1 Пәннің мақсаттары мен міндеттерін тұжырымдаңыз. Ғылым дамуының негізгі кезеңдерін сипаттаңыз



бет7/68
Дата27.01.2023
өлшемі4,25 Mb.
#63187
түріҚұрамы
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   68
Жүкті әйел гигиенасы
Ұрықтың жатырда даму кезеңі жүктілік деп аталады. Ол 270-280 тәулікке созылады. Жүктіліктің алғашқы белгісі – менструация циклінің тоқтауы. Жүктілік кезінде әйелдің басы айналып, жірегі айнуы мүмкін. Сүт бездері үлкейеді, ұйқышыл болады. 
Жүктілік кезінде қатаң түрде сақтау қажет ережелер:
Қатты шаршамау; биік өкшелі аяқ киім кимеу; толыққанды тамақтану; дәрігердің тағайындауынсыз ешқандай дәрі-дәрмек қабылдамау; темекі шекпеу; алкогольді ішімдік ішпеу; көп қимылдау т.б.
Бұл ережелерді сақтамау түрлі кемшіліктерді тудыруы мүмкін. Мысалы, ата ана мас болса, ақауы бар бала тууы мүмкін. Темекі шегетін ата анадан да әртүрлі ауытқуы бар бала туады. Кейбір дәрілік препараттардың бір таблеткасының өзі ұрықтың дамуының бұзылуына апарып соғуы мүмкін. Вирустар да теріс әсер етуі ықтимал.
3) Митоз бен мейоздың негізгі айырмашылықтары қандай
Митоз дегеніміз не?
Митоз - бұл аналық жасушаға генетикалық жағынан ұқсас екі аналық жасушаны шығаратын жасуша бөлінуінің бір түрі. Митоздық фаза төрт субфаза, яғни профаза, метафаза, анафаза және телофаза арқылы жүреді. Сонымен қатар, цитокинез оны аналық жасушамен генетикалық жағынан бірдей екі қызықты жасушаны түзумен аяқтайды.
Профаза - митоздың бірінші кезеңі; осы кезеңде центросомалар жасушаның екі полюстеріне ауысады, ядролық мембраналар жойыла бастайды, микротұтқырлар кеңейе бастайды, хромосомалар көбірек конденсацияланады және бір-бірімен жұптасады және хроматидтер көрінеді. Метафаза - бұл митоздың екінші кезеңі, онда хромосомалар метафаза пластинкасында орналасады және микротубулалар әр хромосоманың центромерлерімен бөлек байланысады. Анафаза кезінде апа хроматидтері біркелкі бөлініп, екі полюске өту үшін бөлінеді. Микротүтікшелер хроматидтердің екі полюсте тартылуына көмектеседі. Телофаза - ядролық бөлінудің соңғы кезеңі. Мұнда екі жаңа ядролар түзіліп, жасуша құрамы жасушаның екі жағына бөлінеді. Соңында, цитокинез кезінде жасуша цитоплазмасы екі жаңа жеке жасуша түзеді.
Мейоз дегеніміз не?
Мейоз - гаметаның қалыптасуы кезінде пайда болатын жасушалардың бөлінуінің бір түрі. Ата-аналық жасушадан төрт аналық жасуша шығарады. Диплоидты ата-аналық жасуша мейоз I және мейоз II деп аталатын екі негізгі бөлім арқылы төрт гаплоидты жасушаларға бөлінеді. Сонымен қатар, жасушаның әр бөлімінде төрт субфаза бар: профаза, метафаза, анафаза және телофаза. Демек, мейоздың сегіз субфазасы бар және генетикалық тұрғыдан ата-аналық жасушаға сәйкес келмейтін төрт аналық жасуша пайда болады.
Сонымен қатар, мейоз генетикалық өзгеретін гаметалар шығаруға мүмкіндік береді. Себебі, профилактика кезінде хиазма деп аталатын нүктелерде бивалентті қалыптасу және генетикалық араласу жүреді. Бивалентті немесе тетрад - бұл мейоздың І-ші алдын алу кезінде пайда болған гомологиялық хромосомалардың бірлестігі. Чиасма - екі гомологты хромосоманың физикалық қосылыс немесе қиылысатын байланыс нүктесі. Генологиялық материалды гомологты хромосомалар арасында араластыруға әкеледі. Сондықтан алынған гаметалар ұрпақтар арасында генетикалық өзгергіштігін көрсететін жаңа гендік комбинацияларды алады.
Митоз бен Мейоздың ұқсастықтары мен айырмашылықтары қандай?
Митоз бен Мейоз арасындағы ұқсастықтар
Митоз және мейоз - көп жасушалы ағзаларда пайда болатын екі негізгі жасушалық цикл. Екі цикл диплоидты ата клеткасынан басталады. Екі жасушалық цикл аналық жасушаларды шығарады. Олар маңызды және бірнеше рет орын алады. Екі түрі де ұқсас субфазалардан тұрады. Цитокинез екі цикл кезінде де пайда болады. ДНҚ-ның қайталануы әр циклде жүреді. Екі циклде ядролық мембраналар жоғалады. Екі цикл шыбық талшықтарының түзілуін қамтиды.
Митоз бен мейоз арасындағы айырмашылық
Митоз дегеніміз - екі генетикалық жағынан бірдей диплоидты аналық жасушалар шығаратын жасушалардың бөлінуінің бір түрі. Керісінше, мейоз дегеніміз - генетикалық ұқсамайтын төрт жасушаны гаплоидты жасушалар түзетін жасушалардың бөліну түрі. Әрбір процесс хромосома саны жағынан ерекшеленетін жасушаларды шығарады. Митозда екі жасуша пайда болады, мейозда төрт жасуша пайда болады. Сонымен қатар, митозда пайда болған аналық жасушалар генетикалық жағынан ата клеткаларына ұқсас, ал мейозда пайда болған аналық жасушалар генетикалық жағынан аналық жасушаларға ұқсас емес. Сонымен қатар, митоз өсу мен даму кезінде пайда болады, ал мейоз жыныстық жасуша қалыптастыру кезінде пайда болады. Ең бастысы, соматикалық жасушалар митозға, ал жасушалар мейозға бөлінеді. Генетикалық рекомбинация мейоз кезінде болады, бірақ митоз кезінде болмайды.
Қысқаша мазмұны - Митоз және Мейоз
Митоз және мейоз екі жасушаның бөлінуі. Митоз генетикалық жағынан бірдей аналық жасушаларды, мейоздан айырмашылығы, генетикалық әр түрлі аналық жасушаларды шығарады. Екі циклде де ДНҚ жасушаның екі жағына көбейіп, бөлініп шығады. Сонымен қатар, цитокинез екі цикл үшін де жиі кездеседі. Жалпы, фундаменталды процестер екі бөлімде де ұқсас. Алайда, әр циклдың соңында нәтижелі жасушалар хромосома санында әр түрлі болады. Соматикалық жасушалар митозға, ұрық жасушалары мейозға бөлінеді. Осылайша, бұл митоз мен мейоздың ұқсастықтары мен айырмашылықтары.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   68




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет