іс жүргізу тәртібінде қарау;
   
6. 
   Сарапшы қорытындысының жалған берілуі;
   
7. 
   Істі заңсыз қарастыру.
   

23. Кассациялық сатыдағы сот өз өкілеттіктері шеңберінде құқылы:

1. 
   Бірінші немесе апелляциялық сатыдағы соттың шешімінің, қаулысының және ұйғарымының толық немесе бір бөлігінде күшін жоюға;
   
2. 
   Іс жүргізуді тоқтата тұруға;
   
3. 
   Бірінші сатыдағы соттың шешімін өзгерту;
   
4. 
   Бірінші сатыдағы соттың шешімін күшінде қалдырып, апелляциялық сатыдағы соттың шешімінің, қаулысының және ұйғарымының күшін жоюға;
   
5. 
   Дәлелдемелерді зерттеудің тәртібі мен шектерін белгілеуге;
   
6. 
   Істі қарауды кейінге қалдыруға;
   
7. 
   Апелляциялық сатыда қарауға жататын істер туралы прокурорға хабарлауға.
   

24. Жаңадан анықталған мән-жайлар бойынша қайта қаралмайды:

1. 
   Заңды күшіне енген ұйғарымдар;
   
2. 
   Жеке ұйғарым;
   
3. 
   Заңды күшіне енген апелляциялық қаулы;
   
4. 
   Талап арызды қайтару туралы ұйғарым;
   
5. 
   Заңды күшіне енген сот шешімі;
   
6. 
   Заңды күшіне енген кассациялық қаулы;
   
7. 
   Заңды күшіне енген бірінші сатыдағы соттың шешімі.
   

25. Шетелдік тұлғалардың іс жүргізу құқықтары мен міндеттері:

1. 
   Азаматтығы жоқ тұлғалар Қазақстан Республикасының заңымен қудаланбайды;
   
2. 
   Шетелдік азаматтардың іс жүргізуде ешқандай міндеттері болмайды;
   
3. 
   Шетелдік азаматтар және азматтығы жоқ азаматтар құқықтарын қорғау үшін Қазақстан Республикасының соттарына жүгінуге құқылы;
   
4. 
   Шетелдік тұлғалар Қазақстан Республикасының азаматтарымен бірдей жүргізу құқықтарын пайдаланады;
   
5. 
   Азаматтығы жоқ адамдарға іс жүргізуде шектеулер қойылады;
   
6. 
   Шетел азаматтарының істерін қарау Қазақстан Республикасының соттарының қарауына жатпайды.