1.4 Ішек-қарын цехы
1.4.1 Шикізатты, дайын өнімді және қосалқы материалдарды есептеу
Шикізат мөлшерін және дайын өнімдерді тазалаған және консервілегеннен кейін негізгі қабылданған технологиялық схема бойынша, мал массасы және шикізаттың шығым нормасын ескере отырып (3) формула бойынша есептелінеді.
Кесте 10 – Ішек цехының ішек шикізатын есептеу
Шикізат және өнім
|
Шығымы,тірі салмаққа %
|
Өнім бағыты
|
ІҚМ
|
Норма
|
Ұсақ мал
|
Норма
|
Шошқа
|
Норма
|
|
Ішек жиынтығы
|
433,8
|
91098
|
68,7
|
14427
|
114,1
|
9128
|
Өңдеуге
|
Өңделмеген пикало
|
2,41
|
506,10
|
-
|
-
|
-
|
-
|
>>
|
Барлығы
|
436,21
|
91604,10
|
68,7
|
14427
|
114,1
|
9128
|
|
Ішектер
|
60,3
|
12663
|
3,8
|
798
|
3,6
|
288
|
Тұздауға
|
Тоқ ішек бөлігі
|
28,1
|
5901
|
-
|
-
|
-
|
-
|
>>
|
Бүйен
|
20,1
|
4202,10
|
6,7
|
1407
|
-
|
-
|
>>
|
Тік ішек
|
9,6
|
2016
|
-
|
-
|
-
|
-
|
>>
|
Тік ішек (қой,шошқа)
|
-
|
-
|
8,6
|
1806
|
7,2
|
576
|
>>
|
Тоқ ішек
|
-
|
-
|
-
|
-
|
14,4
|
1152
|
Азықтық және техникалық субөнімдер цехы
|
Қуық
|
8,05
|
1690,5
|
-
|
-
|
3,06
|
245
|
Кептіруге
|
Өңделген пикало
|
2,4
|
504
|
-
|
-
|
-
|
-
|
>>
|
Ішек майы
|
46,6
|
9786
|
3,6
|
756
|
15,6
|
1248
|
Май цехы
|
Құрамында шай бар қалдықтар
|
7,2
|
1512
|
8,6
|
1806
|
2,7
|
216
|
Азық-қ ж/е тех-қ субөнімдер цехы
|
Шырыш
|
60,3
|
12663
|
8,6
|
1806
|
15,8
|
1264
|
>>
|
Ішек ішіндегісі
|
194,8
|
40908
|
28,6
|
6006
|
51,6
|
4128
|
Кәріз
|
Дымқыл тұздалған ішек фабрикаты:
|
|
|
|
|
|
|
|
ішектер
|
54,7
|
11487
|
3,4
|
714
|
3,24
|
259,2
|
Тоңазыт
қыш
|
тоқ ішек бөлігі
|
25,7
|
5397
|
-
|
-
|
-
|
-
|
>>
|
бүйен
|
18,5
|
3885
|
6,5
|
1365
|
-
|
-
|
>>
|
тоқ ішек
|
8,8
|
1848
|
-
|
-
|
-
|
-
|
>>
|
тоқ ішек(қой,шошқа)
|
-
|
-
|
-
|
-
|
6,4
|
512
|
>>
|
Құрғақ
|
|
|
|
|
|
|
|
қуық
|
1,04
|
218,40
|
-
|
-
|
0,5
|
40
|
Қойма
|
пикало
|
0,40
|
84
|
-
|
-
|
-
|
-
|
>>
|
Кесте 11 - 1 бас малдан ішектің шығуын есептеу
Материалдар
|
Ішектер
|
ІҚМ
|
норма
|
ҰМ
|
норма
|
Шошқа
|
норма
|
1 жиынтықты тұздауға арналған тұз,кг
|
120,7
|
25347
|
3,8
|
988
|
9
|
720
|
Оның ішінде ваккумдық
|
-
|
-
|
0,7
|
260,7
|
2,1
|
168
|
1 бума тұздалған ішекке арналған мочало,г
|
402,5
|
844525
|
28,8
|
7488
|
54
|
4320
|
Ішектің 1 бумасына арналған жіп,г
|
|
|
|
|
|
|
тұздалған
|
322
|
67620
|
19,2
|
4992
|
36
|
2880
|
құрғақ
|
805
|
169050
|
48
|
1248
|
90
|
7200
|
Тұздалған ішектің 1 бөшкесі (100 л) қаптамасына пергамент,м
|
32200
|
6762000
|
3840
|
99840
|
7200
|
576000
|
1 бөшкеге арналған бөз,м
|
161
|
33810
|
19,2
|
4992
|
36
|
2880
|
Құрғақ тауардың 1 теңіне арналған орайтын қағаз (теңнің стандартты өлшемі 1х0, 0,75х, 0,6м/г)
|
20125
|
4226250
|
-
|
-
|
3600
|
288000
|
Құрғақ тауардың 1 теңіне арналған,кенеп,м
|
281,7
|
59157
|
-
|
-
|
36
|
2880
|
Құрғақ тауардың 1 теңіне арналған,жөке,дана
|
161
|
33810
|
-
|
-
|
36
|
2880
|
Құрғақ тауардың 1 теңіне арналған қара темекі,г
|
32200
|
6762000
|
-
|
-
|
7200
|
576000
|
Тұздалған ішектерге арналған сыйымдылығы 150 бөшкелер,жиынтық
|
5635
|
1183350
|
8160
|
2121600
|
3060
|
344800
|
1.4.2 Технологиялық жабдықты есептеу
Технологиялық құрал-жабдықтарды оның техникалық сипаттамасымен таңдап, (14) формуламен есептейді.
Әртүрлі технлогиялық операциялаға столдар ұзындығын формуламен анықталады. l=1,5 – 2 м.
Ішекті қайнату үшін чан ұзындығы 1 жұмысшынормасын және жұмысшы санын ескеріп есептейді (адам басына1,5 – 2 м ).
Шошқа және қойдың аш ішектерін жібітуге арналған чанның ұзындығы формула бойынша анықтайды:
(20)
бұл жерде L – чанның ұзындығын, м;
A – ауысымдағы мал басының саны;
l -чанның пруттарының аралығы, м;
t –жібіту ұзақтығы, мин;
n –1 пруттағы аралыстыратын аш ішек саны, шт.;
p –чандағы прут саны, шт.;
T – ауысым ұзақтығы, сағат.
Ағынды-механизделген ФОК-К, ФОК-С, ФОК-Б жілісіндегі чан ұзындығын есептемейді, желіге байланысты келісімді етіп қабылдайды.
Стандартсыз құрал-жабдықтарға сәйкесінше келесідей етіп қабылдайды. Ішектерді сорттау және колибровкалау үшін столдарды екі жұмысшыға есептегенде 1500 х 1200 х 900 мм өлшемімен қабылдайды; метровкалау үшін, бумалармен жидіту, бумаларға біріктіру үшін – стол өлшемі 1750 х 1500 х 900 мм; ішектерді тұздау және сарықтыру үшін ванналарды 1000 х 3500 х 900 мм өлшеммен (сорттау және колибровкалау үшін бір столға бір ванна) қабылданады; сортталған ішектерді жәшіктермен этажерка өлшемі 1380 х 520 х 1300 мм (әрбір столға біреуден) қабылданады. Есептелген нәтижені 21 кестеге толтырамыз.
1.4.3 Жұмыс күшін есептеу
Жұмысшылар санын (9) формула бойынша, бір жұмысшының ауысымына қолды-машина және қолмен өңдеу нормасы (баспен) және өндісітік цехты ескеріп анықтайды. Олар төменде көрсетілген (1).
Анықталған өндіріске есептелген есептің дұрыстығын бөлінген жұмысшылар нормасымен тексереді.
Ағынды-механизделген желіде ішекті өңдеу үшін жұмысшылар саны 4 адам.
1.4.4 Өндірістік аудан есебі
Өндірістік ауданды (12) формуламен, 1 тонна ет ауданын және ұшаны сою цехында өңделгенін ескере отырып есептеледі.
F=25*9=225 м2 – өндірістік
F=25*2=50 м2 –қоймалық
Пикал және пузырей кептіру камерасының ауданы 8 м2құрайды.
1.4.5 Суды, буды, электр энергиясын және газды есептеу
Су, бу және электроэнергияны норма шығынын ескеріп, цехтың ауысымдағы өнімділігін 1 комплект шығынын (11) формула бойынша есептейміз.
Ауысымдағы су шығыны, л:
250 * 25+125*20=8750 л =87,5 м3
Ауысымдағы бу шығыны:
Қуықтардың массасы - (0,1*25*350)/100=8,75 кг
Пикал массасы - (0,03*25*350)/100=2,63кг
Пикал мен қуықтардың массасы 11,38 құрайды.
Қажетті бу мөлшері 0,2*11,38= 2,28 кг құрайды.
Ауысымдағы электроэнергия шығыны:
ІҚМ ішектерін өңдеу = 1*25=25 кВт*ч
Ұсақ мал ішектерін өңдеу=0,05*20=1 кВт*ч
Шошқа ішектерін өңдеу= 0,05*5=0,25 кВт/час
Ауысымдағы цехтың электроэнергия шығыны барлығы 20,25 кВт*ч құрайды.
1.5 Тағамдық май цехы
1.5.1 Шикізатты, дайын өнімді және қосалқы материалдарды есептеу
Жұмсақ май шикізатын ұшаның шығым норма массасын және ет-май цехының ауысымдағы қуаттылығын ескере отырып (4) формула бойынша есептейді.
Кесте 7 - Май цехының шикізат массасын есептеу
Цех-жеткізуші
|
Шығымы,тірі салмаққа %
|
ІҚМ
|
Норма
|
Ұсақ мал
|
Норма
|
Шошқа
|
Норма
|
Жұмсақ майлы шикізат
|
Мал сою және ұшаны мүшелеу цехы
|
140
|
29400
|
21,1
|
5486
|
51,6
|
4128
|
Субөнімді
|
11,2
|
2352
|
0,72
|
187,20
|
20,8
|
1664
|
Ішек
|
46,6
|
9786
|
9,12
|
2371,2
|
15,6
|
1248
|
Қатты май шикізаты (сүйек)
|
Мал сою және ұшаны мүшелеу цехы
|
33
|
6930
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Субөнімді
|
-
|
-
|
-
|
-
|
24,8
|
1984
|
Барлығы
|
230,8
|
48468
|
30,9
|
8034
|
187,3
|
14984
|
Кесте 8 - АВЖ кезінде май шикізаты өнімінің шығымдылығын есептеу
Май шикізаты
|
Үздіксіз жұмыс істейтін АВЖ типті қондырғыларда қайта өңдеу кезіндегі шығым,май шикізатының массасына,%
|
Фузаны қайта өңдеуді есепке алмағанда
|
Ерітілген май
|
Фуза
|
Сиыр
|
300
|
126,60
|
Қой
|
39,40
|
17,40
|
Өңдеу кезінде шошқа
|
|
|
терісін сыпырып алусыз
|
271,40
|
62,10
|
крупонды сыпырып алумен
|
274
|
70,6
|
теріні сыпырып алумен
|
274
|
82,2
|
1.5.2 Технологиялық жабдықты есептеу
Тағамдық май цехының технологиялық құрал-жабдық есебі
Құрал-жабдық есебін формуламен есептейді:
(21)
бұл жерде N –құрал-жабдықтың бірлік саны;
A –ауысымдағы шикізатты өңдеу саны, кг;
δ - құрал-жабдық өнімділігі, кг/сағ;
T – ауысымның ұзақтылығы,сағ.
Егер цехта периодты жұмыс істейтін құрал-жабдықты қолданса, (ашық котель, автоклавтар, тұндырғыштарды және т.б.), онда оларды мына формуламен есептейді:
(22)
бұл жерде t – бір тиегендегі өңдеу ұзақтығы, сағат;
g – бірқалыпты тиеудегі масса, кг.
Май шикізатын жуғанда, сарыққанда және салқындатқанда чанның ұзындығын формуламен анықтайды:
(23)
бұл жерде L – ұзындығы, м;
A – ауысымдағы чан арқылы келетін май шикізатының саны, кг;
t - май шикізатының чанда тұру ұзақтығы, сағ (жуғанда және сарыққанда t=0,5 сағ,салқындатқанда t =5-6 сағ, сақтағанда t=2-4 сағ);
K – май шикізатын чанға тиеу нормасы, кг/м2,(жинақтағанда және жуғанда К=300 кг/м2, салқындатқанда К=200 кг/м2, сарыққанда К=100 кг/м2);
b – қабылданған чан ені, м (b=1-1,3 м);
T – ауысым ұзақтығы, сағат .
Есептің нәтижесін 21 кестеге толтырамыз.
1.5.3 Жұмыс күшін есептеу
«АВЖ желісі» үздіксіз қозғалыстағы қондырғыда ауысымында жұмсақ май шикізатын толық өңдеуге бөлінген жұмысшылар 5 адамды құрайды.
1.5.4 Өндірістік аудан есебін есептеу
Тағамдық май цехының ауданын ауысымдағы берілген 1 тонна май өндіру нормалық ауданын ескеріп шығарылады. .
Жұмысшы ауданы= 57*2=114м2
Қоймалық = 3*2=6м2
1.5.5 Суды, буды, электр энергиясын және газды есептеу
Тағамдық май цехындағы 1 тонна май шикізатының шығын нормасын ескеріп (11) формула бойынша бу, су және электроэнергия шығынын есептейміз.
Ауысымдағы су шығыны, л
5200*1,017=5288л=5,288м3
Ауысымдағы бу шығыны:
Сиыр май шикізаты үшін = 25*1,017=25,43 кг
Қой май шикізаты үшін =20*0,412=8,24 кг
Шошқа май шикізаты үшін=4*1,017=4,07 кг
Қажетті бу мөлшері 25,43+8,24+4,07=37,74 кг құрайды.
Ауысымдағы электроэнергия шығыны:
ІҚМ үшін қондырылған қозғалтқыш қуаттылығы=18*1,017=18,36кВт*ч
Ұсақ мал үшін қондырылған қозғалтқыш қуаты=120*0,412=8,24кВт*ч
Шошқа үшін қондырылған қозғалтқыш қуаттылығы=18*1,017=18,36кВт*ч
Достарыңызбен бөлісу: |