Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

тың ойлау операцияларының қалып- 

тасуы. Ш. процесінде шешімді іздеу, 

қабылдау және іске асыру кезеңдері 

сараланады.  Ш.-дердің  тиімділігі  – 

қандай  да  бір  сұраққа  адамның  өте 

жақсы  шешім  құрастыруы;  қабыл- 

данған  шешімді  іске  асыру  нәтиже- 

сінде  максималды  жағымды  жетіс- 

тіктерге  жетуі,  мүмкін  болатын  жа- 

ғымсыз салдарды минимумге жеткі- 

зуі. Ш.-ді түзету – қандай да бір ше- 

шімді немесе оны орындау процеду-

расын шешім қабылданғаннан кейін 

түзету, өзгерту. Ш.-ді қадағалау – кли-

ент мәселесіне байланысты консуль- 

тация  үрдісіндегі  қабылданған  ше- 

шімнің іс жүзінде қалай орындалуын 

байқау және бағалау.

ШИзОФРЕНИЯ  (грек.  shizo  –  бө- 

лемін және phren – ақыл, ой) – пси- 

хикалық  ауру.  Ш.,  негізінен  жоғары 

жүйке  жүйесі  қызметінің  бұзылуы- 

нан,  сондай-ақ  әртүрлі  жағдайдың, 

түрлі  аурулардың  адам  психикасы-

на  әсер  етуіне  байланысты  пайда 

болады.  Ш.  кезінде  сандырақ,  ка-

татония,  аутизм,  күйіп-пісу,  галлю-

цинация,  еліру,  мелшиіп  қозғалмай 

қалу  сияқты  психикалық  өзгерістер 

байқалады.  Басында  ауру  белгілері 

айтарлықтай байқалмай өтеді. Кейін 

психикалық  өзгерістер  тұрақтанып, 

күшейе түседі. Ауру күшейген кезде 

науқастың түсінігі өзгереді, сөйлеген 

сөздері басқаларға түсініксіз болады. 

Шизофренияның белгілері кейде өте 

айқын білінсе, кейде бірнеше жылдан 

кейін байқалуы мүмкін. Кататониялық 

Ш.,  параноидты  Ш.,  қарапайым  Ш. 

дейтін  және  т.б.  түрлері  бар.  Ката- 

тониялық Ш. кезінде науқас қимыл- 

сыз, мелшиіп қалады.

Кейде  керісінше  қатты  күледі  неме-

се  күйзеліп  жылайды,  мағынасыз 

сөйлейді.  Параноидты  Ш.  кезінде 

ауру адам анда-санда сандырақтайды. 

Әр  нәрсені  елестетіп,  соған  еліктеп