4) Бір -ыдыраудан және бір -ыдыраудан кейін радиоактивті изотоп -ден қандай изотоп пайда болады
β-распад:
α-распад:
7-билет
1) Сақталу заңдары мен Ньютон заңдарын анықтаңдар.
- Импульстің сақталу және өзгеру заңдарын.
- Импуль моментінің сақталу және өзгеру заңдарын.
Материалдық нүктенің масссы мен жылдамдығының көбейтіндісі дененің импульсі деп аталды. Импульс – векторлық шама, және әрпімен белгіленеді.
(12)
Материалдық нүктелердің әсерлескенге дейінгі жылдам-дықтарын , ал әсерлескеннен кейінгі жылдамдықтарын деп белгілеп алайық. Онда жылдамдықтардың өсімшелері: және болады, демек
(13)
немесе (14)
Егер оқшауланған жүйедегі материалдық нүктелер саны і болса, онда
(14/)
Басқаша жазатын болсақ:
немесе (15)
(15) формуладан әсерлескенге дейінгі импульстердің қосындысы соқтығысқаннан кейінгі импульстердің қосындысына тең, немесе тұйық жүйенің толық импульсі сақталады деген қорытынды шығады. Басқаша айтқанда уақыт бірлігі ішінде жүйдегі бөлшектердің өзара әсерлері нәтижесінен туатын импульстің өзгерісі әрқашанда тұрақты шама болады. Бұл тұжырымды релятивтистік емес механикада импульстің сақталу заңы деп атайды.
Импульс пен энергияның сақталу заңдарынан физиканың есептерін шешуге мысалдар ретінде абсолют серпімді және серпімсіз денелердің соққысы қарастырылады.
Шар массаларын m1 және m2, шарлардың соқтығысқанға дейінгі жылдамдықтарын v01 және v02, ал соқтығысқаннан кейінгі жылдамдықтарын v1 және v2 деп белгілейік. Импульс пен энергияның сақталу теңдеуін жазайық:
(16)
(17)
Түрлендірулерден кейін, v01 векторының бағытына проекцияласақ, мынаны аламыз:
; (18)
“–“ таңбасы шарлардың бір–біріне қарама–қарсы қозғалғандығы, “+” таңбасы бірінші шар екінші шарды қуып жеткен жағдайға сәйкес келеді (3- а,б сурет).
Соқтығысқан кезде денелердің кинетикалық энергиясы толығынан немесе жартылай ішкі энергияға айналса, соқтығысқаннан кейін денелер не бірдей жылдамдықпен қозғалатын болса немесе тыныштықта болса, соқтығысу абсолют серпімсіз болады. Импульстің сақталу заңы бойынша:
(19)
(
Достарыңызбен бөлісу: |