Байдуллаева Қазақтіліне аударғандар Н. М. Алмабаева, Г. Е. Байдуллаева, К. Е. Раманқұлов Мәскеу и з д а т е л ь с к а я г р у п п а «гэотар-медиа» 1 9

жүктеу/скачать 28,1 Mb.

Pdf көрінісі

бет	79/387
Дата	10.12.2023
өлшемі	28,1 Mb.
	#135579

1 ... 75 76 77 78 79 80 81 82 ... 387

Еріксіз тербелістер

A
(t)
A ( t + T)
—
In
V
V
-p
(І+Г)
=
In ep'-
Демек, өшу коэффициент мен өшудің логарифмдік декременті карапайым
байланыста болады:
Х. = рГ.
(7.37)
Өте тез өшу кезінде (р2>> са
20
) (7.36 ) формуласынан көріп тұрғанымыздай
тербеліс периоды жорамал шама болып табылады.
Бүл жағдайдағы қозғалысты
периодты емес'
деп атаймыз.
Мұндай мүмкін болатын периодты емес қозғалыс 7.16-суретте келтіріл-
ген. Бүл жағдай электрлік күбылыска тән, ол туралы 18-тарауда толығырак
айтамыз.
Өшпейтін (§7.1 қараңыз) және өшетін тербелістерді
өзіндік
және
еркін
деп
атайды. Бүл тербелістер алғашкы ығысу нәтижесінде немесе алғашкы жыл-
дамдык арқылы сыртқы әсерсіз, алғашкы жиналған энергия аркылы жүзеге
асырылады.
1
Қандай да бір физикалык шама жалған мән кабылдаса, бүл кандай да бір «ерекшелікке»
сәйкес күбылысты, өзгешелікті білдіреді. Кдрастырылған мысалда ерекше үдерістін
периодтылыкты болудан калуын сипаттайды.

7.6. ЕРІКСІЗ ТЕРБЕЛІСТЕР. РЕЗОНАНС
Еріксіз тербелістер
деп периодты заңға бағынатын сырткы күштердін әсері
аркылы жүйеде пайда болатын тербелістерді атаймыз.
Айталык, материалды нүктеге квазисерпімді күштенжәне кедергі күштен
баска сырткы мәжбүрлеуші күш эсер етіп:
Ғ= Ғ0
cosoi/,
мұндағы
Ғ0 —
амплитуда; со — мәжбүрлеуші күштің тербелісінің дөңгелектік
жиілігі.
Дифференциалдык тендеу кұраймыз (Ньютонның екінші заңы):
d2x

dLx
т
—— = -
кх — г
—— +
Ғп
cos о
it
d
t>
dt
0
немесе

жүктеу/скачать 28,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 75 76 77 78 79 80 81 82 ... 387