Қазақ әдебиетіндегі «Көк бөрі» бейнесі «Мәңгілік ел» идеясының символы



бет3/8
Дата29.09.2023
өлшемі2,4 Mb.
#111707
1   2   3   4   5   6   7   8
Байланысты:
Диханбаева Аяжан

Түркі тектес халықтардың фольклорлық туындыларының ішінен мифологиялық бейне болып табылуы тегін емес. Шығармалардың басым көпшілігінде ол қоғам өмірінің сан қырлы аспектілерін ашатын, халықтың дүниетанымын өрнектейтін символ түрінде беріледі. Түркі халықтарының нанымында бөрі – рудың тотемі немесе нагуал, тәңірі мен пенделердің арасын байланыстырушы күш немесе шаманның ие-ықыласы ретінде беріледі.


Тотем

1. Ілкі баба
2. Жолбасшы
3. Жас балаларды асыраушысы

Рух

Дос рух

а) Бақсылардың ие - қыласы.
ә) Тумысынан керемет жан.

Қаскөй рух

а) Сиқыршының жаны.
ә) зорлықпен өлтірілгендердің жаны.

Хтоникалық хайуан

1.Адамдарды жейді.
2.Аспан денелерін жұтады.
3.Антын бұзғандарды талайды.
4.Моланы, көмбені күзетеді

Магиялық күш иесі

Пайдасы

1.Бас сүйегі малды қорғайды.
2.Тісі тіл-көзден сақтайды.
3.Өті емге қолданылады.
4.Еті батырлық қасиет береді.

Зияны

1.Көз жанрымен арбайды.
2.Ізін басса, жылқыға зиян келеді.
3.Терісін киген адам ауру болады, не аңға айналады.

Көркем бейне

1.Жабайы жыртқыш.
2.Аллегорялық бейне

Көкбөрі арқылы аңызды тірілте отырып, тегімізден тамыр тартқан «рухты» іздеу, шақыру идеясы жатыр емес пе?

  • Біз Президенттің: «Мен қоғамда «Қазақ елінің ұлттық идеясы қандай болуы керек?» деген сауал жиі талқыға түсетінін көріп жүрмін. Біз үшін болашағымызға бағдар ететін, ұлтты ұйыстырып, ұлы мақсаттарға жетелейтін идея бар. Қазақ елінің ұлттық идеясы – Мәңгілік Ел!», деген ұлағатын ұдайы басшылыққа алуға тиіспіз. Себебі, түп атамыз көк бөріден тараған түркі тектес халықтардың тарих бетінде салған дара жолын ары қартай жалғастыру мақсатымыз бар.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет