Қазақстан1 Республикасының ғылым және білім министрлігі



бет29/41
Дата13.04.2023
өлшемі0,6 Mb.
#82491
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   41

Кіші допты лақтыру


Кіші допты лақтыру. Ені 10м дәліз бойынша кіші доп лақтыруда негізгі назар ұзындығы 8-10м қашықтықтан жеке екпін алуды таңдап алуға, оның шапшаңдығын арттыруға , лақтырудың негізге элементтерін жетілдіруде аударылады. 10 млік дәліз бойынша допты лақтыру біліктілігін меңгеру үшін, әр түрлі нысаналар мен бағыттар бойынша лақтыру жаттығулары қолданылады. Дәліздің ені бастапқыда 20 м-лік етіп алынып, ол бірте-бірте 3 м-ге дейін азайтылады. Жүгіру шапшаңдығын , оның қашықтығын ( 3 қадамнан 20 қадамға дейін) , доптың салмағын (200г-ға дейін ), нысанаға дейінгі қашықтықты (10 мден 20 м-ге дейін) өзгертуге болады.
Осылардың әрқайсысының қайталау саны 25-35 ретке дейін жеткізіледі.Даярлық тобындағы немесе жақында ғана ауырып тұрған оқушылар, денеге түсетін ауырлықты азайту мақсатында екпін алудың ұзындығын азайтады немесе жүгіріп екпін алмай – ақ лақтырады.
Жарақат алып қалмау үшін доптарды бір бағытқа ғана лақтыру керек және мұғалімнің пәрмені бойынша ғана лақтыруға болады.
Лақтырғанда еркін және тез сілтеуді қалыптастыруға тырысу керек. Лақтыру даярлығының жүйесіне енген жаттығулар балалардың организмін дамыта түседі, лақтырумен айналысатын атлеттердің спорттық даярлық ерекшеліктерін терең түсінуіне көмектеседі. Мектепте оқып жүрген кездегі лақтыру жаттығуы оқушылардың жалпы дене дамуын жақсартады.
Жеңіл атлетикалық спортта найза, диск, балға және ядро лақтыру түрлері бойынша жарыстар өтіп тұрады.
Кіші допты лақтыру. Кіші допты лақтыру – мектеп оқушылары үшін аса пайдалы жаттығу түрі. Ол қозғалыс үйлесімін дамытуға әсерін тигізеді, көзбен мөлшерлеу және дәлдеу дағдыларын қалыптастырады. Сондықтан кіші допты лақтыру бойынша өткізілетін жарыстар президенттік тест бағдарламасына енгізіліп отыр.
Егер оқушы кішкене допты лақтыру дағдысын жете меңгерсе, ол, мәселен найза немесе гранатаны дұрыс лақтыруды да тез үйренеді.
Саплмағы 150 грамдық допты лақтыру кез келген тегіс алаңда жүргізіле береді. Оны қашықтыққа және дәлдеп тигізу үшін лақтыруға болады.
Допты алысқа лақтыру – өте күрделі жаттығу түрі. Сондықтан мұнда аса тегеурінді күш қажет. Сонымен бірге бұл күштілік пен ептілікті талап етеді. Лақтыру техникасының элементтерін ұқыптылықпен, тиянақтылықпен меңгерген жағдайда физикалық қасиеттердің осы аталған түрі тез қалыптасады. Өткен жылдардың тәжірибесіне сүйеніп, допты лақтырудан бұрын лақтырушының бастапқы қалпын айқындап, тиянақтап алған абзал.
Лақтыру былайша орындалады: доп ұстаған қолды(көбінесе оң қол сәл босаңсыта жоғары әрі қозғау қажет. Осыдан кейін денені еппен еңкейтіп, сол аяқтың өкшесін көтере созылып ал оң аяқты көтере тізені сәл бүгіп, кідірместен допты алға қарай сілке лақтыру керек. Допты жібере алдындағы қолдың қимылы тым шапшаң болуға тиіс
Өзінің өткен жылғы лақтыру көрсеткіштеріңді жаңарту, сөйтіп, лақтырудан алған үздік баға алу үшін биылғы жылы көп еңбектенуге тура келеді. Мәселен, лақтырудың кейбір «құпияларын» мұқият меңгеру қажет болады. Әсіресе, сілке лақтыру техникасының элементтерімен жақынырақ танысқан жөн. Сондай-ақ күшке қосымша дем беретін, жақсы лақтыруға деген сенімді арттыратын жаттығулар мынадай:

  • допты лақтыратын жаққа қарап тік тұру бастапқы қалпынан лақтыру;

  • доп ұстаған екі қолды жоғарыдан артқа жіберіп барып, алға қарай сермей лақтыру.

Допты лақтырғанда қолды барынша тез қозғалту керек. Мұны ойдағыдай іске асыру үшін иық буынының қимылын жақсы дамытатын және сілке лақтыру алдында дененің алдын ала иілу дағдысын қалыптастыратын мына төменгі жаттығулармен жете танысу керек:

  1. Арқаны қабырғаға қаратып үшінші шабақты басып, бас деңгейіндегі шабақтан екі қолмен ұстап тұрып, бір аяқты алға шығарып тізені бүгіп, денені алға қарай кере созу. Дене иыққа және кеуде мен белгек түсетін күшті (салмақты) сезінетіндей бололуы керек;

  2. Гимнастикалық қабарғаға бір қырын қаратып, одан бір қадам қашық тұрып, бастың деңгейіндегі шабақ тан екі қолмен ұстап(бас екі қолдың қоршауында қалады), денені сыртқа қарай кере созу;

  3. Гимнастикалық қабарғаға арқаны қаратып, бастың деңгейіндегі шабақтан екі қолман ұстап тұрып, бір аяқтың тізесін бүге алға созу:

  • гимнастикалық қабарғаның шабағын ұстап, денені бір қырына қарай ию;

  • екі қолды жоғарыда бірге ұстап, қырынан иілген қалыптан екінші қырына қарай иілу;

  • бүкіл денені қырынан июді қолды соза отырып гимнастикалық қабарғадан барынша алыстатуға тырысу.Мұнда днененің бүйіріне көбірек салмақ түсуін сезіну керек.

  • Бірқырына барынша иіліп, сонымен бір мезетте бір аяқпен алға адым аттап, бір қолмен сол аяқты ұстап, дененің алдыңғы бөлігінің бұлшық еттерінің көбірек созылғандығын сезіну.

4. Доп немесе тас лақтыру. Бір жаттығу кеуде мен қол қозғалысының үйлесімділігін қалыптастырады. Лақтыру кезінде қимыл «толқыны» кеуде тұстан басталып, қолға қарай өтеді. Сондықтан лақтыратын затты бастан жоғарыда ұстаған күйі алға қарай бір адым атап, кеудені сәл иіп, сонымен бір мезетте қолды артқа жіберу керек. Алға иілген дене кеудеден қолға қарай серпіле қимыл жасап, қолдағы зат қатты сермеп лақтырылады.
Лақтыру көрсеткішін өсіру үшін кеудк мен қол қимылының үйлесімін қалыптастыру қажет және қолды қатты сермей білуге жаттығу керек.
Доп лақтыру кезіндегі қолдың қозғалу сипаты мынадай болады: доп ұстаған қолды қатты сілкімей, бірақ тез бастан артқа жіберіп, тоқтау сәтіне жетер-жетпесте қолды алға сермеу керек. Қолдың қатты сермелуі сонымен бір мезетте шынтақтың серпіле жазылуы допты еркін әрі алысқа лақтыруға мүмкіндік береді.
Допты екпіндей жүгіріп келіп лақтырған кезде дененің бұрылу мен лақтыру арасындағы байланысты дұрыс үйлестіру қажет.
Допты лақтыру кезінде қол дұрыс қозғалу үшін, оған мынадай ретпен жаттығу керек: 1) лақтыру алдындағы бастапқы қалыпқа келу; 2) «бір» дегенде оң аяқпен алға бір адым аттап, оң қолды алдан төмен түсіру; 3) «екі» дегенде сол аяқпен алға бір адым аттап, доп ұстаған оң қолды артқа жібере отырып төмен түсіру; 4) «үш» дегенде оң аяқпен алға бір адым аттап, сонымен бірге аяқтың ұшын сыртқа бұрып, доп ұстаған оң қолды барынша артқа жіберіп, кеудені алға қарай сәл ауытқыту; 5) «төрт» дегенде сол аяқпен алға бір адым аттап және жерге нық тіреп, доп ұстаған оң қолды алға қарай бастан асыра қатты сермеу; 6) «бес» дегенде допты лақтыра тұрып , құлап қалмас үшін оң аяқпен алға қарай аттап, жерге тірей қою.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   41




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет