Қазіргі заманғы білім беру: даму тенденциялары және жоғары мектеп мәселесі
Педагогика ғылымының әдіснамасы, олардың деңгейлері
жүктеу/скачать 1,25 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Әдіснамалық білімдер құрылымының төрт деңгейі бөліп көрсетіледі (Э.Г.Юдин бойынша): Бірінші
| 9. Педагогика ғылымының әдіснамасы, олардың деңгейлері.
Педагогика ғылымының әдіснамасы философиялық диалектикаға негізделеді. Диалектика табиғат құбылыстарын, қоғамдық құбылыстарды зерттейтін, адам санасына бағынатын жалпы заңдар жайлы ғылым. Диалектикалық әдіс заттар, олардың мағыналық бейнесін таным үрдісі арқылы қарастырады, пайда болу, үздіксіз даму, олардың органикалық бірлігі, өзара байланысы заңдылықтарын ашып көрсетеді: - қарама-қайшылықтардың бірлігі мен күресі туралы заң, оған сәйкес адамдарды оқыту және тәрбиелеу процесі күрделі, қарамақайшылықты және өзін-өзі дамыту болып табылады; - сандық өзгерістердің сапалық өзгерістерге көшу заңы, оған сәйкес педагогикалық әсердің артуы олардың сапасының жақсаруына әкелуі керек; - теріске шығарудан бас тарту заңы, оның көрінісі бойынша оқыту мен тәрбиелеу барысында жағымды қасиеттерді, білімді, дағдылар мен қабілеттерді қалыптастыру, егер олар адамға тән болса, теріс сипаттамалардың жұмыс істеуін қиындатады; - педагогикалық үдерістің қоғамның әлеуметтік-экономикалық және саяси дамуына, адамдардың мәдени және этникалық ерекшеліктеріне тәуелділігі туралы идеялар; - педагогикалық үдерістің психологиялық-педагогикалық ойдың даму деңгейіне тәуелділігі, қоғамда және оның білім беру ұйымдарында оқу-тәрбие жұмысын ұйымдастыру туралы идеялар. Әдіснамалық білімдер құрылымының төрт деңгейі бөліп көрсетіледі (Э.Г.Юдин бойынша): Бірінші, жоғары философиялық деңгейін философиялық білім жүйесі (категориялық аппарат - термин, заң, заңдылық, тұғыр, теория) құрайды. Бұл деңгейде зерттеу бағыттарын, стратегиясын, пәні мен объектісін анықтау тәсілдерін қамтамасыз ету қызметі іске асырылады. Екінші жалпығылыми әдіснама деңгейі - теориялық тұжырымдарды белгілейтін, көптеген ғылыми пәндерге бағдар беретін теориялық ережелер (жүйелілік, іс-әрекеттік, тұлғалықбағдарлық тұғырлар), нақты ақиқат-шындықты бейнелеп көрсететін жалпығылыми идеялар, теориялар (іс-әрекет, тұлға, жүйе, мәдениет). Үшінші деңгей - нақты-ғылыми әдіснама, яғни, арнайы ғылыми пәннің әдістерін айқындап, зерттеу ұстанымдары мен ұйымдастыру жолдарын белгілейді. Мысалы, тұтас педагогикалық үдеріс теориясы, дидактика теориясы, тәрбие теориясы жәнепедагогикалық зерттеулердегі жүйелілік тұғыр мәселесі немесе жобалау. Төртінші технологиялық әдіснама деңгейі - зерттеудің әдістемесі мен техникасын құрайды, яғни шынайы тәжірибелік материалдар және оларды алғашқы өңдеу, сосын ғылыми білімге енгізуді қамтамасыз ететін процедуралар (жинақтау, талдау, қорытындылау, ұсыныс беру, т.б.). Әдіснамалық білімнің бұл деңгейі айқын нормативтік сипатқа ие. Әдіснаманың барлық деңгейлері арасында белгілі бір тәуелділіктері бар бір-бірін толықтыратын күрделі жүйені құрайды. жүктеу/скачать 1,25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|