РИАЛЫ тот баспайтын материалдар,  тоттандырмайтын материалдар anticorrosive material АНТИОКИСЛИТЕЛИ (АНТИ-

10
АНТОФЕИН
антофеин (кейбір өсімдіктердің 
жасуша шырынында болатын қара 
қоңыр бояу (пигмент))
antophein (black pigment 
contained in cellular juice 
of some plants)
АНТОХЛОР
антохлор (өсімдіктің жасуша шы-
рынында кездесетін сары түсті 
бояу (пигмент))
antochlor (yellow pigment 
contained in cellular juice  
of plants)
АНТОЦИАН
антоциан (өсімдіктердің жасуша 
шырынында кездесетін қызыл, көк 
немесе күлгін түсті бояу)
anthocyanin (red, blue and 
grey pigment contained in 
cellular juice of plants)
АНТРОПОМЕТРИЯ
антропометрия, адам денесін өл-
шеу
anthropometry
АПАТИЯ
селқостық, енжарлық
apathy, apathism
АПЕЛЬСИН
апельсин (тропикте, субтропикте 
өсетін жеміс)
orange (tropical fruit)
АПЕПСИЯ
апепсия (асқазанда пепсин өндіріл-
меуі)
apepsy (inability to 
produce pepsin in  
stomack)
АПЕРИТИВ
тəбет ашқыш
aperitif
АПОНЕВРОЗ
шандыр
aponeurosis, sheath, fas- 
cia
АПОРТ
апорт (алма сорты)
oporto (apples’ kind)
АППАРАТ
аппарат, 1. белгілі қызмет атқара- 
тын ағзалар жиынтығы; 2. техни-
калық қондырғы; 3. ұйым, мекеме 
қызметкерлер жиынтығы 
apparatus; 1. system 
of organs; 2. technical 
equipment; 3. organiza- 
tion
  
~ пищеварительный
асқорыту ағзалары
 ~ digestive [alimentary], 
digestive [alimentary] 
system, apparatus digesto-
rius (Lat.), systema 
digestorium (Lat.) 
АППАРАТУРА
аппараттар жиынтығы
apparatus, equipment
АППЕТИТ
тəбет, зауық
appetite
АПРОБАЦИЯ
ресми түрде мақұлдау, қабылдау
approbation, approval (to 
approve in offi cial form)
АПРОБИРОВАНИЕ
мақұлдау, қабылдап алу
approbation
АПТЕКАРЬ
дəріханашы
pharmacist, druggist, 
chemist, apothecary
АРАХИДОНОВАЯ КИСЛОТА
арахидон қышқылы
arachidonic acid
АРАХИС, ЗЕМЛЯНОЙ ОРЕХ
жержаңғақ, қытай жаңғақ, арахис
peanut, groundnut
АРАХИСОВОЕ МАСЛО
арахис майы
peanut oil
АРБИТР
1. арбитр (сот арқылы шешуге 
жатпайтын істерге шешім 
айтатын төреші); 2. спорт 
төрешісі
1. arbiter; (judge who 
makes decisions without 
legal trials) 2. referee, 
arbitrator, umpire
АРБИТРАЖ
арбитраж, төрелік сот, 1. төрелік 
ету, дауды төрешілер арқылы шешу, 
2. төрелік органы (дауды шешуге 
өкілетті мемлекеттік орган)
1. arbitrage; 2. reference 
tribunal
АРБУЗ
қарбыз, дарбыз
water-melon
АРБУЗНОЕ СЕМЯ
қарбыз шопағы
water-melon seed

11
АРГУМЕНТ
уəж
argument
АРОМАТ
хош иіс
aroma, fragrance, fl avor
АРОМАТИЗАТОРЫ
хош иістендіргіштер
fl avouring
АРОМАТИЗАЦИЯ
хош иістендіру
aromatization
АРОМАТИЧЕСКИЕ РАСТЕ-
   НИЯ
хош иісті өсімдіктер
aromatic plants
АРОМАТИЧЕСКИЕ УГЛЕВО-
   ДОРОДЫ
хош иісті көмірсутегілер
aromatic hydrocarbons
АРОМАТИЧЕСКИЕ ЭССЕН-
   ЦИИ
хош иісті эссенциялар
aromatic essences 
[extraction]
АРОМАТНЫЙ
хош иісті
aromatic, odoriferous, odo-
rous, fl avor, fl avoured, 
balmy
АРТЕЗИАНСКИЕ ВОДЫ
артезиан сулары, терең жер асты 
сулары
artesian water, deep-well 
water
АРТЕЗИАНСКИЙ КОЛОДЕЦ 
   (СКВАЖИНА)
артезиан құдық, шыңырау құдық 
(бұрғылаған су құбыры)
artesian well (hole)  
(drilled water well)
АРТИШОК
бөрікгүл (витаминдері мол, дəмдік-
бақша өсімдігі)
artichoke, thistle (plant 
which is rich by many 
tastiness)
АСКАРИДА
бөсір
ascarid
АСКАРИДОЗ
бөсір басу, бөсір ауруы
ascariasis [ascari(di)asis]
АСКОРБИНОВАЯ КИСЛОТА
аскорбин қышқылы
ascorbic acid
АСПЕКТ
аспект, тұрғы, тірек көзқарас
aspect
АССЕНИЗАЦИЯ
қоқыстан тазарту, қалдықтарды 
залалсыздандыру
sewage disposal
АССИМИЛЯЦИЯ
ассимиляция, бойға сіңіру (қорек-
тік заттектерді организмнің өзіне 
бейімдеп алып сіңіруі)
assimilation (selective 
absorbtion of nutritious 
substances)
АССОРТИ
жиынтық, түр-түрі
assortment
АССОРТИМЕНТ
өнімнің түрлері, құрамы
assortment, set, variety
АССОЦИАЦИЯ
1. ассоциация; 2. қауымдастық, 
бірлестік 
1. association; 2. union, 
unifi cation
АСТЕНИЯ
астения, əлсіздік, күшсіздік, күш-
қуатсыздық
asthenia, adynamia
АСФИКСИЯ
тұншығу
asphyxia
АСЦИТ
іш шемені
ascites, abdominal [peri-
toneal] dropsy, hydroperi-
tonea, hydroperitoneum 
АТМОСФЕРНОЕ ДАВЛЕНИЕ
атмосфералық қысым, атмосфера 
қысымы
atmospheric pressure
АТОНИЯ
атония, күш-қуатсыздық, əлсіздік
atony
  ~ желудка
асқазан қуатсыздығы (қимылсыз-
дығы)
~ of stomach [gastric 
atony] (immovable 
stomach)
  ~ кишечника
ішек қуатсыздығы (əлсіздігі, қимыл-
сыздығы)
~ of bowels [intestinal 
atony]
  ~ пищевода
өңеш қуатсыздығы, əлсіздігі
~ gullet [esophageal   
atony]  
АТРЕПСИЯ
емшекке жарымау
athrepsy 

12
АТРОФИЯ
сему, солу
atrophy, atrophia
АТТРАКТАНТЫ
аттрактанттар (жəндіктерді алдап 
келтіру үшін қолданылатын 
заттек)
attractants (substances  
used for attraction of 
insects)
АУДИТОРИЯ
дəрісхана
auditorium, lecture-hall, 
lecture-room
АУТОИНТОКСИКАЦИЯ
өзін-өзі улау, өздігінен улану
self-poisoning, endointo-
xication 
АУТОЛИЗ
аутолиз, өздігінен ыдырау
autolysis, self-destruction, 
self-digestion
АФАГИЯ
афагия, жұтына алмау, жұта алмау
aphagia
АФЛАТОКСИН
афлатоксин (саңырауқұлақ уыты-
ның бір түрі)
afl atoxin (a type of 
poisoned mushroom)
АХИЛИЯ
ахилия, асқазан сөлсіздігі, сөлсіз-
дік (асқазан сөлінің өндірілмеуі)
achille (inability of    
gastric juice making)
АХОЛИЯ
ахолия, ішекке өт түспеуі
acholia
АЦИДОЗ
ацидоз, қышқылдану (организмде 
қышқылдық көтерілуі)
acidosis (organism acidity 
increasing)
АЦИДОФИЛЬНАЯ ПАСТА
ацидофильді паста (жаншыма, 
сықпа)
acidophilic paste
АЦИДОФИЛЬНОЕ МОЛОКО
ацидофильді сүт
acidophilic milk
АЦИДОФИЛЬНЫЕ БАКТЕ-
   РИИ
ацидофиль бактериялар
acidophilic bacteria
АЦИДОФИЛЬНЫЕ 
ПРОДУКТЫ
ацидофильді өнімдер
acidophilic products
АЭРАЦИЯ ВОДЫ
суды оттекпен қанықтыру
water aeration
АЭРОФАГИЯ
аэрофагия, ауа жұту, ауа жұтылуы
aerophagia, aerophagy,   
air-swallowing
Б
БАГРЕНЕЦ
томыртқалық мұз, мұз (дастарқан-
ға ұсынылатын майда шақпақ мұз)
ice
БАГУЛЬНИК БОЛОТНЫЙ
саз қазанақ (қысы-жазы жасыл 
түсті болатын өсімдік) 
labrador tea, ledum
БАДЬЯН
даршын, анис ағашы (жемісі та-
тымды, дəнін дəмдеуіш ретінде 
пай-даланылатын қысы-жазы 
жасыл түсті субтропик ағашы)
anise-tree (fruit and 
tasty addition used as   
seasoning)
БАЗА
1. қор; 2. қойма; 3. негіз, тұғыр 
1. warehouse, source, re-
source; 2. storage; 3. base, 
depot, basis, foundation
БАЗИЛИК
насыбайгүл (эфирлі-майлы татым-
дық дақыл)
basil, sweet basil (ethe- 
real and oily tasty addi-
tion)
БАЙХОВЫЙ 
(сыпучий)
 ЧАЙ
пəміл шай, қағаз шай, бұйра шай
lapsany tea
БАК ОТСТОЙНИК
тұндырғыш ыдыс
settling [sedimentation], 
precipitation tank
БАКЛАЖКА
күбі
fl ask, water-bottle

13
БАКТЕРИАЛЬНАЯ ОБСЕМЕ-
   НЕННОСТЬ
бактериямен зардаптанғандығы, 
бактериялық зардаптанғандық 
(бактериялардың өсіп тараған 
мөлшері)
bacterial [bacteritic] so-
wing [seeding] (contami-
nated with bacteria)
БАКТЕРИАЛЬНОЕ ЗАГРЯЗ-
   НЕНИЕ
бактериялық ластану, 
бактериялармен ластану
bacterial pollution
БАКТЕРИОЛОГИЧЕСКИЙ
бактериологиялық
bacteriological
БАКТЕРИОЛОГИЧЕСКОЕ 
   ОБСЛЕДОВАНИЕ
бактериологиялық тексеру
bacteriological examina-
tion
БАКТЕРИОЛОГИЯ
бактериология (бактерияларды 
зерттейтін ғылым саласы)
bacteriology (science sp-
here investigating bacte-
ria)
БАКТЕРИОНОСИТЕЛЬ
бактерия таратушы, бактерия 
иеленуші
bacillicarriers, [bacteria] 
carrier
БАКТЕРИОСКОПИЯ
бактериоскопия (бактерияларды 
микроскоппен зерттеу əдісі)
bacterioscopy (microxo-
pic method of bacteria 
research)
БАКТЕРИЦИДНАЯ ФАЗА МО-
   ЛОКА
сүттің бактерицидті кезі, сүттің 
бактерияларды жоя алатын кезі
bactericidal phase of milk
БАКТЕРИЦИДНЫЙ
бактерияларды жоятын
bactericide, bactericidal 
БАКТЕРИЯ
бактерия (микроскоп арқылы ғана 
көрінетін организм)
bacterium
  ~ анаэробная
анаэроб бактерия (оттексіз өсіп-
өнетін бактерия)
~ anaerobic (bacterium 
living and multiplying 
without oxygen)
  ~ аэробная
аэроб бактерия (оттек бар жерде 
өсіп-өнетін бактерия)
~ aerobic [aerobian, aero-
biotic] (bacterium living 
and multiplying in oxygen 
environment)
  ~ гнилостная
шіріткіш бактерия
~ putrefactive 
  ~ клубеньковая
түйнек бактериясы
~ legume, nodule, root 
nodule 
БАКШТЕЙН
бакштейн (ірімшіктің бір сорты)
backstein (cottage cheese 
kind), (cheese type)
БАЛАГАН
аспа (балық кептіруге арналған)
booth (shed used for fi sh 
drying)
БАЛАНДА
1. пəлек көже; 2. піскен картопты 
квасқа немесе қияр тұздығына ара-
ластырған салқын тамақ; 3. қажақ-
құжақ (асығыс-үсігіс істей салған 
тамақ деген ұғымды береді)
1.skilly; 2. potato broth; 
3. a thin soup, grue (plant 
tops soup pottage; potato 
broth)
БАЛАНС
баланс, 1. теңгерім, теңдестік (тең-
гер ме көрсеткіш); 2. үйлесім, те-
ңе  сім (құбылыста немесе қа рым-
қатынаста аралық қаты нас мөл-
ше рін сипаттайтын көрсеткіш)
balance
БАЛАНС АЗОТА
азот үйлесімі
nitrogen balance
БАЛАНС В ОРГАНИЗМЕ
организмдегі үйлесім
balance in organism
БАЛАНС ЭНЕРГИИ
энергия теңелісі
energy balance
БАЛАНСОВЫЙ МЕТОД
теңгерімдік əдіс, баланстық əдіс
balance method
БАЛЛ
1. баға; 2. ұпай
1. mark, point; 2. score

14
БАЛЛАСТНЫЕ ВЕЩЕСТВА 
   ПИЩИ
тағамның қорытылмайтын зат-
тектері
ballast substances of the 
food
БАЛЫЧОК (БАЛЫК)
балықжон (басы, құйрық-қанаты, 
ішек-қарны алып тасталған)
balyk (removed head, tail, 
entrails)
БАЛЬЗАМ
бальзам (өсімдік организмінде түзі-
ліп пайда болатын азотсыз органи-
калық хош иісті шайырлы заттек)
balsam, balm (nitrogen – 
free organic aromatized 
tarry substances from  
plant organisms)
БАНАН
банан (тропикте, субтропикте 
өсетін жемісті өсімдік)
banana (tropic and 
subtropic plant)
БАНИТЬ
ақжемдеу (ащы тұздалған балықты 
суға ұзақ салып қойып тұзын кетіру)
(salty meat, fi sh soaked in 
water)
БАНКА КОНСЕРВНАЯ
қалбыр, консерві қалбыры
tin, can
БАНКЕТ
зияпат
banquet
БАРАНИНА
қой еті
mutton
БАРАНИНА НИЗШЕГО 
   СОРТА
арық қой еті, төмен сортты қой еті
mutton of  inferior qual- 
ity, mutton of lower grade
БАРБАРИС
зирек, бөріқарақат
barberry, berber(r)y
БАРБАРОССА
барбаросса (екпе жұмсақ бидайдың 
түрі)
barbarossa (mild type of 
wheat)
БАРБЕКЮ
кəуəп (шоқ табына қақтап пісіріл-
ген тамақтың жалпы атауы)
barbecue (meal cooked on 
burnt coal)
БАРДИРОВАНИЕ
буу, байлау (құс етін бүтіндей 
қуыр ғанда немесе бұқтырғанда 
аяғы мен қанаты тарбиып кетпеу 
үшін буып байлау)
(to wrap and tie up wings 
and legs of game before 
stewing and roasting)
БАРЬЕР
тосқауыл
barrier
БАССЕЙН
хауыз, əуіт
basin, pond, pool, swim-
ming-pool [bath]
БАССЕЙН ВОДОСБОРНЫЙ
су жинағыш əуіт
1. drainage area; 
2. drained reservoir
БАТАТ, СЛАДКИЙ КАРТО-
   ФЕЛЬ
батат, тəтті картоп
sweet potato
БАТУН
татар пияз, татар жуа
welsh onion
БАУРСАКИ
бауырсақ
baursak
БАХЧА
бақша
melon fi eld, watermelon 
plantation
БАХЧЕВАЯ КОРОВКА
бақша қанқызы
melon ladybird
БАХЧЕВОДСТВО
бақша өсіру
melon-growing, waterme-
lon, melon and gourd 
growing (cultivation)
БАХЧЕВЫЕ КУЛЬТУРЫ
бақша дақылдары
water-melons, melons and 
gourds, cucurbitaceous
БАЦИЛЛА
бацилла (спора түзетін, пішіні 
таяқ ша тəріздес ауру туын да та-
тын микроб)
bacillus (sporogenous 
bacillus microbe)
БЕДНОСТЬ
кедейлік
poverty, poorness
БЕДСТВИЕ
апат
disaster, calamity
БЕЗ ОСАДКА
тұнбасыз
without precipitation, 
without sediment [settled 
sludge, precipitate] 

