1 Пәннің мақсаттары мен міндеттерін тұжырымдаңыз. Ғылым дамуының негізгі кезеңдерін сипаттаңыз
жүктеу/скачать 4,25 Mb.
|
| Дегенерация (лат. degenero – біртіндеп жойылу) – табиғаттағы тірі организмдердің эволюциялық даму бағытының бірі. Кейінгі кезде дегенерацияны катагенезжәне регресс деп те атап жүр. Табиғаттағы кейбір түрлердіңкөбейіп, таралу аймағының ауқымды болуы – сол түрлердіңқұрылымдық деңгейінің қарапайымдала түсуіне әкеліпсоғады. Жалпы дегенерация биологиялық прогреске жолашады. Бұл көп жағдайда паразитті немесе бір орындабекініп тіршілік ететін түрлерге тән. Мысалы, паразиттітіршілік ететін өсімдіктердің тамыры, жапырақтарыболмағандықтан, фотосинтез процесі жүрмейді. Мұндайөсімдік түрлері тек өздері бірге тіршілік ететін иесініңесебінен өсіп, көбейеді.
Паразитті тіршілік ететін таспа құрттардың (сиыр жәнешошқа цепендері) сезім, ас қорыту мүшелері жойылған, ал жүйке жүйесі қарапайымдала түскен, оның есесіне өзінеғана тән сорғыштары, тісшелері, бекитін қармақшалары, т.б. жақсы дамыған. Сол мүшелері арқылы олар өз иесініңішегіне бекініп тіршілік етеді. Мұндай құрттардың жынысмүшелері өте жақсы дамыған. Мысалы, өгіз цепені өзінің 18 – 20 жылдық тіршілік ету кезеңінде 11 млрд-қа жуықжұмыртқа береді. Соның нәтижесінде олар табиғаттакеңінен таралып, өз түрін сақтап қалады. 2. Бір сперматозоидтың сүтқоректілердіңжұмыртқасына енуі басқа сперматозоидтардыңенуіне жол бермейді. Бұл құбылыс қалай аталады? Ч. Дарвин тіршілік үшін күрес өзара бірін-біріығыстыратын екі себеп деп есептеді, ол себептер: 1. Тірі ағзалардың көбеюге шексіз бейімділігі; 2. Екінші тараптан табиғи ресурстардыңшектеулілігі. «Күрес» ұғымы бірін-бірі ығыстыратындарақтардың тікелей соқтығысуы ғана емес. Мұны тірі ағзалардың өзара жәрдемдесуі, селқосбәсекелестіктің және бүкіл селбестікжиынтығының күрделі өзара қатынасы дептүсінген жөн. Дәстүр бойынша тіршілік үшінкүрес 3 түрге бөлінеді. Олар: түрішілік, түраралық күрес және абиоздық факторларменнемесе өлі табиғатпен күрес. 3.Тегіс морфологиялық және функционалдықерекшеліктерін сипаттаңыз, көлденең жолақтыжәне жүрек бұлшықет ұлпалары. Қай жерде пайдаболуын көрсетіңіз, денедегі бұл ұлпалардыңтаралуы. жүктеу/скачать 4,25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|