Дәріс тезистері ап та


Қазақ фольклоры түркі халықтары фольклорының құрамында



бет15/18
Дата25.11.2022
өлшемі96,45 Kb.
#52553
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18
Байланысты:
лекция халық ауыз әдебиеті

Қазақ фольклоры түркі халықтары фольклорының құрамында
Қарастырылатын сұрақтар (дәріс жоспары):

  1. Тарихи-типологиялық зерттеу әдісі.

  2. Түркі халықтарының фольклорында ұқсастықтардың болу себептері.

Дәрістің қысқаша мазмұны:
Ұқсастықтардың ауыз әдебиетінің даму ерекшеліктерінде, сюжетінде, жанрында, қаһармандар жүйесінде, поэтикасында кездесуі. Қыпшақ, оғыз, қарлуқ тілдер тобындағы халықтардың фольклоры. Шығу түбірі, тарихи дамуы, тілдік жақындығы, тұрмыс-тіршіліктің ұқсастығы, мәдени байланыстар, саяси-әлеуметтік қатынастар, т.б. тарихи процестердің фольклорға тигізген әсері.Тұрмыс-салт жанрларында календарлық мейрамдар мен әдеп-ғұрыптарға байланысты өлең-жырлар. Наурызға, айтқа, оразаға, мәуліт күніне қатысты фольклор. Шілдехана, үйлену, жерлеу салтында орындалатын өлең-жырлар. Алғыс, қарғыс, бата, арбау, бақсы /шаман/ сарындарының түркі халықтарындағы сипаты.Ертегілердің, аңыз-әңгімелердің, мифтердің сюжеттеріндегі /“Оғызнама”/ ортақ белгілер. Шығыстық мотивтердің таралу сипаты. Типтік қаһармандар. Ер Төстік, Қожанасыр, Алдаркөсе, Тазша бала бейнелері. Эпостық жырлар. Жанрлық-стадиялық түрлерінің алуан сипатта болуы. Алтай, Сібір түркілерінің фольклорында архаикалық/көне/ эпостардың, ал Орта Азия, Батыс түркілерінде романдық эпостар мен тарихи жырлардың мол таралуы. “Қорқыт ата кітабы”, “Алпамыс”, “Қозы Көрпеш-Баян сұлу”, “Көрұғлы”, “Едіге батыр” сюжеттерінің ортақтығы. Дастандардың түрлері мен таралу ауданы. Қаһармандық, ғашықтық, діни сюжеттегі дастандар.
Мақал-мәтел, жұмбақ жанрларының түркі халықтарының фольклорынан алатын орны. Түркі халықтары фольклорының жиналу, зерттелу тарихы. Ш.Уәлиханов, В.Радлов, Г.Потанин, Ә.Диваев, М.Көпеев, В.Жирмунский еңбектері. Тюркология және фольклор. Жалпы фольклорлық процестер. Зерттеу саласындағы міндеттер: көптомдық жинақтар/свод/ әзірлеу, жүйелеу/систематизация/ , жан-жақты типологиялық зерттеулер жүргізу.
Осы дәріске ағымдық, аралық, қорытынды бақылау бойынша тест тапсырмалары және сұрақтар


Сұрақтар:

  1. Жанрлық ұқсастықтар мен ортақ белгілер.

  2. Олардың жүйесі.

  3. Генетикалық байланыстар.

  4. Түркі халықтарының ауыз әдебиеті жанрларын классификациялаудың принциптері.

1

14



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет