СОЗДАНИЕ НОВОЙ МОДЕЛИ ОБРАЗОВАНИЯ В КАЗАХСТАНЕ

298 

 

образования,  при  котором  наравне  с  казахским  и  русским  языками  должен 

использоваться  и  английский  язык.  Целью  Болонского  процесса  является  создание 

сильной конкурентоспособной системы образования в мире.  Потребность овладения 

казахским, русским и английским языками создает базу для образования трехъязычия

, 

которая  предусматривает  создание  новой  модели  образования,  способствующей 

формированию  конкурентоспособного  в  условиях  глобализации  поколения, 

владеющего языковой культурой. Знание казахского, английского и русского языков 

даст молодежи ключ к мировым рынкам, науке и новым технологиям, создаст условия 

для формирования мировоззренческой  установки на  конструктивное сотрудничество 

на основе приобщения к этнической, казахстанской и мировым культурам.  Особенно 

сегодня,  когда  наблюдается  технологизация  и  глобализация,  идет  активизация 

процесса поиска эффективных условий, механизмов воспитания молодого поколения, 

способного к диалогу с другими культурами. Поликультурность окрашивает собой все 

аспекты социальной реальности. Многоязычие, отмечает Э.Д. Сулейманова, является 

неоспоримой  и  существенной  характеристикой  языковой  ситуации  Казахстана.  Оно 

создается  активным  участием  в  нем  казахского,  русского,  английского  и  других 

языков.  Казахская,  русская  и  английская  языковые  компетенции  являются 

естественным отражением потребности практического и профессионального владения 

несколькими  языками  для  получения  реальных  шансов  занять  в  обществе  более 

престижное социальное и профессиональное положение [3].

 

Развитие  трехъязычного  обучения      невозможна  без  совершенствования 

языковой    политики  и  практики,  внедрения  языковых  ценностей  как  в  систему 

образования  в  целом,  так  и  на  уровне  отдельных  ее  институтов.  Сегодня 

поликультурность  и  поликультурное  образование  обуславливаются  государственной 

национально-языковой  образовательной  политикой.  Ее  принципы  отражены  в 

Конституции  Республики  Казахстан,  законах  «О  языках  в  Республике  Казахстан»  и 

«Об образовании». В статье №6 «Закона о языках» говорится, что: «Каждый гражданин 

Республики Казахстан имеет право на свободный выбор языка воспитания и обучения» 

[4]. Тем самым, в первую очередь, проблемы касаются законодательного обеспечения 

применения языков в официальном и неофициальном общении, в обучении языкам на 

всех  уровнях  образования,  во  взаимоотношениях  между  народами.    Президент 

Н.Назарбаев:  утверждает:  «Трехъязычие  должно  поощряться  на  государственном 

уровне.  Мы  должны  сделать  рывок  в  изучении  английского  языка»  [5].  Система 

внедрения  трехъязычного  обучения  подразумевает  успешную  интеграцию  в 

глобальную экономику, совершенствования преподавания и учебной среды на основе 

индивидуализированного подхода и устранения препятствий для процесса реализации 

языковой  политики  Казахстана.  Поликультурное  образование-важная  часть 

современного образования Казахстана. Она способствует усвоению учащимися знаний 

о  других  культурах,  традиций,  образа  жизни,  духовных  ценностей  народов; 

воспитанию  молодежи  в  духе  уважения  инокультурных  систем  и  может 

способствовать повышению этнической идентичности будущего поколения. 

Определяя  принципиальные  изменения  в  системе  дошкольного,  среднего 

общего,  профессионального  и  дополнительного  образования  можно  выделить 

следующие  стратегические  направления  по  разработке  концептуальных  подходов 

повышения квалификации педагогов РК в рамках внедрения трехъязычного обучения 

на всех уровнях образования: 

-

 

анализ  условий  и  возможностей  современной  системы  повышения  квалификации 

педагогических кадров РК для реализации идеи триединства языков;  

299 

 

-

 

усовершенствование  Законодательно-нормативных  документов,  направленных  на 

усиление  институционального  статуса  казахского  языка  как  государственного,  на 

сохранение  социолингвистической  активности  русского  языка  и  на  развитие 

английского языка как средства интеграции в мировое пространство;  

-

 

совершенствование  институциональной  среды,  обеспечивающей  благоприятные 

условия для развития политики трехъязычного образования;  

 

-совершенствование  методологических,  учебно-методических  основ  развития 

трехъязычного образования (адаптация и модификация  учебных планов и программ, 

учебников,  учебно-методических  комплексов,  внедрение  критериальной  системы 

оценки учебных достижений);  

-

 

формирование  научно-педагогических  основ,  учебно-методического  потенциала 

для обеспечения доступности качественного обучения; 

 -  подготовка  англоязычных  педагогических  кадров  для  дошкольного,  среднего, 

технического и профессионального, высшего образования; 

- внедрения новейших методик для осуществления массового внедрения полиязычия 

на  всех  этапах  образования  «дошкольное  образование  -  школа  -  вуз  -дошкольное 

образование»; 

- 

создание  единого  информационного  пространства  сетевого  взаимодействия    

учителей и коллективов организаций образования; 

  -    дальнейшее  усовершенствование  знаний  и  навыков  учителей  и  активизацию  их 

деятельности по улучшению школьной практики; 

-гибкое  реагирование  на  проблемы  учителей  и  новые  потребности  казахстанской 

школы; 

- 

организацию и проведение посткурсового мониторинга результативности внедрения 

ключевых идей внедрения трехъязычного образования  в школьную практику в целях 

достижения успешности обучения и конкурентоспособности учеников казахстанских 

школ.                          

Следует  отметить,  что  программа  полиязычного  образования,  внедряемая  в 

Казахстане  является  уникальной  и  подразумевает  параллельное  и  одновременное 

обучение  на  трех  языках  и  она  подразумевает  создание  новой  модели  образования, 

способствующей  формированию  конкурентоспособного  в  условиях  глобализации 

поколения,  владеющего  языковой  культурой.  Модернизация  системы  образования, 

проводимая  в  Казахстане,  связана  с  обновлением  содержания,  с  обеспечением  его 

деятельного, с запросами современного рынка труда на профессионально мобильных, 

коммуникативно-  компетентных и творчески мыслящих специалистов. Поэтому перед 

педагогами стоит важнейшая задача- использовать весь свой опыт и знания культурных 

традиций  народов,  общечеловеческих  ценностей  и  мировой  культуры  в  создании 

благоприятной  образовательной  среды,  способствующей  формированию  социально-

активной  личности.  Именно  для  формирования  конкурентоспособного  специалиста 

крайне необходимо полиязычное образование. 

Использованная литература 

1.Выступление Президента Казахстана Н.А. Назарбаева на ХХII сессии Ассамблеи 

Народа Казахстана, Астана, 23 апреля 2015 год; 

2.Послание  Президента  народу  Казахстана  "НОВЫЙ  КАЗАХСТАН  В  НОВОМ 

МИРЕ"  (Астана,  28  февраля  2007  года).  Стратегия  “Казахстан-2030”  на  Новом 

этапе  развития  Казахстана  30  важнейших  направлений  нашей  внутренней  и 

внешней  политики  (Послание  Президента  Н.А.Назарбаева  народу  Казахстана. 

Часть-2); 

300 

 

3. Э.Д.Сулейменова, Ж.С.Смагулова. Языковая ситуация и языковое планирование в 

Казахстане. Алматы: Казак университетi, 2005; 

4. Статья №6 «Закона о языках»; 

5.  Послание  Президента  Республики  Казахстан  -  Лидера  Нации  Н.А.Назарбаева 

Народу  Казахстана  «Стратегия  «Казахстан-2050»:  Новый  политический  курс 

состоявшегося государства» (Астана, 14 декабря 2012 года). 

 

 

МУЗЫКА САБАҒЫНДА АҚПАРАТТЫҚ - КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ 

ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУ - ОҚУШЫЛАРДЫҢ БІЛІМ 

САПАСЫН АРТТЫРУ ФОРМАСЫ 

 

 

Ахметова Орунтай Бигараевна,  

жаратылыстану-ғылыми (гуманитарлы) пәндерді оқыту әдістемесі және 

инновациялық технологиялар кафедрасының аға оқытушысы, 

Мұқанова Роза Ақылбаевна 

ақпараттық технологиялар бөлімінің басшысы 

Курманкулова Ажар Танаткановна 

Көкшетау қаласындағы №6 орта мектеп - лицейінің 

музыка пәнінің мұғалімі 

 

 «Қазіргі заманда жастарға ақпараттық технологиямен  

байланысты әлемдік стандартқа сай  

мүдделі жаңа білім беру өте қажет» 

Н.Ә. Назарбаев 

 

 

Қазақстан  Республикасының  Президенті  Нұрсұлтан  Әбішұлы  Назарбаевтың 

«Қазақстан - 2050» стратегиясы – Қазақстан мемлекетінің жаңа саяси бағыттары атты 

Қазақстан  халқына  Жолдауында  «Отандық  білім  беру  жүйесінің  инновациялық 

әдістерді,  шешімдерді  қарқынды  енгізуге  тиіспіз»,  деп  атап  көрсетіп,  «Біздің 

жастарымыз  оқуға,  жаңа  ғылым  –  білімді  игеруге,  жаңа  машықтар  алуға,  білім  мен 

технологияны  күнделікті  өмірде  шебер  де  тиімді  пайдалануға  тиісті.  Біз  бұл  үшін 

барлық  мүмкіндіктерді  жасап,  ең  қолайлы  жағдайлармен  қамтамасыз  етуіміз  керек» 

деген болатын. 

        Ақпараттық 

- 

коммуникациялық  технологияларды 

пайдалану  қазіргі  кездегі  заман  талабы  болғандықтан  оған 

басты 

назар 

аударуымыз 

қажет. 

Жаңа 

ақпараттық 

технологияларды  білім  беру  үдерісінде  қолдану  біршама 

жетістіктерге 

апаратын 

жол. 

Яғни 

ақпараттық 

- 

коммуникациялық технология білім беруде маңызды құрал деп 

айтсақ та болады. 

 Басты мақсат ақпараттық - коммуникациялық технологияларды жетік меңгеру 

және  оқушыларға  меңгерту.  Ақпараттық  -  коммуникациялық  технологияны  қолдану 

мұғалімге  де  оқушыға  да  қолайлы.  Сол  кезде  ғана  сабақта  теория  мен  практиканы 

ұштастыра аламыз. 

301 

 

     Сондықтан  да  біздің  елімізде  жас  ұрпақтың  оқып,  білім  алуы  үшін  мектептерде 

барлық  мүмкіндіктер  жасалуда.  Оқыту  үшін  техникалық  құралдар  да  жеткілікті: 

лингофон,  компьютер, интерактивті тақта, электронды оқу құралдары, қашықтықтан 

оқыту (басқару) Интернет, мультимедиалық және гипермәтіндік технологиялар т.б.  

Жаңа  индустриялық  инновацияны  пайдалану  аясында  осы  тәсілді  зерттей 

отырып  оқыту  –  кейбір  ұстаздарымыз  үшін  шығармашылықпен  жұмыс  істеуге  жол 

ашты.  Оқушыларға  білім  берудегі  оқытушының  әртүрлі  әдіс  -  тәсілімен  сабақ  беруі 

оқушыны  білім  алуға  ынталандырып,  білімге  құштарлығын  оятуда.  Оқытуда 

индустриялық инновацияны тиімді пайдалану – қосымша білім беру ұстаздарының да 

өмір талабына айналып отыр. 

Ең  бастысы  -  жастарымыз заман  талабына  сай  интерактивті тақта, компьютер 

т.б. жаңа технологиямен жабдықталған мектептерде оқып, үлкен қуанышқа бөленуде. 

Мектеп ұжымдарының қатары білімді, жаңашыл жас ұстаздармен толысып, неше түрлі 

жаңа әдістемелері өмірге енуде. 

Бала тәрбиесі әр уақытта үлкен мәселе болып саналады. Қазіргі жаңару кезеңінде 

біздің  қоғамымыздың  ілгерілеу  процесінде  адам  факторы  және  оны  жандандыру,  ел 

өмірінің  барлық  жақтарын  жаңарту  бала  тәрбиесінің  мәні  мен  оның  проблемаларын 

күрделендіріп  отыр.  Осыған  байланысты  тәрбие  берудің  тиімділігі  мен  сапасын 

арттырудың  негізгі бағыты  -  барлық  тәрбиелік істе  әрбір  баланы жеке  тұлға  ретінде 

танып, біліп, жан-жақты қалыптастыру. 

XXI  ғасыр  –  техниканың  озық  дамыған  ғасыры.  Елбасы  Н.Ә.Назарбаевтың 

сындарлы  саясатының  арқасында  бүкіл  мектеп  компьютермен  қамтамасыз  етілді. 

Компьютер  оқушы  үшін  қоршаған  әлемді  танудың  табиғи  құралы  болып  табылады. 

Олай  болса,  барлық  сабақтарды  компьютердің  қуаттануымен  жүргізуді  үйрену  – 

бүгінгі  күннің  кезек  күттірмейтін  өзекті  мәселелерінің  бірі.  Кәсіби  мамандарды 

даярлауда  жүргізілетін  барлық  пәндерінің  оқыту  құралы  ретінде  компьютерді 

пайдалану – оқу үрдісін белсендіруге, оқытуды жекешелендіруге, оқушының өзін - өзі 

бақылауын мүмкіндік туғызады. 

Осы  уақытқа  дейін  білім  беру  саласына  тек  мұғалімнің  айтқандарын  немесе 

оқулықты  пайдалану  қазіргі  заман  талабын  қанағаттандырмайды.  Сондықтан  қазіргі 

ақпараттандыру қоғамы бұл оқулықтарды пайдаланбай алға жылжу мүмкін емес.

    

 

АКТ - ның негізгі мақсаты – оқушыны қазіргі қоғам сұранысына сай, өзінің өмірлік іс 

-  әрекетінде  дербес  компьютердің  құралдарын  қажетті  деңгейде  пайдаланатын  жан  - 

жақты дара тұлға ретінде тәрбиелеу.

 

Ақпараттық технологияларды игеру қазіргі заманда әрбір жеке тұлға үшін оқу 

және  жазу  қабілеті  сияқты  сапаларымен  бір  қатарға  және  әрбір  адам  үшін  қажетті 

шартқа айналды.  

Оқытудың  компьютерлік  әдістерін  интерактивті  деп  атайды,  себебі  олардың 

мұғалім  мен  оқушының  әрекетіне  «дыбыс беру», олармен  диалог  «жүргізу»  қабілеті 

бар.  

Ақпараттық 

– 

коммуникациялық 

технологияларды 

пайдаланудың 

артықшылығы: музыкада – эмоционалдық көңіл - күйдің көтерілуіне әсер етеді. 

Оқыту  үрдісінде  ақпараттық  -  коммуникациялық  технологияларды  пайдалану 

көптеген мақсаттарға жетуге көмектеседі: 

- ақпараттық – коммуникациялық технологиялардың мүмкіндіктерін іске асыру 

арқылы оқыту үрдісінің ықпалдылығы мен сапасының деңгейін көтеру; 

- танымдық әрекеттердің белсенділігін арттыратын ынталарды қамтамасыз ету; 

302 

 

 Баланы  болашаққа  дайындау  –  бүгінгі  күннің  ең  негізгі  мәселесі.  Қоғамда 

ақпараттандыру  –  мәдениетінің,  білім  мен  ғылымның  дамуына  ықпал  ететін 

шарттардың  бірі.  Мен  өз  тәжірибемде  сабақты  қалыптасқан  дәстүрлі  түрінен  басқа,   

дәстүрлі  емес  сабақтар  түрлері  де  пайда  болуда.  Олар  көбінесе  оқытудың  жаңа 

әдістеріне  негізделіп  құрылуда.  Ондағы  мақсатым  -  әрбір  сабақтың  оқу  -  тәрбиелік 

мүмкіншіліктерін ескере отырып, оны жаңа сапалық сатыға көтеру. Жалпы оқушылар 

мен  мұғалімдердің  пікірінше  материалдарды  қарапайым  тақтада  түсіндіргеннен 

интерактивті  тақтамен  бірге  жүргізілген  сабақты  ұғыну  әлдеқайда  қызықты  әрі 

ұтымды. Интерактивті тақтада компьютерде жасайтын жұмыстарды да жасай аласыз; 

мәтінді  теріп,  сақтай  аласыз,  фильмдер  мен  слайдтар  көрсете  аласыз,  интернеттен 

қажетті  ақпараттар  іздестіре аласыз. Мұғалімнің  берген сабағын  оқушылар  тақтадан 

анық көре алады, олардың назары тақтада болады. Алдын - ала дайындалған мәтіндер, 

кестелер,  диаграммалар,  суреттер,  әуендер,  сондай  -  ақ  мультимедиялық  файлдарға 

гиперсілтемелер  және  интернет  ресурстар  сабақты  құнарлы  етеді.  Экраннан 

пернетақтаға  көшуге  көп  уақыт  кетпейді.  Перо  құралын  қолдана  отырып,  барлық 

ресурстарға  экранның  өзінде  түсініктеме  беруге  және  көшірмелерді  келесі  сабаққа 

сақтап қоюға болады. Өтілген сабақтарды, жаттаған әндерді әрқашан ашық қайталауға 

болады. Сабақтан соң файлдарды (бастапқы немесе толықтырылған түрде) оқушылар 

желісінде сақтауға болады, сонда оқушылар қалаған кезінде оған кіре алады. Сондай-

ақ,  оларды  оқушылардың  білім  деңгейін  тексеру  барысында  келесі  сабақтарда  да 

пайдалануға болады. 

Smart білім алу - ақылды білім алу мағынасын береді. Оқудың бұл түрі арқылы 

кез  -  келген  жағдайда,  кез  -  келген  ортада  кедергісіз  білім  алып  қана  қоймай,  оны 

тұлғаның қажетіне қарай жарата білуіне мүмкіндік беретін білім ортасы. 

 Сырлы  да  сазды  әуендерді  бүгінгі  күн  әуендерімен,  классикалық  музыкамен 

ұштастыра,  шығармашылықпен  тақырыпқа  аша  түсіп,  оқушыларды  музыка  әлеміне 

қызықтыра  білу  мұғалімнің  өз  ісінде  шеберлігін  талап  етеді.  Оқуға  ынтасы  бар  да, 

ынтасыздарды да, тәртіптілер мен тәртіпсіздер де, ән тыңдап орындауға бейімделген 

және ешқандай бейімі жоқ оқушыларды музыка әлеміне қызықтырып, оқушылардың 

рухани  бейнесі,  танымын  қалыптастыра  отырып,  қоғамның  саналы  азаматы  етіп 

шығару  -  ұстаздардың  басты  мақсаты.  Осы  бағыттарда  сабақты  түрлендіруде 

ақпараттық  технологияларды  пайдалана  отырып  сабақты  жаңаша  түрде 

ұйымдастыруды  жүзеге  асырып  келеміз.  Мысалы:  интерактивті  тақтамен  жұмыс, 

мультимедиялық көріністер, жаңаша тапсырмалар арқылы сабақты түрлендіре отырып 

өткізуді дәстүрге айналды. Музыка сабақтарында да электронды оқулықтарды тиімді 

пайдалануға  мүмкіндік  бар.  Бұл  мұғалімнің  магнитофон,  күйтабақпен  жұмысын 

жеңілдетеді,  тақтаға  ән  мәтінін  жазу  уақытын  үнемдейді.  Оқушыларға  әр  түрлі 

өлеңдердің  әнін  тыңдауға,  оған  өзгертулер  енгізуге,  өздері  орындаған  өлеңдерді 

компьютер  арқылы  тыңдауға  мүмкіндік  береді.  Электрондық  оқулық  арқылы  түрлі 

суреттер, видеокөріністер, дыбыс және музыка тыңдатып көрсетуге болады. Бұл әрине 

мұғалімнің  тақтаға  жазып  түсіндіргенінен  әлдеқайда  тиімді,  әрі  әсерлі.  Меңгерілуі 

қиын сабақтарды компьютердің көмегімен оқушыларға ұғындырса,  жаңа тақырыпқа 

деген  баланың  құштарлығы  оянады  деп  ойлаймын.  Музыка  пәнінде  жаңа  әдістерді 

пайдалану арқылы мектептегі сабақтарды жаңаша ұйымдастыру,  мұғалімнің рөлі мен 

қызметінің  артуына  жағдай  жасау,  теориялық,  ғылыми  -  педогогикалық  және 

психологиялық  зерттеулерге  сүйене  отырып,  оқушылардың  құзыреттілігін 

қалыптастыру,  ақпараттық  технологиялар  мен  инновациялық  оқыту  әдістері  арқылы 

оқушыларды  ізгілікке,  саналыққа,  адамгершілікке,  имандылыққа,  еңбексүйгіштікке 

303 

 

тәрбиелеу.  Инновациялық  әдістерді  баланың  білім  деңгейіне  және  жас  ерекшелігіне 

қарай  оқу  үрдісінде  пайдалану  негізгі  міндет  болып  табылады.  Компьютердің  кең 

мүмкіндіктері  музыка  пәнінен  фонотека,    мәліметтер  қорын  жасап,    толық-тырып 

отыруға мүмкіндік береді, оларға қол жеткізуді оңтайландырып, сұрыптау мен іріктеу 

мүмкіндіктерін  жетілдіреді.  Оқушылардың  қызығушылығы,  белсенділігі  артқасын 

сабақта білім сапасының да артатыны сөзсіз. 

Қызығушылық  -  бұл  тұлғаның  белгілі  бір  саламен  байланысты  бағытталуына 

басты компоненттерінің бірі. Қарапайым тақта мен борға қарағанда, әрине заманауи 

технологиялар білім алушыға көбірек әсер етеді. Себебі заман ағымы, бағыты солай 

болып  келе  жатыр.  Тақтаға  ілінген  сурет,  кестеден  қарағанда  флипчарттағы    немесе 

слайдтағы аудиожазбасымен берілген материалдарға оқушы көбірек қызығады. Себебі 

оқушыға  қатып  тұрған  суреттен  немесе  кестеден  қарағанда  белсенділігін  арттырып, 

білім сапасын көтеріп, ойлауға үйретеді. Қандай технологияны пайдаланған кезде де 

оқушының  белсенділігі,  мақсатқа  ұмтылуы,  ақпаратты  өзі  іздеп  табуы,  өз  қолымен 

орындаған  жаттығулары  ұнайды.  Міне  осыдан-ақ  оқушы  үшін  де,  ұстаз  үшін  де 

электронды  көрнекіліктердің  маңызы  аса  жоғары  екенін  байқаймыз.  Инновациялық 

әдіс  -  тәсілдер  оқушылардың  шапшаңдығы  мен  еркіндігі,  шығармашылдығы,  көңіл-

күйінің көтеріңкі болуын қамтамасыз етеді.   

    Қорытындылай    келе  оқушылардың  шығармашылығын,  танымдық  белсенділігін 

арттыруда  шығармашылық  сабақтарды  өткізудің,  оқушының  өз  бетімен  ізденіп, 

шығармашылық  ой  -  өрісін  арттыруда  алатын  маңызы  ерекше.  Оқушылар  қазіргі 

уақытта  топпен,  жұппен  жұмыс  атқара  біледі.  Өз  ойларын  ашық,  нақты  және  сыни 

тұрғыдан ойлап қорыта біледі. Оқушылардың сабаққа деген қызығушылықтары артып, 

сыныптың  білім  сапасы  да  жоғарғы  деңгейге  көтерілді.  Егер  де  жаңа  технология 

элементтерін  сабақта  өз  дәрежесінде  ұйымдастыра  білсек,  өз  нәтижесін  береді  деп 

ойлаймыз.    Ақпараттық-коммуникациялық  технологияның  келешек  ұрпақтың  жан-

жақты  білім  алуына,  іскер  әрі  талантты,  шығармашылығы  мол,  еркін  дамуына  жол 

ашатын  педагогикалық,  психологиялық  жағдай  жасау  үшін  де  тигізер  пайдасы  мол. 

Сондықтан  да  жас  ұрпақты  оқытуда  осы  айтылған  ақпараттық-коммуникациялық 

технологияны пайдалану - сапалы білімнің кепілі, шығармашылық жетістіктің негізгі 

көзі және оқушылардың білім сапасын арттыру формасының тура жолы. 

 

 

жүктеу/скачать 7,53 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: