дүниенің бәрі танылады, ғылым бәрінің
сырын ашады деген ұстанымды талқан
қылатын бұл жұмбақ халықтың ресми
насихатқа деген сенімсіздігін тудыра
ма деген ойдан қорыққан болуы керек.
сіресе, философияның материалистік
бағдарын ұстанып, Құдайды да,
оның құдіретін де толығымен жоққа
шығарып, бәріне де адамның сана-
сымен, ақылымен, білімімен қол
жеткіземіз дейтін атеист-коммунистер
үшін мұндай танылмайтын, сыры
ашылмайтын жұмбақтың керегі жоқ
еді. Олар барлық дүниенің де сы-
рын ашуға болады, адамнан жасырын
ештеңе болмайды дегенді уағыздады
емес пе? Сондықтан да к п уақыт
бойы ТҰН-ды кейбір адамдарға
психологиялық ауытқушылықтың
кесірінен к рінетін елестер деп
түсіндіру орын алды. з к зіммен
к рдім деп зеурейтіндер бол-
са, ондайларды дереу ақыл-есі
ауытқушылардың ауруханасы-
на салу фактілері де к п болған.
Сондықтан да кеңестік азаматтар
ТҰН-ды к ргені туралы ауыздарын
к п ашып, ақтарыла бермейтін.
ҚОҒАМДЫҚ ЗЕРТТЕУЛЕР МЕН
ЖЕКЕ АДАМДАРДЫҢ К РГЕНІ
Х
алық арасында ТҰН-ды
к р г е н д е р , о н ы м е н қ а -
рым-қатынас жасап, әң гі-
мелескендер, бойларына түрлі қасиет
жұқтырып алғандар, түрлі дерттерінен
ада болғандар, тіпті олардың ғарыш
кемесіне отырып, басқа ғаламға ұшып
келгендер де бар. рине, олардың
бәрінің әңгімесіне сене беруге де
болмайды, алайда кейбіреулерінде
қалған іздер, к рсеткен дәлелдер
жетерлік.Америкалық зерттеуші Георг
Адамски 1959 жылы Цюрихте болған
уфологтардың конференциясын-
да зінің ТҰН-мен тікелей қарым-
қатынаста екенін, олардың алып
келген адамдарымен телепатиялық
жолмен, яғни ми арқылы зінің
ойын жеткізіп, ал олардікін қабылдау
болды. Сонымен бірге оюға түскен
масақтардың ішінде сұйықтықтар да
болған. Бұл туралы сынақшы ұшқыш
Марина Попович айтып, олардың
емдік қасиеті де барын з к зімен
к ргенін жеткізеді. Ал Интернетте
Сергей Радзинский деген оқушының
ТҰН жолаушыларымен кездескеннен
кейін математика, физикаға жетік
болып кеткені айтылады. (ЮТУБ.,
«Почему каждый раз НЛО исчезают?»)
Бұрын бұл сабақтарды оқуды азап-
тай к ріп жүрген бала қазір оларды
шекілдеуікше шағады екен. Тағы бір
қызығы, шешесі бірдеңе айтпақ болып
ойланса, бала оның не демегін алдын
ала біліп қалатын болыпты.
ТҰН-ды қазақтың бұлбұл әншісі,
марқұм Роза Бағланова апамыз да
к ріп, олармен контакт жасағаны ту-
ралы бір сұхбатында айтқан. Мейірімді
қарым-қатынас жасап, дұрыс пиғылда
болсаң олардың ешқандай зияны жоқ
деген еді ол. Валентина Тулупова де-
ген орыс әйелі де 3-4 жыл ТҰН-мен
қатынас жасағанда олардың адамзатқа
ешқандай зияны жоқ екенін, ешқандай
жамандық жасамайтынына к зі жет-
кенін айтады.
Ғарышкерлер де ТҰН-ды к з-
де рі мен к ріп, суретке түсіргендері
туралы айтқан. Соның ішінде АҚШ
астронавы Дж.Макдивитт 1965 жылы
оны суретке түсіріп алғанын, бірақ
пленканы шығарған кезде оның ізі
де болмағанын айтып, таң қалады.
