Түзудің параметрлік және канондық теңдеулері Айталық, түзуі М0(х0,у0 ) нүктесі арқылы өтіп, ал бағыттаушы векторы = (m,n) болсын.
Кез келген М(х,у) нүктесі мен векторлары коллинеар болғанда, тек сонда ғана түзуіне тиісті болады (2.5-сурет), яғни
=, (10)
мұндағы t- кез келген нақты сан. (10) теңдеу мына системамен пара-пар
(10/)
Бұдан шығатыны
(11)
(11) теңдеулерді түзуінің кез келген нүктесінің координаталары қанағаттандырады ерісінше де, егер қайсыбір нүктенің координаталары сол теңдеулерді қанағаттандырса, ол нүкте түзуіне тиісті болады. (11) теңдеулерді түзудің параметрлік теңдеулері деп, ал t- параметр деп атайды.
(10/) системасынан m0, n0 болғанда
(12)
теңдеуі шығады, бұны түзуінің канондық теңдеуі деп атайды.
Екі нүкте арқылы өтетін түзу теңдеуі
Берілген М1(х1,у1),М2(х2,у2) екі нүкте арқылы өтетін түзудің теңдеуін жазу керек. векторы (М1 мен М2 нүктелері беттеспейді) түзуге тиісті, сондықтан оны бағыттаушы вектор ретінде алуға болады. (12) канондық теңдеуді пайдаланып, мына теңдеуді шығарып аламыз
(13)
Осы (13) теңдеу ізделінді теңдеуіміз және де оны берілген екі нүктеденөтетін түзудің теңдеуі дейді.
Осы дәріске ағымдық, аралық, қорытынды бақылау бойынша тест тапсырмалары және сұрақтар
Берілгені 5х + 3у – 3 = 0 түзу. Оның бұрыштық коэффиценті k түзуіне: 10х+6у+6=0
1) Берілген түзуге параллель.
2) Берілген түзуге перпендикуляр.
3) Параллель емес.
4)Перпендикуляр емес.
Бір түзуде жатады.
Берілген үш нүкте бір түзу бойына тиісті ме?
1) (+1; +3), (+5; +7) және (+10; +12); 2) (-3; -8); (+1; -2) және (+10; +12).
Ромбтың қабырғасының теңдеуін құр. Егер ромбтың диагоналі 10 * 4 тең және осы ұзындықтарда координаттар жүйесі деп аламыз. k бұрыштық коэффиценті және кесіндісі оу осі қалай орналасқан?