Қазақстан республикасының денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі қожа ахмет ясауи атындағы халықаралық
жүктеу/скачать 10,61 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 13 - ке с т е Ересе к а да м да р д ы ң м и н ер а л д
| 12- кесте
Ағзаның дәрумендерге мұқтаждылығы жас ерекшеліктеріне, адамның жынысына, қызметіне байланысты болады. Адам Жаста Ерлер (әйелдерге сызық астында мг/күн) дар ры В1 В2 В6 РР С тобы тиамин Рибо- Пири- никотин аскорбин флавин доксин қышқылы қышқылы I 18-29 17 2,0 2,0 18 70 1,4 1,7 1,7 16 60 30-39 1,6 1,9 1,9 18 68 1,4 1,6 1,6 15 58 40-59 1,5 1,8 1,8 17 68 1,3 1,5 1,5 14 58 II 18-29 1,8 2,1 2,1 20 75 1,5 1,8 1,8 17 64 30-39 1,7 2,0 2,0 19 72 1,5 1,7 1,7 16 61 40-59 1,7 1,9 1,9 18 69 1,4 1,6 1,6 15 59 III 18-29 1,9 2,2 2,2 21 80 1,6 1,9 1,9 18 68 30-39 31,9 2,2 2,2 20 78 1,6 1,8 1,8 17 65 40-59 1,8 2,1 2,1 19 74 1,5 1,8 1,8 16 62 IV 18-29 2,2 2,6 2,6 24 92 1,9 2,2 2,2 20 79 30-39 2,2 2,5 2,5 23 50 1,8 2,1 2,1 20 76 40-59 2,1 2,4 2,4 22 86 1,6 2,0 2,0 19 73 V 18-29 2,6 3,0 3,0 28 108 30-39 2,5 2,9 2,9 27 107 40-59 2,3 2,7 2,7 25 98 Жүкті 1,7 2,0 2,0 19 72 Емізетін 1,9 2,2 2,2 21 80 13- кесте Ересек адамдардың минералды заттарға тәуліктік орташа қажеттілігі Минералды Тәуліктік Минералды Тәуліктік заттар қажеттілік мг. заттар қажеттілік мг. Кальций 800-1000 Марганец 5-10 Фосфор 1000-1500 Хром 2-2,5 Натрий 4000-6000 Мыс 2 Калий 2500-5000 Кобальт 0,1-0,2 Хлоридтер 5000-7000 Молибден 0,5 Магний 300-500 Селен 0,5 Темір 15 Фторидтер 0,5-1,0 Мырыш 10-15 Иодидтер 0,1-0,2 Мырыш қан құрамының жасалуына, гипофиз ұйқы безі мен жыныс бездерінің жұмысына қатысады, сондықтан өсу факторы болып табылады. Өмірлік маңызды минералды заттарға суды жатқызуға болады. Сулы ашығу адам ағзасында сусыздандыруды тудырып, бірнеше тәуліктен кейін өлімге (летальды) алып келуі мүмкін. Ал суды көп мөлшерде пайдалану жүрекке ауыр салмақ түсіреді, ақуыздық ыдырау құбылысы жоғарылап, май түзілу көбейеді. 3.8. Тамақтану режиміРационалды тамақтану маңызды принципін сақтау оның режимін сақтаудың негізі. Дұрыс тамақтануға ас қабылдау мерзімдерін реттеген пайдалы, аралығы 4-5 сағаттан аспауы керек, жеңіл-желпі тамақтанған жағдайда 3 сағатқа қысқартылады. Халық арасында көп тараған тәртіп 3 рет тамақтану, ал күніне 4-5 рет ас қабылдау одан да пайдалы екендігі анықталған. Семіздікке бейім кісілерге және қарт адамдарға 5-6 рет тамақтану ұсынылады. Режиммен тамақтану асқорыту аппаратына жеңілдік түсіреді, тағам толық ферментативті қорытылады. Күніне 4 мезгіл тамақтану тәртібінде таңертеңгілік 25%-ға, түскі ас-35%-ға, түстен кейінгі ас 15%-ға, кешкілік 25%-ға тең болуы тиіс. Тәуліктік қуат мөлшерінің үлестері шектеледі. Кешкі тағамды ұйқыдан 3 сағат бұрын қабылдау керек. Адамның тағам қабылдауы әдетіне, жұмыс жағдайына байланысты. “Ауру-астан” демекші тағам кем болса да, артық болса да денсаулыққа зиян. Егер ағзаны қажетті қуатты тағамдар толықтыра алмаса, денедегі барлық қоректік заттар, айрықша ақуыздар қуат қоры ретінде пайдаланылып адам еттен арыла бастайды, салмағы кемиді, ақуыз қуат жеткіліксіздік АҚЖ (БЭН) ауруы туындайды. Ал егер тамақтың қуаты үнемі мол болып отырса ағза семіздікке ұшырайды. Ағзаға қажет физиологиялық қуат мөлшері адамның жынысына, жасына, істейтін қызметіне, ағза ерекшеліктеріне және ауа-райының құбылмалылығына байланысты болып келеді. Ағзаны қуатпен тек тағам қамтамасыз етеді, басқа жолы жоқ. Сондықтан дұрыс тамақтану денсаулық кепілі, бұл жағдайды дәрігерлер үнемі есте ұстағаны абзал. Баланың өсіп-жетілуі, ауыр еңбек, суық ауа, аурудан айығып күш алу кезеңінде қорегі мол тағамды керек етеді. Осы жәйттердің барлығын ескере келіп денсаулық сақтау министрлігі 1982 жылы тамақтанудың физиологиялық шегін (нормасын) бекіткен. Ол төмендегіше (еңбекке қабілеті бар жастағылар үшін 4 кесте): жүктеу/скачать 10,61 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|