15
БЕЗ ОСТАТКА
қалдықсыз
without remain [residue, 
rest] 
БЕЗАЛКОГОЛЬНЫЕ НА-
   ПИТКИ
1. алкогольсіз ішімдіктер, 
2. алкогольсіз сусындар
1. nonalcoholic bevera- 
ges, nonalcoholic drinks;  
2. soft drinks
БЕЗБЕЛКОВЫЕ ПРОДУКТЫ
нəруызсыз өнімдер, протеинсіз 
өнімдер
protein-free products, 
inalbuminate products
БЕЗБЕЛКОВЫЙ
нəруызсыз, протеинсіз
protein-free, exalbumi-
nous, inalbuminate
БЕЗВКУСНЫЙ
татымсыз, дəмсіз
tasteless, vulgar, insipid
БЕЗВОДНЫЙ
1. сусыз; 2. шөл
1. waterless, arid, anhyd-
rous, nonwater; 
2. droughty, nonaqueous
БЕЗВРЕДНОСТЬ
зиянсыздық
harmlessness, safety
БЕЗВРЕДНЫЙ
зиянсыз, залалсыз
harmless, innocuous
БЕЗДОМНЫЙ
баспанасыз (о человеке), бұралқы  
(о животном)
homeless (about man), 
stray (about animals)
БЕЗЖИЗНЕННЫЙ
жансыз, өмірсіз, тіршілік жоқ
lifeless, inanimate, insi- 
pid, lacklustre, azoic, blo-
odless
БЕЗНАТРИЕВАЯ ДИЕТА 
(бес-
   солевая) 
тұзсыз емдəм
low-salt (salt-free, low-
sodium, sodium-free) diet
БЕЗОПАРНЫЙ
ашытқысыз
yeast-free 
БЕЗОПАСНОСТЬ
қауіпсіздік
security, safety
БЕЗОПАСНОСТЬ ПИЩЕВЫХ 
   ПРОДУКТОВ
азық-түліктің қауіпсіздігі
safety of food-stuffs
БЕЗОПАСНЫЙ
қауіпсіз
safe, harmless
БЕЗОСТАЯ-1
қылтанақсыз бидай (күздік бидай 
сорты, мол өнімді, сапалы дақыл)
unbearded wheat (winter 
sort), (a kind of autumn 
wheat from which very 
qualitative food is 
produced)
БЕЗОСТЫЙ
қылтанақсыз
beardless, bald
БЕЗУПРЕЧНЫЙ
мінсіз
irreproachable, pure, per-
fect, blameless, stainless
БЕЗУСЛОВНЫЙ РЕФЛЕКС
шартсыз рефлекс
inborn refl ex, 
unconditioned refl ex
БЕКМЕС
бекмес, қайнатпа сірне (қоюланды-
рылған жеміс-жидек шырыны)
(condensed juice from 
fruits and berries)
БЕКОН
қақталған шошқа еті, сүрсүбе
bacon
БЕЛАДОННА (КРАСАВКА)
итжидек, құтырған (улы өсімдік)
belladonna, black cherry, 
banewort, deadly 
nightshade, death’s herb
БЕЛЕНА
меңдуана (улы өсімдік)
henbane (poisonous plant)
 
 ~ черная (блекота)
қара меңдуана (улы өсімдік)
~ black 
БЕЛИП
белип (ақ ірімшік, нəлім жəне өсім-
дік майы қосылған белоктық өнім)
belip
БЕЛКИ ПРОСТЫЕ
қарапайым нəруызар
simple proteins
БЕЛКИ СЛОЖНЫЕ
күрделі нəруызар (протеидтер)
conjugated proteins, com-
plex proteins