Ал қазақ ғарышкері Талғат Мұсабаев
оны к рдім демесе де ашық ғаламға
шыққанда кемемен қосатын арқаны
үзіліп кетіп, енді лдім ғой деп
ойлағанда бір құдірет оның қолдарын
сатының жақтауына ұстатып кеткенін
айтады... Ол ТҰН-ның әрекеті ме,
басқа ма, ол жағы белгісіз.
ТҰН-ды ғарыштық немесе басқа
ғаламшарлық емес, жердің құпия
қ о й н а у ы н а н ш ы ғ а т ы н қ ұ б ы л ы с
деп есімі бүкіл дүниежүзіне белгілі
башқұрт ғалымы, офтальмолог,
медицина ғылымының докторы,
профессор Эрнст Молдашев жа-
риялады. Ол Тибетте немесе сол
аймақта болған Шамбала атты ұлы
ұстаздарды тудырған мифологиялық
елдің ізін табу мақсатымен сегіз рет
халықаралық экспедицияны бастап
шыққан адам. Міне, осы кісі те терең
әрі қызықты жер асты үңгірлерін тау-
ып, олардың ішіне түскен. Мәселен,
П а с х а а р а л ы н д а о л т е т е р е ң г е
Н?
жерге барып о ты рады. Катерлер тағы
да жа қын дамақ болғанда әлгі оқиға
тағы қайталанады. Осылай бес рет
жасалған соң ТҰН кезекті рет шұғыл
к теріледі де, зу еткен жылдамдықпен
к зден ғайып болады. Тіпті радарлар
оның жыл дамдығын да анықтай алмай
қалыпты.
ТҰН-ның бұл әрекеті адамдармен
ойнағанға да ұқсайды. Маған түк те
істей алмайсың деп әжуалайтын секілді.
К п уақыт, к п адам бұл әрекеттерді
шешуге тырысқанымен ешбір нәтижеге
қол жеткізе алмаған.
Тағы бір оқиға 1986 жылы тір-
келіпті. Ол 25 қарашада болған. Осы
күні Магадан әуежайының аза маттық
бақылау және әскери қызметтері
ТҰН-ның
з т ңі рек те рінде ұшып
жүргенін байқаған. Дәл осы кез-
де әуежайға қонуға сағатына 720
12
№44 (1354)
3 – 9 қараша
2016 жыл
АНА ТІЛІ
«Әке жолын
«Әке жолын
жалғастыру парызым»
жалғастыру парызым»
Құрылтайшы және шығарушы:
«ҚАЗАҚ ГАЗЕТТЕРI»
Жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiгi
Бас директор –
Редакторлар кеңесiнiң төрағасы
Жұмабек КЕНЖАЛИН
қабылдау бөлмесi 272-87-30
kaz_gazeta@mail.ru
www.kazgazeta.kz
Бас редактор
Самат ИБРАИМ
Бас редактордың
бiрiншi орынбасары
Нұрперзент ДОМБАЙ
Бас редактордың
орынбасары
Дәуіржан ТӨЛЕБАЕВ
Бөлiм редакторлары:
Ақбота ИСЛӘМБЕК – Тіл мәселелері және мәдениет
Бағдагүл БАЛАУБАЕВА – Білім және ғылым
Абылайхан ЖҰМАШЕВ – Ақпарат және әлеуметтік мәселелер
Фототiлшi
Азамат ҚҰСАЙЫНОВ
Беттеуші
Нұржан АСАНОВ
Корректор
Алмагүл ҰЛТАНБЕКОВА
Хатшы-референт
Лунара АТАМҚҰЛОВА
Апталық Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлiгiнiң
Ақпарат және мұрағат комитетiнде қайта тiркеуден өтiп, 2006 жылғы 4 маусымда
№7345-Г куәлiгi берiлдi.
Газет аптасына бір рет шығады.
«Ана тiлi» газетiнде жарияланған материалдардың авторлық құқы «Қазақ
газеттерi» ЖШС-ға тиесiлi, жарнаманың мәтiнi мен тiлiне редакция жауапты емес.
«Ана тiлiнде» жарияланған материалдарды көшiрiп немесе өңдеп басу үшiн
редакцияның жазбаша рұқсаты алынып, газетке сiлтеме жасалуы мiндеттi.
Жарияланған мақала авторларының пiкiрлерi редакция көзқарасын бiлдiрмейдi.
Газет авторларынан мақалалардың 3 беттен (14 кегль) аспауын, электрондық
нұсқасымен қоса әкелуiн сұраймыз. Редакция оқырман хаттарына жауап
бермейді, қолжазба кері қайтарылмайды.
Газеттiң терiлуi мен бет қатталуы «Қазақ газеттерi» ЖШС-ның компьютерлiк
орталығында жасалды. Индекс 65367. Офсеттiк басылым.
Газет: Алматы қаласы, Мұқанов көшесі, 223 «в».
«Алматы-Болашақ» АҚ, Тел: 378-42-00 (бухг.), 378-36-76 (факс);
Ақтөбе қаласы, Т.Рысқұлов көшесі, 190, «А-Полиграфия» баспаханаларында басылып шықты
Тапсырыс № 1696/1723
«Қазақ газеттерi» ЖШС-ның
аймақтардағы өкiлдiктерi:
Толымбек ӘБДІРАЙЫМ 8 701 345 7938 (Астана)
Жанғабыл ҚАБАҚБАЕВ 8 771 769 6322 (Ақтөбе обл.)
Батырбек МЫРЗАБЕКОВ 8 (7102) 90-19-73 (Қарағанды обл.)
Бектұр ТӨЛЕУҒАЛИЕВ 8 (7292) 40-41-01 (Маңғыстау обл.)
Меншікті тілшілер:
Еркеғали БЕЙСЕНОВ (Астана) 8 775 205 65 84
Өтеген НӘУКИЕВ (Атырау) 8 701 518 46 81
Орал ШӘРІПБАЕВ (Семей) 8 705 661 14 33
Оразалы ЖАҚСАНОВ (Қостанай) 8 777 230 71 84
Жарқын ӨТЕШОВА (Мәскеу) Zharkyn-1@yandex.ru
Қоғамдық негіздегі кеңесшілер:
Ғарифолла ӘНЕС – филология ғылымының докторы
Шерубай ҚҰРМАНБАЙҰЛЫ – филология ғылымының докторы, профессор
Аягүл МИРАЗОВА – педагог-ұстаз, Қазақстанның Еңбек Ері
Талас ОМАРБЕКОВ – тарих ғылымының докторы, профессор
материалдың жариялану
ақысы төленген
Кезекшi редактор
Абылайхан ЖҰМАШЕВ
Таралымы 20020
РЕДАКЦИЯ ТЕЛЕФОНДАРЫ:
2-72-49-78 (қаб.бөлмесi/факс)
Бөлім редакторлары:
267-40-07
E-mail: anatili_gazetі@mail.ru
МЕКЕНЖАЙЫМЫЗ:
050013, Алматы қаласы,
Желтоқсан көшесі, 175, 2-қабат
А
АСЫЛДЫҢ СЫНЫҒЫ
Астана қаласының Қ.Қуанышбаев
атындағы мемлекеттік академиялық
қазақ музыкалық драма театры Азия
м е м л е к е т т е р і н і ң V I Х а л ы қ а р а л ы қ
театрлар фестивалінде жеңімпаз атанды.
Елордалық нер ұжымының А.Чеховтың
«Шие бағы» комедиясының желісі
бойынша сахналанған қойылымы бас
жүлдеге ие болды.
Спектакльдің режиссері – Сергей
Потапов. Басты р лді сомдаған «Зо-
лотой Витязь-2015» халықаралық театр
фестивалінің дипломанты Ақмарал
Танабаева. Сонымен қатар Елор да-
лық «Жастар» театрының ұжымы да
VI Орталық Азия мемлекеттерінің ха-
лықаралық театр фестивалінде 1-орынға
қол жеткізді. Театр актерлары Шекс-
пирдің «Асауға тұсау» қойы лы мымен
жүлдегер атанды. Қоюшы ре жиссері
– Қазақстан Республикасының еңбек
сіңірген қайраткері Нұрқанат Жақыпбай
екенін айта кеткеніміз ж н.
Биыл нер ұжымы зінің 10 жыл-
дығын атап ткелі отыр. Бұған дейін олар
Ақт бедегі драма театрлары фестивалінде
бас жүлдені иеленген болатын.
Жамал С РСЕНОВА
АҚТӨБЕДЕ
әлем чемпионаты өтті
Елорда театры
көрермендерін қуантты
Қ а з а қ т а « О т а н ү ш і н о т қ а т ү с
– күймейсің, арың үшін алыссаң –
лмейсің» деген қанатты с з бар.
Отан үшін отқа түсіп, опат болған есіл
ерлердің бірі – Ізбасар Асанұлы (су-
ретте сол жақта) болатын. Ауылдағы
к нек з қарттардың айтуынша, ағамыз
үлкенге – құрмет, кішіге – ізет к рсете
білетін кішіпейіл, ақк ңіл азамат бо-
лыпты. Қамшының сабындай қысқа
ғұмырында елінің ертеңгі жарқын
болашағы үшін аянбай қызмет атқарған
Ізбасар Асанұлы 1918 жылдың 21
қарашасында Оңтүстік Қазақстан об-
лысына қарасты Сайрам ауданы, Теспе
(қазіргі Жандарбек) ауылында дүниеге
келген. Балғын балалық шағы ел ба-
сына күн туған 1931-1933 жылдардағы
алапат ашаршылыққа тұспа-тұс келіп,
бесіктен белі шықпай жатып тағдырдың
жазуымен ерте есейеді. Бұған себеп
те жоқ емес-тін. кей ерте дүниеден
озады. рі үйдегі балалардың үлкені бо-
латын. Таң атқаннан, қас қарайғанша
колхоздың сан-салалы жұмысына
белсене араласады. Ізбасар ағамызды
ауыл-аймақтың үлкен-кішісі демей
сыйлап, құрметтейтін. Қыстың күні
борандарда жалғызбасты қарияларға
«Алматы Арена» спорт кешенін де
кәсіпқой боксшы Қанат Ислам ганалық
Патрик Аллотеймен кездесу ткізіп,
ұпай саны бойынша жеңіске жетті.
К рермендердің асыға күткен кездесуі
тартысқа толы болды. те тәжірибелі қар-
сыласымен он екі раунд бойы жұды рық-
тасқан Қанат жанкүйерлерінің сенімін
ақтау үшін аянып қалмады. Шаршы
алаңда ширақ қимылдаған жерлесіміз
га налық боксшының осал тұсын аңдып,
ұрымтал тұста сәтті шабуылға да шығып
отырды. Патрик жойқын соққылардың
астына қалғанымен жігерлік танытып, 12
раундқа шыдап бақты. Тартысты кездесу
аяқталысымен т решілер бір ауыздан
жеңісті Қанатқа берді.
Кездесу аяқталған соң Алматы қала-
сының әкімі Бауыржан Байбек шаршы
алаңға шығып, Қанат Исламды кезекті
жеңісімен құттықтады.
Айта кетейік, Алматыда ткен бокс
ке ше ніндегі жеті жекпе-жектің барлы-
ғын да да қазақ боксшылары жеңіске жетті.
Жұман Жұмабеков беларусь боксшысы
тоғайдан шелектеп су тасып, үй ша-
руаларына қолғабыс тигізеді. 1938
жылдың тамыз айында І.Асанұлы Отан
алдындағы борышын теуге әскерге
аттанады. Азаматтық міндеті аяқталуға
3 ай қалғанда Ұлы Отан соғысы бас-
талып, майданға алынады. Ұрыс да-
ласында ол зінің мергендігімен,
т а п қ ы р л ы ғ ы м е н , ж ы л д а м ш е ш і м
қабылдай алатындығымен к зге түсіп,
командир дәрежесіне дейін к теріледі.
Марапаттарға ие болады. Беларусь
майданында соғыса жүріп, аяғынан
жараланып, әскери госпитальға түседі.
Ол жерден айығып шыққаннан кейін
қайтадан майдан даласына оралады.
Бірақ 1941 жылдың күзінде фашис-
термен болған қиян-кескі ұрыста қаза
табады.
Оқырман назарына ұсыны лып
отырған сурет 1941 жылдың шілде
айында түсірілген. Ізбасар Асан-
ұлынан қалған жалғыз естелік сурет
жанындағы К пжасар есімді майдан-
гер жолдасы арқылы қолымызға тиіп
отыр.
Жандар АСАН
ТАРАЗ
Владимир Ивановты бірінші раундта
ұтса, Айдар Шәрібаев испандық бокс-
шыны 6 раунд қорытындысы бойынша
жеңді. Али Ахмедов әзербайжандық Али
Маммедовтан бірінші раундта айласын
асырса, Руслан Мырсатаев қарсыласы
ганалық Наху Азумиды небәрі қырық
секунд ішінде сұлатып түсірді. Жанқош
Тұраров салмақ лшеу рәсімінде сес
к рсеткен қарсыласы Айсак Ариені
т ртінші раундта айқын басымдылықпен
жеңді. Жәнібек лімханұлы да кәсіпқой
бокстағы қадамын сәтті бастап, 2010 жылы
Геннадий Головкинмен жұдырықтасқан
колумбиялық Милтон Нуньесті бірінші
раундта нокаудқа жіберді.
Боксшыларымыз осы жеңістерінің
арқасында әлемдік рейтингте бірнеше
сатыға жоғарылады. «Улы жебе» де-
ген лақап атқа ие ганалық боксшыны
жеңген Қанат «Қазақ» Ислам бірінші
орта салмақта (69,9 кг)»WBA Fedelatin»
және «WBO Intercontinental» чемпиондық
белбеулерін зінде сақтап қалды.
Абылайхан ЖҰМАШЕВ
САНДЫҚТА САҚТАЛҒАН СУРЕТ
ДҮБІРЛІ ДОДА
АТАМНАН ҚАЛҒАН
ЖАЛҒЫЗ БЕЙНЕ
ҚАНАТ ИСЛАМ ЕРЛЕДІ!
«Ана тілі» газетінің «Сандықта
сақталған» сурет айдарымен
берілген материалдарды үнемі
оқып жүремін. Осы айдарға
сай келетін, әулетімізде ұзақ
жылдардан бері сақталып
келе жатқан бір суреттің тари-
хы жөнінде әңгімелеп беруді
жөн көрдім. Оны біз көзіміздің
қарашығындай сақтап
келеміз.
Ұлы Отан соғысының
аяқталғанына 70 жылдан
астам уақыт өтсе де қаһарман
ата-апаларымыздың жасам-
паз ерліктері санамызда әлі
күнге дейін жаңғырып тұр.
«Ерлік – елге мұра, ұрпаққа –
ұран» демекші, өскелең жас
ұрпақ олардың есімдерін
ешқашан ұмытпайды.
Естеріңізге сала кетсек, шаһардағы «Қоныс» спорт
сарайында өткен жаһандық жарысқа әлемнің 37
елінен 400-ден аса спортшы жиналған еді. Облыстық
денешынықтыру және спорт басқармасының бас-
шысы Ескендірбек Махановтан білгеніміздей,
байрақты бәсекеге 23 миллион теңге бөлінген. Ал
спортшылардың аяқ алысын жер-жерден келген
25 төреші бақылады. Сондай-ақ додаға 70 ерікті
жұмылдырылды. Негізінен өңірдегі жоғары оқу
орнының студенттерінен тұратын мақсатты топ
шетелдіктерге тілмәш қызметін атқарды.
