Қазақстан Республикасы Мәдениет, ақпарат және спорт министрлігі



Pdf көрінісі
бет30/59
Дата15.11.2023
өлшемі1,11 Mb.
#124165
түріБағдарламасы
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   59
Байланысты:
Әбдірәсілов терминография

ғылым 
саласын
бағдарлап 
алу 
да 
маңызды. 
Бұл 
әсіресе, 
терминологиялық сөздіктерді түзуде негізге алынуға тиісті. Мұны 
салалық бағдар 
деп атауға
95 


болады. Сондай-ақ, терминдердің қабатын да айқындап алудың өзіндік 
маңызы бар. Нақтырақ айтқанда, терминологиялық сөздіктің не тар 
салалық терминдерді, не жалпығылыми терминдерді, не салааралық 
терминдерді қамтитындығын алдын-ала белгілеп алған дұрыс. 
Терминографияда көрсетіліп жүрген бағдарлардың бірі - қамтылатын 
терминдердің 
уақыттық бағдары.
Терминологиялық сөздікке алынатын 
терминдердің қалыптасқан терминдер, не жаңа терминдер екендігі, немесе 
сөздік құрылымында ескі терминдердің болатындығы алдын-ала 
жоспарлап алуды, болмаса сөздікті түзу барысында ескеруді қажет етеді. 
Айталық, белгілі ғылым саласының толық терминологиялық сөздігін қайта 
басып шығару қажеттілігі болмаған жағдайда, сол салада пайда болған 
жаңа терминдердің сөздігін жеке шығаруға болады. Бірақ бұл орайда, 
қалыптасқан 
терминдерді 
қамтымау 
керек. 
Сондай-ақ, 
жалпы 
терминографияда тарихи (ескірген) терминдер сөздігін де шығаруға 
болатындығы көрсетіліп жүр. 
Терминологиялық сөздік жасауда жоспарланатын басты нысан - 
сөздіктің қанша тілді қамтитындығы, яғни 
тілдік бағдары
. Бұл сөздіктің 
мақсаты 
мен 
түріне 
де 
байланысты. 
Негізінен, 
түсіндірмелі 
терминологиялық сөздіктің бір тілді, ал аударма терминологиялық 
сөздіктердің кемінде екі тілді болатындығы түсінікті. Алайда, аударма 
терминологиялық сөздіктер екі, үш, төрт немесе бес тілді сөздіктер ретінде 
жасала алады. Мұндай енбектерді түрік терминографиясынан кездестіруге 
болады. Сөздіктің тілдік бағдарын жоспарлауда оның қай тілдерді 
қамтитындығын да айқындап алудың қажеттілігі бар. 
96 


терминологиялық сөздіктерді жасауда ұстанатын бағдарлардың бірі - 
терминологиялық сөздіктің қандай мақсаттарды жүзеге асыруға қызмет 
ететіндігі. Бұл – сөздіктің негізгі 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   59




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет