№№1-12(58-69), қаңтар-желтоқсан, январь-декабрь, January-December, 2015
жүктеу/скачать 6,89 Mb. Pdf көрінісі
|
| №№1-12(58-69), қаңтар-желтоқсан, январь-декабрь, January-December, 2015 ISSN 2307-020X Elorda ġylymi habaršysy – Naučnyj vestnik stolicy – Scientific messenger of the capital ______________________________________________________________ 1 Елорда ғылыми хабаршысы Научный вестник столицы Scientific messenger of the capital ғылыми журнал • научный журнал • scientific journal №№ 1-12(58-69), қаңтар - желтоқсан , 2015 жыл 2010 жылдың сәуірінен шығады • Издается с апреля 2010 года «Білім», «Гуманитарлық ғылымдар», «Құқық», «Өнер», «Әлеуметтік ғылымдар», «Экономика және бизнес» және «Қызмет көрсету» бағыттары бойынша қоғамдық және гуманитарлық ғылымдар саласындағы іргелі және қолданбалы зерттеулердің өзекті мәселелері бойынша ғылыми еңбектер жарияланады. Білім: Педагогика ғылымдары Образование: Педагогические науки Education: Teaching Science Бас редактор Мырзантай Қожабайұлы ЖАҚЫП, филол.ғ.к., доцент Ғылыми редактор Ләззат Байқоңырқызы БАЙБОЛАТ, магистр Қазақстан Республикасы Байланыс және ақпарат министрлігі Ақпарат және мұрағат комитетінің мерзімді баспасөз басылымдарын және (немесе) ақпарат агенттіктерін есепке алу туралы 07.03.2013 ж. №13435-Ж куәлігі берілген. Алғашқы есепке қою кезіндегі нөмірі мен мерзімі №11211-Ж, 28.10.2010 ж. Меншік иесі және баспагер: «Зерттеуші» Республикалық ғылыми-білім беру орталығы. ҚР Ұлттық мемлекеттік кітап палатасында баспа ретінде тіркелген. Халықаралық тіркеу коды 978-601-7440. Сертификат №278, 28.03.2013ж. Журналды тарату аумағы: Қазақстан Республикасы, жақын және алыс шетелдер Журналдың тілі: қазақша, орысша, ағылшынша, испанша, қытайша, арабша, французша және түрікше Мекен-жайымыз: 010010, Қазақстан, Астана қаласы, А. Янушкевич көшесі, №4 үй, №213 бөлме Тел.: +7 701 397 17 13, +7 777 519 13 73, +7 702 105 97 53 Жазылу индексі: 74643 Біздің сайт: http://zertteushi.kz. E-mail: info@zertteushi.kz © «Зерттеуші» Республикалық ғылыми-білім беру орталығы, №№1-12(58-69), қаңтар-желтоқсан, 2015 ж. №№1-12(58-69), қаңтар-желтоқсан, январь-декабрь, January-December, 2015 ISSN 2307-020X Elorda ġylymi habaršysy – Naučnyj vestnik stolicy – Scientific messenger of the capital ______________________________________________________________ 2 Елорда ғылыми хабаршысы Научный вестник столицы Scientific messenger of the capital ғылыми журнал • научный журнал • scientific journal №№ 1-12(58-69), январь - декабрь , 2015 год 2010 жылдың сәуірінен шығады • Издается с апреля 2010 года Публикуются научные работы по актуальным проблемам фундаментальных и прикладных исследований в области общественных и гуманитарных наук по направлениям: «Образование», «Гуманитарные науки», «Право», «Искусство», «Социальные науки», «Экономика и бизнес» и «Услуги». Білім: Педагогика ғылымдары Образование: Педагогические науки Education: Teaching Science Главный редактор Мырзантай Қожабайұлы ЖАҚЫП, к.филол.н., доцент Научный редактор Ләззат Байқоңырқызы БАЙБОЛАТ, магистр Комитетом информации и архивов Министерства связи и информации Республики Казахстан выдано свидетельство о постановке на учет периодического печатного издания и (или) информационного агентства №№13435-Ж от 07.03.2013 г. Номер и дата первичной постановки на учет №11211-Ж, 28.10.2010 г. Собственник и издатель: Республиканский научно-образовательный центр «Зерттеуші». Зарегистрирован в Национальной государственной книжной палате РК как издающая организация. Международный регистрационный код 978-601-7440. Сертификат №278, 28.03.2013г. Территория распространения: Республика Казахстан, ближнее и дальнее зарубежье Язык журнала: казахский, русский, английский, испанский, китайский, арабский, французский и турецкий Наш адрес: 010010, Республика Казахстан, г. Астана, ул. А. Янушкевича, дом №4, комната №213 Тел.: +7 701 397 17 13, +7 777 519 13 73, +7 702 105 97 53 Индекс: 74643 Наш сайт: http://zertteushi.kz. E-mail: info@zertteushi.kz © Республиканский научно-образовательный центр «Зерттеуші», №№1-12(58-69), январь-декабрь, 2015 г. №№1-12(58-69), қаңтар-желтоқсан, январь-декабрь, January-December, 2015 ISSN 2307-020X Elorda ġylymi habaršysy – Naučnyj vestnik stolicy – Scientific messenger of the capital ______________________________________________________________ 3 Елорда ғылыми хабаршысы Научный вестник столицы Scientific messenger of the capital ғылыми журнал • научный журнал • scientific journal №№ 1-12(58-69), January-December, 2015 2007 жылдың шілдесінен шығады • Published in July 2007 Published scientific papers on the issues of fundamental and applied research in the social sciences and humanities directions: «Education», «Humanities», «Right», «Аrt», «Social Science», «Economy and Business» and «Services». Білім: Педагогика ғылымдары Образование: Педагогические науки Education: Teaching Science Editor in chief Myrzantay Kozhabayuly JAKYPOV, PhD, Associate Professor Scientific editor Lazzat Baykonyrkyzy BAYBOLAT, MA Information and Archives Committee of the Ministry of Communications and Information Republic of Kazakhstan issued a certificate of registration of a periodical and (or) information agency number №№13435-Ж от 07.03.2013 year. Number and date of registration of the primary number №11211-Ж, 28.10.2010 year. Owner and publisher: Republican Scientific-Educational Center «Zertteushі». Registered in the State National Book Chamber of the Republic of Kazakhstan as a publishing agency. International registration code 978-601-7440. Certificate №278, 28.03.2013 year. Distribution: Republic of Kazakhstan, CIS and other countries Language The magazine: Kazakh, Russian, English, Spanish, Chinese, Arabic, French, Turkish Our address is: 010000, Republic of Kazakhstan, Astana, st. Yanushkevich, № 4, students home №1, №213 Tel.: +7 701 397 17 13, +7 777 519 13 73, +7 702 105 97 53 Index: 74643 Our website: http://zertteushi.kz. E-mail: info@zertteushi.kz © Republican Scientific-Educational Center «Zertteushі», №№1-12(58-69), January-December, 2015. №№1-12(58-69), қаңтар-желтоқсан, январь-декабрь, January-December, 2015 ISSN 2307-020X Elorda ġylymi habaršysy – Naučnyj vestnik stolicy – Scientific messenger of the capital ______________________________________________________________ 4 «ЕЛОРДА ҒЫЛЫМИ ХАБАРШЫСЫ – НАУЧНЫЙ ВЕСТНИК СТОЛИЦЫ – SCIENTIFIC MESSENGER OF THE CAPITAL» ҒЫЛЫМИ ЖУРНАЛЫНЫҢ «БІЛІМ», «ЖУРНАЛИСТИКА», «ҚОҒАМДЫҚ БАЙЛАНЫС» ЖӘНЕ «САЯСАТТАНУ» СЕРИЯЛАРЫ БОЙЫНША РЕДАКЦИЯЛЫҚ АЛҚАСЫ Жолдасбекова Сауле Абдразаққызы – педагогика ғылымдарының докторы, М.О. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті Жаратылыстану-педагогикалық факультеті «Кәсіби оқыту теориясы мен әдістемесі» кафедрасының профессоры (Шымкент, Қазақстан Республикасы) Манов Борис Филипов – философия докторы, Н. Рильский атындағы Оңтүстік-батыс университеті Философия факультеті Философиялық және саяси пәндер кафедрасының доценті (Благоевград, Болгария Республикасы) Нұртазина Роза Әутәліпқызы – саяси ғылымдардың докторы, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті журналистика және саясаттану факультеті саясаттану кафедрасының профессоры (Астана, Қазақстан Республикасы) Сандыбаев Жалғас Садуахасович – философия ғылымдарының кандидаты, Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясы Мемлекеттік саясаттың ұлттық мектебі Әлеуметтік саясат кафедрасының доценті, Астана қаласының Дін істері департаментінің сарапшысы (Астана, Қазақстан Республикасы) Федоров Александр Викторович – педагогика ғылымдарының докторы, профессор, А.П. Чехов атындағы Таганрог институты директорының ғылыми жұмыс жөніндегі орынбасары, «Медиаобразование» журналының бас редакторы, Ресей Федерациясы Президенті жанындағы Ресей экономикасын жаңғырту және технологиялық дамыту жөніндегі Комиссия жобалары бойынша РФ Үкіметі жанындағы Талдау орталығының сарапшысы, РФ Білім және ғылым министрлігінің сарапшысы, Еуропалық одақтың Еуропалық медиабілім беру және медиасауаттылық жөніндегі EMEDUS жобасының сарапшысы, Ресей кинематографтар Одағының мүшесі, Ресей кинематограф өнері және ғылымдары Ұлттық академиясының академигі (Таганрог, Ресей Федерациясы) №№1-12(58-69), қаңтар-желтоқсан, январь-декабрь, January-December, 2015 ISSN 2307-020X Elorda ġylymi habaršysy – Naučnyj vestnik stolicy – Scientific messenger of the capital ______________________________________________________________ 5 «ЗЕРТТЕУШІ» РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМИ-БІЛІМ БЕРУ ОРТАЛЫҒЫ ҰЙЫМДАСТЫРҒАН «ҮЗДІК ПЕДАГОГ – ЗЕРТТЕУШІ» АТТЫ ҒЫЛЫМИ, ҒЫЛЫМИ-ӘДІСТЕМЕЛІК ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕЛІК ЖҰМЫСТАР КОНКУРСЫНА ТҮСКЕН ЖҰМЫСТАР АДАМБАЕВА Айнур Сериковна, №101 мектеп-лицейі «Математика» пәнінің мұғалімі, Қарағанды қаласы, Қарағанды облысы, Қазақстан Республикасы РАЦИОНАЛ САНДАРДЫ ҚОСУ ЖӘНЕ АЗАЙТУ Сабақтың мақсаты: Оқушыларды рационал сандарды қосу және азайту ережелерін білуге, таңбалар ережесін қолдана алуға баулу; оқушыларды шыншылдыққа және ұйымшылдыққа баулу; оқушыларды топтық жұмысқа бейімдеу, ОӘЖӘ-мен жұмыс жасай алуға дағдыландыру, өз беттерімен жұмыс жасауға қалыптастыру, зейіндерін есеп шығаруға бағыттау, оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыту. Сабақтың міндеті: Сабақты технологиялық картаға сай өткізу. Жоспарланған нәтиже: Қойылған мақсатқа жету. Сабақтың түрі: Бекіту. Сабақтың көрнекілігі: ОӘЖӘ парағы, жаттықтырғыш парағы. Әдіс-тәсілі: «БжС» технологиясы. Картасы: «Алгоритм». Сабақтың барысы: №№1-12(58-69), қаңтар-желтоқсан, январь-декабрь, January-December, 2015 ISSN 2307-020X Elorda ġylymi habaršysy – Naučnyj vestnik stolicy – Scientific messenger of the capital ______________________________________________________________ 6 1 тип. Жаңа материалдарды оқып білу мен бастапқы бекіту сабақтары келесі қисынға ие: мотивация > оқушылардың субъектілік тәжірибесін өзектендіру > қабылдауды ұйымдастыру > ұғынуды ұйымдастыру > түйсіну. Түсініктің алғашқы тексерілуі > алғашқы бекітуді ұйымдастыру > талдау > түйсіну. 1 Ұйымдастыру кезеңі. Үй жұмысы тексерілмейді – бұл жаңа тақырып. Алдыңғы тақырып аяқталған деп саналады және түйсінуді қажет етпейді. Оқушылардың мотивациясы сынып бір топ ретінде болады: тақырыптар уақыты жылдық жоспар бойынша көрсетіледі. Жұмыстың реті карта бойынша түсіндіріледі. Сыныпты белсендіру үшін сөз көшбасшыға беріледі. 2 1 цикл. «Байқау», «Оқушылардың субъективті тәжірибелерін өзектендіру». ОӘЖӘ сызбасы бойынша бірінші түсіндіру. 1. Түсіндіру уақыты у 1 у 1 = 15 минут (тақтаға жазу). 3 Қабылдауды ұйымдастыру. Тапсырмаларды орындау. Оқушылар бірдей бір шапалақ ұрады, «Байқау» сөзін дәптерлеріне жазады және жұмысқа кіріседі. Мұғалім сынып ішінде аралап жүреді және бірінші түсіндіруден соң оқу материалын сыныптың меңгерген дәрежесін талдайды. ТКШ: -12 + (-8) =-20 Үш тапсырма: ТКШ – АКШ – ЖКШ. Жұмыстың аяқталуы 5+30. №№1-12(58-69), қаңтар-желтоқсан, январь-декабрь, January-December, 2015 ISSN 2307-020X Elorda ġylymi habaršysy – Naučnyj vestnik stolicy – Scientific messenger of the capital ______________________________________________________________ 7 АКШ: 2 4 -1 + -3 = 5 5 1 -5 5 ЖКШ: 7 3 - + - = 15 30 17 - 30 4 Ұғынуды ұйымдастыру. Түйсіну. Жұмыс аяқталғаннан соң оқушылар дәптерлерін алмастырады, «Қолдағы қаламсап – бұл қателік» бұйрығы беріледі. Тапсырмаларды орындаудың кезеңді тексерілуі. Орындау сапасы әрбір деңгейде жеке анықталады. Тақтада мынадай жазу болады: ТКШ = ; АКШ = ; ЖКШ = Жұмыс аяқталысымен тақтаға бірден барлық жауаптарды жазуға тиым салынады. 5 2 цикл. «Бекіту», «Оқушылардың субъективті тәжірибесін өзектендіру». Екінші түсіндіру. Мұғалім сыныптан сұрақ- жауап алады және өз ойынша оқушылардың көбі жіберген қателіктер бойынша ОӘЖӘ сызбасы кезеңіндегіден жаңаша түсіндіруді бастайды. Түсіндіру уақыты бірінші кезеңдегі түсіндіруден 2 есе кем болады. 1. Түсіндіру уақыты у 2 у 2 = 7 минут (тақтаға жазу). 6 Қабылдауды ұйымдастыру. Тапсырманы орындау. Оқушылар бірдей екі рет шапалақ ұрады, дәптерлеріне «Бекіту» сөзін жазады және тапсырманы орындауға кіріседі. Мұғалім сынып ішінде аралап жүреді және бірінші түсіндіруден соң оқу материалын сыныптың меңгерген дәрежесін талдайды. 2-кесте бойынша тапсырма беріледі: АКШ: 2 2 2 - 8 = 7 5 - 4 6 35 АКШ: 8 1 -7 -10 = 9 6 1 -18 18 ЖКШ: 11 19 -3 + -2 = 20 30 11 -6 60 Үш тапсырма: «Егер онда» сызбасы бойынша. Жұмыстың аяқталу 5+30. 7 Ұғынуды Жұмыс аяқталғаннан соң Жұмыс аяқталысымен №№1-12(58-69), қаңтар-желтоқсан, январь-декабрь, January-December, 2015 ISSN 2307-020X Elorda ġylymi habaršysy – Naučnyj vestnik stolicy – Scientific messenger of the capital ______________________________________________________________ 8 ұйымдастыру. Түйсіну. оқушылар дәптерлерін алмастырады, «Қолдағы қаламсап – бұл қателік» командасы беріледі. Тапсырмаларды орындаудың кезеңді тексерілуі. Орындау сапасы әрбір деңгейде жеке анықталады. Тақтада мынадай жазу болады: АКШ = ; АКШ = ; ЖКШ = тақтаға бірден барлық жауаптарды жазуға тиым салынады. 8 3 цикл. «Жады», «Оқушылардың субъективті тәжірибесін өзектендіру». Үшінші түсіндіру. Мұғалім сыныптан сұрақ- жауап алады және өз ойынша оқушылардың көбі жіберген қателіктер бойынша ОӘЖӘ сызбасы кезеңіндегіден жаңаша түсіндіруді бастайды. Түсіндіру уақыты екінші кезеңдегі түсіндіруден 2 есе кем болады. 1. Түсіндіру уақыты у 3 у 3 = 3 минут (тақтаға жазу). 9 Қабылдауды ұйымдастыру. Тапсырманы орындау. Оқушылар бірдей үш рет шапалақ ұрады, дәптерлеріне «Есте сақтау» сөзін жазады және тапсырманы орындауға кіріседі. Мұғалім сынып ішінде аралап жүреді және бірінші түсіндіруден соң оқу материалын сыныптың меңгерген дәрежесін талдайды. 2-кесте бойынша тапсырма беріледі: АКШ: -64,7 – 58,2=-122,9 ЖКШ: 5 3 -3 + 4 = 6 8 13 24 ЖКШ: 3 5 2 + 9 = 4 6 1 -7 12 Үш тапсырма: «Егер онда» сызбасы бойынша. Жұмыстың аяқталу 5+30. 10 Ұғынуды ұйымдастыру. Жұмыс аяқталғаннан соң оқушылар дәптерлерін алмастырады, «Қолдағы қаламсап – бұл қателік» бұйрығы беріледі. Тапсырмаларды орындаудың кезеңді тексерілуі. Орындау сапасы әрбір деңгейде жеке анықталады. Жұмыс аяқталысымен тақтаға бірден барлық жауаптарды жазуға тиым салынады. №№1-12(58-69), қаңтар-желтоқсан, январь-декабрь, January-December, 2015 ISSN 2307-020X Elorda ġylymi habaršysy – Naučnyj vestnik stolicy – Scientific messenger of the capital ______________________________________________________________ 9 Тақтада мынадай жазу болады: АКШ = ; ЖКШ = ; ЖКШ = 11 Түйсіну. 1. Сыныпқа байланысты ОӘЖӘ сызбасы мен материалды меңгеру деңгейі анықталады. 2. «Биоинтернет» картасымен жұмыс жасау бойынша сарапшылар тобы анықталады. 3. Сол тақырып бойынша сабақ нәтижесін ескере отырып жұмыс уақытының болжамын береді. 4. Егер де, сол күні «Биоинтернет» картасы бойынша сабақ жоқ болса, онда үйге тапсырма береді: ОӘЖӘ сызбасы бойынша өз іс-әрекеттерін қысқаша айтып беру және тапсырмаларды шеше білу білігі. 5. Мұғалім тағы да тақырыптың аяқталумен карталар бойынша уақытты үнемдеуге «Қисын», «Көшбасшы», «КТС» карталарында ойнау мүмкіндіктеріне мәлімет береді. Үйге тапсырма саны 10 кем болмауы тиіс. Тапсырманы оқулықтан немесе өз еркінше беруге болады. 12 Ескерту. Егер де, «Алгоритм» картасында сыныптың білім деңгейі 63% сапаға шықса, онда мұғалім келесі тақырыпқа көшуге құқығы бар. Ол тақырып аяқталды деп саналады. Уақытты үнемдеуге дағдыланыңыз. 2 кесте – «Егер онда» үш деңгейлі күрделілік тапсырма деңгейін іріктеу сызбасы Алынған нәтиже Жоспарланған тапсырма 1 Егер ТКШ ≥ 63% АКШ ≤ 63% ЖКШ ≤ 63% 1 онда ТКШ ТКШ АКШ 2 Егер ТКШ ≥ 63% АКШ > 63% ЖКШ ≤ 63% 2 онда АКШ АКШ ЖКШ 3 Егер ТКШ ≥ 63% АКШ > 63% ЖКШ > 63% 3 онда АКШ ЖКШ ЖКШ №№1-12(58-69), қаңтар-желтоқсан, январь-декабрь, January-December, 2015 ISSN 2307-020X Elorda ġylymi habaršysy – Naučnyj vestnik stolicy – Scientific messenger of the capital ______________________________________________________________ 10 4 Егер ТКШ ≥ 63% АКШ ≤ 63% ЖКШ > 63% 4 онда Тапсырмадағы қателік. Тапсырманың күрделілік шектігі талапқа сай келмегенде. Бұл кестемен жұмыс әрбір кезең соңында жүргізіледі. Жаңа кезең үшін тапсырмаларды таңдау алдыңғы нәтиже бойынша жүзеге асады. Мысалы: кестенің «Алынған нәтиже» бағанынан таңдаймыз және «Онда» сілтемесінен «Жоспарланған тапсырма» деңгейін табамыз. «Алгоритм» картасы бойынша жұмыстың әсерлілігін санауды бастаймыз: - барлық сабақ барысында үш рет – түзету, бақылау, өздік бақылау және түйсіну жүргізіледі; - кері байланыс сызбасы бойынша оқу тапсырмаларының күрделілік деңгейі шектелініп беріледі; - алдыңғы тақырыптарға байланысты білім мен дағды бойынша барлық қарыздары (борышкерлік) анықталады; - мұғалімнің дайындық деңгейі анықталады. Келесі технологиялық картаға көшеміз. жүктеу/скачать 6,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|