16
БЕЛКОВАЯ ДИЕТА
нəруызды емдəм, протеинді    
емдəм
albuminous diet, protein 
diet
БЕЛКОВЫЕ, ЖИРОВЫЕ, УГ-
   ЛЕВОДНЫЕ КОМПОНЕНТЫ
нəруызды, майлы, көмірсулы құ-
рамбөліктер
albuminous, fatty, carbo-
hydrate components
БЕЛОВАТО-СЕРОВАТЫЙ
ақшыл-сұрғылт, бозғылт
whitish-greyish
БЕЛОВАТЫЕ ПЯТНЫШКИ
ақшыл дақтар, бозғылт дақтар
whitish specks
БЕЛОК 
протеин, нəруыз
protein, albumen
  ~ мышечной ткани
бұлшық ет тінінің протеині (нəр-
уызы)
~ muscular tissue 
  ~ простой (протеин)
қарапайым нəруыз (протеин)
~ simple 
  ~ сложный (протеид)
күрделі нəруыз (протеин)
~ complex 
  ~ яичный
жұмыртқаның ақ уызы
egg-white 
БЕЛОКРОВИЕ
ақ қандық
leucaemia, leukaemia
БЕЛУЖИНА
белужина (қортпа балықтан 
жасалған тамақ)
white sturgeon
БЕЛУЖЬЯ ИКРА
қортпа балық уылдырығы
beluga caviar, beluga roe
БЕЛЫЙ ГРИБ
ақ саңырауқұлақ
boletus edulis, cep(e)
БЕЛЫЙ ХЛЕБ
ақ нан
white bread
БЕЛЬЕ ПОСТЕЛЬНОЕ 
(прос-
   тыня, пододеяльник, на-
  волочки)
төсекқап (ақжайма, көрпеқап, 
жас-тыққап)
bed-linen, bed-clothes 
(bedsheet, blanket cover, 
pillowcase)
БЕЛЬЕ НИЖНЕЕ
ішкиім, көйлек-көншек
underclothes, underclo-
thing, underwear
БЕЛЬЕВАЯ
кірхана
laundry, linen store(room)
БЕЛЯШ
бəліш
balysh (kaz.); belyash 
(rus.) (yeast dough round 
pastry with meat)
БЕЛЯШИ С МЯСОМ
ет салған бəліш
round fried meat pie
БЕНЗОЙНАЯ КИСЛОТА
бензой қышқылы
benzoic acid
БЕРЕЗОВИЦА
ашыған қайың шырыны
birch sap (juice)
БЕРЕМЕННАЯ ЖЕНЩИНА
екіқабат əйел, жүкті əйел
pregnant woman, expec-
tant mother
БЕРЕМЕННОСТЬ
жүктілік
pregnancy, gestation, gra-
vidity, fetation
БЕРЕСТА
қайыңтоз
birch-bark
БЕСЕДА
əңгіме, сұхбат
talk, conversation
БЕСКОНТРОЛЬНО
бақылаусыз
uncontrolledly, without  
any control
БЕСКОСТНЫЙ
сүйексіз
boneless
БЕСКУЛЬТУРЬЕ
мəдениетсіздік
lack of culture
БЕСПЛАТНЫЙ
тегін
unpaid, gratuitous, free of 
charge, rent-free
БЕСПОЛЕЗНЫЙ
пайдасыз
useless, unavailing, vain
БЕСПОМОЩНЫЙ
дəрменсіз
helpless, feeble, impotent, 
effete
БЕСПОРЯДОЧНЫЙ
ретсіз
disorderly, confused, 
untidy, slovenly
БЕСПРЕПЯТСТВЕННОЕ ПО-
   СЕЩЕНИЕ
бөгетсіз кіріп шығу
unimpeded [free] visiting 
[visit]

17
БЕСПРИМЕСНЫЙ
араласпасыз
plain, pure
БЕССИЛИЕ
əлсіздік
weakness, impotency, 
feebleness, debility
БЕССИМПТОМНОЕ ЗАБОЛЕ-
   ВАНИЕ
əйгіленімсіз ауру, симптомсыз   
ауру
asymptomatic disease, 
clinically unsuspected 
disease
БЕССИСТЕМНОСТЬ
жүйесіздік
absence of pattern

жүктеу/скачать 1,14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: