Қазақстан республикасы білім жәНЕ
жүктеу/скачать 4,75 Mb. Pdf көрінісі
|
ӨЗБЕК ХАЛЫҚ ЕРТЕГІЛЕРІ
75
қолибди. Аждар оғзидан ўт сочиб, тўрт оёғи билан ҳаракат қилган экан, Қаҳрамон камондан яна кетма-кет тўртта ўқни бўшатиб, оёғини ҳам чинорга тақа-тақ михлаб ташлабди. Шундан кейин ғазабланган аждар семурғ болаларини дамига тортгани оғзини очибди. Қаҳрамон камондан устма-уст еттита ўқни бўшатиб, аждарнинг бошини ҳам чинорга михлабди. Миясидан етти ўқ тешиб ўтган аждар семурғ болаларининг қаршисида худди дарахтга кериб қўйилган мол терисидай бўлиб ўлиб қолибди. Семурғ болалари аждарнинг бундай ҳолга тушганига ҳайрон бўлишиб: «Бизга бундай яхшилик қилган ким экан?», деб уяларидан бошларини чиқариб қарасалар, бир одамзод камонини бўйнига илаётган эмиш, семурғ болалари: «Аждарни ўлдириб, бизни
ўлимдан қутқарган шу одамзод бўлса керак», деб Қаҳрамонни ўз ёнларига чақирибдилар. Қаҳрамон семурғ
болаларининг олдига чиқибди. Семурғ болалари Қаҳрамоннинг мардлигига қойил қолиб: «Эй одамзод, аждарни ўлдириб, бизни ўлимдан қутқаришдан мақсадинг нима?» - деб сўрабдилар. Қаҳрамон семурғ болаларига ўз бошидан кечирган воқеаларни бирма- бир айтиб берибди. Кейин: «Менинг сизларга қилган бу яхшилигим учун семурғ мени етти зулматдан ўтказиб қўярмикан?» деб сўрабди. Семурғ болалари: - Албатта, ўтказиб қўяди. Агар онамиз унамаса, биз ўзимиз биринчи марта қанот чиқариб учганимизда сени ўтказиб қўямиз, - деб жавоб берибдилар. Шундай қилиб, маслаҳатни бир ерга қўйиб, семурғнинг келар вақтини кутибдилар. Бир кун ҳаво булут бўлиб, бўрон туриб, чақмоқ чақиб, жала қуйиб ҳамма ёқ тўс-тўполон бўлибди. Қаҳрамон: «Бу нима гап?» деб сўрабди. Семурғ
болалари: - Қўрқма, нафасидан бўрон қўзғалиб, оҳидан чақмоқ чақилиб, кўз ёшидан жала қуйилиб онамиз келаётибди, - деб жавоб берибдилар. Кейин: «Онамиз ёнимизда одамзод турганини кўриб, бирдан дарғазаб бўлмасин», деб Қаҳрамонни қанотларининг остига яшириб қўйибдилар. Бир вақт семурғ етиб келибди. Қараса, болалари тирик, аждар ўлиб ётибди. Бу аҳволни кўргач, жуда хурсанд бўлиб кетибди. Кейин болаларидан: «Аждарни ким ўлдирди?» деб сўрабди. Болалари: - Бир қошиқ қонимиздан кечсанг айтамиз, - дебдилар. Семурғ: «Кечдим, айтинглар», дебди. Семурғ болалари қанотлари остидаги Қаҳрамонни чиқариб: «Аждарни ўлдириб, бизни ўлимдан қутқарган Қаҳрамон мана», деб оналарига кўрсатибдилар, Қаҳрамон ўз қаршисидаги қанотлари юз газ, оёқлари қирқ газ, бўйи ўн газ баҳайбат қушни кўриб, бирдан кайфи учиб кетибди. Семурғ: - Қўрқма, болаларимга қилган яхшилигинг учун раҳмат сенга, тила тилагингни, - дебди. Қаҳрамон: - Мени етти зулматдан ўтказиб қўйишингизни сўрайман, - дебди. Семурғ: - Жуда қийин бир ишни сўрадинг, майли, шу икки боламни ўлимдан қутқарганинг учун сени етти зулматдан ўтказиб қўяман. Бўлмаса, сен икки ойга етарли овқат ва сув тайёрла, етти кундан кейин йўлга тушамиз, - дебди.Қаҳрамон етти кун ичида икки ойлик озиқ-овқат ва сув ҳозирлаб, семурғнинг олдига олиб келибди. Уларни семурғнинг устига ортибди. Семурғ болалари билан хайрлашиб, устига Қаҳрамонни миндириб, Қавс шаҳрига қараб учибди. Семурғ Қаҳрамонни зулмат ичига олиб кириб кетибди. Қаҳрамон икки ой ичида бир марта ҳам ёруғлик кўрмабди. Пастга қараса, сув; осмонга қараса, зулмат. Қаҳрамон йўл-йўлакай семурғга ўнг ёнига
ӨЗБЕК ХАЛЫҚ ЕРТЕГІЛЕРІ
77
қараса - овқат, чап ёнига қараса - сув бериб борибди. Овқат, сув энди тугай деганда, ёруғликка чиқибди. Қаҳрамон пастга қараса, катта бир шаҳар кўринибди. Семурғ:- Ана, Қавс шаҳрига етдик,- деб пастга тушиб, шаҳардан ташқарироқ бир ерга қўнибди. Бу шаҳарнинг ери пўлатдан экан. Шаҳарнинг сирини билмаган одам юролмас экан. Чунки Аквон бу ерга кўчиб келгандан кейин, ҳойнаҳой, Қаҳрамон излаб келиб, мени қўймайди деб, шаҳар атрофини тилсимланган пўлат сим билан ўраб қўйган экан. Бу тилсимларга кимда-ким тегиб кетса, улар дарров овоз чиқариб, Аквон девни огоҳлантирар экан. Қаҳрамон семурғнинг устидан тушиб, шаҳарга яқинлашибди. Билмасдан симга тегиб кетибди. Бирдан симлардан овоз кўтарилиб, шаҳар ичидан катта-катта барзанги девлар чиқиб, Қаҳрамонга ҳамла қила бошлабдилар. Қаҳрамон ҳам қўлига қиличини олиб, жангга кириб кетибди. Семурғ қараса, Қаҳрамоннинг ёлғиз ўзи мингтача дев билан жанг қилаётибди. Семурғ «Қаҳрамон ёлғиз, девлар кўп, агар Қаҳрамонга ёрдам бермасам, девлар кўплик қилиб кетар», деб тезда тоғга учиб бориб, тоғдан катта-катта тошларни кўчириб
келиб, девларнинг устига ёғдира бошлабди. Девларнинг кўпи шу замониёқ тил тортмай ўлибди. Тирик қолганлари тум-тарақай бўлиб, ҳар томонга қочибди. Қаҳрамон бўлса, девларни тутдай тўкибди. Бир вақт қараса, буларнинг ичида Аквон дев йўқ. Қаҳрамон девларнинг қонидан кечиб юриб, Аквон девни қидира бошлабди. Охири уни бир ғорда бир тўда девлар билан ичкилик ичиб, базм қилиб ўтирган ҳолда топибди. Аквон дев ноилож Қаҳрамон билан жангга тушибди. Иккаласи қирқ кеча-ю қирқ кундуз дам олмай жанг қилибди,
охири Қаҳрамон Аквоннинг тинкасини қуритибди, калласини қилич билан шартта кесиб, катта бир қанорга солибди. Кейин қанорни орқалаганича семурғнинг олдига етиб келибди. Семурғ яна Қаҳрамонни орқасига миндириб, осмонга кўтарилибди; етти зулматдан ўтиб Забуншоҳнинг шаҳрига келиб қўнибди. Қаҳрамон семурғга кўп раҳматлар айтиб, хайрлашиб, Аквоннинг калласи солинган қанорни орқалаб, шаҳар ичига кириб кетибди. Семурғ эса, болаларининг олдига қайтибди. Қаҳрамон тўғри Забуншоҳнинг саройига йўл олибди. «Қаҳрамон Аквон девни ўлдириб, бошини олиб келибди», деган гап бир пасда бутун шаҳарга тарқалиб кетибди. Бу гап ҳаш-паш демай Зубайда Зулфиқора ва Забуншоҳнинг қулоғига ҳам бориб етибди. Шундан кейин Зубайда Зулфиқора ўз канизаклари, Забуншоҳ ўз вазир-вузаролари билан катта тантаналар билан Қаҳрамонни кутиб олибдилар. Қаҳрамон бир неча кун саройда дам олибди. Кейин Забуншоҳ қирқ кеча-ю қирқ кундуз тўй-томоша қилиб, Зубайда Зулфиқорани Қаҳрамонга берибди. Забуншоҳ Тинч шаҳарнинг подшоҳи ва унинг полвонларини ҳам тўйга чақирибди. Ҳамма Қаҳрамонга офаринлар айтибди. Тинч
шаҳарнинг подшоҳи
хушвақт бўлиб,
полвонлари билан ўз шаҳрига жўнабди. Қаҳрамон Зубайда Зулфиқора билан узоқ йиллар яшаб, мурод-у мақсадига етибди.
Бар екен, жоқ екен, аш екен, тоқ екен, бөрі бақауыл екен, түлкі жасауыл екен, қарға қазаншы екен, шымшық шағымшы екен, қаз кернейші екен, үйрек ӨЗБЕК ХАЛЫҚ ЕРТЕГІЛЕРІ
79
сырнайшы екен, тасбақа таразышы екен, құрбақа оған қарыздар екен. Бір замандарда бір мемлекетте әсем қала болыпты. Ешбір дұшпан сол қалаға шабуыл жасай алмапты, ал шабуыл жасаған адамдардың беттері қайтып қашатын болыпты. Мемлекеттің ішінде тек татулық пен тыныштық болды, сол себептен халық өз мемлекетіне «Бейбіт қала» деген ат қойды. Қаланы қорғау үшін патшаның есебі жоқ әскері мен батыл жауынгерлері, батырлары болыпты. Оның ішінде бір батырдың есімі Қахраман екен, бұл есiм - ержүректiлікті бiлдiретiн, ол ең батыл және ең мықты батыр болған, ерлік істерімен даңқы әлемге жайылыпты. Дұшпандар Бейбіт қалаға жақындағанда, Қахраман батырды соғыс майданында көр
- генде, бәрі де жан-жаққа шашылып қашатын. Осы үшін халық Қахраманды сыйлап, жақсы көріпті. Бір күні алыс мемлекеттен Бейбіт қалаға Забун патшатан хабаршы хат алып келеді. Патша хабаршыны сарайға кіргізуге бұйрық берді. Хатта үш күн бұрын Забун патшаның астанасында белгісіз дәудің пайда болғаны, оның бар ержүрек жауынгерлер мен батырларды қырып тастағаны, ал енді қала тұрғындарына кіріскені жайында айтылыпты. Хаттың соңында Забун патша қарымды жауынгерлерді көмекке жіберуді өтініп сұрапты. Патша сарайына уәзірлерді, қолбасшыларды және батырларды кеңеске шақырды. Бәрі жиналғанда, ол былай деп сұрайды: - Забун патшақа кім көмектескісі келеді?
Бірақ, сұраққа ешкім жауап бермеді. Патша қайтадан сұрады, бірақ ешкім жауап бермеді. Патша ашуланып үшінші рет сұрады. Сол кезде Қахраман орнынан
тұрып, басын иiп айтты: - Патша ием, ең алғашқы рет сұрағанда, содан кейін екінші рет сұрағанда мен үндемедім, басқа үлкен батырлар жауап берер деп күттім, алайда олар үндемеді. Үшінші рет сұрағанда мен өзімді ұстай алмадым. Менi лайық көрсеңіз, маған көмекке кетуге рұқсат беріңіз. Сол жауынгермен соғысқым келеді, өз күшімді және бақытымды сынағым келеді. Патша Забун патшаға көмек көрсетуге Қахраманға рұқсат берді. Жас батыр дереу үйіне барып, жорыққа дайындала бастайды. Өз қару-жарақтарын жинап, қырық мүйізтұмсыққа артты, ал өзі ең үлкен мүйізтұмсыққа отырып алып, алыс жолға шықты. Қахраман бір-екі күн жүріп, адасып кеткенін түсінді. Батырдың алдында биік құздар аспанға көтеріліп тұрды. Таудың басын қар жауып жатты. Қахраман сәл алға жүріп, құздың кірер жерін байқады. Батыр жақындап ішіне қарап таң қалды: ұзын жол тау үңгірдің жағалай тереңдікке кетті. «Мұның мәнісі неде?»деп - ойлады батыр. «Не болса да - тәуекел! Ішіне кіріп не бар екенін көрейін!» - деп, ұйғарды да, тау үңгірiне түстi. Біраз жүргеннен кейін, үңгір кеңейе бастады. Ақыры бір үлкен темір қақпаның алдына келді. Қақпаның сыртында батырдың өз атын - «Қахраман» деген жазуды оқыды. Батыр таң қалды. Сәл ойланып, ол қақпаны ашайын деді. Бірақ ауыр жармалары икемге келмеді. Қахраман бар күшін салып жармаларды көтерді, иығымен ұстап қақпаны ашты. Ішке батылдықпен кіріп қараса - қабырғаның бойында он екі дәу жатыр, колдары шынжырмен байланып тұрды. - Сендерді кім бұғаулап тастады? – деп сұрады Қахраман. ӨЗБЕК ХАЛЫҚ ЕРТЕГІЛЕРІ
81
Жауынгерлер жауап бермеді, тек бір ғана, Санги есімдi ең семiз және қорқынышты дәу жауап берді: - Эй, батыр, жалтарма! Сен өзің білмейсің бе, бізді сенің атаң Саквон тұтқынға алды. Ол бізді үңгірге кіргізіп, бұғаулап тастады. Қахраман таң қалды: - Шешем де, әкем де, ешкім де маған Саквон атам дәулерді ұстап, оларды бұғаулап тастағанын айтқан емес. Маған айтыңдаршы, мен сіздерді бостандыққа жіберсем, маған жамандық істемейсіңдер ме? - Жоқ, - деді дәулер. Қахраман бар шынжырларды бөлшектеп үзіп, он екі дәуді босатты. Дәулер қатты қуанып Қахраманнан сұрады: - Алыс сапарға бара жатырсың ба, батыр? - Мен Забун патшаға шабуыл жасаған дәуге бара жатырмын, сонымен шайқасамын, - деді Қахраман Бұны естіген Санги дәу былай деп, айтты: - Сен батыр бізді босаттың. Енді біз саған қызмет етеміз. Біз сенімен бірге барып, саған көмектесеміз. Қахраман өзімен бірге он екі дәуді алып, жолға шықты. Ақыры Забун патша билік құрған қаланың сыртына жақындады. Қахраман мүйізтұмсықтан түсіп, дәулерлерді шақырып, оларға былай деді: - Қазір сендер қаланың сыртын қоршап алып күтіңдер. Мен айғайлап жібергенде, сендер гүрілдеп қаланың ішіне кіріңдер, бірақ абай болыңдар, анау дәу қашып кетпесін. Сендер оны өлтірмеңдер. Оны көрісімен ұстаңдар және Забун патшаға алып келіңдер. Дәулер қаланы қоршап алып, Қахраманның айтқанымен гүрілдеп, қаланың ішіне кіріп кетті. Қахраман мүйізтұмсықтан секіріп, ауыр темір қақпаны сындырып ашты. Енді каланың кіреберісi ашық болды. Батыр мүйізтұмсығына отырып алып, каланың көшелерімен
зымырап жүрді, дәулерді дауыстап шақырды. Сол дыбыстарды олар естiп, басқа дәулердің алдынан шығып, шайқасқа шықты. Шайқас ұзақ уакытқа созылды. Дұшпандары өте мықты екен. Ол он екі дәуді де жарақаттады. Жалғыз Санги жарақат алмады. Белгісіз дәу Сангиге бас салды және олар қолма-қол шайқасты. Сол кезде Қахраман мүйізтұмсығымен дауыстап, шайқас алаңына келді. Сол дыбыстарды белгісіз жауынгер естiп, Сангиниді жіберіп, Қахраманға бас салды.
Үлкен күрзісімен сілтеп, белгісіз дәу Қахраманды мүйізтұмсығынан құлатайын деді, бірақ батыр еппен шабуылға тойтарыс берді. Кескілескен шайқас болды. Айқай, ойбайлау, темірдің сылдырлауы естілді. Бірақ күрзімен шайқас тең түсуімен аяқталды. Содан кейін қарсыластар найзамен шайқасты. Жеті күн және жеті түн тыным таппай, Қахраман белгісіз жаумен шайқасты. Бірақ, найза шайқасы басымдықсыз болды. Келесі кезек семсермен шайқас болды. Найзаларын тастап, Қахраман және белгісіз жауынгер семсерлерін алып бір-біріне шабуыл жасады. Тағы соғыс басталды. Қарсыластар семсерлерін айқастырып, бір-бірін тықсырып, соққы берiп қорғанып тұрды. Ақыр соңында Қахраман шебер ұрып, дәудiң оң қолындағы шынашағын шауып түсірді. Сол кезде дәу, Қахраманның қолынан тірі қалмайтын түсініп, бір сәтте жасырынып қалды. Күтпеген жерден дәудің ғайып болуы, батырды таң қалдырды, бірақ таң қалуға уақыт болмады. Қахраман өзіне Сангинді шақырып алып былай бұйрық берді: - Дәл қазір бар да он бір жауынгерді жинап, белгісіз
ӨЗБЕК ХАЛЫҚ ЕРТЕГІЛЕРІ
83
жауынгерді іздестіріңдер. Ол қай жерде болса да оны табыңдар. Мен Забун патшаның сарайында боламын. Санги тез арада бұйрықты орындауға кетті, ал Қахраман Забун патшаның сарайына кетті. Қауіпті дәулердің жеңілгені туралы және оны жеңген батырдың сарайға бара жатқанындығы жайында хабар тез арада таратылды. Забун патша Қахраманды қарсы алуға бар әншілер мен бүкіл сарай адамдарын жинады. Бір сөзбен айтқанда, Забун патша салтанатты қарсы алуды ұйымдастырды. Көңіл көтеру жеті күн және жеті түнге жалғасты. Әзірше Қахраман және Забун патша тойлай берсін, ал сіздер басқа нәрсе туралы тыңдаңыз. Санги он бір дәумен бірге бүкіл жер жүзін аралап, жердің барлық түкпірлерінде болды. Барлық жолда болып, әр ауылды тексеріп, әр үңгірдi карап, тіпті адам баспаған жерлер де болды, бірақ бәрі нәтижесіз болды. Белгісз дәу жоқ болып кетті, ол еш жерде жоқ. Он бір күн және он бір түн оны іздеп жүрді, бірақ таба алмады. Басқа амал таппай, Санги басқа дәулермен Қахраманға келді де былай деді: - Біздің іздемеген жеріміз қалмады, бірақ белгісіз дәу жасырынып қалды. Бұл хабар Қахраманның қөңілін-күйін түсірді. Азғана ойланып, Забун патшаға сұрақ қойды. - Бұл қандай жауынгер болған? Менімен шайқасып, күтпеген жерден жоқ болып кетті. Ол неге себепсіз сіздердің қалаңызға шабуыл жасады? - Бұл әйгілі дәу Аквон,-деп, жауап берді Забун патша. – Ол өте мықты және ашулы. Бұл ең мейірімсіз дәу. Бір күні ол маған өз құдаларын жіберді. Олар Аквонның менің қызым ханшайым Зүбайда Зулфикорды жақсы көретінін және оған үйленгісі келетінін мәлімдеді.
«Патшаға хабар жеткізiңдер, - депті дәу құдаларға, - қызын маған күйеуге берсін, ал егер келіспесе, мен оның халқын, қаласын бұзамын және оның өзін өлтіремін, ал қызын күшпен алып кетемін», - депті. Ал мен оған: «Аквон адам баласы емес, ол дәу, сол себептен мен оған өз қызымды бермеймін дедім». Солай жауап қайтарып мен оның құдаларын шығарып салдым. Кейін Аквон ашуланып менің қалама шабуыл жасады. Патшаның әңгімесін естiп, Қахраман таң қалды: - Міне бұл не! Сіз неге өз хатыңызда оның атын жасы - рып, бізге белгісіз дәу шабуыл жасағанын айттыңыз? - Мен Аквонның өте күшті және қатігез дәу болғандығынан осылай жасадым. Батырлар оның атын білсе, олар келмей қалады ма деп корықтым, - деп Забун патша түсіндірді. – Сен бізді өлімнен сақтадың! Біз өте ризамыз саған. Жарайсың! Біз сенің батырлығыңды мақтан тұтамыз. - Сіз маған үлкен құрмет жасадыңыз. Сіздің сарайыңызда мен көп қамқорлық пен мейірім көрдім! Мен ғана үшін сіз бай дастархан жасап, қырық күн және қырық түн бүкіл халықты тойдырдыңыз. Мен өте риза болдым! Бірақ мен өз туған жерімді сағындым. Маған өз туған жеріме қайтуға рұқсат беріңіз. Забун патша Қахраманды тағы бірнеше күн қал деп өтініп сұрайды, бірақ ол көнбейді. Қалай болса да Забун патша батырға өз туған жеріне қайтуға рұксат берді. Ол Қахромонға есепсіз көп сыйлық беріп, жолына құрметпен жіберді. Сыйлықтарды қырық мүйізтұмсыққа артып, Қахромон ең үлкен мүйізтұмсыққа отырып, түнгі уақытта жолға шықты. Қаланың сыртына шыққанда, ол мүйізтұмсыққа ерік беріп, шауып кеттi. Биiк тауларға жақындағанда,
ӨЗБЕК ХАЛЫҚ ЕРТЕГІЛЕРІ
85
Қахраман артынан біреудің «Тоқта, Қахраман, күте тұр» деген дауысын естидi. Ол мүйізтұмсықты тоқтатып, артында қалқанын түсіріп, қуалап келе жатқан салт аттыны көрді. «Мүмкін бұл жау шығар», - деп ойлаған Қахраман, қылышын алып, айқасуға дайындалды. Жақындап келіп, шабандоз қалқанын көтерді, сол кезде Қахраман қараңғы түн кенеттен жарқыраған жарық күнге айналғандай, оның айдай керемет, жарқыраған жүзін көреді. Сонда Қахраман айқалап жіберді: - О, сұлу жігіт! Кім екеніңді маған айт. Неге мені тоқтаттың? Менде қандай шаруаң бар? Жігіт өзінің жарқын даусымен жауап берді: О, Қахраман! Мен Забун патшаның қызымын, патшайым Зубайда Зульфикормын. Мені шаттыққа бөлеген сенің қайсарлығың мен ерлігің! Сен бізді ажалдан құтқардың! Бірақ менің саған бір өтінішім бар. Жау әлі тірі болғандықтан, өзінің залым жоспарларын іске асырады! Сондықтан мен сенен алдымен Аквонды қайдан болса да тауып алып, өлтіруіңді сұраймын. Қара бұйра шашты сұлу Зубайда Зульфикордың сөздері Қахраманға ұнады және оның өтінішіне салтанатты түрде серт берді: - Осы сәттен бастап бір минут болсын, өзіме қояр жер таппаймын, Аквонның ізіне түсемін. Мен оны қайдан болса да, тауып алып, жеті қабат жердің астына тығылса да ұстап, қолымнан тірі жібермеймін. Оның басын шаппайынша, мен оралмаймын! Осылайша олар бір шешімге келді, бәрін келісіп болған соң таң сәріде қалаға қайтты. Қара бұйра шашты Зубайда Зульфикор сарайға, ал Қахраман Забун патшаға кетті. Қайта оралған батырды көрген Забун патша қатты қуанды. Бірақ Қахраман патшаға қайта
келген себебін айтпады, тек өзінің өтінішін ғана айтты. Мүмкін болса барлық көріпкелдерді шақыруға бұйрық беріңізші, олар бір сырды ашсыншы,- деді ол. - Қандай сыр? - деп сұрады Забун патша. - Көріпкелдер Аквонның қайда қашқанын және оның қайда тығылғанын біліп, айтып берсін, - дейді. Забун патша «Барлық көріпкелдер жиналсын» деп бұйрық берді. Көріпкелдер сарайға келіп, айнала отырды, өздерінің бұршақтарын шашып жіберіп: - Аквон мәңгі қараңғы түнек орнаған, жеті көлдің арғы жағына тығылған. Тас қараңғы түнек тұңғиық көлдің бетін жауып қалған, ал көлдің арғы жағасына керемет күн сәулесі түскен. Міне, дәу зұлым Аквон сол жаққа өтіп кеткен. Ол жақта үлкен қала Кавус бар, Аквон сол жерде тығылып жатыр. - Ол елге қалай тап болсам болады? Жеті түнек көл мен мәңгілік түнекті қалай жеңсем болады? - деп Қахраман сұрады. - Самұрық деген құс па, – деді көріпкелдер. - Тек ол ғана жеті қара түнек көлден өте алады. Бірақ әлі күнге бұндай іске Самұрық құсты ешкім көндіре алмаған. - Ал, Самұрық құстың ұясы қайда? - деп сұрады Қахраман. Бұл сұраққа көріпкелдер: - Біздің қаламыздың шетінде бір шал тұрады. Ол жүз жетпіс жаста болса да, бәрін біледі. Сен содан барып сұра, - деп жауап берді. Қахраман тез арада қаланың шетіне барып, сол жүз жетпіс жастағы шалды іздестіріп табады. Ол: - Самұрық жыл сайын балапан шығарады, дегенмен жыл сайын айдаһар келіп, балапандарды жеп қояды. Егер сен сол айдаhaрды өлтіріп, оның балапандарын ажалдан құтқарсаң, ол саған көмек береді, жеті теңіздік мәңгілік зұлматтан ұшып, сені Кавус қаласына жеткізіп береді,- деді.
|