1 Пәннің мақсаттары мен міндеттерін тұжырымдаңыз. Ғылым дамуының негізгі кезеңдерін сипаттаңыз
жүктеу/скачать 4,25 Mb.
|
| Ағзаның ішкі ортасы (фр. milieu intérieur) (лат. — medium organismi internum) деп - ағзадағы сұйықтықтардың жиынтығын айтады. Ағза сұйықтықтары әдетте белгілі "сұйыққоймаларда" сақталып, жаратылыс жағдайларды сыртқы ортамен ұласпай, соның нәтижесінде ағзаның ішкі гомеостазы сақталады. Терминді алғашқы рет ұсынған - франзуз физиолог Клод Бернар
Ағзаның ішкі ортасы үш заттан тұрады: Қан Лимфа Ұлпа . Қанның ағзада көлемі - 5 литр болады. Оның құрамы 55% плазмадан, 45% қан жасушасынан тұрады. Қан сүйектер кемігінде, көкбауырда, лимфа түйінінде түзіледі. Атқаратын қызметі: тасымалдау, тыныс алу, қоректену, зәр шығару, жылу реттеу, қорғаныш. Ұлпа мен Лимфадан айырмашылығы: тұйық шеңбер түрінде жүректен мүшелерге, мүшелерден жүрекке қарай ағып тұрады. Ұлпаны4 көлемі ағзада 14-20 литр болады. Құрамы: қан сарысуына ұқсас, нәруыз аз, лимфоциттер мен лейкоциттер . Атқаратын қызметі : капилярлар жасушалармен байланыстырып зат пен газ алмасуды реттейді. Түзілетін орны : қанның құрамынан бөлініп жасушаларды қоршап жатады. Қан мен Лимфадан айырмашылығы : аздаған мөлшері қылтамырындағы қанға қайта қосылады. Лимфаның көлемі әдетте 1-3 литр. Құрамы: қан сарысуына ұқсас, нәруыз өте аз, лимфоциттер бар. Түзілетін орны: ұлпа сұйықтығынан бөлінеді . Атқаратын қызмет : судың таралуын реттейді, қорғаныштық қызметін атқарады, ұлпа сұйықтығын реттейді, тасымалдау қызметін атқарады. Қан мен Ұлпадан айырмашылығы: Мүшелерден жүрекке бір бағытта өте баяу ағады. Гомеостаз — ағзалардың ең негізгі қасиеттерінің бірі және ол ағзалардың қалыпты тіршілік етуі үшін өте маңызды, себебі тек гомеостаз нәтижесінде ағза құбылмалы сыртқы ортаға бейімделіп тіршілік ете алады. Тірі ағзалардың мұндай қасиетінің маңызын алғашқы рет 1878 жылы француз ғалымы К. Бернар байқаған. Бірақ гоместаз деген терминді биологияға 1929 жылы америка физиологі В. Кеннон енгізген болатын. Адам гомеостазының қалыптасуы реттелуінің бірнеше механизмдері белгілі: жүктеу/скачать 4,25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|