Лексикалық омонимдер: бір сөз табына тиесілі, барлық жағдайда бір тұлғада болады: бауыр
Лексика-грамматикалық омонимдер: әр сөз табына қатысты болады, түбір тұлғасында омоним, басқа жағдайда түрленеді. М: бөле, бөледі, бөлеген
Аралас омоним: екеуінің қасиетін бірдей қамтиды. Көп сыңарлы болады: құр
61.Омонимдердің түрлеріне қатысты лексиколог-ғалымдардың пікірлерінсаралаңыз, жіктеулерді атап, анықтамасын ұсыныңыз.
Әсет Болғанбаев, Ғабдолла Қалиұлы "Қазіргі қазақ тілінің лексикалогиясы мен фразеологиясы" еңбегінде Лексикалық омонимдерге ұқсас басқа тілдік құбылыстар. Омофандар және омографтарды көрсеткен. Омофон дегенімізайтылуы бірбей, бірақ жазылуы әр түрлі сөздер. Ал омограф дегеніміз жазылуыбірдей болғанмен, айтылуы бірдей емес сөздер.
• Айтбай Айғабылұлы "Қазақ тілінің лексикологиясы" еңбегінде Толық(лексикалық), жартылай(лексика-грамматикалық), аралас омонимдер деп үштопқа бөлген.
1)толық омонимдер депбір сөз табына тән және бірдей түрленіп, дыбысталуыбірдей сөздер айтылады. М: жұрт(ел халық)-жұрт(ескі қоныс), Алаң(ашық жер)-алаң(көңілдің бөлінуі) кебенек(киіз киім)-кебенек(ешкі ауруы)
2)Жартылай омонимдер деп дыбысталуы бірдей болғанымен, әр түрлі сөз табынақатысты болып, түрленгенде әрқайсысы өзгеше формаға ие болатын сөздерайтылады. М: бас(з. е)- бас(етістік), без(з. е)-без(ет), ез(з. е) ез(ет), не?(з. е) не?(шылау
3)Аралас омонимдер деп кемінде үш сөздіңдыбысталуы бірдей болып өзара толықжәне жартылай омонимдер түрінде келетін сөздерді айтады. М: күннің бір мезгілінбілдіретін түс деген сөз бен ұйқы үстінде көретін түс толық омоним, өйткені екеуіде зат есімге жатады, бірдей түрленеді. Ал, осы екі омонимдік сөзбен аттан түс, жерге түс дегендегі түс сөзі жартылай омоним болып келеді.
Достарыңызбен бөлісу: |
