2-сыныптың «Қазақ тілі» оқулығына арналған әдістемелік құрал
жүктеу/скачать 387,24 Kb.
|
МәтінМәтіннің арнайы сөйлеу дағдыларын қалыптастыруда және мәтін- ді ұжыммен жасау процесінде (мұғалімнің басшылығымен) жүргізіледі. Мәтін және оның түрлері туралы түсінік нақтыланады, тақырыпты, басты ойды анықтай білу және мәтінге тақырып таңдай білу үйретіледі. Мәтін- нің құрылымына (кіріспе, негізгі, қорытынды бөлімдер) бақылау жүр- гізіледі, осы бөлімдерді бөліп алу, олардың микротемаларын анықтау, әр бөлім мен бүкіл мәтінге тақырып таңдау, мәтіннің бөліктері мен мәтіндегі бөліктердегі сөйлемдердің бірізділігі мен байланысын орнату іскерлік- тері дамиды. Поэтикалық және прозалық, көркем және ғылыми-іскерлік мәтіндерді, мәтін-диалог пен мәтін-монологты ажырата білу қабілеттерін жетілдіріледі. Оқушылар лингвистикалық мәтінді оқуды, түсінуді және жұ- мыс істеуді үйренеді. Мысалы: Екі жазбаны оқып, салыстырыңыз. Екі бағанда не жазылған? (Бірінші бағанда – сөйлем, екінші бағанда-мәтін.) Сөйлем дегеніміз не? (Сөйлем – бұл аяқталған ой.) -Ал, мәтін дегеніміз не? (– Бұл қандай да оқиға. Бірнеше сөйлемнен тұрады.) Мәтінде не туралы айтылады? (Алма ағашы туралы.) Мәтін басталатын сөйлемді оқыңыз (Үйдің қасында кішкентай алма ағашы өсті.) Әрі қарай не болды? (Қатты жел көтерілді.) Сіз бұл туралы қай сөйлемнен білдіңіз? Оны оқыңыз. (Екіншісінен. «Қатты жел көтерілді.») Әрі қарай не болды? (Ол ағашты қозғап, сындыра бастады.) Алма ағашына кім көмектесті? (Бала Мадияр.) Ол мұны қалай жасады? (Мадияр қазықтар әкелді.) Оқиға туралы айтылған сөйлемдерді оқыңыз. (Бала алма ағашын қа- зықтарға байлады.) Бәрі немен аяқталды? (Алма ағашы құтқарылды.) Екі жазбаны салыстырыңыз, олардың біреуі таныс. Біз мәтіннің оң жағында екенін білдік. Сол жақта сөйлемдер тобы. Олар мәтін болып табылады ма? (Жоқ) Неге сіз солай шештіңіз? (Олар мағынасы бойынша бір-біріне сәйкес келмейді.) Бүгін мәтін туралы білгендеріңді қайталайық. Мәтін екі немесе бірнеше сөйлемнен тұрады. Барлық сөйлемдер бір- бірімен мағыналық байланыста болады. жүктеу/скачать 387,24 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|