1 нуска Микробиология дегенимиз не?
Микробиологияның даму тарихы және мақсаты мен міндеттерін
жүктеу/скачать 424,62 Kb.
|
1 тема каз
- Бұл бет үшін навигация:
- Бактериялардың морфологиясы және құрылымы.
| Микробиологияның даму тарихы және мақсаты мен міндеттерін
Медициналық микробиология жұқпалы ауруларды зерттеу нәтижесінде дамыды. Медициналық микробиологияны медицина саласы ретінде бірнеше кезеңге бөлуге болады. Микробтар әлемінің ашылуы. Көрінбейтін әлемнің ашылуы үлкейтетін оптикалық құрылғының өнертабысынан кейін мүмкін болды. Бірінші болып микробтар әлеміне еніп, Антони ван Левенгук болды. Бактериялардың морфологиясы және құрылымы. Бактериялардың негізгі үш түрі белгілі: шар тәрізділер (коктар), таяқша тәрізділер және ирек тәрізділер (вибриондар және спирилдер). Коктар 1–2 микрон диаметрлі шар тәріздес болады. Әр түрлі коктар үшін бөлу тәсіліне байланысты торлардың өзіндік орналасулары тән. Екі тордан орналасқан коктар диплококтар деп аталады (грек тілінен «диплос» - екі есе) Егер бөліну тек бір жазықтықта болып және пайда болатын торлар ажырамаса, онда сол түйіршіктерден әртүрлі ұзындықты тізбек тәріздес жіп пайда болады, ол – стрептококтар . Екі өзара перпендикуляр жазықтықтарға бөлу кезіндегі 4 коктың бірлесуі тетракоктар деп аталады. Бөліну үш өзара перпендикуляр жазықтықтарда болып және пакет түрінде орналасатын коктар сарциндер деп аталады. Коктың кейбір түрлері ешбір заңдылықтарға бағынбай әртүрлі бағыттарға бөлініп, торлардың ретсіз жиналуын құрайды, кейде жүзімнің шоқтарына ұқсас болып келеді, оларды стафилоктар деп атайды. Микроорганизмдердің таяқша тәріздес түрлерін бактериялар деп атайды. Өлшемдеріне қарап цилиндр немесе сопақ пішіндес ірі, орташа және ұсақ таяқшаларды ажыратады. Торлардың аяқтары дөңгелектенген, кесілген немесе ұшталған болып келеді. Таяқша тәрізділер спора таситындар немесе спора тасымайтындар бола алады Бацилдер – спора құра алатын таяқшалылар. Клостридий – спора диаметрі тор диаметрінен үлкенірек және спораны ортасына қарай орналастырған жағдайда тор ұршық тәрізді қалыңдыққа ие болады. Ирек тәрізділер – спираль түріне ұқсас микроорганизмдер. Иректердің санына, олардың қисықтығына және өлшеміне карай былай ажыратамыз: 1. Вибрион – үтір сияқты бір ирек болады; 2. Спирилдер – 3-4 сирек иректерден тұрады; 3. Спирохеттер – көп спираль тәрізді ұсақ иректер. Бактериялардың құрылысы: сыртқы – капсула, торлы қабырға, цитоплазматикалық мембрана, талшықтар, фимбрийлер және пилийлер. Ішкі – цитоплазма, нуклеоид, рибосомалар, мембраналық құрылымдар, қосындылар. Споралар – қолайсыз жағдайларда (қоректену жетіспеушілік, құрғақшылық, температураның күрт өзгеруі, зиянды өнім алмасуының болуы) кейбір таяқша тәріздес бактерияларда (сібір жарасы, ботулизм, газды гангрена, сіреспе)құрылады. Цитоплазмада 24 сағат ішінде құрылады. Орналасуы бойынша: орталық, субтермалды (аяғына жақынырақ) және термалды (соңында). Құрылу фазалары: спороген аймағы, проспора, піскен спора. жүктеу/скачать 424,62 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|