тыру. Белгілі бір грамматикалық материалды
меңгеруге көмектеседі.
Сөйлемдерді анықтауыш және толық-
тауыштар арқылы толықтырыңыздар.
3. Қазақ тілін кәсіби мәтін арқылы мең- герту жолдары. Студенттерді болашақ ма-
мандығына байланысты кәсіби тілде сөйлеуге
‰йретудің тиімді жолы – мәтінмен жұмыс.
Кәсіби мәтінмен жұмыстың мақсаты: мә-
тін ішіндегі мамандыққа қатысты терминдер-
дің мағынасын т‰сіндіріп, меңгерту арқылы
студенттердің кәсіби сөз қорларын молайту,
мәтін мазмұнын дұрыс т‰сінуге машықтан-
дыру.
Кәсіби мәтінмен жұмыстың тиімділігі: студенттер мамандығына сәйкес терминдер-
мен, кәсіби ұғымдармен жұмыс істеуге ‰йре-
неді, мәтіннің мазмұнын өз сөзімен айтуға
дағдыланады, мамандыққа байланысты ой-пі-
кірін қазақша еркін жеткізуге ‰йренеді.
«Қазақ тілін оқыту туралы принцип – осы
саладағы заңдылықтарға, оқытудың мақсаты
мен маңызына, міндеттің орындалу қажетті-
лігіне, оқытудың басты бағытына, тағы сол
сияқты негізгі белгілердің барлығына с‰йе-
нетін ең тиімді, сұрыпталған ерекшелік» дей
келе, орыс аудиториясында қазақ тілін қаты-
сымдық тұрғыдан оқытуда мынадай принцип-
терге с‰йену керектігіне тоқталады: «Тұтас-
тық (комплекстік); сөйлесімге қатысты басты
ережелерді меңгеру; грамматикалық заңды-
лықтарды есте сақтауға, жазуға ‰йрену; сөйле-
сімнің т‰рлерін меңгеру; ынталандыру; тақы-
рыпты игеру; сөйлеуге қатысты ішкі к‰шті
пайдалану; орта мен жағдайды ескеру» [2;131].
Мұнда тыңдалым тұрғысында негізгі мақсат
студенттердің кәсіби мәтіннің мазмұнын т‰-
сінікпен тыңдау, тыңдалған мәтін бойынша
қойылған ауызша сұрақ пен айтылғандарды
т‰сіну дағдыларын қалыптастырдан тұрады.
Оқылым тұрғысынан мәтінмен жұмыс сту-
денттің оқу техникасын одан әрі жетілдіруге,
мәтінді т‰сініп оқу, талдау дағдылары же-
тілдіруге, мәтінмен өз бетімен жұмыс жасау
іскерлігіне машықтандыруға бағытталды.
Айтылым тұрғысында негізгі мақсат сту-
денттердің кәсіби мәтін мазмұнын өз сөзімен
жеткізу дағдысы мен іскерлігіне машықтан-
дырудан тұрады. Жазылым тұрғысында студенттердің жа-
зылым техникасын жақсарту, орфография-
ның негізгі ережелерін меңгерту; сөйлемдерді
дұрыс құру, қарапайым мәтін құрастыру іс-
керлігін қалыптастыру жұмыстары ж‰ргізі-
леді.
Тілдесім бойынша студенттер мәтін маз-
мұны бойынша ұсынылған жағдаяттардың
біріне мамандығы жайында әңгемелеу, сұхбат
құру дағдысын қалыптастыруға бағытталған
жұмыстарды орындайды.
Мәтін студентке білім береді, тілін, сөздік
қорын дамытады, қазақша сөйлеуге ‰йретеді, -
дейді оқытушы.