Биыл халқымыздың
біртуар перзенті,
әйгілі ұста Дәркембай
Шоқпарұлының
туғанына 70 жыл.
Хас шебердің ұлттық
қолөнеріміздің қайта
жаңғыруына қосқан
үлесі өте зор. Оның асыл
мұрасы – ұлтымыздың
ұлы қазынасына
қосылды. Дара
таланттың шек-пенінен
шыққан шәкірттері де
аз емес. Олар ұстазы
салып кеткен сара жолды
абыроймен жалғастырып
келеді. Осы орайда Ақши
ауылындағы Дәркембай
ағаның мұражайына
бас сұғып, атақты
ұстаның ұлы, ізбасары
Дәулет Шоқпаровпен
сұхбаттасқан едік.
– Д ә р к е м б а й а ғ а н ы ң ұ л т т ы қ
қол нерге қызығуы қалай басталды
және мұндай ерекшеліктер сіздердің
әулетке қалай дарыды деп ойлай-
сыз? ңгімеміздің әлқиссасын осыдан
бастасақ.
– Біздің әулет – ұсталар әулеті.
Бұл нер баласына және немерелеріне
Шоқпар атамыздан дарыған. Атам
Жетісу ңіріне аты шыққан әйгілі ұста-
зергер болыпты. Ол жайында ауылдағы
үлкен кісілер әлі күнге дейін тамсанып
айтып отырады.
Сол қасиет баласына, яғни, менің
әкеме де берілді. Кішкентай кезінен
бас тап-ақ әкесінің қасынан бір елі
қал май жүріп, қол нердің қыры мен
сы рына қанығып седі. К п нәрсені
к кейіне түйеді. кінішке қарай, әкем
13 жасқа толғанда Шоқпар атамыз дү-
ниеден озады. Бұл қаза енді-енді есейіп
келе жатқан әкеме қатты батады. Сон-
дай қиын шақтарда атамның туған
бауыры Ахмет к кеміз Дәркембайға
пана болып, з қамқорлығына алып-
ты. Ахмет атам да нерге ден қойған
адам. Ағасының к мекшісі бола жүріп,
ұсталық кәсіпті бір кісідей меңгерген.
мір осылай жалғасады. Мектепті
ойдағыдай бітірген әкем Алматы-
дағы Гоголь атындағы к ркемсурет
училищесіне құжаттарын тапсыра-
ды. Жолы болып, кітап безендіруші
мамандығына оқуға қабылданады.
йткені ол кезде қол нер бұйымдарын
жасауға үйрететін б лім мұнда аты-
мен болмаған. Қол нершілер б лімі
сербиялық Александр Милетичті
әңгімеге тарттық. Оның бұлай
шаттануының себебі бар екен, Сер-
бия Республикасы гір к теруден
ұйымдастырылған әлем чемпиона-
тында тұңғыш рет медальға ие бо-
лыпты. Орыс тіліне судай спортшы
«Отаныма құр қол қайтпайтын бол-
дым. йтеуір бір медаль бұйырды»
деп балаша мәз болды. 24 келілік
екі гір тасын 79 рет к терген Саша
қазақтардың те қонақжай екенін,
мұндай сыйластықты ешқашан
ұмытпайтынын айтты.
Айбек СЕРІКҰЛЫ
АҚТ БЕ
кейін ғана ашылды. Қалай десек те,
қол нердің негізі – сурет. Мықты ұста
болу үшін кәсіби суретшілік нерді
игеру керек. кемнің осы оқу орнын
таңдағаны сондықтан еді.
– Дәркембай аға артына асыл мұра
қалдыруымен қатар, талантты ізба-
сарлар дайындаған ұстаз. Осы тұр ғыдан
алғанда әкеңіз туралы не айтар едіңіз?
– Дұрыс айтасыз, ол кісі ұлттың
қол не рін ғылыми тұрғыда зерттеген
тұңғыш қазақ десем қателеспейтін
ш ы ғ а р м ы н . Ғ ы л ы м и е ң б е к т е р і
танымдық кітаптарға айналды. Бүгінгі
таңда ол еңбектерін нертанушылар
қажетіне жаратуда.
«Шәкіртсіз ұстаз – тұл» деген терең
мағына лы тіркес бар. нер үзілмеуі
керек. Оны ары қарай жалғастырып
әкететін – талантты ізбасарлар.
йтпесе, нер шеді. кем саналы
ғұмырының к бін шәкірт тәрбиелеуге
арнады. Абай атындағы педагогикалық
университетте, Темірбек Жүргенов
атындағы нер академиясында, зі
алғаш білім алған училищеде дәріс
оқып, ұлттық қол неріміздің қыр-
сырын жас ұрпақтың бойына сіңіруден
жалыққан жоқ.
Ол кісі шәкірт тәрбиелегенде, оның
ұлтына, руына ешқашан мән бер-
ген емес. Талантына қарады. здері
қызығып, іздеп келген жастардың
бетін қайтармайтын. Абылайхан
Асылбайұлы деген шәкірті болды. Сол
азамат бес жыл бойы әкемнің қасында
жүріп, ұсталық нерге ден қойды.
— Гір спорты біздің ңірімізде
жақсы дамып келе жатыр деп айтуға
болады. Спорт мектептерінде ар-
найы секцияларымыз жұмыс жа-
сайды. 300-ден аса ақт белік бала
осы спорт түрімен айналысып
жүр. Олардың арасында ауылдың
кішкентай тұрғындары да бар.
Аталған чемпионатқа Ақт бенің
зінен 20-ға жуық спортшы қатысты,
— дейді облыстық денешынықтыру
және спорт басқармасының басшы-
сы Е.Маханов.
Спорттық сайыстың бас т ре-
ші сі Мұрат Қазиевтің айтуынша,
қатысушылардың барлығы шара-
ның ұйымдастырылу деңгейіне
– Дәркембай ағаның жұмыстағы
мінезі қатал ма, әлде жұмсақ па? Іс
үйрету әдіс те рі қалай еді? Есіңізде қал-
ған қызық ты оқиғалар бар ма? Сізге, жо-
лын қуған баласына, қандай үміт артты?
–
р и н е , е с і м д е .
й т к е н і е с
білгеннен әкемнің шеберханасында
шыңдалып стім. Ондағы істелінетін
жұмыстардың барлығын к зім к рді.
М е н ж е т і ж а с ы м а д е й і н а у -
ылда, нағашы атам мен әжемнің
қолында болдым. Мектепке баратын
жылы әкем мені қалаға алып кетті.
Алматыдағы №12 мектеп-интерна-
тында оқыдым. 1-сыныптан бастап
ұсталық мірге араласа бастадым. Ол
кісі маған те қатал қарады. Талапшыл
болатын. Алғаш рет шеберханасына
апарып, ондағы жұмыс істейтін әр
құрал-жабдықтың з орны бар екенін
түсіндірді. Ұқыптылыққа үйретті.
С а б а қ т а н ш ы ғ ы п ү й г е к е л г е н д е
үстелдің үстінде қағаз жататын. Онда
сол күні істейтін тапсырмаларым жа-
зылып тұрады. Оларды міндетті түрде
орындауың керек. рине, ол кезде
ойын баласымын. Кейде ішің пысып
балалармен бірге доп қуып кететінің
бар. Сондайда әлгі тапсырмалардың
бір-екеуі қалып қояды. Кешқұрым
үйге оралған әкем қағазына қарайды.
Қалыс қалдырған жұмыстарымды
ұйқыдан тұрғызып алып орындататын.
Қазір ойлап қарасам, әкем мені
үлкен тәрбиелік мектептен ткізген
екен. Осы әдетімді әлі күнге дейін тас-
тамаймын. Қайда барсам да, алдымен
разы болып тарасқан. Сонымен,
чем пионаттың қорытындысына
тоқ талсақ, кәсіпқой атлеттердің
арасын да жалпы командалық есеп
бойынша I орынды Ресей, одан
кейінгі орындарды Қазақстан мен
Украина елдері еншілеген. Арда-
герлер арасында да жерлестеріміз
ресейліктерге жол беріп, екінші
орыннан к рінді, ал үздік үштікті
АҚШ-тан келген егде жастағылар
түйіндеді. Жалпы есеп бойынша,
Ресей Федерациясы 10, Қазақстан
Республикасы 7 алтын медальді
жеңіп алды.
Жарыста қола медаль алғанына
қарамастан жүзі бал-бұл жанған
САЙЫС
БӘРЕКЕЛДІ!
бір күнгі істейтін жұмысымды қағазға
түр тіп аламын. Одан ұтпасам, ұтылған
емеспін.
– кеңіз тілге шешен, ділмар кісі
бол ған дейді. зіл-оспақтары ойлы,
т кір және әдемі. Сол жайында айта
кетсеңіз.
– Иә, ол кісінің табан астында та-
уып айтатын суырыпсалмалық қасиеті
бар. сіресе, әзіл-қалжыңды әдемі әрі
орнымен айтатын.
кем әдебиет пен тарихты құмартып
оқитын. Соның әсері шығар з ойын
лең арқылы қағазға түсіретін. Сондай-
ақ, кино әлеміне араласқан сәттері
де аз емес. Асанәлі шімов ағамыз
түсірген «Қозы К рпеш – Баян Сұлу»
кинофильміне этнография жағынан
кеңес берді. Сол кинодағы шағын
эпизодта сарбаздардың бірін сом-
дайды. «Сұлтан Бейбарыс» фильміне
Бейбарыстың р ліне түсу үшін кастинг-
ке шақырылыпты. Міне, әкем осындай
«сегіз қырлы, бір сырлы» адам болған.
кемнің мына бір қайырымды ісі оның
үлкен жүректі азамат екенін к рсетеді.
Кішкентайынан жетім қалған орыс
ұлтының ағайынды екі баласын з
бауырына басады. Бізді қалай к рсе,
оларға да дәл сондай қамқорлық таныт-
ты. Оқытты, тоқытты. Қазір Лена мен
Андрей бір-бір маман иесіне айналды.
Лена – дизайнер, ал Андрей – зергер.
Отбасылық мерекелерде бәріміздің ба-
сымыз қосылып, қауқылдасып қаламыз.
Олардың түрі орысқа ұқсағанмен, жан
дүниесі нағыз қазақ.
– Сіз әке жолын жалғастырған
ұрпақсыз. рі мұражайдың директо-
рысыз. Осы орайда мұражай туралы
кеңінен толғап айта кетсеңіз.
– Мұражай ашу – әкемнің арманы
еді. Осы жолда ол аянып қалған жоқ.
Бар күшін салды. Ақши ауылындағы
бұрынғы жүзім шаруашылығының
қаңқасы ғана қалған ғимаратын з
қаражатына сатып алды. Алайда, оған
күрделі ж ндеу жүргізу үшін қыруар
ақша керек болды. С йтіп жүргенде,
ауыр науқасқа ұшырады. К п ұзамай
бұл дүниемен қош айтысып кете барды.
«Қайтсең де осы мұражайды аш, балам.
Саған сенемін» деген әке аманаты әлі
құлағымның түбінде жаңғырады. ке
жолын жалғастыру – басты парызым.
Дәркембай Шоқпарұлы тек біздің
әулеттің ғана әкесі емес, ол күллі
қазақ халқының перзентіне айналды.
Биыл ел Тәуелсіздігіне 25 жыл. Ол
кісінің егемендікті нығайтуға қосқан
үлесі лшеусіз. Оның асыл мұрасы –
халықтың ортақ қазынасы. Сондықтан
Дәркембай Шоқпарұлына к рсетіл-
ген құрмет – қазақтың қол неріне
к рсетілген құрмет. Осыны ешқашан
естен шығарып алмасақ екен деймін.
Себебі таланттың тойы – халықтың
тойы!
– ңгімеңізге рақмет!
Болат М ЖИТ
Алматы облысы