1 Пәннің мақсаттары мен міндеттерін тұжырымдаңыз. Ғылым дамуының негізгі кезеңдерін сипаттаңыз



бет11/68
Дата27.01.2023
өлшемі4,25 Mb.
#63187
түріҚұрамы
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   68
Байланысты:
цито сессия

Жүрек Бұлшықет ұлпасы (лат. textus muscularis cordis textus — ұлпа, muscularis - Бұлшық ет, cor - жүрек) — жүректің ортаңғы қабығы— миокардты түзеді. Жүрек Бұлшықет ұлпасысегменттелмеген мезодерманың ішкі (висцеральды) жапырақшасынан дамиды және еріксізжиырылады. Ұлпа — пішіні цилиндр тәріздікардиомиоциттерден құралған. Олардың сопақақшыл боялған ядросы жасуша цитоплазмасыныңортасында орналасады[1]. Жиырылу процесін ісжүзіне асыратын, актин және миозин миофиламенттерінен құралған протеиндікжіпшелер — миофибриллалар жасушацитоплазмасының шеткі жағында ұзынынан орынтебеді. Кардиомиоциттер үштарындағы арнайытұйықтаушы аймақтары арқылы өзара байланысып, аралық дискілер түзеді. Бүған қоса олар бүйірөсінділері арқылы да жалғасып, тор тәріздесқұрылым түзеді. Осының нәтижесінде миокард кардиомиоциттері бір мезгілде жиырылады
Көлденең жолақты жүрекет ұлпасы (лат. textus muscularis striatus cardiacus) жүректің ортаңғы еттіқабығы — миокардты құрайды. Көлденең жолақтыжүрекет ұлпасы ет жасушалары— кардиомиоциттерден тұрады. Кардиомиоциттерқызметіне байланысты жұмысшы кардиомиоциттержәне өткізгіш кардиомиоциттер болып екі түргебөлінеді
 
4.Қанның формалық элементтері қандай құрылысқаие, олар қай жерде пайда болады?
Қан (гр. haemo ;лат. sanguis — қан) — ағзадағыішкі сұйық ортаның бірі. Ол қантамырларының тұйық жүйесін бойлай ағып, тасымалдау қызметін атқарады. Қан барлықмүшелердің жасушаларына қоректік заттар мен оттегін жеткізеді және тіршілік әрекетініңөнімдерін зәр шығару мүшелеріне тасымалдайды. Организмдегі биологиялық әрекетшіл заттардыңгуморальдық реттелу қызметі қанның қатысуыменіске асады. Қан ағзаның инфекциядан қорғанышреякциясын қамтамасыз етеді.

Қан — ересек адам ағзасында шамамен бес литр қан болады. Қан — ағзадағы дәнекер ұлпасыныңбір түрі. Оның негізгі бөлігі жасуша аралық сұйықзат — плазмадан құралады. Плазмадан қанжасушалары — эритроциттер мен лейкоциттер және қан пластинкалары — тромбоциттер болады. Тромбоциттер сүйектің кемік майындағыжасушалардан түзіледі. Олардың жетілуі, қорғажиналып, бұзылуы басқа мүшелерде өтеді. Эритроциттер тасымалдау, лейкоцит фагацитоздаужəне тромбоцит қан ұшуға қатысады.


Плазма негізінде еріген органикалық жәнебейорганикалық заттары бар судан тұрады. Плазма құрамының өзгеруі ағза үшін өте қауіпті. Қанғаүздіксіз көптеген заттардың қосылуына қарамастан, плазманың құрамы өзгермейді. Плазмадаға артықзаттар зәр шығару мүшелері арқылы шығарылады: қан өкпеде көмір қышқыл газынан, ал бүйректе — судың артық мөлшері мен онда еріген минералдытұздардан арылады.
5 билет
1. Жасуша теориясына анықтама беріңіз: негізгіережелер, қазіргі биология үшін маңызы.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   68




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет