Қазақстан республикасы денсаулық сақтау министрлігі



Pdf көрінісі
бет42/83
Дата03.12.2023
өлшемі2,08 Mb.
#133070
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   83
Нейрондар апоптозы
. Инсультке нейрондар өлуінің 2 механизмі – 
некроз бен апоптоздың дамуы тән (18–сурет).
 
18–сурет. Инсульт кезіндегі нейрондарда апоптоз жәнен некроз дамуының 
негізгі 
патогенездік 
факторлары 
(О.А.Громова 
Редукционизмге 
қарсы 
шабуылдайтын церебролизиннің мультимодалды әсері //Медицина мен фармациядағы 
жаңалықтар – 2009, № 277) 
Жылдам некроздану реакцияларынан кейін апоптоздық механизмдер 
іске қосылады, яғни, ишемия басталған кейін 1-2 сағаттан соң дамиды. Ал, 
12 сағаттан кейін апоптоздық механизмдердегі бұзылыстар айқын көріне 
бастайды, олардың максималды белсенуі инсульт дамығаннан бастап 2–3 
тәулікке дейін жетеді. Сондықтан, апоптоз ишемияның басқа да 
кешеуідетілген салдарымен бірге инфаркт ошағының деформациялануына 
қатысып, ишемияланған аумақты қосымша зардаптайды. Апоптоздың ұзақ 
Мидың ишемиялық зақымдануы 
А п о п т о з 

Энергиялық тапшылық 

Митохондрия
мембраналарының 
деполяризациялануы 

Глутаматтың
эксайтотоксикалық әсері 

Са
2+
- каналдарының 
дисфункциясы 

Цитокиндердің дисбалансы 

Тотығулық стресс 

Кальпаиндардың белсенуі 

Активация каспаз 
Н е к р о з 

К
+
/ Na
+
-каналдарының 
дисфункциясы 

Na
+
/Cl
-
жасушада жиналуы 

Ca
2+
,Zn
2+
, Mg
2+
дисбалансы 

Н
2
О-ға өткізгіштіктің артуы 

Жасушаның осмостық 
зардапталуы 

Жасушалық мембрананың 
жыртылуы 

лизосомалық мембрананың 
тұрақсыздануы 


47 
уақыт бойы іске қосылуы жасушалардың өлуінің ағымдық сипатын 
көрсетеді және ишемия басталғаннан бір апта өткеннен кейін жүргізілген 
шаралар ишемияланған ми тінін қорғай алатынын нақтылайды. 
Ишемиялық инсульт кезінде апоптоз механизмдерінің іске қосылуы ең 
алдымен, ишемияланған ошақтағы ЛАТ процесстернің қарқындылығы мен 
оттектің белсенді түрлерінің түзілуінен туындайтын жасушалық стерсстің 
дамуымен байланысты. Сонымен қатар, инсульт аумағындағы некроз 
ошағының түзілуі де қабынуды туындатады. Бұл қабынбалық 
цитокиндердің 
көптеп 
түзілуімен 
және 
жасушаларды 
«өлім 
рецепторларымен» байланыстыратын аптотоз механизмдерінің іске 
қосылуын қамтамасыз ететін альфа-өспелерді жою факторы (

-ӨЖФ) мен 
бета-өспелерді жою факторының (

-ӨЖФ) белсендірілуімен байқалады (2–
кесте). 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   83




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет