Мектепішілік бақылау мектептегі білім сапасын бақылау құралы ретінде Мектепті басқаруда мектепішілік бақылаудың маңызы зор.
Мектепішілік бақылау - мектептегі басқару мен өзін-өзі басқаруды одан әрі оңтайландыру бойынша сындарлы шешімдер қабылдау мақсатында мұғалімдердің қызметі туралы ақпарат алуға және бағалауға бағытталған басқарудың негізгі функцияларының бірі.
Кез келген мектеп басшысына мектептің қалай дамып жатқаны, даму тенденциялары қандай екені, білім беру процесі қалай жетілдірілетіні (немесе жетілдірілмегені) туралы нақты түсінік қажет. Басқаша айтқанда, басшыға үнемі талдау, өзекті кері байланыс, мектеп өмірі мен қызметінің барлық салалары туралы шынайы ақпарат қажет. Мұндай ақпаратты мектепішілік бақылаудың көмегімен алуға болады.
Мектепішілік бақылау принциптері
Позитивті іздеу қағидаттары. Бақылаушы бақылаудан оң нәтиже шығару үшін ең алдымен мұғалімнің жұмысының табысты болғанын атап айтса, онда бақыланатын адаммен жұмыстағы кемшіліктерді жою туралы диалог нәтижелі болады.
Мақсатқа қол жеткізуді бақылау қағидаттары. Бақылау формалары мен тақырыптарын циклдік түрде қайталай отырып, жұмыс процесін бақылаудың қажеті жоқ. Бақылау мектептің мақсаты мен міндеттеріне қол жеткізу туралы ақпарат алуға бағытталуы керек.
Мектепішілік бақылау жүйесіндегі мұғалімнің субъективті позициясының қағидаты. Білім беру ұйымдарының мұғалімдері мектепішілік бақылау процесіне неғұрлым белсенді қатысса, соғұрлым өзара бақылау мен өзін-өзі бақылау табысты болады, олар мұны неғұрлым айқын және маңызды сезінеді.
Бақылаудың ашықтығы мен айқындығы қағидаты.Бақылаудың оң және теріс нәтижелері бүкіл ұжымға белгілі болуы керек. Бұл жағдайда топтың әр мүшесі өзін бағалай алады немесе жалпы критерийлерге қатысты өз қателіктерін көре алады.
Жүйелілік қағидаты.Егер бақылау эпизодтық болса, онда оның пайдалылығы күрт төмендейді.
Іс жүзінде басқару қызметінде мектепішілік бақылаудың келесі аспектілерін ескеру маңызды: